Το Βρετανικό Μουσείο δανείζει ελληνικές αρχαιότητες – Το μοντέλο να ισχύσει και για τα Γλυπτά λέει ο διευθυντής του

Ελληνικές αρχαιότητες δανείζει το Βρετανικό Μουσείο για εκθέσεις στις πρώην αποικίες του και ας διαμαρτύρονται μάλιστα κάποιες από αυτές, ζητώντας την επιστροφή πολιτιστικών τους αγαθών που είχαν κλαπεί από τους Βρετανούς. Συγκεκριμένα περί τις 80 ελληνικές αλλά και αιγυπτιακές αρχαιότητες ταξίδεψαν ήδη στην Ινδία, όπου θα παραμείνουν σε έκθεση για τρία χρόνια. Ενώ στο πλαίσιο του ίδιου σκεπτικού θα ακολουθήσουν και άλλες χώρες – πρώην αποικίες.

«Πιστεύουμε ότι αυτό το μοντέλο που αναπτύσσουμε είναι πολύ θετικό και πολύ καινοτόμο», δήλωσε ο διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου, Νίκολας Κάλιναν στην Telegraph, προσθέτοντας ότι πρόκειται για «ένα πολύ πιο θετικό μοντέλο συνεργασίας σε αντίθεση με το είδος μοντέλου μηδενικού αθροίσματος, όλα ή τίποτα που προτείνεται από κάποιους». Απευθυνόμενος ουσιαστικά έτσι στην Ελλάδα, που διεκδικεί την επιστροφή και επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα –και μόνον, μπροστά στις εκατοντάδες άλλες ελληνικές αρχαιότητες που κατέχει το Βρετανικό Μουσείο – ο Κάλιναν επιβεβαιώνει την αμετακίνητη θέση του μουσείου απέναντι στο ελληνικό αίτημα επιχειρώντας μάλιστα να αντιστρέψει τους όρους της ηθικής και του δικαίου και να «νομιμοποιήσει» την αρνητική στάση του.

Επιχείρηση κατευνασμού αιτημάτων

Το Βρετανικό Μουσείο έχει δεχθεί, εκτός από την Ελλάδα, εκκλήσεις από κυβερνήσεις, μουσεία, ακαδημαϊκούς , άτομα διεθνούς κύρους όλου του κόσμου για τον επαναπατρισμό αντικειμένων τους από τη συλλογή του, που έχουν προέλθει από την Αίγυπτο, την Κίνα, το Σουδάν, τη Τζαμάικα και την Ινδία (συμπεριλαμβανομένου του διαμαντιού Koh-i-Noor και των μαρμάρων Amaravati στην περίπτωσή της).

Πρόκειται λοιπόν για μία έξυπνη κίνηση από τη μεριά του, χωρίς αμφιβολία, για τον κατευνασμό των παθών και των αιτημάτων που προέρχονται από τις λεηλατημένες κατά την περίοδο της βρετανικής αποικιοκρατίας χώρες. Στόχος του άλλωστε, με αυτές τις εκθέσεις –δανεισμούς είναι, να καταλήξουν σε συμβιβασμό ως απάντηση στις αυξανόμενες εκκλήσεις για τον επαναπατρισμό πολιτιστικών θησαυρών, που συσσωρεύτηκαν σε δυτικές συλλογές κατά την αποικιακή εποχή.

Μόνον που η Ελλάδα ουδέποτε υπήρξε βρετανική αποικία ή έστω κατεκτημένη από Βρετανούς, χώρα.

Το μοντέλο

Ο Κάλιναν, όμως, ο οποίος εντάχθηκε στο Βρετανικό Μουσείο την άνοιξη του 2024 δέχεται πιέσεις ώστε να βρει μία λύση, που προφανώς είναι αυτή, και αρχικά, το περασμένο καλοκαίρι πρότεινε την ιδέα μιας «δανειστικής βιβλιοθήκης», κάτι που προέκυψε όπως είπε, από το ερώτημα «Πώς μπορούμε να κάνουμε κάτι θετικό με αυτήν την κληρονομιά;».

Ο ίδιος ισχυρίζεται μάλιστα, ότι ένα τέτοιο μοντέλο θα μπορούσε να επιτρέψει στα Γλυπτά του Παρθενώνα να επιστρέψουν στην Ελλάδα χωρίς να εγκαταλείψουν τη συλλογή του Βρετανικού Μουσείου. Αλλά η Ελλάδα, όπως είναι γνωστό και στο εξωτερικό, έχει απορρίψει οποιοδήποτε είδος μακροπρόθεσμου δανεισμού των Γλυπτών, καθώς, για να γίνει αποδεκτή μία τέτοια ρύθμιση, θα πρέπει να αναγνωρισθεί το δικαίωμα του Βρετανικού Μουσείου να τα κατέχει. Απλό και καίριο.

Γνωστή είναι εξάλλου, η μόνιμη δικαιολογία του Βρετανικού Μουσείου, που «κρύβεται» εδώ και πολλά χρόνια πίσω από τον γνωστό Νόμο περί Βρετανικών Μουσείων του 1963, ο οποίος θέτει αυστηρούς περιορισμούς στην επιστροφή αντικειμένων, πλην εξαιρετικών περιπτώσεων.

Η πολιτιστική διπλωματία του Βρετανικού Μουσείου

Όσον αφορά την Ινδία οι αρχαιότητες μεταφέρθηκαν στο μουσείο Chhatrapati Shivaji Maharaj Vastu Sangrahalaya (CSMVS) στη Βομβάη, όπου θα παραμείνουν στην έκθεση «Δίκτυα του Παρελθόντος: Ινδία και ο Αρχαίος Κόσμος», στην οποία θα παρουσιαστούν συνολικά 300 έργα από διάφορα μουσεία του κόσμου. Η έκθεση στοχεύει να εξετάσει τις παγκόσμιες συνδέσεις της Ινδίας στην αρχαιότητα, δημιουργώντας έναν χάρτη διαλόγου και ανταλλαγής που εκτείνεται από τη Μεσοποταμία και την Αίγυπτο ως την Ελλάδα, τη Ρώμη, την Περσία και την Κίνα.

Ο Κάλιναν στο μεταξύ, επισκέφθηκε πρόσφατα την Κίνα και τη Νιγηρία ενώ σχεδιάζει και ένα ταξίδι στην Γκάνα, πιθανώς για να διαπραγματευτεί μελλοντικές συνεργασίες, που θα επιτρέψουν στο Βρετανικό Μουσείο να διατηρεί τις λεηλατημένες αρχαιότητες απρόσκοπτα και χωρίς διαμαρτυρίες δελεάζοντας τους «ιθαγενείς» με το τυράκι των δανεισμών.

Για τον ίδιο «πολιτιστική διπλωματία», λέγεται αυτό το μοντέλο, όπως δήλωσε. «Μπορεί στην πραγματικότητα να είναι πολύ ωφέλιμο γιατί είναι αυτό πρέπει να κάνουν τα μουσεία. Δεν χρειάζεται να φέρετε σε δύσκολη θέση τη χώρα σας για να κάνετε κάτι καλό με μια άλλη χώρα».

Διαβάστε επίσης:

Συνάντηση Μιχαηλίδου – Γκίκα για την ενίσχυση της οικογένειας και της γονεϊκότητας στη νησιωτική χώρα

Alpha Bank: Deal με τη Universal του κυπριακού ομίλου Photos Photiades – Συγχωνεύονται με την ασφαλιστική Altius

ΟΠΑΠ: Η Allwyn απέκτησε ακόμη 351.964 μετοχές για 6,4 εκατ. ευρώ