Μιχάλης Σακέλλης: Από τι κρίνεται η επιβίωση της ακτοπλοΐας

Τα πράγματα για τον ακτοπλοϊκό κλάδο είναι πολύ σοβαρά και το πολιτικό προσωπικό της χώρας (κυβέρνηση και αντιπολίτευση) πρέπει να συνειδητοποιήσει το πρόβλημα, πριν να είναι αργά.

Αυτό είναι το μηνυμα που στέλνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) Μιχάλης Σακέλλης, όταν σε κάθε δημόσια τοποθέτηση του αναφέρεται στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ακτοπλοΐα τα επόμενα 10-15 χρόνια από σήμερα και τα προβλήματα που καλείται να λύσει.

Όλος προβληματισμός ξεκινά από το γεγονός ότι η ακτοπλοΐα κάνει ένα σημαντικό έργο το οποίο έχει σχέση και με τα εθνικά μας τα συμφέροντα και την σύνδεση των νησιών μας με το εθνικό κέντρο. Επίσης είναι σημαντικός και οικονομικός ρόλος της ακτοπλοΐας. Να μην ξεχνάμε, είπε ο κ. Σακέλλης, μιλώντας πρόσφατα στο 5ο ναυτιλιακό συνέδριο της Ναυτεμπορικής ότι το 70% του τουρισμού είναι τα νησιά μας.

Σήμερα η ακτοπλοΐα στηρίζει όχι μόνο τον τουρισμό των νησιών αλλά και της Ελλάδας γενικότερα. Συνεπώς η πορεία της ακτοπλοΐας είναι ένα θέμα πάρα πολύ σοβαρό που πρέπει να ασχοληθούμε, όπως πρέπει από τώρα τονίζει ο κ. Σακέλλης.

Το πρώτο πρώτο άμεσο χρονικά πρόβλημα, είναι η εκτίναξη του κόστους καυσίμων καθώς από 01/01/2020 «καταναλώνουμε το νέου τύπου καυσίμου, χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο, ενώ και γενικότερα όλες οι τιμές των καυσίμων έχουν αυξηθεί σημαντικά σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν.

Σε ό,τι αφορά το κόστος δυστυχώς πέρασε αυτό το οποίο υπολογίζαμε. Εμείς υπολογίζαμε μία αύξηση περίπου 20 με 25%, όμως τα καύσιμα τα οποία καταναλώνουμε από 01/01/2020 είναι 45% ακριβότερα από ό,τι ήταν την αντίστοιχη περίοδο στις αρχές του 2019», σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΣΕΕΝ.

Επίσης μέσα στα επόμενα χρόνια η Μεσόγειος Θάλασσα θα γίνει όπως συζητείται στο Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ) περιοχή ελέγχου αερίων εκπομπών (ΕCΑ – Emission controlled area). Ο καθορισμός της Μεσογείου ως Περιοχής Ελέγχου Εκπομπών Θείου (ΠΕΕΘ), υπολογίζεται σύμφωνα με τους υποστηρικτές της πρότασης να μειώσει σημαντικά τις εκπομπές SO2, NOx . Όμως αυτό σημαίνει κατανάλωση ακόμη πιο ακριβών καυσίμων.

Η εξέλιξη αυτή σύμφωνα με τον κ. Σακέλλη σημαίνει ακόμα μεγαλύτερες αυξήσεις στα πετρέλαια και συνεπώς στο κόστος καυσίμων. Προμηνύει με άλλα λόγια ντόμινο ανατιμήσεων στον κλάδο.

Όπως υπογραμμίζει ο ίδιος «τα καύσιμα αποτελούν περίπου το 50% του κόστος λειτουργίας των πλοίων. Είναι ένας σημαντικός παράγοντας. Συνεπώς αυτή η αύξηση που τώρα είναι ήδη 45% σε σχέση με πέρυσι μας προβληματίζει ιδιαίτερα. Θα έρθει και η νέα αύξηση και όλα αυτά ενώ η ακτοπλοΐα οφείλει να είναι βιώσιμη και τα πλοία οφείλουν να κάνουν τα δρομολόγια τους».

Είναι ένα θέμα το οποίο πρέπει να το κουβεντιάσουμε,σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΣΕΕΝ, είναι οι ιδιαιτερότητες της ακτοπλοΐας σε σχέση με τα άλλα μέσα μεταφοράς. Στις χερσαίες μεταφορές ένας προορισμός μπορεί το καλοκαίρι να θέλει 10 λεωφορεία για εξυπηρετήσει 500 άτομα και τον χειμώνα να φτάνει ένα λεωφορείο. Ο κλάδος των χερσαίων μεταφορών μπορεί να κινηθεί ποιο ευέλικτα. Στην ακτοπλοΐα «δεν μπορούμε να κόψουμε το πλοίο στη μέση. Όσα δρομολόγια κάνουμε το καλοκαίρι, κάνουμε και τον χειμώνα. Έχουμε το ίδιο πλήρωμα το χειμώνα και το ίδιο και το καλοκαίρι. Συνεπώς δεν έχουμε δυνατότητες και ευελιξία να αμυνθούμε. Επίσης υπάρχουν προορισμοί εδώ στην Ελλάδα που τον χειμώνα η χωρητικότητα που προσφέρεται είναι δεκαπλάσια από αυτή που χρειάζονται». Θα πρέπει «όλα αυτά τα πράγματα να τα δούμε, για να αποφύγουμε την υποβάθμιση των υπηρεσιών, δηλαδή μείωση δρομολογίων ή μείωση ταχυτήτων και τα λοιπά που δεν είναι καλά για τους νησιώτες ή για τον τουρισμό μας, πρέπει ίσως να βρούμε κάποιες άλλες λύσεις».

«Πρέπει, τονίζει, να καθίσουμε πολύ σοβαρά να δούμε τι θα κάνουμε τα επόμενα 10 χρόνια και πώς θα επιβιώσει η ακτοπλοΐα».

Ο κ. Σακέλλης επαναφέρει την πρόταση του για την μείωση των συντελεστών ΦΠΑ. «Στην Ελλάδα επιβάλλονται οι υψηλότεροι συντελεστές σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη, όπου κυμαίνονται από 0 μέχρι 7-8% στις περισσότερες χώρες. Άρα λοιπόν. Αυτή τη στιγμή πιστεύω ότι μόνο η μείωση του ΦΠΑ μπορεί να δώσει κάποια λύση. Διαφορετικά θα έχουμε κάποιες συνέπειες».

Το δεύτερο μεγάλο θέμα είναι αυτό της ανανέωσης του στόλου, το οποίο είναι άρρηκτα δεμένο με το τι πλοία θα κτισθούν η θα αγορασθούν και τι καύσιμο θα καίνε. Ο κ. Σακέλλης υπολογίζει ότι η επόμενη δεκαετία, δεκαπενταετία είναι ιδιαίτερα κρίσιμη. Δηλαδή «στο τέλος της επόμενης δεκαετίας περίπου τα μισά πλοία τα ελληνικά θα είναι πάνω από 40 ετών. Άρα μπαίνουμε σε μία περίοδο που πρέπει πολύ σοβαρά να σκεφτόμαστε την ανανέωση του στόλου μας, ιδιαίτερα του στόλου το οποίο αφορά τα μικρά νησιά μας».

Ο κ. Σακελλης πιστεύει ότι σίγουρα θα εμφανιστούν νέες τεχνολογίες, όπως τα ηλεκτρικά πλοία. Είτε αποκλειστικά ηλεκτρικά είτε με διπλό καύσιμο, Τα ηλεκτρικά πλοία θα είναι μία εξέλιξη που αφορά μόνο τα μικρά πλοία, τα πορθμεία, που εξυπηρετούν τοπικές διαδρομές. Για την ακτοπλοΐα είναι πολύ μακριά η λύση αυτή. Η πιο κοντινή εξέλιξη, σίγουρα είναι το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG). Όμως όπως σημειώνει ο Σακέλλης, «προβληματιζόμαστε γιατί το LNG δεν λύνει το πρόβλημα του διοξειδίου του άνθρακα, των μηδενικών ρύπων.

Είναι ένα θέμα που μας απασχολεί πάρα πολύ. Πιστεύω ότι πρέπει να επενδυθούν χρήματα στην έρευνα ούτως ώστε τα επόμενα 20-30 χρόνια να έχουμε καταλήξει ίσως σε καλύτερες λύσεις από αυτές που έχουμε τώρα. Πάντως οι μελέτες δηλαδή που κάνουμε αυτή τη στιγμή είναι για αν χτίσουμε πλοία, οι μελέτες που έχουμε κάνει για νέες ναυπηγήσεις είναι για πλοία που καίνε και τα δύο καύσιμα (συμβατικά και LNG).

Τέλος για την ακτοπλοΐα ο ηλεκτρισμός μπορεί να αξιοποιηθεί όσο τα πλοία μένουν στα λιμάνια. Αυτό είναι κάτι σημαντικό το οποίο μπορεί να γίνει και σήμερα. Άρα είναι μέτρα τα οποία μπορούμε από τώρα να τα πάρουμε, καταλήγει ο κ. Σακέλλης.