6 ερωτήσεις και απαντήσεις για να καταλάβετε τι ακριβώς συμβαίνει στις αγορές (δείτε σχεδιαγράμματα)

Καθώς το κινεζικό νόμισμα καταγράφει έντονες διακυμάνσεις και τα κινεζικά χρηματιστήρια κατρακυλούν, φέρνοντας στο νου την αναταραχή που προκλήθηκε πέρυσι το καλοκαίρι, με 6 ερωταπαντήσεις σας δίνουμε να καταλάβατε τι πραγματικά συμβαίνει στις αγορές.

Τι είναι αυτό ακριβώς που τρομάζει τις παγκόσμιες αγορές συναλλάγματος;

Ας πούμε ότι πρόκειται για μια επώδυνη διαδικασία εκμάθησης της «γλώσσας» της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας. Οι παγκόσμιες αγορές ξένου συναλλάγματος έχουν έδρα στο Λονδίνο και στη Νέα Υόρκη και έχουν εμπειρία στο να αναλύουν την κάθε λέξη των policymakers της Δύσης, τον τόνο και την τακτική των οποίων καταλαβαίνουν.

Αυτό είναι λογικό, από τη στιγμή που το αμερικανικό δολάριο εξακολουθεί να είναι η μία πλευρά στο 90% σχεδόν όλων των trades συναλλάγματος και το ευρώ στο 40%. Εν τω μεταξύ, το κινεζικό γουάν εμπλέκεται στο 2% των trades, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, και οι αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας της Κίνας δεν μιλούν δημοσίως τόσο συχνά όσο η Janet Yellen της Fed, ή ο Mario Draghi της ΕΚΤ.

Τότε γιατί κάτι που δεν κυριαρχεί στις συναλλαγές, τελικά καταλήγει να κυριαρχεί;

Το offshore γουάν είναι ένας μηχανισμός μέσω του οποίου μπορούν να εκφραστούν οι εντεινόμενοι φόβοι των επενδυτών για την κινεζική οικονομία -εξού και η αδυναμία του. Το γεγονός πως και το onshore γουάν αποδυναμώνεται, αν και με πιο σταδιακό τρόπο, θεωρείται από τους διεθνείς επενδυτές ως επικύρωση των «στοιχημάτων» τους για «sell» στην Κίνα.

Για τους περισσότερους ειδήμονες, οι αναδυόμενες αγορές είναι συνήθως ένα «δυαδικό στοίχημα» (ναι ή όχι) στον κόσμο του συναλλάγματος. Η Κίνα είναι υπερβολικά μεγάλη για να «μπει στο ίδιο τσουβάλι» με τις άλλες αναδυόμενες αγορές, αν και οι αναλυτές αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα, μεταξύ των οποίων τα περιορισμένα και αναξιόπιστα στοιχεία.

Επίσης, μια αλλαγή στο καθεστώς του ξένου συναλλάγματος φέρνει πάντα αναταράξεις, καθώς οι traders προσπαθούν να καταλάβουν το πώς θα λειτουργήσει στην πράξη το νέο σύστημα.

Γιατί δεν μπορεί η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας να «μιλά» περισσότερο σαν τη Fed ή την ΕΚΤ;

Οι κεντρικές τράπεζες εξελίσσονται παράλληλα με τις χώρες τους -και η επίσημη σχέση της Κίνας με τα μέσα ενημέρωσης είναι πολύ πιο περιορισμένη, για να το θέσουμε ήπια, απ’ όσο η αντίστοιχη σχέση στις ΗΠΑ ή στην Ευρώπη.

Σε μια περίοδο που δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη διαφάνεια, αξίζει να θυμόμαστε ότι και αυτή εξακολουθεί να εξελίσσεται. Μόλις πέρυσι η Τράπεζα της Αγγλίας άρχισε να δημοσιοποιεί τις λεπτομέρειες των συνεδριάσεών της, μαζί με τις ίδιες τις αποφάσεις για τον καθορισμό των επιτοκίων. Και τη δεκαετία του 1980, η Fed ενεργούσε σαν τη Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας -δεν δημοσιοποιούσε το βασικό της επιτόκιο, προτιμώντας να αφήνει τις αγορές να «μαντεύουν».

Στην πραγματικότητα, η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας έχει δώσει περισσότερες πληροφορίες απ’ όσο έκανε στο παρελθόν ως προς τον λόγο για τον οποίον άλλαξε το καθεστώς του ξένου συναλλάγματος και ως προς το πώς υπολογίζει το γουάν. Μόλις τον περασμένο μήνα δημοσιοποίησε τη σύσταση του καλαθιού των νομισμάτων έναντι των οποίων παρακολουθεί το γουάν.

Αφού υπάρχει «καλάθι» που μας λέει τι παρακολουθεί η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας, τότε γιατί έχουμε τέτοια εμμονή με την ισοτιμία γουάν-δολαρίου;

Για να το θέσουμε απλά, αυτό είναι που διαπραγματεύεται. Παρόμοια καλάθια είναι από καιρό διαθέσιμα για τα περισσότερα μεγάλα νομίσματα, όμως τα ζεύγη νομισμάτων -όπως δολάριο/ευρώ, δολάριο/γεν και δολάριο/γουάν- είναι αυτά που εξακολουθούν να θεωρούνται ως δείκτες για τη διάθεση της αγοράς.

Γιατί, όμως, αυτή η συγκεκριμένη εμμονή με την ημερήσια ισοτιμία του γουάν;

Διότι οι παλιές συνήθειες δύσκολα αποβάλλονται. Προτού αλλάξει το συναλλαγματικό της καθεστώς τον Αύγουστο, ο καθορισμός μέσης ισοτιμίας από την οποία το onshore γουάν μπορεί να διαπραγματευτεί με +/- 2% ήταν ο τρόπος με τον οποίο η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας έλεγε στην αγορά προς τα πού θέλει να κατευθυνθεί το κινεζικό νόμισμα.

Τώρα θέλει αυτή η ισοτιμία να θεωρείται περισσότερο ως αντίδραση έναντι των κινήσεων της προηγούμενης ημέρας -όμως οι offshore traders και αναλυτές είναι απρόθυμοι να αφήσουν αυτό που θεωρούν «τακτικό» guidance από την κεντρική τράπεζα της Κίνας.

Πώς μπορεί να ηρεμήσει η κατάσταση;

Με τον καιρό. Οι traders έχουν υπόψη ότι η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας μπορεί να χρησιμοποιήσει τα τεράστια αποθέματα ξένου συναλλάγματος για να σταματήσει την κατατρακύλα όποτε θέλει -και, σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη το κάνει.

Μια ερμηνεία των ενεργειών της Κίνας είναι ότι δεν θέλει τόσο ένα πιο αδύναμο γουάν, όσο να δημιουργήσει κάποια αστάθεια ώστε να αποθαρρύνει τους επίδοξους κερδοσκόπους. Αυτό, τουλάχιστον, το έχει πετύχει.

Jennifer Hughes / FT