Στάθης Καλύβας: Σε νέες, ρηξικέλευθες περιπέτειες

Ο Στάθης Καλύβας έχει ανοίξει δρόμους, σαν παγοθραυστικό. Έχει βαδίσει σε μονοπάτια (πολιτκής) σκέψης απάτητα. Γνωρίζοντας ως διακεκριμένος στοχαστής, καθηγητής στην Οξφόρδη (παλιότερα και στο Γέιλ), ότι η προστιθέμενη αξία σχετίζεται με την πνευματική δοκιμασία (σε ακραίο βαθμό με το πρόσταγμα του Νίτσε «όπου κι αν βρίσκεσαι, σκάβε βαθιά»), που οδηγεί σε κάτι νεωτερικό. Και πάντως με κάτι… Ρηξικέλευθο. Όπως τιτλοφορείται ο νέος κύκλος διαλέξεων που εγκαινιάζει στο Μέγαρο Μουσικής. Και στη συνέχεια με υπότιτλο, Η καινοτομία στην επιστήμη, την τέχνη και το επιχειρείν.

Στην άκρη της πηγής…

Αυτό το ασυνήθιστο πρόγραμμα θα ερεθίσει την πνευματική παλέτα των ανήσυχων πολιτών (και όσων διψάνε για τροφή για σκέψη, και υπάρχουν πολλοί τέτοιοι έλληνες πολίτες). Ίσως να τον ώθησε σε αυτήν την ιδέα και η νέα του περίοπτη θέση. Στην εκπνοή του προηγούμενου χρόνου διορίστηκε
πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΣΙΝ). Και η συγκεκριμένη πρωτοβουλία του οπωσδήποτε εφάπτεται με ευρύ πολιτιστικό φάσμα.

Στην πρώτη συνάντηση σε λίγες ημέρες συναντά επί σκηνής την οινοποιό Χλόη Χατζηβαρύτη και τον αρχιτέκτονα Διονύση Σοτοβίκη. Μαζί τους «συνομιλεί» στο πιάνο ο Δανιήλ Κολανιάν που ερμηνεύει περίφημα έργα για πιάνο από τον πιονιέρο δημιουργό Φραντς Λιστ –το Στην άκρη μιας πηγής (Au bord d’une source) και τη Σπουδή υπερβατικής δεξιοτεχνίας αρ. 10.

Ο νεαρός πιανίστας απέσπασε πρόσφατα το πρώτο βραβείο στον 8ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Μουσικής 2023 του Ομίλου UNESCO Τεχνών, Λόγου και Επιστημών Ελλάδος.

Το κύτταρο της πρωτοτυπίας

Ο Στάθης Καλύβας λοιπόν ιχνηλατεί το κύτταρο της καινοτομίας και της δημιουργικότητας.

Συνομιλώντας με ανθρώπους που, ενώ διακρίνονται σε διαφορετικά γνωστικά πεδία, μοιράζονται το κοινό γνώρισμα της …αριστείας.

Με την έννοια του συστηματικού μόχθου, που οδηγεί μοιραία σε κάτι μείζον. Τι κινητοποιεί τον άνθρωπο να προσεγγίσει τις κορυφογραμμές της επιστήμης και της δημιουργίας;

Τι ωθεί άνδρες και γυναίκες στην επιθυμία να παράξουν ύδωρ εκ της πέτρας;

Η τέχνη και η καινοτομία ως επιχειρηματικότητα

Και όλα αυτά, θα τα συσχετίσει με την επιχειρηματικότητα, διότι κάθε καινοτομία συνιστά επί της ουσίας αρχετυπική μορφή επιχειρηματικότητας.

Ο διάσημος αρχιτέκτονας Διονύσης Σοτοβίκης λειτουργεί στην αιχμή του δόρατος, εκεί που η πούρα τέχνη συναντά την επιχειρηματικότητα. Διατηρεί το εύρωστο  αρχιτεκτονικό γραφείο του και παράλληλα δημιουργεί έργα που συζητιούνται για την αισθητική πρωτοπορία τους.

Έπλασε με αναθεωρητικό, ανατρεπτικό, ποιητικό τρόπο δύο εμβληματικά, ιστορικά δείγματα ελληνικής αρχιτεκτονικής. Ήτοι το ατελιέ Σπητέρη του Αριστομένη Προβελέγγιου στην Κυψέλη και το θρυλικό σπίτι του Αλέξανδρου Ροδάκη στην Αίγινα (άλλοτε δείγμα τοπικής αρχιτεκτονικής με οίστρο καλλιτεχνικό).  μετατρέποντας την αρχιτεκτονική διαδικασία σε κάτι ρηξικέλευθο και ιδιοφυές.

Όσο για τη Χλόη Χατζηβαρύτη, αποτελεί τη νέα γενιά του ομώνυμου κτήματος στη Γουμένισσα. Πρόκειται για μικρή προς μεσαία επιχείρηση της περιφέρειας, αλλά προσφέρει παραδειγματική προσέγγιση για το προϊόν αυτό που συνδέεται με την παράδοση αλλά η παραγωγή του εν πολλοίς παρομοιάζεται με ιδιότυπη ανθρώπινη τέχνη.

Αφού πρόκειται για αισθητικό πείραμα, που δοκιμάζεται κάθε σαιζόν.

Το οινοποιείο αυτό διατηρεί χαρακτηριστικά, που όπως διευκρίνησε και ο ίδιος ο Στάθης Καλύβας ναι μεν συνδέονται με την παράδοση, την ιστορία και τον πολιτισμό αλλά λειτουργεί και επιχειρηματικά.

Η ίδια εξέλιξε το μικρό οικογενειακό οινοποιείο παράγοντας κρασιά περιορισμένης παρέμβασης που απέκτησαν δυναμική παρουσία εντός και εκτός Ελλάδας. Για την πρωτόφαντη διαδικασία παραγωγής τους, που αναδεικνύει μια ιδιαίτερα δημιουργική επιμειξία: τον πρωτογενή τομέα της αγροτικής παραγωγής, με τη μικροσκοπική, προσωπική αντίληψη της ίδιας της δημιουργού. Φέρνοντας λοιπόν την τέχνη, σε συνέργια με την οικονομία και τον ελληνικό πολιτισμό.

Όλες οι συζητήσεις που θα παρουσιάσει ο Στάθης Καλύβας κουμπώνουν με αυτό που τόσο πολύ αναζητά ο κόσμος τα τελευταία χρόνια μετά την κρίση.

Τον μίτο που θα οδηγήσει την Ελλάδα σε μεγαλύτερη πρόοδο.

Ο ίδιος ως άριστος

Ο Στάθης N. Καλύβας παραμένει καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, κάτοχος της έδρας Gladstone. Στην Οξφόρδη είναι επίσης εταίρος (fellow) του Κολεγίου All Souls.

Από το 2003 ως το 2018 υπήρξε καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Yale, κάτοχος της έδρας Arnold Wolfers.

Εχει δημοσιεύσει πολλά ερευνητικά άρθρα σε κορυφαία επιστημονικά περιοδικά και είναι συγγραφέας ευπώλητων βιβλίων στον τομέα της πολιτικής ιστορίας.

Αποφοίτησε από το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών το 1986. Υπηρέτησε τη θητεία του στο Πολεμικό Ναυτικό (1986-1988) και ύστερα συνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, με υποτροφία του Ιδρύματος Fulbright. Εκεί ολοκλήρωσε το διδακτορικό του δίπλωμα το 1993.

Το 2008 εξελέγη στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών και το 2020 στη Βρετανική Ακαδημία.

Πληροφορίες

Ρηξικέλευθο: Η καινοτομία στην επιστήμη, την τέχνη και το επιχειρείν

Σάββατο 27 Ιανουαρίου, ώρα 19:30

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος

Εισιτήριο € 12 και ελεύθερη είσοδος για παιδιά έως 12 ετών