AVAX: Μέχρι το τέλος του 2026 η διάνοιξη της Γραμμής 4 – Οι εκκρεμότητες στους σταθμούς

Με την κατασκευή να έχει πλέον διανύσει το τέταρτο έτος της, το έργο της Γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας παρουσιάζει σταθερή πρόοδο καθώς από τα 12,8 χιλιόμετρα σήραγγας που προβλέπονται, έχουν διανοιχθεί τα 4,5. Οι δύο μετροπόντικες της ΑΒΑΞ έχουν ήδη διανύσει σημαντικά τμήματα της διαδρομής τους – η «Νίκη» περίπου το 20% και η «Αθηνά» το 60% – ενώ το σύνολο της διάνοιξης αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του 2026, ώστε να ξεκινήσουν οι εργασίες στους σταθμούς.  Σε αυτό το σημείο παρουσιάζονται και οι κύριες εκκρεμότητες, με πιο πρόσφατη εξέλιξη την παράδοση του σταθμού των Εξαρχείων στον ανάδοχο.

Παραδόσεις σταθμών και εκκρεμότητες 

Σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση, έχουν ήδη παραδοθεί περίπου 11,5 από τους 15 συνολικά σταθμούς. Η κατασκευή προχωρά με βάση τη διαθεσιμότητα εργοταξιακών χώρων καθώς σε κάποιους σταθμούς οι εργασίες βρίσκονται σε ώριμο στάδιο, σε άλλους μόλις ξεκινούν, ενώ ορισμένα εργοτάξια βρίσκονται σε αναμονή λόγω εκκρεμοτήτων διοικητικής ή αρχαιολογικής φύσης.

Ο σταθμός «Άλσος Βεΐκου» αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα προόδου. Όπως σημείωσε ο κ. Χάρης Κυριαζής Διευθυντής Κατασκευής του έργου,  έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες αντιστήριξης σε βάθος έως 30 μέτρων, και οι εκσκαφές συνεχίζονται σταδιακά, ώστε να ξεκινήσει στη συνέχεια η φάση της μόνιμης επένδυσης και της υπέργειας ανωδομής.

Παράλληλα, ιδιαίτερη σημασία έχει και η πρόσφατη παράδοση του σταθμού «Εξαρχείων», έπειτα από προσφυγές των κατοίκων της περιοχής, για την οποία στάλθηκε το σχετικό πρωτόκολλο παραλαβής, με βάση το οποίο το 80%  βρίσκεται πλέον στα χέρια της αναδόχου, ενώ για το υπόλοιπο 20% η Ελληνικό Μέτρο οφείλει να υποβάλει νέα μελέτη για το  πως θα επαναπροσδιοριστεί το έργο στο σημείο.

Τρεις σταθμοί του έργου ωστόσο εξακολουθούν να βρίσκονται σε εκκρεμότητα. Ο πρώτος  αφορά την Πανεπιστημιούπολη, όπου αν και έχει ήδη εκδοθεί σχετική απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ), εκκρεμεί ακόμη η απομάκρυνση αρχαίας οδού που εντοπίστηκε εντός του εργοταξιακού χώρου, διαδικασία απαραίτητη για την πρόοδο των εργασιών.

Ο σταθμός «Γουδή», όπου  η εμφάνιση μεγάλου υπόγειου αγωγού, ο οποίος δεν είχε αποτυπωθεί κατά τις αρχικές φάσεις του σχεδιασμού, επιβάλλει επαναχωροθέτηση ώστε να μην επηρεαστούν κρίσιμες υποδομές.

Και τέλος ο  σταθμός «Ευαγγελισμός», και ειδικότερα στο Πάρκο Ριζάρη όπου προβλέπονται υπέργειες εγκαταστάσεις, εκκρεμεί η Τεχνική Περιβαλλοντική Μελέτη, η οποία έχει υποβληθεί αλλά δεν έχει ακόμη λάβει οριστική διοικητική έγκριση.

Συνεπώς, η πρόοδος της Γραμμής 4 επηρεάζεται άμεσα από την έγκαιρη παράδοση των σταθμών, καθώς οποιαδήποτε καθυστέρηση προκαλεί αλυσιδωτές επιπτώσεις στο συνολικό χρονοδιάγραμμα. Για παράδειγμα σταθμοί όπως η Αλεξάνδρας, που παραδόθηκε με σημαντική καθυστέρηση, δεν μπορούν να προχωρήσουν πέρα από τις βασικές εκσκαφές μέχρι να περάσει ο TBM, «παγώνοντας» κρίσιμες φάσεις του έργου όπως η επιδομή και οι δοκιμές. Αντίστοιχα, αν σταθμοί όπως ο Ευαγγελισμός καθυστερήσουν περαιτέρω, μετατρέπονται στο νέο «κρίσιμο σημείο» του έργου.

Έτσι, αν και η κατασκευή βρίσκεται στο τέταρτο έτος, η παράδοση ορισμένων εργοταξίων έχει καθυστερήσει σε σχέση με το αρχικά προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα. Σε αρκετές περιπτώσεις, η παράδοση των σταθμών με βάση τη σύμβαση υπολογιζόταν πως θα ολοκληρωθεί σε 18 έως 24 μήνες, με το έργο σήμερα να βρίσκεται στους 48. Οι καθυστερήσεις αυτές, οι οποίες δεν βαραίνουν τον ανάδοχο, αλλά εδράζονται τόσο σε προσφυγές και δικαστικές διαδικασίες, όσο και στην υλοποίηση των πρόδρομων εργασιών από τον πρώτο ανάδοχο, φαίνεται να έχουν επιπτώσεις στην αλληλουχία των φάσεων κατασκευής και μετατοπίζουν το κρίσιμο σημείο εξέλιξης του έργου από 20 έως 30 μήνες σε σχέση με τον αρχικό προγραμματισμό.

Επιπλέον, η πρόοδος του μετροπόντικα δεν επηρεάζεται άμεσα από τις συγκεκριμένες εκκρεμότητες, ωστόσο οι χρονικές μετατοπίσεις δημιουργούν εύλογες προκλήσεις για τον συνολικό ρυθμό υλοποίησης του έργου. Αν και δεν υπάρχει μέχρι στιγμής επίσημη απόφαση για αναπροσαρμογή του συνολικού χρονοδιαγράμματος, δεν αποκλείεται στο μέλλον να χρειαστεί αναθεώρηση στη διάρκεια επιμέρους φάσεων, είτε μέσω επιτάχυνσης εργασιών είτε με τεχνικό ανασχεδιασμό.

Σε αυτό το πλαίσιο ένα  κρίσιμο σημείο είναι η ίδια η δομή της εργολαβίας. Το γεγονός ότι οι πρόδρομες εργασίες είχαν ανατεθεί σε διαφορετικό εργολάβο, προ της κύριας σύμβασης, αποδείχθηκε προβληματικό. Ενώ αν το έργο είχε ανατεθεί εξαρχής στον ίδιο ανάδοχο, το ανάδοχο σχήμα θα είχε καλύτερο έλεγχο επί του έργου και επί των χρονοδιαγραμμάτων.

Πρόοδος και τεχνικές φάσεις στους σταθμούς

Κατά τη διάρκεια της τεχνικής ενημέρωσης στο εργοτάξιο του μετρό Γραμμής 4, παρουσιάστηκαν τα επιμέρους στάδια κατασκευής των σταθμών.

Ξεκινώντας από τον σταθμό «Άλσος Βεΐκου», η διαδρομή των μετροπόντικων συνεχίζει στον σταθμό «Γαλατσίου», όπου βρίσκεται σε εξέλιξη η εκσκαφή.

Ο σταθμός Ελικώνος βρίσκεται σε φάση της διαμόρφωσης, με προβλεπόμενο βάθος περίπου 35 μέτρα, όπως και στους υπόλοιπους σταθμούς. Οι εργασίες γίνονται σε επίπεδα, ανάλογα με τις κλίσεις του εδάφους. Τα φρέατα εξαερισμού τοποθετούνται εντός ή πλησίον των σταθμών, για την ασφαλή διαχείριση της πίεσης του αέρα από τη διέλευση των συρμών.

Στον σταθμό Κυψέλης, που βρίσκεται στην κεντρική πλατεία, έχουν ξεκινήσει εργασίες πασσάλων μετά την επέκταση της εργοταξιακής κατάληψης στο τελικό της όριο, ενώ ο σταθμός Δικαστήρια θα είναι ο πρώτος όπου θα πραγματοποιηθεί breakthrough (δηλαδή διάνοιξη του TBM μέσω του σταθμού), από τον μετροπόντικα «Νίκη». Το ίδιο αναμένεται να γίνει και σε άλλους δύο σταθμούς: Δικαστήρια και Κολωνάκι.

Διαβάστε επίσης: