Μήνυμα – καμπανάκι για την Ευρώπη αποτέλεσαν οι τοποθετήσεις του Ευάγγελου Μυτιληναίου στο χθεσινό συνέδριο του Economist στην Αθήνα, όπου ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Metlen μαζί με τον πρώην πρόεδρο της ΕΚΤ και πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι, ανέδειξαν τις μεγάλες αδυναμίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον στρατηγικό τομέα της άμυνας αλλά και στη διαχείριση της ενεργειακής κρίσης.

Ειδικά για τον τομέα της άμυνας, ο Ευάγγελος Μυτιληναίος υπογράμμισε με κατηγορηματικό τρόπο ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να συνεχίσει να πορεύεται στηριζόμενη σε εθνικές βιομηχανίες και αποσπασματικές στρατιωτικές πρωτοβουλίες. «Η αμυντική προσπάθεια έρχεται με καθυστέρηση, αλλά καλύτερα αργά παρά ποτέ», σχολίασε χαρακτηριστικά, τονίζοντας πως η συγκυρία αποτελεί ιστορική ευκαιρία για να συνεργαστεί η Ευρώπη και να ενισχύσει τη δική της βιομηχανία άμυνας. Ωστόσο, για να καταστεί αυτό εφικτό, απαιτούνται σοβαρά και διαφανή κίνητρα, καθώς και μακροπρόθεσμος σχεδιασμός.

1

Τόνισε τη σημασία των συνεργασιών μεταξύ των εταιρειών των χωρών της Ευρώπης, καθώς όπως είπε δεν γίνεται να παράγουν μόνο 4-5 χώρες και οι υπόλοιπες να αναγκάζονται να πιέζουν τους προϋπολογισμούς τους για να πληρώνουν αμυντικές δαπάνες, αλλά πρέπει η προσπάθεια δημιουργίας αμυντικής βιομηχανίας να γίνει ευρωπαϊκή υπόθεση.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής του Ομίλου Metlen, η Ευρώπη παραδοσιακά λειτουργούσε ως ήπειρος «ήπιας ισχύος» (soft power), προτάσσοντας τη διπλωματία και την οικονομική επιρροή. Ωστόσο, η εποχή αυτή ανήκει πλέον στο παρελθόν. «Ζούμε σε μια εποχή hard power και η Ευρώπη δεν είναι έτοιμη, χρειάζεται 10-15 χρόνια», ανέφερε, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για επανεφεύρεση της ΕΕ, με στρατηγικό όραμα, ισχυρή αμυντική βιομηχανία και αυτονομία στους τομείς υψηλής τεχνολογίας και πρώτων υλών.

Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο σύνθετη, όπως σημείωσε, εξαιτίας της υπερβολικά ταχείας και ανοργάνωτης ενεργειακής μετάβασης, η οποία πλήττει καίρια τη βιομηχανική παραγωγή και κατ’ επέκταση και την αμυντική ικανότητα. «Μιλάμε για άμυνα χωρίς μέταλλα. Η μισή μεταλλουργία της Ευρώπης έχει κλείσει. Πώς θα κάνουμε άμυνα με κινέζικα μέταλλα;», αναρωτήθηκε με νόημα.

«Ιστορική ευκαιρία»

Στο ίδιο πνεύμα, αναφέρθηκε στη γεωπολιτική σημασία της περιόδου, χαρακτηρίζοντας τη συγκυρία «ιστορική ευκαιρία» για επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, τόσο στον τομέα της ενέργειας όσο και στην άμυνα. Δεν παρέλειψε να εκφράσει την ευχή του για μελλοντική επιστροφή της Βρετανίας στην ευρωπαϊκή οικογένεια, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ενότητας, της τεχνολογικής αυτάρκειας και της απόκτησης κοινού στρατηγικού οράματος.

Αναφερόμενος ειδικά στην Ελλάδα, ο κ. Μυτιληναίος τόνισε ότι η χώρα έχει σήμερα συγκριτικά πλεονεκτήματα, ιδιαίτερα λόγω της χαμηλής ενεργειακής της εξάρτησης. «Η Ελλάδα είναι πιο σταθερή σήμερα από πολλές χώρες του Βορρά», υπογράμμισε, εκτιμώντας ότι η χώρα μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια ενεργειακής αυτονομίας της Ευρώπης.

Συνολικά, οι τοποθετήσεις του Ευάγγελου Μυτιληναίου στο συνέδριο του Economist αποτελούν ηχηρή προειδοποίηση για την Ευρώπη, η οποία, όπως τόνισε, βρίσκεται «στη γωνία» τόσο στον τομέα της ενέργειας όσο και στην άμυνα, εξαιτίας πολιτικών επιλογών και στρατηγικών λαθών. Η ευρωπαϊκή βιομηχανία κινδυνεύει με αποβιομηχάνιση, ενώ η αμυντική της επάρκεια παραμένει ανεπαρκής, σε μια περίοδο αυξημένων γεωπολιτικών εντάσεων.

Η πρόκληση, όπως κατέστησε σαφές, είναι διπλή: αφενός η ανάγκη βαθιών μεταρρυθμίσεων στην αγορά ενέργειας, ώστε η μετάβαση σε πιο πράσινες μορφές ενέργειας να μην υπονομεύει την παραγωγική βάση, και αφετέρου η ανάπτυξη μιας ισχυρής και ανταγωνιστικής ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας. Και για τα δύο απαιτείται συνεργασία, πολιτική βούληση και ρεαλιστικός σχεδιασμός.

Ο κ. Μυτιληναίος δεν δίστασε να ασκήσει δριμεία κριτική στη στρατηγική της αποανθρακοποίησης, χαρακτηρίζοντάς την υπερβολικά βεβιασμένη και ελλιπώς σχεδιασμένη. «Η μετάβαση δημιούργησε περισσότερα προβλήματα απ’ όσα έλυσε», ανέφερε, σημειώνοντας ότι η Ευρώπη έχει στερηθεί φθηνής ενέργειας, πρόσβασης σε ρωσικούς πόρους και εύκολης εισαγωγής πρώτων υλών από την Κίνα.

Το ενεργειακό κόστος

Το κόστος της ενέργειας δεν είναι απλώς οικονομικό ζήτημα, αλλά πρωτίστως πολιτικό, σύμφωνα με τον επικεφαλής του Ομίλου Metlen. «Η ενέργεια είναι πολιτικό θέμα. Ποιος θα το λύσει; Έχουμε πολλούς ηγέτες όπως ο Μάριο Ντράγκι που έσωσε την Ευρώπη στο παρελθόν;», αναρωτήθηκε, θέτοντας στο επίκεντρο την ανάγκη ισχυρής και αποτελεσματικής ηγεσίας για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις.

Στηλιτεύοντας τις αδυναμίες της ενεργειακής στρατηγικής, ο κ. Μυτιληναίος ανέφερε ότι η Ευρώπη σήμερα πληρώνει την ενέργεια τρεις φορές πιο ακριβά σε σχέση με το παρελθόν, ενώ η εξάρτηση από τρίτες χώρες παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Ταυτόχρονα, η βιομηχανική παραγωγή συρρικνώνεται, θέτοντας σε κίνδυνο τόσο την οικονομική ανταγωνιστικότητα όσο και τη δυνατότητα στρατιωτικής αυτάρκειας.

«Η ενεργειακή στρατηγική που ακολουθήθηκε, χωρίς συνυπολογισμό του κόστους στην παραγωγή, οδήγησε σε μαρασμό κρίσιμους βιομηχανικούς κλάδους που είναι απαραίτητοι και για την άμυνα», σημείωσε, επισημαίνοντας τον φαύλο κύκλο στον οποίο έχει περιέλθει η ευρωπαϊκή οικονομία.

Ο κ. Μυτιληναίος πρότεινε την ανάγκη σοβαρών επενδύσεων σε ενεργειακές υποδομές και διασυνδέσεις, ώστε να μειωθεί το κόστος ενέργειας και να ενισχυθεί η αυτάρκεια της ΕΕ. Παράλληλα, κάλεσε σε ουσιαστική στήριξη της βιομηχανικής βάσης, τονίζοντας ότι η αμυντική ικανότητα δεν μπορεί να παραμείνει υπόθεση ορισμένων μόνο κρατών – απαιτείται συλλογική προσπάθεια και κοινή στρατηγική.

Η Ευρώπη, κατέληξε ο κ. Μυτιληναίος, πρέπει να επανεφεύρει τον εαυτό της, διαφορετικά κινδυνεύει να παραμείνει δέσμια των αδυναμιών της και να χάσει τον στρατηγικό της ρόλο στη διεθνή σκακιέρα.

Διαβάστε επίσης

Euronext – ΕΧΑΕ: Πώς ο Γιάννος Κοντόπουλος πάει να τινάξει το deal στον αέρα!

Καλώδιο Ελλάδας-Κύπρου: Από το blame game σε αναζήτηση λύσης μέσω τη διασύνδεσης Κύπρου- Ισραήλ

Αναστάσιος Ροζολής (ΣΕΚΠΥ): Γιατί χρειάζεται αυτόνομη κρατική δομή Αμυντικής Βιομηχανίας- Υφυπουργείο ή Γενική γραμματεία