Η μεγάλη ανατριχίλα: Οι αγορές ξαναζούν μέρες του 2012

Ο εφιάλτης της κρίσης χρέους του 2012 έχει ξαναζωντανέψει για τα καλά για τους επενδυτές, καθώς οι αποδόσεις των ιταλικών, πορτογαλικών και ελληνικών ομολόγων έχουν πάρει την ανιούσα, ενώ ο δισεκατομμυριούχος μεγαλοεπενδυτής Τζορτζ Σόρος προειδοποιεί ότι απειλείται ακόμη και η ύπαρξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πίσω από όλες αυτές τις δραματικές εξελίξεις ήταν ο κίνδυνος τα αντιευρωπαϊκά, εθνικιστικά κόμματα στην Ιταλία να μετατρέψουν μια επαναληπτική εκλογική αναμέτρηση σε de facto δημοψήφισμα για την παραμονή της Ιταλίας στην Ευρωζώνη.

Στην Ιταλία, η πολιτική κρίση «βύθισε» σήμερα όλα τα χρηματοοικονομικά επενδυτικά προϊόντα, με το premium κινδύνου των 10ετών ομολόγων του ιταλικού Δημοσίου έναντι των αντίστοιχων γερμανικών τίτλων να αυξάνεται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων σχεδόν πέντε ετών.

Μπορεί μέχρι πριν από λίγες μέρες το βασικό θέμα συζήτησης στις αγορές να περιστρεφόταν γύρω από την οικονομική ανάκαμψη και την επιστροφή στη σταθερότητα, αλλά οι τελευταίες μέρες έδειξαν πόσο γρήγορα μπορεί να αλλάξει το κλίμα σε μια περιοχή όπου η απογοήτευση και ο διχασμός ζουν και βασιλεύουν, ειδικά στον Νότο. Μπορεί η κατάσταση να μην είναι τόσο ζοφερή όσο πριν από κάποια χρόνια, αλλά οι πιθανότητες υποχώρησης του πολιτικού κινδύνου τις επόμενες εβδομάδες ή και μήνες είναι μικρές.

Υπό το φως όλων αυτών, το ευρώ υποχωρούσε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δέκα μηνών έναντι του δολαρίου, στα 1,151 δολάρια ανά ευρώ, πριν περιορίσει τις απώλειές του, ενώ το ιαπωνικό γεν κινείτο ανοδικά καθώς οι επενδυτές κοιτούσαν να αποφύγουν το ρίσκο.

Η αβεβαιότητα για την Ιταλία, καθώς και η πιθανότητα πολιτικής αναταραχής στην Ισπανία, όπου ο πρωθυπουργός είναι αντιμέτωπος με ψήφο εμπιστοσύνης, μεταδόθηκε στις αγορές της ευρωπεριφέρειας, όπως η Πορτογαλία και η Ελλάδα.

Οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου άγγιξαν το 5%, γεγονός που περιπλέκει τα σχέδια της Ελλάδας για «καθαρή έξοδο» από το Μνημόνιο τον Αύγουστο.

Το 2012 ήταν οι εκλογές στην Ελλάδα που προκάλεσαν αναταράξεις στην Ευρωζώνη, μέχρι να παρέμβει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και να δηλώσει ότι θα έκανε ό,τι ήταν απαραίτητο για να στηρίξει τη νομισματική ένωση.

Στην Ιταλία, είναι το αδιέξοδο στο οποίο έχει οδηγηθεί η εγχώρια πολιτική σκηνή τις τελευταίες μέρες. Ένα αδιέξοδο που έχει φέρει, αναπόφευκτα, τους επενδυτές στη δυσάρεστη θέση να υπολογίζουν ξανά και ξανά το ρίσκο που συνεπάγεται το ενδεχόμενο εξόδου από την Ευρωζώνη της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της περιοχής.

Το ιταλικό Δημοκρατικό Κόμμα κατηγορεί τους αντιπάλους του, τη Λέγκα και το Κίνημα των Πέντε Αστέρων, ότι έχουν έτοιμο σχέδιο εξόδου από το ευρώ. Όλα αυτά ξυπνούν πάλι μνήμες από το 2015, όταν στη χώρα μας η αντιπολίτευση κατηγορούσε την κυβέρνηση Τσίπρα ότι δημιουργεί σκηνικό σύγκρουσης με τους πιστωτές για τη λιτότητα ως πρόσχημα για να βγάλει τη χώρα από την Ευρωζώνη.

Φόβος, όχι πραγματικότητα

Στα χρηματιστήρια εξαπλώθηκε πανικός, με τις τράπεζες να δέχονται το μεγαλύτερο πλήγμα, καθώς οι επενδυτές φοβούνται για την έκθεσή τους στην Ιταλία.

Ωστόσο, ο CEO της UniCredit Jean Pierre Mustier υποστήριξε ότι η υποχώρηση των μετοχών των ιταλικών τραπεζών οφειλόταν κυρίως στον φόβο και όχι σε πραγματικό κίνδυνο, επικαλούμενος τις επιδόσεις της ιταλικής οικονομίας, αλλά και των ίδιων των τραπεζών.

Πράγματι, η οικονομία της Ευρωζώνης «έτρεξε» πέρυσι γρηγορότερα από ποτέ άλλοτε την τελευταία δεκαετία και η ανεργία έχει υποχωρήσει στο χαμηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί μετά την οικονομική κρίση.

«Το ντόμινο αυτό οφείλεται στον φόβο μιας πιθανής έκρηξης στην Ευρωζώνη», υποστηρίζει ο Diogo Teixeira, CEO της Optimize Investment Partners, με έδρα τη Λισαβόνα, που διαχειρίζεται περιουσιακά στοιχεία 150 εκατ. ευρώ. Παρ’ όλα αυτά, όμως, όπως λέει, «η πιθανότητα αυτή είναι ακόμη μικρή».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: «Σεισμό» που μπορεί να διαλύσει την Ευρώπη προβλέπει ο Σόρος

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Δημοπρασία-όλεθρος για το ιταλικό Δημόσιο: Στα ύψη το επιτόκιο των νέων Εντόκων Γραμματίων