Ίδρυμα Cartier: Ο Ρον Μουέκ με μνημειώδη έργα στο Παρίσι

Ron Mueck

Περιεχόμενα

Πρόκειται για θηριώδες έργο, που τιτλοφορείται Mass (2017) ή Όγκος. Λόγω των γιγαντιαίων διαστάσεών του το γλυπτό του Ρον Μουέκ (Ron Mueck) έχει παραμείνει επί σειρά ετών «δέσμιο» στην Αυστραλία. Μέχρι σήμερα, που το ανέλαβε το Ίδρυμα Cartier (Fondation Cartier). Παρουσιάζει αναδρομική έκθεση του διάσημου αυστραλού γλύπτη με έργα του που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο Παρίσι. Ο Ρον Μουέκ φιλοτέχνησε επιπλέον γλυπτά με αφορμή την έκθεση αποδεικνύοντας την ωρίμανση της πρακτικής του.

Πρόκειται για την τρίτη έκθεση του καλλιτέχνη με το Ίδρυμα Cartier. Του επιτρέπει έτσι να συνεχίσει τον διάλογο με το γαλλικό του κοινό που ξεκίνησε το 2005 με την πρώτη παρουσίαση του σπάνιου εκφραστικού του ιδιώματος στη γαλλική πόλη του φωτός.

Απάτητα εκφραστικά μονοπάτια

Το γλυπτό με τίτλο Mass αποτελεί σύλληψη μεγαλειώδους φιλοδοξίας. Το πιο διακριτό έργο του Ρον Μουέκ προέκυψε ύστερα από παραγγελία της εθνικής πινακοθήκης (National Gallery of Victoria) της Αυστραλίας, στη Μελβούρνη το 2017.

Εκατό γιγαντιαία κρανία, τα οποία έχουν στοιβαχτεί με ύψος πυραμίδας, συγκροτούν το ογκώδες γλυπτό. Σε κάθε διαφορετική παρουσίαση η εγκατάσταση στήνεται με διαφορετικό τρόπο. Η εγκατάσταση επιβάλλεται στον φυσικό και ψυχολογικό χώρο του θεατή.

Ο ανοιχτός στην προσωπική ερμηνεία τίτλος Mass αφήνει τον επισκέπτη να στοχαστεί ελεύθερα για το δικό του υπαρξιακό στίγμα. Πώς συνδιαλλέγεται κανείς με την σύνθετη καταπιεστική καθημερινότητα; Πώς η προσωπική ενέργεια καθενός θα διαπραγματευτεί με το αληθινό βάρος της πραγματικότητας;

Το κρανίο καθεατό παραμένει αρκετά αμφίσημο. Σχετίζεται με την πεπερασμένη φύση της ανθρώπινης ύπαρξης αλλά και με την ανθεκτικότητά της. Για τον ίδιο τον Ρον Μουέκ, «το ανθρώπινο κρανίο αποτελεί σύνθετο αντικείμενο. Εύγλωττο, ισχυρό σύμβολο το οποίο αναγνωρίζει κανείς άμεσα. Οικείο όσο και εξωτικό, μπορεί να αποδειχθεί αποκρουστικό αλλά και γοητευτικό την ίδια στιγμή. Δεσμεύει τη σκέψη του θεατή υποσυνείδητα».

Νεκρό βάρος

Τα κρανία παριστάνονται ομαδικά, ως ένα μέλος. Σαν συμπυκνωμένη ανθρώπινη ύπαρξη. Το γλυπτό διαφέρει από προηγούμενα έργα που απεικονίζουν ξεχωριστά τα ανθρώπινα όντα. Το γλυπτό με τίτλο Dead Weight (Νεκρό βάρος, 2021) παρουσιάζεται επίσης για πρώτη φορά στο Παρίσι. Πρόκειται για κρανίο από χυτό σίδηρο το οποίο ζυγίζει δύο τόνους.

Σε αντίθεση με τα τυπικά νατουραλιστικά του έργο, στο συγκεκριμένο διακρίνονται ίχνη από την επεξεργασία του σιδήρου. Ο καλλιτέχνης προσδοκά να επιτρέψει στη διαδικασία της δημιουργίας και στο ίδιο το υλικό να αποκτήσουν σάρκα και φωνή. Η επιμειξία ανάμεσά τους να εκφράσει ό,τι δεν μπορεί να ειπωθεί με την ανθρώπινη βούληση.

Με αυτόν τον τρόπο ο Μουέκ επιτρέπει στον θεατή μια ηδονοβλεπτική ματιά στην δημιουργική διαδικασία. Η ζωντάνια του έργου και η παρουσία του καλλιτέχνη παραμένουν έτσι αιώνια παρόντα.

Ο Ρον Μουέκ έχει συνθέσει εντυπωσιακά νέα έργα ειδικά για την έκθεση με το Ίδρυμα Cartier. Μια ομάδα απειλητικών μεγάλων σκύλων, που προσπαθούσε να φέρει εις πέρας από το 2013.

Ένα μωρό και μικρότερα έργα

Το έργο Baby (2000), αναπαριστά το κορμί μωρού αγοριού μερικά λεπτά ύστερα από την γέννησή του. Διεκδικεί την απόλυτη προσοχή του θεατή στις λεπτομέρειες της σύνθεσης. Το μωρό όμως μοιάζει να κρέμεται από τον τοίχο, σαν να έχει σταυρωθεί. Το διφορούμενο επανέρχεται ξανά στο έργο του Μουέκ.

Όπως και στο Man in a Boat (2002) όπου ένας άνδρας καλύπτει με τα χέρια του το γυμνό του σώμα μέσα στη βάρκα του. Μια επίκληση από τον καλλιτέχνη να αναλογιστεί ο καθένας χωρίς αιδώ και τρόμο τα εσωτερικά σκοτάδια του.

Αντίστοιχα, το With A Girl (2006), ένα γιγιαντικάιο νεογέννητο κορίτσι με εμφανή ίχνη αίματος και του ομφάλιου λώρου, με νωπή τη δυσμορφία της αγωνίας του να κατακτήσει το θαύμα της γέννησης.

Ο Ρον Μουέκ εντρυφεί στα μυστήρια της ύπαρξης με βλέμμα καίριο και διεισδυτικό. Με τρόπο ωμό αλλά και για αυτό, γνήσιο, όπως ο χρυσός κάτω από τον ήλιο.