Citi: Στο 50% η πιθανότητα ύφεσης στην παγκόσμια οικονομία

Citi

«Η παγκόσμια οικονομία εξακολουθεί να πλήττεται από σοβαρές διαταραχές της προσφοράς, οι οποίες ανεβάζουν τον πληθωρισμό και μειώνουν την ανάπτυξη», εξηγεί η Citi, η οποία όμως βλέπει ότι πιο πρόσφατα δύο ακόμη παράγοντες εμφανίστηκαν στο προσκήνιο: Οι κεντρικές τράπεζες αυξάνουν τα επιτόκια πολιτικής με αυξανόμενο σθένος στη μάχη τους κατά του πληθωρισμού και η ζήτηση αγαθών από τους καταναλωτές παγκοσμίως φαίνεται να εξασθενεί.

Το συμπέρασμα της είναι ότι οι κεντρικές τράπεζες αντιμετωπίζουν μια τρομακτική πρόκληση καθώς προσπαθούν να μειώσουν τον πληθωρισμό.

Η εμπειρία της ιστορίας δείχνει ότι ο αποπληθωρισμός συχνά συνεπάγεται σημαντικό κόστος για την ανάπτυξη και θεωρούμε ότι η συνολική πιθανότητα ύφεσης προσεγγίζει πλέον το 50%.

«Οι κεντρικές τράπεζες μπορούν ακόμη να δημιουργήσουν τις “ήπιες” προσγειώσεις που περιλαμβάνονται στις προβλέψεις τους (και στις δικές μας), αλλά αυτό θα απαιτήσει να υποχωρήσουν τα σοκ της προσφοράς και να παραμείνει ανθεκτική η ζήτηση», εκτιμά η Citi.

Στην επισκόπηση των προβλέψεων της τράπεζας του Ιουνίου, η Citi υποβαθμίζει την πρόβλεψή της για την παγκόσμια ανάπτυξη το 2022 κατά -0,1 ποσοστιαίες μονάδες στο 3,0% και το 2023 κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες στο 2,8% και παράλληλα αύξησε τις προβλέψεις της για τον παγκόσμιο πληθωρισμό του 2022 και του 2023 κατά 0,1 ποσοστιαίες μονάδες σε 6,8% και 4,3% αντίστοιχα.

Από τα τέλη του περασμένου έτους, η Citi έχει μειώσει τις προβλέψεις της για την παγκόσμια ανάπτυξη φέτος κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες, ενώ οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό έχουν αυξηθεί κατά 3,4 ποσοστιαίες μονάδες.

Για το επόμενο έτος, η ανάπτυξη έχει μειωθεί κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες, ενώ ο πληθωρισμός έχει αυξηθεί κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες. Στο σύνολό τους, οι αναθεωρήσεις αυτές παρέχουν μια καλή εκτίμηση του αυξανόμενου κόστους των διαφόρων σοκ που έχουν πλήξει την παγκόσμια οικονομία.

Η τράπεζα βλέπει αυξημένες ενδείξεις εξασθένησης της ζήτησης αγαθών από τους παγκόσμιους καταναλωτές, η οποία αντανακλά τόσο την επαναφορά της ισορροπίας προς τις υπηρεσίες όσο και την καταστροφή της ζήτησης από τον ραγδαίο πληθωρισμό. Το κόστος μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων από την Κίνα έχει πρόσφατα μειωθεί, γεγονός που υποδηλώνει πιθανή μείωση των πιέσεων στις αλυσίδες εφοδιασμού.

Επίσης, οι έμποροι λιανικής πώλησης αρχίζουν να παραπονιούνται για την αύξηση των αποθεμάτων, ιδίως των καταναλωτικών αγαθών διακριτικής ευχέρειας, και οι αναφορές δείχνουν μια χαλάρωση της καταναλωτικής ζήτησης για έξυπνα τηλέφωνα και υπολογιστές.

Ως σημαντικό μέτρο της συνολικής απόδοσης της οικονομίας, οι παγκόσμιοι δείκτες PMI τόσο για τη μεταποίηση όσο και για τις υπηρεσίες έχουν πρόσφατα πτωτική τάση, αλλά παραμένουν άνετα πάνω από το όριο του 50 που υποδηλώνει ύφεση. Ένα καλό νέο είναι ότι οι συνιστώσες απασχόλησης αυτών των PMI συνεχίζουν τις σταθερές τους επιδόσεις, με τις υπηρεσίες να τρέχουν κάπως πιο δυνατά από τη μεταποίηση.

Πώς θα έμοιαζε μια ύφεση στις τρέχουσες συνθήκες

Οι υφέσεις ιστορικά διέφεραν σημαντικά ως προς τον χρόνο, την ένταση, το περίγραμμα και τη διάρκειά τους. Η Citi βλέπει τρεις μεγάλες κατηγορίες ύφεσης ως πιθανές. Το βασικό ερώτημα που διέπει αυτά τα αποτελέσματα είναι πόσο επώδυνη αποδεικνύεται τελικά η διαδικασία του αποπληθωρισμού.

Ο πρώτος τύπος ύφεσης θα μπορούσε να ονομαστεί το καλό σενάριο (garden variety. Η ανεργία θα αυξανόταν αρκετές ποσοστιαίες μονάδες και η ανάπτυξη θα κατέγραφε μερικά σαφώς αδύναμα τρίμηνα. Η επιβράδυνση της οικονομίας, σε συνδυασμό με τις αυξήσεις των επιτοκίων, θα ήταν αρκετή για να μειώσει τον πληθωρισμό σε επίπεδα που συνάδουν με τους στόχους της κεντρικής τράπεζας.

Μια ενθαρρυντική παρατήρηση είναι ότι πολλά από τα τρωτά σημεία που έχουν ενισχύσει τη σοβαρότητα των προηγούμενων υφέσεων απουσιάζουν σε αυτό το επεισόδιο. Ειδικότερα, η μόχλευση στους τραπεζικούς ισολογισμούς και στο χρηματοπιστωτικό σύστημα γενικότερα είναι περιορισμένη. Ομοίως, τα επίπεδα χρέους των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στις περισσότερες χώρες δεν φαίνονται υπερβολικά τεντωμένα.

Μια δεύτερη πιθανότητα είναι ότι η τιθάσευση του πληθωρισμού είναι πολύ πιο επώδυνη. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί επειδή ο πληθωρισμός αποδεικνύεται πιο επίμονος από ό,τι αναμένεται σήμερα, απαιτώντας έτσι από τις κεντρικές τράπεζες να είναι αντίστοιχα πιο επιθετικές. Αυτό θα επιφέρει πιθανότατα εντονότερη αύξηση της ανεργίας και βαθύτερη και πιο συνεχή επιβράδυνση της ανάπτυξης.

Με τον γενικό πληθωρισμό να τρέχει πάνω από το 8% στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη ζώνη του ευρώ και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι κίνδυνοι αυτοί παραμένουν στο τραπέζι. Εναλλακτικά, η παγκόσμια οικονομία, η οποία έχει να δει έναν κύκλο αυξήσεων αυτής της έντασης, μπορεί ακόμη να δείξει μεγαλύτερη ευαισθησία στα υψηλότερα επιτόκια από ό,τι αναμένουν οι κεντρικές τράπεζες και αυτό, με τη σειρά του, θα μπορούσε να προκαλέσει μια πιο διατηρήσιμη ύφεση.

Η τρίτη κατηγορία ύφεσης είναι ο στασιμοπληθωρισμός, όπου η ανάπτυξη πέφτει, αλλά ο πληθωρισμός συνεχίζει να οργιάζει. «Ενώ αυτό το εφιαλτικό σενάριο βρίσκεται στις οθόνες των ραντάρ μας, συνεχίζουμε να δίνουμε σχετικά χαμηλή πιθανότητα σε μια τέτοια έκβαση», εξηγεί η Citi.

Τα επεισόδια του στασιμοπληθωρισμού στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές της δεκαετίας του 1980 προηγήθηκαν πολλά χρόνια υψηλού και αυξανόμενου πληθωρισμού.

«Ενώ το τρέχον επεισόδιο αποτελεί πρόκληση, η άνοδος του πληθωρισμού είναι σχετικά πρόσφατο φαινόμενο και οι μακροπρόθεσμες προσδοκίες για τον πληθωρισμό παρέμειναν σταθερές πολύ χαμηλότερα επίπεδα, έτσι η υπόθεση εργασίας μας είναι ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί καθώς θα επικρατούν συνθήκες ύφεσης», προβλέπει η αμερικανική τράπεζα.

«Η αίσθησή μας είναι ότι οι περισσότεροι συμμετέχοντες στην αγορά τείνουν προς την άποψη ότι, αν υπάρξει ύφεση, το πιθανότερο είναι σαν το πρώτο σενάριο που αναλύουμε. Θεωρούμε ότι αυτή είναι μια λογική προσδοκία, αλλά το αδιέξοδο -όπως έχουμε τονίσει- είναι το πόσο επίμονη θα αποδειχθεί τελικά η πληθωριστική δυναμική», καταλήγει η Citi.