Andreas Borgeas (EUNICE): Η διασύνδεση Κρήτης Αιγύπτου GAP δεν είναι ανταγωνιστική της GREGY

Διευθύνων Σύμβουλος του Greece – Africa Power Interconnector (GAP) Mr. Andreas Borgeas

Πρέπει ως χώρα να επενδύσουμε σε όλες τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, τόνισε Διευθύνων Σύμβουλος του Greece – Africa Power Interconnector (GAP) Mr. Andreas Borgeas, που από τον Ιανουάριο ανέλαβε τη θέση αυτή, τονίζοντας ότι το GAP δεν είναι ανταγωνιστικό στο άλλο project διασύνδεσης Ελλάδας-Αιγύπτου, το GREGY.

Όπως τόνισε ο επικεφαλής του project, η Ελλάδα έχει όφελος, είναι σε θέση και μπορεί να προωθήσει πολλαπλές διεθνείς διασυνδέσεις και δεν χρειάζεται να διαλέγει τη μια έναντι της άλλης, γιατί στόχος είναι να καθιερωθεί η Ελλάδα ως ενεργειακός κόμβος για τη Μεσόγειο και την Ευρώπη. To GAP έχει κάνει αίτηση για ένταξη στο Ευρωπαϊκά έργα Κοινού Ενδιαφέροντος και αν πετύχει να ενταχθεί σε αυτά, θα επιταχυνθεί η υλοποίησή του. Ο κ. Borgeas τόνισε ωστόσο ότι ακόμη και αν δεν ενταχθεί το έργο στα PCI, PMI θα προχωρήσει κανονικά.

“Δεν υπάρχουν μόνο δύο project για τη διασύνδεση της Ευρώπης με την Αφρική”, σημείωσε, καθώς αυτή την εποχή προωθούνται πολυάριθμες προτάσεις από πολλές χώρες. “Πρέπει να προχωρήσουμε στα επόμενα βήματα για να αναδείξουμε τα πλεονεκτήματα της χώρας και ο ανταγωνισμός των project, σημείωσε με νόημα, είναι στις Βρυξέλλες, για το ποιο από αυτά θα πάρει την καλύτερη βαθμολογία και θα πάρει το προβάδισμα της ένταξης στις επενδύσεις PCI, και PMI. Και το “ποια project θα προκριθούν δεν αποφασίζεται από την Αθήνα, την Ουάσιγκτον ή την Αίγυπτο αλλά από τις Βρυξέλλες” είπε, σημειώνοντας ότι το GAP στο επίπεδο αυτό είναι πολύ ανταγωνιστικό σε ρυθμιστικό επίπεδο και ελκυστικό στους επενδυτές.

Απαντώντας σε ερώτημα σχετικά με την επάρκεια του δικτύου του ΑΔΜΗΕ στην Κρήτη, να δεχτεί την ενέργεια, που θα φέρει από την Αίγυπτο η διασύνδεση GAP, ο κ. Andreas Borgeas, τόνισε, ότι έχει πραγματοποιήσει συζητήσεις για το project με τον κ. Μανούσο Μανουσάκη τον Πρόεδρο του ΑΔΜΗΕ και ότι αυτές οι συζητήσεις συνεχίζονται.

Τόνισε, ότι οι Βρυξέλλες κατά τον σχεδιασμό και την έγκριση τέτοιων σχεδίων δεν κοιτούν τη δυνατότητα διασυνδέσεων σήμερα, αλλά την προοπτική στο μέλλον. Η σημερινή υποδομή και αν αυτή αρκεί και αν υπάρχει συμφόρηση, δεν αποτελεί περιορισμό, γιατί οι σημερινές υποδομές δεν είναι οι ίδιες με αυτές που θα υπάρχουν αύριο. “Για τον ΑΔΜΗΕ είναι σημαντικό να προσδιορίσει τις ανάγκες επενδύσεων στο μεσοδιάστημα με σχέδια επενδύσεων στις υποδομές για να αντιμετωπιστεί η συμφόρηση και από όσο ξέρουμε τέτοια σχέδια δεν υπάρχουν. Γι αυτό κι εμείς δεν επικεντρωνόμαστε στις πολιτικές του ΑΔΜΗΕ αλλά στη σημασία και τα πλεονεκτήματα του δικού μας project”, ανέφερε ο κ.Andreas Borgeas.

Για το ίδιο θέμα ο κ. Γιώργος Πεχλιβάνογλου, Γενικός Διευθυντής στην Eunice σημείωσε, ότι κανονικά ο ΑΔΜΗΕ θα έπρεπε να συμμετέχει σε όλα τα μεγάλα έργα διασυνδέσεων. Επίσης σημείωσε ότι στα πλεονεκτήματα το GAP είναι ότι λόγω του μικρού μήκους 450χλμ, χρειάζεται λιγότερα υποθαλάσσια καλώδια κάτι που το κάνει πιο εύκολο να υλοποιηθεί, με δεδομένο την πληθώρα των έργων υποθαλάσσιων διασυνδέσεων και τη δυσκολία της βιομηχανίας υποθαλάσσιων καλωδίων να ανταποκριθεί στην ταυτόχρονα μεγάλη ζήτηση.

Προσέλευση επενδυτών

Το GAP είναι ένα διακρατικό και διεθνές project, για μια διασύνδεση 2 GW που θα βοηθήσει την Αίγυπτο να εξάγει την πλεονάζουσα ισχύ της στην Ευρώπη και θα επιτρέψει στην Ελλάδα να εξάγει την εγχώρια παραγωγή της πράσινης ενέργειας στα Βαλκάνια και την Ιταλία, συμβάλλοντας έτσι στην ενεργειακή ανεξαρτησία της Ευρώπης από τους ενεργειακούς πόρους της Ρωσίας. Στην κοινοπραξία, εκτός από την Eunice πρόκειται να συμμετάσχουν και άλλοι επενδυτές, όπως η McDermott που ήδη έχει εμπλακεί στο project παρέχει μηχανικές και κατασκευαστικές λύσεις στον κλάδο της ενέργειας, και όπως είπε σύντομα θα υπάρχει εμπλοκή συμφερόντων από την Ελλάδα τη Γαλλία και την Αίγυπτο.

Η Eunice Energy Group ηγείται της διακρατικής κοινοπραξίας μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου για το έργο GAP, το οποίο στοχεύει να συμβάλει στην περιφερειακή ενεργειακή ασφάλεια και σταθερότητα διευκολύνοντας τη διηπειρωτική μεταφορά καθαρής ενέργειας. Ως μέρος της κοινοπραξίας, η McDermott, ηγέτης στη μηχανική, τις προμήθειες, την κατασκευή και την εγκατάσταση (EPCI) για υποθαλάσσια και βαθιά νερά, θα παρέχει μηχανική και κατασκευαστική καθοδήγηση για το έργο.

To project στοχεύει στη μεταφορά πράσινης ενέργειας από την Αίγυπτο στην Κρήτη και από εκεί μέσω του Southern Aegean Interconnector, έως την Αττική. Θα αποτελείται από δύο υποθαλάσσια καλώδια συνολικής ισχύος 2.000 MW, με αφετηρία το Marsa Matruh και κατάληξη στον Αθερινόλακκο στην Κρήτη, μήκους 450 χλμ. Το βάθος στην περιοχή είναι 3.500μ στην Αίγυπτο και 4.500 μ. στην Κρήτη. Το ύψος της επένδυσης υπολογίζεται σε 1,3 δισ. ευρώ.

Ο Southern Aegean Interconnector, αποτελεί τη διασύνδεση που θα μεταφέρει την περίσσεια ενέργεια από την Κρήτη στις Κυκλάδες και το Λαύριο, με δύο καλώδια σε μέγιστο βάθος 2.500 μ.

“Ανέλαβα τη θέση αυτή όχι μόνο λόγω των προσωπικών δεσμών με τη χώρα αλλά και γιατί είναι πολύ ενδιαφέρον το project αυτό γιατί έχει γεωπολιτικές προεκτάσεις πέρα από την Ελλάδα, στη Μεσόγειο, στην Ουάσιγκτον και αλλού. Η Ελλάδα αναδύεται όχι μόνο ως ενεργειακός κόμβος αλλά και σαν ένας κύριος γεωπολιτικός παίκτης. Η ειδικότητά μου είναι να χτίζω ομάδες, να φέρνει τους διαφορετικούς ανθρώπους σε επαφή και να βοηθά ώστε η ομάδα αυτή να αξιοποιεί στο μέγιστο τις δυνατότητές της, με εμπειρία 15 ετών στα διάφορα επίπεδα της ομοσπονδιακής πολιτειακής διακυβέρνησης των ΗΠΑ”, ανέφερε ο κ. Andreas Borgeas.

Στόχος μου είναι να αναδείξω τα σημαντικά πλεονεκτήματα του GAP, σημείωσε, σχετικά τόσο με τα τεχνικά του χαρακτηριστικά, όσο και με τα εμπορικά του πλεονεκτήματα. Ανέφερε σχετικά με τι προφίλ του έργου, ότι στα πλεονεκτήματα του είναι το μικρό μήκος της διασύνδεσης, ότι η διαδρομή είναι εντός της επίσημα οριοθετημένης ελληνοαιγυπτιακής ΑΟΖ., καθώς και ότι το project διαθέτει μελέτες βιωσιμότητα (από την Deloitte UK) και ωκεανογραφικές μελέτες.

Η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες τα τελευταία χρόνια έχουν καταβάλει κάθε προσπάθεια για την σύσφιξη της συνεργασίας τους σε μια σειρά από τομείς. Οι συζητήσεις, μεταξύ άλλων, εστιάζουν στον τομέα της ενεργειακής ασφάλειας που αποτελεί επιτακτική προτεραιότητα, ειδικά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η στενή συνεργασία των δύο χωρών επισφραγίστηκε και από την πρόσφατη επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Antony J. Blinken στην Αθήνα, στις 21 Φεβρουαρίου 2023.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Ελληνοαμερικανός, πρώην γερουσιαστής της Καλιφόρνιας, Andreas Borgeas είχε σειρά επαφών με σημαντικούς παράγοντες από την διεθνή διπλωματική αρένα και την οικονομία, κατά την διάρκεια του Delphi DC – Southeast Europe & East Med Forum στην Ουάσιγκτον. Μεταξύ άλλων, είχε την ευκαιρία να συναντήσει τον Πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας, Robert Menendez, τον Βοηθό Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ για ενεργειακούς πόρους, Geoffrey Pyatt, την τέως Πρόεδρος της Βουλής της Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, Νάνσυ Πελόζι, καθώς και άλλα εξέχοντα μέλη του Κογκρέσου και της Ελληνο-αμερικανικής κοινότητας.

Σε συνέχεια της ενίσχυσης του ρόλου της Ελλάδας στην ΝΑ Μεσόγειο και της περιφερειακής συνεργασίας στο τομέα της ενέργειας, ο Andreas Borgeas επισκέφθηκε, την περασμένη εβδομάδα την Αίγυπτο. Στα πλαίσια των επαφών του είχε την ευκαιρία να συναντηθεί και να ανταλλάξει απόψεις με τους επικεφαλής των διπλωματικών αποστολών των ΗΠΑ (Πρέσβη Daniel Rubinstein – Chargé d’Affaires), της ΕΕ (Πρέσβη Christian Berger), της Γαλλίας (Πρέσβη Marc Baréty) και της Ελλάδας (Πρέσβη Νικόλαο Παπαγεωργίου), ενώ ξεχώρισαν οι συναντήσεις του με εκπροσώπους σημαντικών βιομηχανικών ομίλων της χώρας, με σκοπό να ενισχυθεί το πλέγμα συνεργασιών για την προώθηση των προτεινόμενο δικτύων μεταφοράς ενέργειας.

Προτεραιότητα κατά την διάρκεια των επαφών του κ. Borgeas αποτέλεσε:

Η ενδυνάμωση του γεωστρατηγικού ρόλου της Ελλάδας στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου. Η χώρα μας αποτελεί βασικό παράγοντα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή, έχει άριστη γεωπολιτική θέση, ενώ διατηρεί μια στενή συμμαχική σχέση με τις ΗΠΑ
O ρόλος της Ελλάδας για την ανάσχεση της ρωσικής επιρροής στην Ευρώπη, μέσω της ενεργειακής απεξάρτησης της ηπείρου από την Μόσχα. Η Ελλάδα διαθέτει έναν ταχύτατα αναπτυσσόμενο τομέα παραγωγής πράσινης και καθαρής ενέργειας από ΑΠΕ, ενώ η θέση της ανάμεσα σε τρεις ηπείρους εξυπηρετεί άριστα την κατασκευή διεθνών διασυνδέσεων για την μεταφορά ενέργειας από διαφοροποιημένες πηγές.
Η εγκαθίδρυση της Ελλάδα ως ενεργειακού κόμβου στην ΝΑ Μεσόγειο και Ευρώπη, μέσω της δημιουργίας διεθνών ηλεκτρικών διασυνδέσεων (π.χ. με Αίγυπτο). Μέσα από τις οποίες μπορεί να εξασφαλιστούν τεράστιες ποσότητες πράσινης, καθαρής και χαμηλού κόστους ηλεκτρικής ενέργειας για την εγχώρια οικονομία, αλλά και τις οικονομίες της Ευρώπης. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται η ενεργειακή αυτονομία της ηπείρου και η επίτευξη των στόχων για την ενεργειακή μετάβαση και την προστασία του περιβάλλοντος.
Η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ είναι ευθυγραμμισμένη με τους στρατηγικούς ενεργειακούς στόχους της Ελλάδας, ενώ η υψηλής σημαντικότητας που προσδίδουν οι ΗΠΑ στη γεωπολιτική σκακιέρα της ΝΑ Μεσογείου προτεραιοποιεί την κατασκευή κρίσιμων projects για την ενεργειακή αυτονομία της Ευρωπαϊκής ηπείρου.
Η σημαντικότητα της διμερούς συνεργασίας Αιγύπτου – Ελλάδας, και της ιδιαίτερης συμβολής που μπορεί να διαδραματίσει στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, μέσα από την επιλογή της χώρας μας για την εισαγωγή καθαρής, πράσινης ενέργειας από την Αφρική. Η συνεργασία τω δύο κρατών αναμένεται να αποτελέσει σημείο καμπής για την οικονομική τους ανάπτυξη.
Η αναβάθμιση του ρόλου της Κρήτης στον νέο ενεργειακό χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου. Η Κρήτη είναι ένα από τα πλησιέστερα ευρωπαϊκά σημεία προς την Αφρική και τη Μέση Ανατολή, ενώ φιλοξενεί σημαντικές ενεργειακές υποδομές. Η συνεχής ανάπτυξη των υποδομών εξελίσσουν το ρόλο της Κρήτης σε σημαντικό ενεργειακό κόμβο της περιοχής, ικανό να διαχειριστεί τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ τριών (3) ηπείρων.