Έργα τέχνης: Πιο επιλεκτικοί φέτος οι εκατομμυριούχοι στις δημοπρασίες

Πιο επιλεκτικοί γίνονται στις δημοπρασίες οι πάμπλουτοι του κόσμου, την ώρα που οι τιμές των έργων τέχνης παίρνουν την κατιούσα, όπως είχε προβλεφθεί από τους ειδικούς του κλάδου.

Οι εκτιμητές έκαναν την συγκεκριμένη πρόβλεψη, προφανώς λαμβάνοντας υπόψη τους διάφορους μελλοντικούς αστάθμητους παράγοντες σε παγκόσμιο επίπεδο. «Βλέπαμε ότι ερχόταν αυτή η στιγμή εδώ και καιρό», επισημαίνει ο σύμβουλος τέχνης Τζέικομπ Κίνγκ, ο οποίος αγόρασε έναν πίνακα της Sturtevant στον Christie’s για 882.000 δολάρια.

«Οι τιμές των έργων τέχνης είναι γενικά υψηλές.  Και όταν μιλάμε για έργα που κοστίζουν 2, 5 ή 10 εκατομμύρια δολάρια, απλά μειώνεται κατακόρυφα ο αριθμός των αγοραστών. Όταν κάποιος αποκτήσει ένα ντε Κούνινγκ, δεν επιθυμεί απαραίτητα να αγοράσει κάτι άλλο», δηλώνει χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, τα αποτελέσματα των δημοπρασιών της φετινής άνοιξης στη Νέα Υόρκη, παρουσίασαν από μέτρια έως απογοητευτικά αποτελέσματα όσον αφορά διαφόρων ειδών έργα τέχνης.

Κάποτε, συλλέκτες, σύμβουλοι και έμποροι συμφωνούσαν για την πιθανότητα οι μακροοικονομικές συνθήκες να επηρεάσουν θετικά τις τιμές των έργων τέχνης, ωστόσο, τα αποτελέσματα δεν ήταν τα αναμενόμενα, καθώς η οικονομική κρίση σε παγκόσμιο επίπεδο, επιβράδυνε τις όποιες θετικές προβλέψεις.

Ωστόσο, αυτή η μείωση τιμών φέτος, ενεργοποίησε θετικά τον κλάδο, με ορισμένους αγοραστές να μιλούν για μία ευπρόσδεκτη αλλαγή και μία πιο δυναμική αγορά, αφού θα μπορούσε κάποιος να αποκτήσει ένα πολύτιμο έργο τέχνης, σε μια τιμή «ευκαιρίας».

Όπως υποστηρίζει ο έμπορος Jeffrey Deitch, αγόρασε ένα γλυπτό του Κουνς στον Christie’s για κάτι λιγότερο από 2 εκατομμύρια δολάρια, πολύ χαμηλότερα από την εκτίμηση του από 3 έως 5 εκατ. δολάρια.

Εντυπωσιασμός και αισιοδοξία

Το γεγονός ότι οι τιμές έπεσαν, σύμφωνα με τους ειδικούς, δεν αποτελεί απειλή, ούτε καταστροφή για τον κλάδο. Την περασμένη εβδομάδα, οι οίκοι δημοπρασιών κατόρθωσαν να πουλήσουν έργα τέχνης αξίας άνω των 1,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αρκετά πιο χαμηλό ποσό βέβαια από το σύνολο των 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων πέρσι.

Ειδικότερα, μέχρι στιγμής, ο Christie’s πούλησε έργα αξίας 922 εκατ. δολαρίων, ο Phillips 108 εκατ. δολαρίων και ο Sotheby’s 716 εκατ. δολαρίων. Έκαναν επίσης ό,τι ήταν δυνατό, προκειμένου να διατηρήσουν τις προσδοκίες τους σε μέτρια επίπεδα από την αρχή.

«Ήμασταν πολύ ευχαριστημένοι με την εβδομάδα», τoνίζει ο Τσαρλς Στιούαρτ, Διευθύνων Σύμβουλος του Sotheby’s. «Τα ποσοστά πωλήσεων ήταν αρκετά υψηλά και δαπανήθηκαν πολλά χρήματα». Ανέφερε ακόμη ότι οι αγοραστές «μας εντυπωσίασαν, καθώς υπήρξε ενδιαφέρον από πολλές χώρες».

Το ολόσωμο πορτρέτο σε φυσικό μέγεθος του καλλιτέχνη Στάνλεϊ Γουίτνεϊ του Μπάρκλεϊ Λ. Χέντρικς, έσπασε το ρεκόρ στη δημοπρασία του Μαΐου, καθώς πωλήθηκε για 6,1 εκατομμύρια δολάρια στον οίκο Christie’s, ενώ ρεκόρ έσπασε και η Λουίζ Μπουρζουά, της οποίας το μεγάλο γλυπτό Spider πουλήθηκε για 32,8 εκατομμύρια δολάρια στον οίκο Sotheby’s.

Αγοραστές από όλο τον κόσμο έδειξαν προθυμία να ξοδέψουν χρήματα για να αγοράσουν τα καλύτερα, ή πολύ σπάνια έργα τέχνης. Ένας εξαιρετικά σπάνιος πίνακας του Ανρί Ρουσσώ, πουλήθηκε στον Christie’s για 43,5 εκατ. δολάρια με αμοιβές, πολύ υψηλότερα από την εκτίμηση των 30 εκατ. δολαρίων.

«Υπάρχουν τομείς της αγοράς τέχνης που ανθούν αυτή τη στιγμή σε σχέση με άλλους. Είδαμε τεράστιο ενθουσιασμό για τη δουλειά των Νικόλ Άιζενμαν, Χένρι Τέιλορ, Κέρι Τζέιμς Μάρσαλ και ορισμένων νεότερων καλλιτεχνών», σημειώνει ο Deitch.

«Και μπορεί να βιώνουμε τις επιπτώσεις του ευρύτερου οικονομικού περιβάλλοντος, ωστόσο, η αγορά τέχνης είναι ακόμα αρκετά σταθερή», συμπληρώνει.

Στις δημοπρασίες οι συλλέκτες ήταν επίσης στην ευχάριστη θέση να υποβάλουν επιθετικές προσφορές για έργα καλλιτεχνών, τα οποία, τουλάχιστον θεωρητικά, έχουν δυνατότητες να αυξηθεί η αξία τους.

Για παράδειγμα, στον Phillips, ένας πίνακας του αείμνηστου ζωγράφου Νόα Ντέιβις, χρειάστηκε 12 λεπτά για να πουληθεί, καθώς οι πλειοδότες πίεζαν σταθερά την τιμή πέρα από την υψηλότερη εκτίμησή του στα 150.000 δολάρια. Με το πριμ των οίκων δημοπρασιών, η τελική του τιμή έφτασε τα 990.600 δολάρια.

Την ίδια στιγμή, στον οίκο Sotheby’s, ένας πίνακας του Justin Caguiat, ενός καλλιτέχνη γεννημένου το 1989, που είχε εκτιμηθεί από 150.000 έως 200.000 δολάρια, πουλήθηκε τελικά για 787.400 δολάρια.

Το δυσοίωνο σενάριο

Στον αντίποδα, υπάρχουν οι καλλιτέχνες, οι οποίοι δεν είναι και τόσο αγαπητοί στην αγορά και υπάρχουν έργα, που κατά κοινή ομολογία, δεν αποτελούν αριστουργήματα. Υπήρξαν μάλιστα ενδείξεις ότι το ενδιαφέρον ήταν χαμηλό για κάποια έργα ή ότι τα άτομα που ενδιαφέρονταν αρνούνταν να πληρώσουν ακόμη και το ελάχιστο που ζητήθηκε.

«Η δύναμη των δημοπρασιών είναι ότι καταλαβαίνεις πού βρίσκεται πραγματικά η αγορά», σημειώνει ο Στιούαρτ. «Εάν υπάρχουν πολλά έργα που έχουν αποσυρθεί, μπορεί κάλλιστα ο πωλητής να μην ενδιαφέρεται να προχωρήσει εάν οι προσφορές δεν είναι αυτό που περίμενε», αναφέρει χαρακτηριστικά. Εντούτοις είπε πως «Το θετικό είναι ότι τα ποσοστά πωλήσεων ήταν πολύ υψηλά, κάτι που είναι σημαντικό».

Σε δημοπρασίες του Μαΐου, η συνδυασμένη μοντέρνα βραδινή πώληση του Sotheby’s και η μεμονωμένη πώληση του αείμνηστου δισκογραφικού παραγωγού Μο Όστιν, είχαν εκτίμηση από 375 έως 534 εκατομμύρια δολάρια.

Τα έργα συνολικά έφτασαν τα 363 εκατομμύρια δολάρια και οι αμοιβές των οίκων δημοπρασιών ανέβασαν το συνολικό ποσό στα 426,8 εκατομμύρια δολάρια.

Ταυτόχρονα, στον οίκο Christie’s, η αυτόνομη βραδινή δημοπρασία της συλλογής του αείμνηστου επενδυτή ακινήτων Gerald Fineberg εκτιμήθηκε στα 163 εκατ. δολάρια και έληξε με ένα απογοητευτικό σύνολο 124,7 εκατομμυρίων δολαρίων. Το σύνολο με τα premiums έφτασε στα 153 εκατ. δολάρια.

Σημειωτέον ότι, η δουλειά πολλών πρώην αστέρων της αγοράς δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες και των δύο οίκων. Οι πίνακες του Κρίστοφερ Βουλ για παράδειγμα, δεν κέντρισαν ιδιαίτερα το ενδιαφέρον.

Στην πώληση του Christie’s Fineberg, ένας από τους εντυπωσιακούς, πολύχρωμους πίνακες του Βουλ, εκτιμήθηκε σε 15 έως 20 εκατομμύρια δολάρια και πουλήθηκε για μόλις 10 εκατομμύρια δολάρια με πριμοδότηση.

Στον οίκο Sotheby’s, ένας άλλος πίνακας του Βουλ, εκτιμήθηκε ότι θα πουληθεί από 10 εκατ. δολάρια έως 15 εκατ. δολάρια. Μετά από μία μόνο προσφορά, πουλήθηκε για 8,4 εκατομμύρια δολάρια.

Οι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτή η εξέλιξη, για μερικούς από τους ανθρώπους που μπήκαν στην αγορά τα τελευταία έξι χρόνια και είδαν τις τιμές να ανεβαίνουν, θα είναι συγκλονιστικό, καθώς έργα που πίστευαν ότι προέρχονταν από εμβληματικούς καλλιτέχνες, πωλούνται στο μισό από αυτό που θα κόστιζαν πριν από μερικά χρόνια.

Πολλά έργα του Γουίλεμ ντε Κούνινγκ δεν πήγαν καλά. Υπήρχαν δύο στην πώληση του Sotheby’s Mo Ostin: Το ένα πουλήθηκε για 5,8 εκατομμύρια δολάρια, ακριβώς πάνω από τη χαμηλή εκτίμηση των 5 εκατομμυρίων δολαρίων, και το δεύτερο, που εκτιμήθηκε από 1,5 έως 2 εκατομμύρια δολάρια, δεν κατάφερε να βρει αγοραστή.

Ένα άλλο έργο του το ίδιο βράδυ στον οίκο Sotheby’s εκτιμήθηκε από 3,5 εκατομμύρια δολάρια έως 4,5 εκατομμύρια δολάρια και πουλήθηκε για 3,3 εκατομμύρια δολάρια.

Στη συνέχεια, υπήρξαν τρία ακόμη στην πώληση του Christie’s Fineberg: Το πρώτο εκτιμήθηκε από 6 εκατ. δολάρια έως 8 εκατ. δολάρια και πουλήθηκε για 3,6 εκατ. δολάρια.

Το δεύτερο εκτιμήθηκε από 8 έως 12 εκατ. δολάρια και πουλήθηκε για 5,3 και το τρίτο εκτιμήθηκε από 3 έως 5 εκατομμύρια δολάρια και πουλήθηκε για 1,9.

«Είναι δύσκολο να γίνει τώρα κάποια εκτίμηση», λέει ο Deitch. «Όταν έχετε ένα B-minus ντε Κούνινγκ, που δεν πιάνει καλή τιμή, είναι σημαντικό – αν πρόκειται να κάνετε αυτό το είδος ανάλυσης – να τον συγκρίνετε με ένα A-plus ντε Κούνινγκ», προσθέτει.

«Πράγματι, ο οίκος Christie’s πούλησε έναν ντε Κούνινγκ από το κτήμα του SI Newhouse που εκτιμήθηκε πάνω από 25 εκατ. δολάρια, για 30,9 εκατ. δολάρια. Σε αυτή την αγορά υπάρχει ανταγωνισμός για υπέροχη σπάνια δουλειά, ενώ αυτή που είναι απλώς μέτρια, δεν έχει την τιμή που θα βλέπατε το 2017», δηλώνει.

Οι 10 κορυφαίες δημοπρασίες

Πριν από έναν χρόνο, οι 10 κορυφαίες δημοπρασίες, απέφεραν κάτι λιγότερο από 760 εκατ. δολάρια. Φέτος, ο αριθμός αυτός μειώθηκε απότομα σε μόλις 403 εκατ. δολάρια, σχεδόν μια πτώση 47% από έτος σε έτος.

Ιδού τα πιο ακριβά έργα που πουλήθηκαν σε δημοπρασίες του Μαΐου:

• 28,5 εκατ. δολάρια για το Femme Leoni του Αλμπέρτο Τζακομέττι του 1947 και επιχαλκώθηκε το 1960. Εκτιμήθηκε από 25 έως 35 εκατ. δολάρια από τον Sotheby’s.
• 28,6 εκατ. δολάρια για το Now’s the Time του Ζαν Μισέλ Μπασκιά, από το 1985. Εκτιμήθηκε ότι ξεπερνά τα 30 εκατ. δολάρια και πουλήθηκε στον οίκο Sotheby’s.
• 30,9 εκατ. δολάρια για τον Ορέστη του του Γουίλεμ ντε Κούνινγκ, από το 1947. Εκτιμήθηκε ότι ξεπερνά τα 25 εκατ. δολάρια και πουλήθηκε στον οίκο Christie’s
• 32,8 εκατ. δολάρια για το Spider της Λουίζ Μπουρζουά από το 1996. Εκτιμήθηκε από 30 έως 40 εκατ. δολάρια στον οίκο Sotheby’s.
• 34,6 εκατ. δολάρια για το Self Portrait του Φράνσις Μπέικον, από το 1969. Εκτιμήθηκε από 22 έως 28 εκατ. δολάρια στον οίκο Christie’s.

• 41,8 εκατ. δολάρια για το Nature Morte à la Fenêtre του Πάμπλο Πικάσο, από το 1932. Εκτιμήθηκε γύρω στα 40 εκατ. δολαρίων στον οίκο Christie’s.
• 42,3 εκατ. δολάρια για το L’Empire des lumières του Ρενέ Μαγκρίτ από το 1951. Εκτιμήθηκε από 35 έως 55 εκατ. δολάρια στον οίκο Sotheby’s.
• 43,5 εκατ. δολάρια για το Les Flamants του Ανρί Ρουσσώ από το 1910. Εκτιμήθηκε μεταξύ 20 και 30 εκατομμυρίων δολαρίων στον οίκο Christie’s.
• 53,2 εκατ. δολάρια για το Insel im Attersee του Γκούσταφ Κλιμτ από το 1901-02. Εκτιμήθηκε γύρω στα 45 εκατ. δολάρια και στον οίκο Sotheby’s.
• 67,1 εκατ. δολάρια για το El Gran Espectaculo (The Nile) του Ζαν Μισέλ Μπασκιά από το 1983. Εκτιμήθηκε γύρω στα 45 εκατ. δολάρια στον οίκο Christie’s.

Διαβάστε επίσης: 

Ιωάννα Λαλαούνη: Το Μουσείο στηρίζει εκπαίδευση, καινοτομία

Πωλείται: Το σπίτι του Ματίς στη Νίκαια, όπου δημιούργησε μνημειώδη έργα του

──────────────────

Εκλογές 2023 – Όλη η επικαιρότητα στο mononews.gr

Οδηγός – Πού και πώς ψηφίζω στις 25 Ιουνίου

Δείτε live τον χάρτη των αποτελεσμάτων