Θ. Μητράκος: Τέλος στην πτώση των τιμών των ακινήτων – Ανάκαμψη του real estate

Tελειώνει η υποχώρηση των τιμών στα ακίνητα, εκτιμά ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Θεόδωρος Μητράκος και προβλέπει επαναλειτουργία της αγοράς ακινήτων με τη διαμόρφωση αντιπροσωπευτικών τιμών μέσω πραγματικής προσφοράς και ζήτησης. 

Ο Θεόδωρος Μητράκος, μιλώντας στο διεθνές οικονομικό συνέδριο με θέμα «Επανεκκίνηση της οικονομίας και αγορά ακινήτων» που γίνεται στη Θεσσαλονίκη τόνισε ότι η ενεργητική σταδιακή διαχείριση του αποθέματος των ακινήτων από τις τράπεζες και τις εταιρίες διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων θα αποτελέσει μοχλό για την επαναλειτουργία της αγοράς ακινήτων και ότι η ιστορική σχέση και κουλτούρα του ελληνικού νοικοκυριού όσον αφορά την κατοικία και το ακίνητο είναι βέβαιο ότι θα στηρίξουν τη σταδιακή ανάκαμψη της ελληνικής κτηματαγοράς τα επόμενα έτη. 

Από το 2008 έως το τέλος του 2016 οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν συνολικά κατά 41,4% για το σύνολο της χώρας (σε ονομαστικούς όρους), ενώ η μείωση των τιμών ήταν ακόμα πιο έντονη στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα την Αθήνα (-43,7%) και κυρίως τη Θεσσαλονίκη (-45,5%). Οι υψηλοί ρυθμοί μείωσης των τιμών που είχαν καταγραφεί το 2012 και το 2013 φαίνεται σταδιακά να αμβλύνονται μετά το 2014, ενώ οι τιμές μειώθηκαν περαιτέρω στη διάρκεια του 2016 με μέσο ετήσιο ρυθμό 2,2% (1,5% για το γ΄ και 0,5% για το δ’ τρίμηνο του 2016 αντίστοιχα). Τα επίπεδα της ζήτησης ειδικά για ορισμένες κατηγορίες ακινήτων παραμένουν σε εξαιρετικώς χαμηλά επίπεδα. 

Οι εξελίξεις αυτές στην ελληνική κτηματαγορά επισημαίνεται ότι δεν βρίσκονται σε αρμονία με τις αντίστοιχες εξελίξεις στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, σημείωσε ο Θεόδωρος Μητράκος. Από το 2013 και μετά οι δείκτες τιμών των οικιστικών ακινήτων παρουσιάζουν συνεχή ανάκαμψη στην πλειοψηφία των χωρών τόσο της ευρωζώνης όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παράλληλα, το μέσο ποσοστό συνεισφοράς της κατασκευής κατοικιών στο ΑΕΠ της Ελλάδος βρίσκεται πλέον σε επίπεδα κάτω του 1%, αρκετά χαμηλότερα σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, και πολύ χαμηλότερα σε σχέση με τα αντίστοιχα ποσοστά πριν από την κρίση (όταν και το αντίστοιχο ποσοστό ήταν σταθερά άνω του 6%, την περίοδο 2000-2009). 

Αντίστοιχα, στον κλάδο των επαγγελματικών ακινήτων, με βάση τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για το α΄ εξάμηνο του 2016, οι ονομαστικές τιμές γραφειακών χώρων υψηλών προδιαγραφών, σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2015, κατέγραψαν οριακή αύξηση της τάξεως του 0,3%, ενώ οι αντίστοιχες τιμές καταστημάτων παρουσίασαν οριακή μείωση 0,4% για το σύνολο της χώρας. 

Σωρευτικά από το α΄ εξάμηνο του 2010 έως και το α΄ εξάμηνο του 2016, οι ονομαστικές τιμές των γραφειακών χώρων υψηλών προδιαγραφών υποχώρησαν κατά 30,2%, ενώ ανάλογη ήταν και η αντίστοιχη σωρευτική μείωση των τιμών καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών (30,1%). 

Οι αποδόσεις των καταστημάτων και γραφείων υψηλών προδιαγραφών στην Ελλάδα, αν και έχουν υποχωρήσει σημαντικά κατά την τελευταία διετία (7,5% και 8,5% για τα γραφεία και καταστήματα υψηλών προδιαγραφών αντίστοιχα), βρίσκονται σε πολύ υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τις περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές χώρες (αποδόσεις γραφείων σε Βερολίνο, Λονδίνο, Στοκχόλμη και Ρώμη της τάξεως του 3,5-4,5%). Το συγκεκριμένο γεγονός υπό διαφορετικές συνθήκες θα έπρεπε να καθιστά την ελληνική αγορά ιδιαίτερα ελκυστική είτε για επένδυση στο υπάρχον απόθεμα είτε για την προώθηση νέων έργων ανάπτυξης. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι το 2010 η φορολογία των ακινήτων ως ποσοστό του ΑΕΠ δεν υπερέβαινε το 0,5-0,6%, ενώ το 2016 ξεπέρασε το 2% (2,2% βάσει των στοιχείων της Διεύθυνσης Φορολογίας Κεφαλαίου του Υπουργείου Οικονομικών), κατατάσσοντας πλέον την Ελλάδα στις χώρες της ΕΕ με την υψηλότερη φορολογία στα ακίνητα. Από τη φορολογική επιβάρυνση των τελευταίων ετών δεν εξαιρέθηκαν τελικά ούτε και οι έμμεσες επενδύσεις στην ακίνητη περιουσία, καθώς κατά το 2016 ανατράπηκε δραματικά και το ευνοϊκό φορολογικό πλαίσιο για τις Ανώνυμες Εταιρίες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας (ΑΕΕΑΠ). Η εξέλιξη αυτή έχει αρνητική επίπτωση στην ελκυστικότητα του επιτυχημένου και ανθεκτικού μέχρι τώρα θεσμού των ΑΕΕΑΠ και είναι βέβαιο ότι θα αποθαρρύνει νέες επενδύσεις ξένων και εγχώριων κεφαλαίων στην ακίνητη περιουσία. 

Παρά τις αντιξοότητες, ο τομέας των τουριστικών ακινήτων, ο οποίος είναι άμεσα συνυφασμένος με την καλή πορεία του τουρισμού τα τελευταία έτη, αποτέλεσε το 2016 τον πιο ανθεκτικό και δυναμικό τομέα της ελληνικής αγοράς ακινήτων. Η προοπτική για ακόμα πιο έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον στον τομέα του τουρισμού, αλλά και της τουριστικής κατοικίας, ενισχύεται από τη δρομολόγηση των έργων αναβάθμισης των παραχωρηθέντων 14 περιφερειακών αεροδρομίων, από τις τρέχουσες πολιτικές συνθήκες στην Τουρκία που έχουν άμεση αρνητική επίπτωση στον τουρισμό της, αλλά και από τη σταδιακή λειτουργία νέων μονάδων υψηλής κατηγορίας καθώς και την είσοδο διεθνών αλυσίδων ξενοδοχείων, οι οποίες αποκτούν για πρώτη φορά παρουσία στην Ελλάδα. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Πόρισμα φωτιά για ΑΕΠΙ: 635.565 ευρώ το χρόνο, ο μισθός διευθύνοντα συμβούλου!

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: T. Πετρόπουλος: Πάρτι στο Twitter με τα «ευχαριστώ» των ελεύθερων επαγγελματιών

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: ΔΟΛ: Δεν κυκλοφορούν ΒΗΜΑ – ΝΕΑ το σαββατοκύριακο – Οι τράπεζες αποδέχονται ότι πλήττονται οικονομικά