Επαρκούν οι αλλαγές στα διπλώματα οδήγησης;

Παρουσιάστηκε χτες το Σχέδιο Νόμου για την Εκπαίδευση και Κατάρτιση Υποψήφιων Οδηγών στο Υπουργικό Συμβούλιο.

Μετά από αρκετή δουλειά πάνω στο συγκεκριμένο θέμα ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, κ. Κώστας Καραμανλής και ο Υφυπουργός αρμόδιος για θέματα Μεταφορών, κ. Γιάννης Κεφαλογιάννης παρουσίασαν τους βασικούς στόχους του νομοσχεδίου για τις αλλαγές στην εκπαίδευση και την εξέταση των υποψήφιων οδηγών:

1. Ενίσχυση της οδικής ασφάλειας.
2. Ο οδηγός θα είναι καλύτερα προετοιμασμένος για να βγει στο δρόμο, από τη στιγμή που θα πάρει το δίπλωμα οδήγησης.
3. Να μπει «φρένο» σε φαινόμενα διαφθοράς

Ποιο είναι το βασικό πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε: Η πιθανή παρουσία ιδιοτελούς εξεταστή που δεν ενδιαφέρεται να πιστοποιήσει την οδηγική ικανότητα του εξεταζόμενου, αλλά να χρηματιστεί.  Λέω «πιθανή» γιατί δεν γνωρίζω πόσοι είναι ιδιοτελείς. Θέλω να πιστεύω πως υπάρχουν εξεταστές που προσπαθούν να κάνουν τίμια τη δουλειά τους. Σίγουρα θα χρειαστεί η βοήθειά τους για να αλλάξει το «σύστημα» που έχει βαθιές ρίζες και βαριές απολαβές. Πόσα διπλώματα δίνει το χρόνο το κράτος: Περί των 150.000, με 200 ευρώ λάδι το δίπλωμα μιλάμε για ένα τζίρο κοντά 30 εκ. ευρώ. Αν βάλεις στο κόλπο και τις ανανεώσεις που παίζουν από 150 – 600 ευρώ το διακύβευμα φτάνει στα 50 εκ. ευρώ.

Είναι πολλά τα λεφτά Άρη για να τα χάσουμε μ’ ένα νομοσχέδιο!

Τι γίνεται όμως όταν ένας νέος άνθρωπος παίρνει δίπλωμα οδήγησης χωρίς να έχει την ικανότητα οδήγησης: Σκοτώνει και σκοτώνεται στους δρόμους, αυτό γίνεται!

Το νομοσχέδιο είναι προς τη σωστή κατεύθυνση αλλά θέλει προσοχή στις λεπτομέρειες. Έχει 10+1 αλλαγές που σχολιάζουμε παρακάτω:

1. Έλεγχος ταυτοπροσωπίας σε δύο στάδια και με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων, στα πρότυπα του gr.
2. Δειγματοληπτικός έλεγχος ταυτοπροσωπίας υποψήφιων οδηγών: Η φωτογραφία του Δελτίου Εξέτασης υποψηφίου θα διασταυρώνεται με ψηφιακή φωτογραφία, που θα λαμβάνεται κατά την είσοδο του υποψηφίου στο εξεταστικό κέντρο, από κάμερα η οποία θα τοποθετηθεί ειδικά για αυτό το σκοπό. Με αυτό τον τρόπο αντιμετωπίζεται το γνωστό φαινόμενο του να προσέρχεται στις εξετάσεις άτομο διαφορετικό από τον υποψήφιο.

Το βασικό πρόβλημα στην διεξαγωγή των θεωρητικών εξετάσεων δεν είναι αν μοιάζουν δυο Κινέζοι μεταξύ των. Στις πανελλήνιες εξετάσεις για εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αρκεί η ταυτότητα γιατί γίνεται ουσιαστικός έλεγχος. Το ίδιο πρέπει να διασφαλιστεί και ανά την Ελλάδα για τα διπλώματα. Θεμελιώδες να αντιμετωπιστεί το ασύρματο ακουστικό στο αυτί, που μεταδίδει τις απαντήσεις. Απαιτείται τεχνολογία παρεμβολής συχνοτήτων στην εκπομπή σημάτων στα εξεταστικά κέντρα. Ο σχετικός εξοπλισμός κοστίζει τριψήφιο αριθμό ευρώ και λύνει το μείζον πρόβλημα.

3. Την πρακτική δοκιμασία των υποψηφίων θα διενεργεί ένας εξεταστής, ο οποίος πλέον θα κάθεται στη μπροστινή θέση του συνοδηγού, ενώ ο εκπαιδευτής θα κάθεται στο πίσω κάθισμα. Σταματά έτσι το φαινόμενο του να παρεμβαίνει ο εκπαιδευτής στον τρόπο οδήγησης του υποψηφίου, κατά τη διάρκεια της εξέτασης.

Αντιμετωπίζει το πρόβλημα να μην βοηθά ο εκπαιδευτής τον υποψήφιο.

4. Για την εξασφάλιση της διαφάνειας, της αξιοπιστίας και του ευρύτερου ελέγχου των πρακτικών εξετάσεων, η όλη δοκιμασία καταγράφεται με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων.

Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει ήδη έρθει σε επικοινωνία με την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, η οποία διαπίστωσε ότι η συγκεκριμένη πρόβλεψη σέβεται πλήρως τα προσωπικά δεδομένα, σε αντίθεση με την προβληματική πρόβλεψη στο Νόμο του 2018 επί Υπουργίας Χρ. Σπίρτζη.

Προβλέπεται πλέον ειδικότερα η χρήση φορητής – κι όχι μόνιμης – κάμερας 360ο, που διαθέτει μικρόφωνο και ειδική αποσπώμενη κάρτα μνήμης, στην οποία αποθηκεύεται όλη η διαδικασία της πρακτικής δοκιμασίας.Η κάμερα εικονίζει ευδιάκριτα ολόκληρη την καμπίνα του οχήματος και τους συμμετέχοντες στη διαδικασία.

Είναι κομβικής σημασίας να ακυρώνεται η εξέταση εφόσον δεν κατεγράφη ή δεν είναι ευδιάκριτο τι συμβαίνει στο βίντεο. Επιπλέον τα αποτελέσματα μαζί με το βίντεο της εξέτασης να αναρτώνται σε πλατφόρμα όπου ο εξεταζόμενος και οι επόπτες να έχουν πρόσβαση στην εξής πληροφορία για 6 μήνες: Ο «Α» πέρασε όπως μπορείτε να δείτε στο βίντεο της εξέτασης. Ο «Β» κόπηκε γιατί δεν τα κατάφερε όπως μπορείτε να δείτε στο δείνα λεπτό του βίντεο της εξέτασης. Έτσι πρώτον ο άρτια εκπαιδευμένος υποψήφιος δε θα είναι ευάλωτος σε εκβιασμούς και δεύτερον ο εξεταστής δε  θα μπορεί να περάσει έναν ανεπαρκή που θα φαίνεται στο βίντεο η ανεπάρκειά του. Ο εξεταζόμενος που κόβεται να έχει δικαίωμα ένστασης όπου θα του εξηγείται γραπτώς και ενυπόγραφα, γιατί κόπηκε.

5. Δημιουργείται ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα για την υποστήριξη και διεκπεραίωση όλων των διαδικασιών που σχετίζονται με τη χορήγηση, επέκταση και ανανέωση της άδειας οδήγησης. Επιπλέον, οι θεωρητικές εξετάσεις θα διεξάγονται από νέο πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών στη βάση τράπεζας θεμάτων και όχι γνωστών από πριν ερωτήσεων και απαντήσεων.

Απαιτείται διασύνδεση του συστήματος συνταγογράφησης φαρμάκων με το σύστημα ανανέωσης αδειών και το σύστημα της αστυνομίας. Όταν ο γιατρός συνταγογραφεί αγωγή υπό την επήρεια της οποίας δεν επιτρέπεται να οδηγεί ο λήπτης, να μην του ανανεώνεται η άδεια, ή αν έχει ανανεωθεί, να του αφαιρείται άμεσα από το οικείο αστυνομικό τμήμα και για όσο καιρό συνεχίζεται η θεραπεία. Τα θέματα θεωρητικής εξέτασης χρήζουν ανανέωσης ώστε να εξετάζεται η κριτική ικανότητα του υποψηφίου οδηγού και όχι η ικανότητα παπαγαλίας ή αντιγραφής.

6. Καταρτίζεται και τηρείται Μητρώο Εξεταστών Πρακτικής Δοκιμασίας Υποψήφιων Οδηγών από τις Υπηρεσίες των Περιφερειών της χώρας. Το Μητρώο αυτό θα είναι ανοιχτό σε όλους τους τους δημοσίους υπαλλήλους κατηγορίας ΠΕ και ΤΕ. Προβλέπεται και η δυνατότητα ένταξης στο Μητρώο Εξεταστών και ιδιωτών.

Απαιτείται η δημιουργία μόνιμου σώματος εξεταστών υψηλού επιπέδου και κατάρτισης, που θα ασχολούνται μόνο μ’ αυτό. Θα έχουν καλή γνώση της σύγχρονης τεχνολογίας των οχημάτων και των δυνατοτήτων της. Όταν δεν έχουν εξετάσεις θα μπορούν να αξιοποιούνται σε ημερίδες Οδικής Ασφάλειας στα σχολεία.

7. Καταρτίζεται και τηρείται Μητρώο Εποπτών, για τον έλεγχο τόσο των θεωρητικών όσο και των πρακτικών εξετάσεων, αλλά και την επιτήρηση των εξεταστών. Στο Μητρώο αυτό θα εντάσσεται και το ένστολο προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας, καθώς και το προσωπικό της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας.

Θα τα μοιράζονται δηλαδή ο επόπτης με τον εξεταστή…

8. Η επιμόρφωση Εξεταστών και Εποπτών θα γίνεται από το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης.

Υπάρχουν στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης εξειδικευμένοι και πιστοποιημένοι εκπαιδευτικοί σε θέματα οδήγησης και οδικής ασφάλειας; Αν ναι πολύ θα ήθελα να τους γνωρίσω, ευχαρίστως θα αφιέρωνα μέρος του χρόνου μου για να με διδάξουν.

9. Προβλέπεται σύστημα αξιολόγησης της διαδικασίας πρακτικών εξετάσεων, καθώς και του έργου των εξεταστών, από την αρμόδια οργανική μονάδα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Το σύστημα αξιολόγησης θα συνοδεύεται από ένα μηχανισμό επιβράβευσης και κυρώσεων, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και στην έξοδο από το Μητρώο Εξεταστών.

Προβλέπεται «πόθεν έσχες» για τους εξεταστές; Έλεγχος στην περιουσία των εξεταστών και των συγγενικών τους προσώπων; Σε βάθος εικοσαετίας; Τι ποινή προβλέπεται αν συλληφθεί εξεταστής να χρηματίζεται; Θα απολυθεί; Θα δημευτεί η περιουσία του;

10. Για πρώτη φορά υπάρχουν ειδικές προβλέψεις που διευκολύνουν τις εξετάσεις Ατόμων με Αναπηρία. Ειδικότερα, προβλέπεται ειδικό εκπαιδευτικό εγχειρίδιο και ειδική θεωρητική εξέταση ατόμων που δεν έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση, ατόμων με μαθησιακές δυσκολίες και όσων απολαμβάνουν το καθεστώς διεθνούς προστασίας στη χώρα μας. Επιπλέον, προβλέπεται ειδική θεωρητική εξέταση κωφών και βαρήκοων υποψηφίων στην ελληνική νοηματική γλώσσα, καθώς και με υπότιτλους.

Προβλέπεται επίσης η ίδρυση ιδιωτικών Κέντρων Αξιολόγησης Ικανότητας και Προετοιμασίας Οδήγησης για άτομα με κινητικά προβλήματα (αντίστοιχα με τα κρατικά κέντρα «ΗΝΙΟΧΟΣ»), ώστε να μην ταλαιπωρούνται περαιτέρω τα Άτομα με Αναπηρία, τα οποία σύμφωνα με τον νόμο δικαιούνται δίπλωμα οδήγησης.

+1: Παρέχεται η δυνατότητα σε όσους νέους και νέες έχουν συμπληρώσει το 17ο έτος της ηλικίας τους, να παρακολουθήσουν θεωρητικά και πρακτικά μαθήματα οδήγησης στις σχολές οδήγησης.

Τα θεωρητικά μαθήματα θα μπορούν να πιστοποιηθούν, πριν τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους, δηλαδή θα μπορεί ο υποψήφιος να έχει περάσει τα σήματα πριν τα 18.

Με τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους, οι υποψήφιοι θα έχουν δικαίωμα, όπως συμβαίνει σήμερα, να δηλώσουν συμμετοχή για τη διεξαγωγή της πρακτικής δοκιμασίας και την απόκτηση άδειας οδήγησης.

Το μέτρο είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.