Στις ράγες η πρώτη φάση της γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2030

Nίκος Ταχιάος, Πρόεδρος της Αττικό Μετρό

Με την υπογραφή χθες της συμβάσεως πλαίσιο για τις πρόδρομες εργασίες κατασκευής της πρώτης φάσεως της γραμμής 4, Άλσος Βεΐκου – Γουδί, αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση για την εκκίνηση έργων Μετρό ξανά στην Αθήνα.

Θα μας συντροφεύσουν την επόμενη σχεδόν μια δεκαετία, ωστόσο, με την ολοκλήρωση του έργου θα έχει συντελεστεί σημαντική αλλαγή στον κυκλοφοριακό χάρτη της πρωτεύουσας μιας και η νέα επέκταση του δημοφιλέστερου μαζικού μέσου μεταφοράς αφορά ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένες περιοχές.

Η ΕΡΕΤΒΟ, ανάδοχος για τις πρόδρομες εργασίες, συνολικής δαπάνης 33,496 εκατ. ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.) μέχρι το καλοκαίρι θα ξεκινήσει εγκαθιστώντας εργοτάξια στα δύο άκρα της γραμμής στο Γαλάτσι και στην Κατεχάκη, ενώ η κοινοπραξία των Άβαξ, Ghella και Alstom Transport, έχοντας αναλάβει το κυρίως έργο µε την προσφορά των 1,158 δισ. ευρώ, εκτιμάται ότι θα εκκινήσει τις πρώτες εργασίες το 2022, εφόσον η σύμβαση με την Αττικό Μετρό υπογραφτεί, όπως σχεδιάζεται, το καλοκαίρι.

Η συνολική προβλεπόμενη δαπάνη του έργου που περιλαμβάνει απρόβλεπτα, αναθεώρηση και απολογιστικές εργασίες είναι 1,510 δις. ευρώ. Η χρηματοδότηση του έχει προβλεφθεί στο νέο ΕΣΠΑ 2014 – 2020 και στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΥΜΕΠΕΡΑΑ (Υποδομές, Μεταφορές, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη).

Οι δύο εργολαβίες (πρόδρομες εργασίες και κυρίως έργο) πιθανότατα να εξελίσσονται παράλληλα για κάποιο διάστημα μετά από ένα χρόνο. Το στοίχημα είναι οι πρόδρομες εργασίες να προχωρήσουν στον αναγκαίο βαθμό ώστε έξι μήνες από την υπογραφή της κύριας σύμβασης η κοινοπραξία με επικεφαλής την Άβαξ να μπορεί να στήσει τα δικά της εργοτάξια.

Η ΕΡΕΤΒΟ με επικεφαλής στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου τον Γιώργο Ρωμοσιό, έχει προθεσμία 30 μήνες και η πρώτη δουλειά της είναι η αποτύπωση του περιβάλλοντος που θα στηθούν τα εργοτάξια. Τα δύο πρώτα άκρα της γραμμής είναι τα σημαντικότερα γιατί εκεί θα συναρμολογηθούν και θα μπουν στη γη οι δύο μετροπόντικες.

Ειδικότερα, οι πρόδρομες εργασίες αφορούν τη μετατόπιση δικτύων κοινής ωφέλειας σε όλους τους χώρους που θα γίνουν οι σταθμοί μετρό και τα φρέατα, κυκλοφοριακές μελέτες και παρακάμψεις, εργασίες αποξηλώσεων, μετατοπίσεις προτομών, αγαλμάτων κλπ. καθώς και αρχαιολογικές εργασίες, όπως διερευνητικές τομές για τον εντοπισμό αρχαιοτήτων, φύλαξη των χώρων των αρχαιολογικών εργασιών, αρχαιολογικές ανασκαφές, καταγραφή , αποτύπωση, συντήρηση και φύλαξη των ευρημάτων και αρχαιοτήτων.

Οι 25 συνολικά θέσεις του έργου (σταθμοί, φρέατα, επίσταθμοι Βεϊκου και Κατεχάκη) θα χωριστούν σε τρεις ομάδες, βάσει χρονοδιαγράμματος παράδοσης στον ανάδοχο του βασικού έργου, αλλά και πιθανότητας εντοπισμού αρχαίων και πολυπλοκότητας δικτύων κοινής ωφέλειας.

Η πρώτη ομάδα αφορά εννέα θέσεις στις οποίες οι εργασίες θα ξεκινήσουν άμεσα: Φρεάτια στα δύο «άκρα» του έργου, από όπου θα μπει ο μετροπόντικας για να ξεκινήσει την κατασκευή της σήραγγας, σε Βεΐκου και Κατεχάκη, τους σταθμούς Ακαδημία, Ευαγγελισμός, Εξάρχεια, Κολωνάκι και τα φρέατα σε Βιβλιοθήκη, Διακλάδωση Ευαγγελισμού και ΓΝΑ.

Η δεύτερη ομάδα αφορά επίσης εννέα θέσεις: Τους σταθμούς Δικαστήρια, Αλεξάνδρας, Άλσος Βεΐκου, Κυψέλη, Ελικώνος, τη σήραγγα ανοιχτού ορύγματος και τα φρέατα ΕΥΔΑΠ Φορμίωνος και Δικαιοσύνης. Η τρίτη αφορά επτά θέσεις: Τους σταθμούς Γαλάτσι, Καισαριανή, Πανεπιστημιούπολη, Ιλίσια, Ζωγράφου, Γουδή και το φρεάτιο Νήαρ Ήστ.

Η χάραξη της πρώτης φάσης της γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας εκτείνεται ειδικότερα από την περιοχή του Άλσους Βεΐκου στο Γαλάτσι μέχρι το Γουδή και το Φρέαρ TBM Κατεχάκη και υπάγεται στα διοικητικά όρια των Δήμων Αθήνας, Γαλατσίου, Καισαριανής και Ζωγράφου. Έχει μήκος περίπου 12,8 χλμ. και περιλαμβάνει δεκαπέντε νέους υπόγειους σταθμούς: Άλσος Βεΐκου, Γαλάτσι, Ελικώνος, Κυψέλη, Δικαστήρια, Αλεξάνδρας, Εξάρχεια, Ακαδημία, Κολωνάκι, Ευαγγελισμός, Καισαριανή, Πανεπιστημιούπολη, Ιλίσια, Ζωγράφου και Γουδή.

Ο συμβατικός χρόνος κατασκευής του έργου είναι 8 χρόνια και έχει σχεδιαστεί με σκοπό εκτός από την εξυπηρέτηση πολλών πυκνοκατοικημένων περιοχών του Λεκανοπεδίου για να συμβάλλει στην αποσυμφόρηση υφιστάμενων κεντρικών σταθμών του Μετρό και στην εξυπηρέτηση σημαντικών κτηρίων και εγκαταστάσεων, όπως Νοσοκομεία, Εκπαιδευτικά Ιδρύματα καθώς και στην αύξηση της δικτύωσης των υφιστάμενων γραμμών Μετρό με δύο σταθμούς ανταπόκρισης (Πανεπιστήμιο/Ακαδημία, Ευαγγελισμός).

Τα υπόλοιπα τμήματα της γραμμής U όπως συνήθως ονομάζεται η γραμμή 4 του Μετρό της Αθήνας είναι: Β: Γουδή-Μαρούσι (μήκους 9,6 χλμ και 8 σταθμούς), Γ: Ευαγγελισμός-Άνω Ηλιούπολη (μήκους 4,1 χλμ και 3 σταθμούς) Δ: Άλσος Βεΐκου-Πετρούπολη (μήκους 7,5 χλμ και 6 σταθμούς) και Ε: Μαρούσι-Εθνική Οδός (μήκους 4,4 χλμ και 3 σταθμούς).

Για ορισμένα από τα προαναφερόμενα τμήματα του έργου έχει ξεκινήσει μια αρχική προεργασία με μελέτες που εκπονεί η Αττική Οδός, ωστόσο, ασφαλής εκτίμηση για την έναρξή τους δεν υπάρχει.

Συνολικά εκτιμάται ότι με τη Γραμμή 4 του Μετρό θα μετακινούνται περίπου 340.000 επιβάτες ημερησίως, ενώ οι μετακινήσεις με ΙΧ αναμένεται να μειωθούν κατά 53.000 ημερησίως.

Όπως επεσήμανε σε σχετική δήλωσή του ο πρόεδρος της Αττικό Μέτρο Νίκος Ταχιάος «η υπογραφή της σύμβασης της εργολαβίας των προδρόμων εργασιών της Γραμμής 4 του μετρό της Αθήνας σηματοδοτεί την εγκατάσταση των πρώτων εργοταξίων που θα αναπτυχθούν στους σταθμούς και τα φρέατα του έργου ώστε στα έγκατά τους, να τρυπώσουν με την σειρά τους οι δύο μετροπόντικες που θα τρυπήσουν την αττική γη», ενώ κατέληξε με μια ιδιαίτερη αναφορά που αξίζει να παραθέσουμε:

«Τα διδάγματα από έναν δύσκολο διαγωνισμό αφορούν μόνο όσους μπορούν να έχουν εξειδικευμένη κατανόηση του θέματος. Μένουμε στα θετικά: Τα έργα μετρό είναι προϊόντα σχεδιασμού μακράς πνοής που απαιτούν μεγάλους χρόνους ωρίμανσης και αντίστοιχα κατασκευής. Άλλοι άνθρωποι τα εμπνέονται, άλλοι τα σχεδιάζουν, άλλοι τα υπογράφουν, άλλοι τα κατασκευάζουν, άλλοι τα εγκαινιάζουν και αναφέρομαι σε όλο το φάσμα των ιδιοτήτων και των ειδικοτήτων που εμπλέκονται σε αυτά, όχι απλώς των μηχανικών.

Νομίζω λοιπόν πως σήμερα, η Αττικό Μετρό Α.Ε. που έχει το μεγάλο προνόμιο και φορτίο να «τρέχει» διαχρονικά αυτά τα έργα, χρωστά ένα μεγάλο ευχαριστώ σε εκείνους που, είτε μέσα από τα σπλάχνα της εταιρίας, είτε ως εξωτερικοί συνεργάτες της, είτε ως στελέχη των φορέων που διασφάλισαν την χρηματοδότηση, είτε ως διοικητικοί ή πολιτικοί προϊστάμενοί της, έφεραν τα πράγματα στο σημερινό σημείο.

Είναι «αχάριστα» για τους συντελεστές τους τα μεγάλα και περίπλοκα έργα, κυρίως το μετρό. Είναι χρήσιμο λοιπόν, σήμερα, με την ευκαιρία μίας πανηγυρικής στιγμής, να υπενθυμίσουμε πως για να γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας η ευκολία του να μπαίνουμε σ’ ένα αξιοπρεπές βαγόνι και σε ελάχιστο χρόνο να φτάνουμε στον προορισμό μας, είναι πολλοί αυτοί που αφιέρωσαν την εργασία τους, κυρίως όμως την γνώση τους, βάζοντας στο έργο το δικό τους λιθαράκι και την δική τους υπογραφή.»