Φιγούρες-σχόλιο στην καθημερινότητα: Έργα της Βελαέτη στο Εθνικό Αρχαιολογικό

Οι φιγούρες της δεν κουβαλούν βάρη, ενοχές ή ρόλους. Δεν ταξιδεύουν για να ανακαλύψουν κάτι έξω από τον εαυτό τους. Δεν είναι τουρίστες ταυτότητας αλλά άνθρωποι που συντονίζονται με τον ρυθμό του δικού τους μονοπατιού. Στέκονται, λικνίζονται, μιλούν. Δίνουν αβέβαιες υποσχέσεις, άλλοτε κοιτούν άλλοτε σιωπούν με τρόπο ωστόσο, που αποκαλύπτει περισσότερα απ’ όσα ειπώνονται.

Είναι οι φιγούρες της Βιβής Βελαέτη «Σώματα που παριστάνουν πως ξέρουν ποιοι είναι, μόνο για όσο τα κοιτάς», όπως σημειώνει η ίδια για τους «ήρωες» των έργων της, που παρουσιάζονται στο καφέ του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου από τις 14 Δεκεμβρίου. «Χωρίς αποσκευές. Τελεία» είναι ο τίτλος της έκθεσης, που προτείνει μια διαφορετική ανάγνωση της ανθρώπινης υπόστασης. «

Είναι ένα καυστικό σχόλιο πάνω στους κοινωνικούς ρόλους και στη μασκαράτα της καθημερινότητας που απαιτεί από τον καθένα να φορά την ταυτότητά του και να μεταμορφώνεται ανάλογα με το εκάστοτε πλαίσιο», όπως λέει η επιμελήτρια της έκθεσης, ιστορικός τέχνης Νιόβη Κρητικού. «Έτσι, με όπλο μια εκφραστική τεχνική απολύτως δική της, εκφράζει ιδέες που κινούνται γύρω από εντυπώσεις καθημερινότητας, αποσπάσματα παρατήρησης, αποφθέγματα σκέψεων. Οι φιγούρες της γεννούν δίπολα γύρω από το φαίνεσθαι και το είναι, αλλά ακριβώς εκεί, σε αυτή τη λεπτή γραμμή ανάμεσά τους, γεννιέται και η συγκίνηση».

Ψηφιακά μέσα και εκτυπώσεις

Τα έργα της Βελαέτη βασίζονται σε πολλαπλά επίπεδα και αποτελούνται από πλήθος φωτογραφιών καθημερινών στιγμιότυπων, που συντίθενται με τρόπο ώστε να συγκροτούν εν τέλει ένα νέο όλον σαν ένας τρόπος αναγέννησης και ολοκλήρωσης, με στοιχεία αυτοβιογραφικά, που αναφέρονται στα ψυχικά γνωρίσματα του ανθρώπου. «Άλλωστε, κανείς δεν διανύει λίγα, αλλά χιλιάδες μονοπάτια, ώσπου να σχηματίσει τον ορισμό που τον διέπει. Φιγούρες, άνθρωποι, σκιές, τοπία, κτήρια γίνονται σημαίνοντα και σημαινόμενα στην εικαστική της γλώσσα», όπως λέει η Νιόβη Κρητικού.

Χρησιμοποιώντας ψηφιακά μέσα και εκτυπώσεις σε plexiglass, η Βελαέτη δημιουργεί ένα σύγχρονο ψηφιδωτό εικόνων με φουτουριστικές αναφορές. Αέρινα και διάφανα, μα συνάμα στιβαρά, τα στοιχεία της σύνθεσης εμφανίζονται και ύστερα χάνονται μέσα στο άπειρο, στην πολλαπλότητα της πληροφορίας, στον ωκεανό των εικόνων και στις συνεχείς εναλλαγές σκιαγραφώντας έτσι, τις πιθανές πραγματικότητες, τις επιλογές της ζωής. Αναδύεται μια αίσθηση του «εδώ και τώρα», που μας συνδέει ωστόσο, με το υπερβατικό και το υπερπέραν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, στα γέλια, τις στιγμές, τις βόλτες, τους καφέδες, την πολιτική, την τέχνη και τελικά, το πανδαιμόνιο του κόσμου όλου.

«Τα έργα της παίζουν με τη διαφάνεια, άλλοτε αποκαλύπτουν και άλλοτε αποκρύπτουν», όπως λέει η επιμελήτρια της έκθεσης. Ή κατά την ίδια την καλλιτέχνιδα είναι «Σαν μια μικρή, ανεπαίσθητη φωνή που ξεγλιστρά κι ωστόσο παραμένει». Ένας ψίθυρος, που δεν ζητά εξήγηση, μονάχα παρουσία. «Είμαι εδώ», λέει, κι αυτή η απλότητα αποκτά βαρύτητα, γίνεται πράξη ύπαρξης, αποδοχής, αλλά συνάμα λύτρωσης.

Έργο βιωματικό και αληθινό

«Η Βιβή Βελαέτη μοιάζει να απελευθερώνει μέσα από τα έργα της ένα άρρητο βάρος», λέει η Νιόβη Κρητικού. « Οι εικόνες της λειτουργούν ως μορφή εξομολόγησης, χωρίς περιττά στολίδια. Πρόκειται για μια εσωτερική χειρονομία που αποτυπώνει τη ροή των σκέψεων, των αναμνήσεων και των επιθυμιών, αλλά και τον τρόπο που η ίδια στέκεται στη ζωή, χωρίς κρατούμενα και με μια διάθεση για μια νέα ιστορία».

Όπως σημειώνει άλλωστε, πρόκειται για ένα έργο βαθιά βιωματικό και αληθινό, που μιλά για την αυτοολοκλήρωση που φέρνει η απλότητα, για την ανάγκη να σταθούμε ‘‘χωρίς αποσκευές’’, απαλλαγμένοι από το βάρος των ρόλων και να αποδεχθούμε, ότι η ταυτότητά μας δεν είναι κάτι δεδομένο αλλά μια αέναη διαδικασία διαμόρφωσης και ένα ταξίδι χωρίς τελικό προορισμό.

« Όλα αιωρούνται, διαφανή και ευάλωτα, μέσα σε έναν χώρο όπου το εδώ και το επέκεινα συνυπάρχουν. Και ίσως, τελικά, αυτή η ελαφρότητα να είναι η πιο ουσιαστική μορφή σοβαρότητας, μια σιωπηλή υπόσχεση ότι, μέσα σε όλη την αβεβαιότητα, εμείς απλώς είμαστε εδώ. Ίσως για τη Βελαέτη να είναι μια τελεία πάνω στη μακρόσυρτη πρόταση του κόσμου. Ίσως για εμάς, ένα ερωτηματικό έτοιμο να απαντηθεί μέσα στην τέχνη».

Info

Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, καφέ: Πατησίως 44, τηλ. 213 214 4800, 213 214 4856
Έκθεση: Βιβή Βελαέτη «Χωρίς αποσκευές. Τελεία»
Διάρκεια: 14 Δεκεμβρίου 2025 – 10 Ιανουαρίου 2026

 

Διαβάστε επίσης 

Ένας ιπποπόταμος, ένα μπαρ και ρεκόρ εκατομμυρίων

Το πλοίο των γλεντζέδων – Μια αρχαία θαλαμηγός αναψυχής στον βυθό της Αλεξάνδρειας

Οι αρχαίοι πολιτισμού του κόσμου συζητούν για το σήμερα- Φόρουμ στην Αθήνα