Αποθήκευση Ενέργειας: Τον Ιούνιο ο πρώτος διαγωνισμός- Μέχρι το 2025 1GW σε λειτουργία

Ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για τον πρώτο διαγωνισμό επενδυτικής και λειτουργικής ενίσχυσης για την αποθήκευση ενέργειας, μετά τη δημοσίευση σε ΦΕΚ, της  σχετικής Υπουργικής Απόφασης.

Η αποθήκευση ενέργειας είναι απαραίτητη για την πράσινη μετάβαση, καθώς εξισορροπεί τη στοχαστικότητα των ΑΠΕ και επιτρέπει την περαιτέρω διείσδυσή τους στο ενεργειακό μίγμα χωρίς να προκαλούνται προβλήματα στην ευστάθεια του συστήματος. Η έκβαση του πρώτου διαγωνισμού θα καθορίσει ποιες θα είναι οι 4 πρώτες εταιρείες που θα πραγματοποιήσουν τα πρώτα έργα αποθήκευσης ενέργειας που θα πριμοδοτηθούν και  θα λειτουργήσουν στην Ελλάδα από το 2025.

Η εν λόγω Απόφαση αποτελεί τον οδικό  χάρτη για τη διενέργεια τριών  διαγωνισμών έως το τέλος του 2023, για λειτουργική και επενδυτική ενίσχυση σε μονάδες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής ισχύος 1000 MW.  Τα κονδύλια που θα διατεθούν είναι ύψους 341 εκατ. ευρώ και προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης.

 Για να διεκδικήσουν την ενίσχυση οι υποψήφιοι θα πρέπει να διαθέτουν άδεια αποθήκευσης ενέργειας. Στις άδειες για έργα αποθήκευσης την πρώτη θέση με βάση την ισχύ των έργων είναι η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με έργα συνολικής ισχύος άνω των 3 GW. Ακολουθεί η πορτογαλική EDPR με έργα  ισχύος 1,3 GW, η Mytilineos με έργα ισχύ 1,1 GW και η ΔΕΗ Ανανεώσιμες με έργα με ισχύ άνω του 1 GW.

Η λίστα των αδειών της ΡΑΕ περιλαμβάνει επίσης έργα ισχύος άνω των 300 MW και έως 880 MW από τους ομίλους Motor Oil, Ιntrakat, Ρόκας, Ελλάκτωρ, Κοπελούζος, Kiffer, Green Progressive, τις γαλλικές εταιρείες EDF, ΑKUO Εnergy και Voltalia, την ιταλική Enel, ενώ συμμετέχει και ένας μεγάλος ακόμη αριθμός ελληνικών και ξένων εταιρειών με μικρότερης ισχύος έργα.

Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα προβλέπει η Απόφαση που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 3416την Παρασκευή, η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) θα προχωρήσει μέσα στον Ιούνιο στην προκήρυξη του διαγωνισμού, δίνοντας ένα περιθώριο έως 4 εβδομάδες στους επενδυτές ώστε να υποβάλουν τις προσφορές τους.

Ο πρώτος διαγωνισμός αφορά 400 MW ενώ φέτος θα ακολουθήσουν ακόμη 2 διαγωνισμοί από 300 MW στο τρίτο και το τέταρτο τρίμηνο, με στόχο να έχουν πάρει τιμές και να προχωρούν στην υλοποίηση των επενδύσεων συνολικά έργα ισχύος 1 GW μέχρι το τέλος του χρόνου. Τα έργα αυτά θα πρέπει να έχουν κατασκευαστεί ώστε να μπουν σε λειτουργία ως το Δεκέμβριο του 2025.

Σημειώνεται ότι στόχος του ΥΠΕΝ σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο και την Ενέργεια και το Κλίμα είναι μέχρι το 2030 να φτάσει τα 7 GW η αποθήκευση ενέργειας.

Τι προβλέπει η Υπουργική Απόφαση

Τα πρώτα 400 MW θα τα μοιραστούν τουλάχιστον 4 υποψήφιοι, ενώ η επενδυτική ενίσχυση ανέρχεται σε 200.000 ευρώ /MW, για τα πρώτα 5 χρόνια και 100.000 ευρώ/MW τα επόμενα 5. Οι προσφορές θα πρέπει να κινούνται κάτω από αυτό το όριο των 115.000 ευρώ ανά Μεγαβάτ ανά έτος,

Ειδικότερα, η Υπουργική Απόφαση προβλέπει επενδυτική ενίσχυση ύψους 200.000 ευρώ/MW εγκατεστημένης ισχύος του σταθμού που θα χορηγηθεί κατά τη φάση κατασκευής των projects (με απαραίτητο προαπαιτούμενο την κατάθεση Εγγυητικής Επιστολής Έντεχνης και Έγκαιρης Εκτέλεσης)  και ετήσια λειτουργική ενίσχυση, δηλαδή ενίσχυση των εσόδων από την συμμετοχή τους στις αγορές ενέργειας, για διάστημα 10 ετών (μέσω  υπογραφής σύμβασης επί διαφοράς- CfD με τον ΔΑΠΕΕΠ). Το ύψος της λειτουργικής ενίσχυσης θα προκύψει από τους διαγωνισμούς. Η καταβλητέα ενίσχυση θα υπολογίζεται διακριτά για κάθε έργο, με στόχο να καλύψει τη διαφορά μεταξύ των ετήσιων Εσόδων Αναφοράς και των εύλογα αναμενόμενων καθαρών εσόδων αγοράς από τη συμμετοχή των έργων στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Η Περίοδος Ενίσχυσης ξεκινά από την έκδοση της άδειας λειτουργίας των σταθμών αποθήκευσης, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για την έναρξη καταβολής της λειτουργικής ενίσχυσης.

Σύμφωνα με την ΥΑ, μετά τον πρώτο «καλοκαιρινό» διαγωνισμό, θα ακολουθήσει  ο δεύτερος για υλοποίηση αυτόνομων μπαταριών  ισχύος 300 MW  έως το τέλος Σεπτεμβρίου.  Η δημοπρατούμενη ισχύς των δυο πρώτων διαγωνισμών κατανέμεται στο σύνολο του Διασυνδεμένου Συστήματος, πλην Κρήτης. Ο τρίτος και τελευταίος διαγωνισμός, πάλι για 300 MW που θα λάβει χώρα έως το τέλος του έτους έχει γεωγραφικό περιορισμό, καθώς αφορά ειδικά τις περιοχές της  Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, δηλαδή την Δυτική Μακεδονία και την Μεγαλόπολη (η διατύπωση στο αρχικό κείμενο ήταν πιο περιοριστική, καθώς έκανε λόγο για τις Ζώνες Απολιγνιτοποίησης εντός των περιοχών αυτών).

Προβλέπεται επίσης ότι ο ΑΔΜΗΕ θα μπορεί να εισηγηθεί στη ΡΑΕΕΥ την επιβολή περιορισμών στη συνολική ισχύ των ενισχυόμενων σταθμών αποθήκευσης που θα εγκατασταθούν σε επιμέρους περιοχές του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, με στόχο την επαρκή γεωγραφική διασπορά των έργων ή/και την βέλτιστη εξυπηρέτηση των αναγκών αποσυμφόρησης των δικτύων.

Το σχέδιο της Υπουργικής Απόφασης προβλέπει, μεταξύ άλλων, ότι δικαίωμα συμμετοχής στον πρώτο διαγωνισμό θα έχουν έργα  με Άδεια Αποθήκευσης σε ισχύ  από τη ΡΑΑΕΥ.  Οι ενισχυόμενο σταθμοί θα πρέπει να διαθέτουν μέγιστη ισχύ έγχυσης τουλάχιστον 1 MW,  «δοκιμασμένη» τεχνολογία αποθήκευσης, να συνδέονται στο Σύστημα Μεταφοράς απ’ ευθείας ή μέσω έργων διασύνδεσης Μέσης Τάσης και να διαθέτουν τεχνική δυνατότητα συμμετοχής  ως διακριτή οντότητα υπηρεσιών εξισορρόπησης στις Αγορές ηλεκτρικής ενέργειας.

Όριο ελάχιστου αριθμού τεσσάρων συμμετεχόντων

Προκειμένου να διασφαλιστούν επαρκείς συνθήκες ανταγωνισμού, σε κάθε διαγωνισμό εφαρμόζεται όριο ελάχιστου αριθμού τεσσάρων συμμετεχόντων που δεν αποτελούν συνδεδεμένα μεταξύ τους πρόσωπα. Εάν δεν τηρηθεί η απαίτηση αυτή, ο διαγωνισμός αναβάλλεται ενώ ειδικά για τον πρώτο διαγωνισμό αν ματαιωθεί για τον λόγο αυτό, η δημοπρατούμενη ισχύς μπορεί να μεταφερθεί στον δεύτερο διαγωνισμό.  Τίθεται ανώτατο όριο 100 MW στην Ισχύ Συμμετοχής κάθε σταθμού, μέγιστο όριο ισχύος συμμετοχής ανά συμμετέχοντα 25% της δημοπρατούμενης ισχύος σε κάθε διαγωνισμό, καθώς και μέγιστο όριο κατακύρωσης ανά συμμετέχοντα 100 MW -σωρευτικό για την πρώτη και την δεύτερη ανταγωνιστική διαδικασία.

Αναφορικά με τον τρόπο διενέργειας του διαγωνισμού, σημειώνεται ότι διενεργείται με τύπο δημοπρασίας ενός σταδίου υποβολής προσφορών (single stage bidding).  Η προσφορά κάθε συμμετέχοντα στην Ανταγωνιστική Διαδικασία περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον τα στοιχεία του, την Εγγυητική Επιστολή Συμμετοχής, τα στοιχεία της Άδειας Αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, στοιχεία για τις λοιπές άδειες και εγκρίσεις που έχει λάβει και ενδεχόμενη υποβολή αιτήματος  στον ΑΔΜΗΕ για έκδοση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, τεχνική περιγραφή του έργου, την οικονομική προσφορά και όποια άλλα στοιχεία απαιτηθούν για την τήρηση των τεχνικών, λειτουργικών και λοιπών απαιτήσεων της Ανταγωνιστικής Διαδικασίας. Η οικονομική προσφορά διατυπώνεται σε ευρώ ανά μεγαβάτ μέγιστης ισχύος έγχυσης ανά έτος (€/MW/έτος) και συνιστά το ετήσιο Έσοδο Αναφοράς του  Σταθμού Αποθήκευσης, που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της ετήσιας λειτουργικής ενίσχυσης,

Στην ΥΑ ορίζεται επίσης  μία σειρά τεχνικών χαρακτηριστικών που θα πρέπει να πληρούν τα έργα για να «κλειδώσουν»  εγγυημένη τιμή αποζημίωσης. Εάν κατά τη δοκιμαστική λειτουργία των μονάδων που θα προκριθούν, διαπιστωθεί πως κάποιος σταθμός παραβιάζει αυτές τις προδιαγραφές, τότε θα μπορεί η ΡΑΑΕΥ με απόφασή της να τον απεντάξει από το σχήμα στήριξης. Παράλληλα, έλεγχοι θα διενεργούνται ανά διετία λειτουργίας των έργων.

Προβλέπεται τέλος και μηχανισμός ανάκτησης της λειτουργικής ενίσχυσης εάν διαπιστωθεί ότι  κάποιος σταθμός αποθήκευσης εμφανίζει υπερβάλλοντα έσοδα από τη συμμετοχή του στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας.

Γιατί είναι σημαντική η αποθήκευση ενέργειας με μπαταρίες

Οι τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας αποτελούν τη βέλτιστη λύση για την αυξανόμενη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ηλεκτρικό σύστημα και η αποθήκευση με μπαταρίες, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει δυνατή η αξιοποίηση των περισσότερων ΑΠΕ και ιδιαίτερα, της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την ευστάθεια του συστήματος. Μόνο με αξιόπιστα συστήματα αποθήκευσης της ενέργειας μπορούν να λειτουργήσουν τα αυτόνομα συστήματα ΑΠΕ, αλλά και να επιτευχθεί η ενσωμάτωση σε μεγάλη κλίμακα της ηλεκτρικής ισχύος από τις ΑΠΕ στο ηλεκτρικό δίκτυο.

Η αποθήκευση ενέργειας είναι απαραίτητη για την εξισορρόπηση της ηλεκτρικής ισχύος από τις εταιρίες ηλεκτροπαραγωγής: οι σταθμοί παραγωγής λειτουργούν αποδοτικότερα με σταθερή παραγωγή και για να καλύψουν ώρες αιχμής θα ήταν επιθυμητή η αποθήκευση της περίσσειας στα χρονικά διαστήματα με μικρότερη κατανάλωση. Η αποθήκευση ηλεκτρισμού μπορεί να μειώσει το λειτουργικό κόστος μιας μονάδας ηλεκτροπαραγωγής.

 Η διαθεσιμότητα αξιόπιστης αποθήκευσης της ηλεκτρικής ενέργειας είναι σημαντική για την επέκταση της χρήσης του ηλεκτρισμού, όπως και της ηλεκτροκίνησης  και επίσης μπορεί να καλύψει τους καταναλωτές σε περιπτώσεις διακοπών (συστήματα UPS) και για τη μείωση της καταναλισκόμενης ενέργειας στις ώρες αιχμής, όταν και το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας είναι υψηλότερο.

Διαβάστε επίσης

ΔΕΗ χωρίς πολιτικό κίνδυνο: Τρεις καταλύτες οδηγούν στην άνοδο στην τιμή της – Αυξημένα περιθώρια, Ρουμανία και πράσινα EBITDA

NGHC: «Mega deal» για μονάδα πράσινου υδρογόνου αξίας 8,4 δισ. δολαρίων