Το Παγκόσμιο Κύπελλο κάποτε ήταν υπόθεση του κόσμου. Του εργάτη, του φοιτητή, του μετανάστη, του φιλάθλου που μάζευε ψιλά για να δει την ομάδα του στο μεγαλύτερο ποδοσφαιρικό ραντεβού του πλανήτη.

Το 2026, όμως, όλα δείχνουν ότι αυτό το αφήγημα περνά οριστικά στο αρχείο. Η FIFA στήνει ένα Παγκόσμιο Κύπελλο για λίγους, για πολύ λίγους, με τιμές εισιτηρίων, μετακινήσεων και διαμονής που θυμίζουν περισσότερο χρηματιστηριακό προϊόν παρά λαϊκή αθλητική διοργάνωση.

1

Η δημόσια παρέμβαση του Στιβ Κλαρκ, προπονητή της Σκωτίας, ήταν αποκαλυπτική και ταυτόχρονα ανησυχητική. Δεν κάλεσε τον κόσμο να ακολουθήσει την ομάδα του, αλλά τον προειδοποίησε να μη χρεωθεί, να μη μπει σε οικονομική περιπέτεια για να βρεθεί στα γήπεδα των ΗΠΑ. Όταν ένας ομοσπονδιακός τεχνικός φτάνει στο σημείο να λέει ανοιχτά «μην βάλετε τον εαυτό σας σε… χρέη για εισιτήρια!», τότε το πρόβλημα δεν είναι επικοινωνιακό. Είναι βαθιά πολιτικό και οικονομικό.

Εισιτήρια-σοκ και αριθμοί που ζαλίζουν

Με βάση τις τιμές που έχουν γνωστοποιηθεί από τις εθνικές ομοσπονδίες και τα σχήματα διάθεσης της FIFA, το κόστος για έναν φίλαθλο που θέλει απλώς να δει τρία παιχνίδια ομίλων της ομάδας του ξεκινά από περίπου 580 ευρώ και μπορεί να εκτοξευθεί πολύ ψηλότερα, ειδικά αν μπει στο παιχνίδι η δευτερογενής αγορά της ίδιας της FIFA. Για όσους ονειρεύονται πορεία μέχρι τον τελικό, το συνολικό κόστος μόνο για εισιτήρια μπορεί να ξεπεράσει τα 6.500 ευρώ.

Το σοκ έρχεται όταν φτάνουμε στον τελικό. Το φθηνότερο εισιτήριο, στην ονομαστική του αξία, ξεπερνά τα 2.900 ευρώ. Και μιλάμε για θέση χωρίς καμία πολυτέλεια, χωρίς VIP πακέτα, χωρίς «εμπειρία». Απλώς μια καρέκλα. Στο πιο ακριβό Μουντιάλ όλων των εποχών.

Η Football Supporters Europe δεν μάσησε τα λόγια της. Μίλησε για «μνημειώδη προδοσία» της παράδοσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου, για απόλυτη απαξίωση των φιλάθλων που χτίζουν το προϊόν δεκαετίες τώρα. Και δεν έχει άδικο. Μέσω του συστήματος PMA, που υποτίθεται ότι προστατεύει τους πιο πιστούς οπαδούς, το συνολικό κόστος για να παρακολουθήσει κάποιος όλα τα ματς της ομάδας του μπορεί να φτάσει τα 6.900 ευρώ, πέντε φορές πάνω από το αντίστοιχο κόστος στο Κατάρ το 2022.

Η FIFA απαντά με… ζήτηση

Η απάντηση της FIFA δεν ασχολείται καν με τις τιμές. Επικαλείται τη ζήτηση. Πέντε εκατομμύρια αιτήματα για δύο εκατομμύρια εισιτήρια μέσα σε 24 ώρες. Αριθμοί εντυπωσιακοί, αλλά και βολικοί. Διότι η ζήτηση δεν αναιρεί την κοινωνική ευθύνη. Ούτε μετατρέπει αυτομάτως ένα παγκόσμιο γεγονός σε κλειστό κλαμπ οικονομικής ελίτ.

Η ίδια ρητορική έχει χρησιμοποιηθεί ξανά. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες, στα Super Bowl, στα μεγάλα events. Μόνο που το Μουντιάλ δεν πουλήθηκε ποτέ ως luxury experience. Πουλήθηκε ως παγκόσμια γιορτή. Και εδώ ακριβώς είναι το ρήγμα.

Αποκλεισμοί και για τα ΑμεΑ

Αν υπάρχει μια πτυχή που αγγίζει τα όρια του σκανδάλου, είναι η πολιτική τιμολόγησης για τα άτομα με αναπηρία. Εισιτήρια προσβασιμότητας μόνο στις ακριβές κατηγορίες, με κόστος έως και 4.185 δολάρια για τον τελικό. Χρέωση και για τους συνοδούς. Σε πλήρη αντίθεση με το Κατάρ, όπου τα αντίστοιχα εισιτήρια κόστιζαν μόλις 10 ευρώ και περιλάμβαναν δωρεάν συνοδό.

Η FIFA μιλά για «πρακτικές της αγοράς». Οι οργανώσεις φιλάθλων μιλούν για κοινωνικό αποκλεισμό. Και εδώ η σύγκρουση δεν είναι θεωρητική. Είναι αξιακή.

Ξενοδοχεία σε τιμές… χρηματιστηρίου

Σαν να μην έφταναν τα εισιτήρια, έρχεται και το κόστος διαμονής. Στις πόλεις που φιλοξενούν αγώνες, οι τιμές των ξενοδοχείων έχουν αυξηθεί κατά μέσο όρο 300%. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στην Πόλη του Μεξικού, η αύξηση αγγίζει το εξωφρενικό 2.373% για μία διανυκτέρευση. Από 135 ευρώ, στα 3.330 ευρώ. Για ένα βράδυ. Χωρίς απολογίες, χωρίς αιδώ.

Η σύγκριση με το Παρίσι του 2024 είναι αποκαλυπτική. Εκεί οι τιμές αυξήθηκαν κατά 141%. Εδώ μιλάμε για πολλαπλάσια μεγέθη. Και όλα αυτά σε τρεις χώρες, με τεράστιες αποστάσεις, πανάκριβες πτήσεις και ανύπαρκτη λογική «πακέτου» για τον απλό φίλαθλο.

Ένα Μουντιάλ που αλλάζει DNA

Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2026 θα είναι το πρώτο με 48 ομάδες. Περισσότερα ματς, περισσότερες αγορές, περισσότερα έσοδα. Λιγότερη ψυχή. Η FIFA δείχνει ξεκάθαρα την κατεύθυνσή της. Από το παιχνίδι των λαών, στο προϊόν των ισχυρών. Από το πέταλο, στο corporate box.

Και ίσως εκεί βρίσκεται το πραγματικό διακύβευμα. Όχι αν θα πουληθούν τα εισιτήρια. Θα πουληθούν. Αλλά ποιος θα βρίσκεται στις εξέδρες. Και ποιοι θα βλέπουν απ’ έξω, με την τηλεόραση ανοιχτή, θυμούμενοι ότι κάποτε το Μουντιάλ ήταν και δικό τους.