Βασιλιάς Κάρολος: Πόσο πραγματικά κοστίζει η τελετή στέψης;

Παραφράζοντας τον Όσκαρ Oυάιλντ, όποιος δεν ενδιαφέρεται για την εμφάνισή του, αποδεικνύεται επιφανειακός. Και ο βασιλιάς Κάρολος πρόδηλα ενδιαφέρεται ιδιαιτέρως για το παρουσιαστικό του. Εξού και έχει προβλέψει η τελετή στέψης του να πλαισιωθεί με ανάλογη  μεγαλοπρέπεια. Η στέψη του ωστόσο πραγματοποιείται σε μια στιγμή που εκατομμύρια νοικοκυριά στο Ηνωμένο Βασίλειο δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές υποχρεώσεις τους. Και ο ίδιος έχει δηλώσει ότι επιθυμεί μία πιο λιτή εκδοχή σε σχέση με τη στέψη της μητέρας του το 1953.

Ως κρατική διοργάνωση, τη συνολική δαπάνη για την τελετή στέψης θα καλύψει η βρετανική κυβέρνηση μαζί με το παλάτι του Μπάκιγχαμ από τη Βασιλική Χορηγία (Sovereign Grant) του υπουργείου Οικονομικών και το λεγόμενο Ιδιωτικό Πορτοφόλι (Privy Purse). Από τη Βασιλική Χορηγία αμείβονται οι περίπου πεντακόσιοι βασιλικοί υπάλληλοι. Αντιστοιχεί στο 15% των εσόδων από το βρετανικό στέμμα (Crown Estate). Το Ιδιωτικό Πορτοφόλι αφορά τα ιδιωτικά έσοδα του βασιλιά ή της βασίλισσας (από ακίνητα, εκτάσεις γης, εμπορικούς και χρηματοοικονομικούς τίτλους και εν γένει εισπράξεις ύψους 650 εκατομμυρίων λιρών).

Ανεπίσημη πληροφορία ή καθαρή εικασία

Κυκλοφορεί η φήμη ότι τα έξοδα θα κυμανθούν μεταξύ πενήντα και εκατό εκατομμύρια στερλίνες. Αλλά πρόκειται για ανεπίσημη πληροφορία ή και καθαρή εικασία. Καμία επίσημη ανακοίνωση δεν υπάρχει σχετικά με το ύψος των δαπανών για την τελετή στέψης του βασιλιά Καρόλου.

Η τελετή στέψης οφείλει να εκφράσει το λαϊκό αίτημα για εκσυγχρονισμό της μοναρχίας. Παράλληλα όμως η μοναρχία θα στηρίζεται πάντα σε διαχρονικές παραδόσεις και δημόσιες πομπές (στην επίδειξη θεάματος που λατρεύουν οι Βρετανοί).

Διαφάνεια

Πώς ακριβώς λοιπόν η τελετή στέψης θα συμβολίσει τη νέα εποχή της μοναρχίας που εγκαινιάζει ο βασιλιάς Κάρολος; Και τι άραγε περιλαμβάνει μια πιο σεμνή τελετή; Μήπως σημαίνει ότι η λίστα των καλεσμένων θα κουρευτεί κατά μερικές χιλιάδες άτομα σε σύγκριση με τη στέψη της Ελισάβετ; Όπου στο Αββαείο του Ουέστμινστερ εμφανίστηκαν οκτώ χιλιάδες προσωπικότητες από σχεδόν εκατόν τριάντα διαφορετικά κράτη; Μήπως επίσης σημαίνει ότι ορισμένες ιδιωτικές, δευτερεύουσες λειτουργίες θα παρακαμφθούν;

Ως συνήθως δεν υπάρχει ιδιαίτερη πληροφόρηση. Το παλάτι δεν υποχρεούται να λογοδοτεί στην κοινή γνώμη. Η αρχή της διαφάνειας αποτελεί έναν παράγοντα που ορισμένοι θεωρούν ότι το παλάτι πρέπει να υιοθετήσει.

Αναθεώρηση της μοναρχίας

Αρχικά, ο βασιλιάς Κάρολος έχει δηλώσει ότι προσδοκά να εδραιώσει μία πιο τακτοποιημένη, σφιχτή μοναρχία. Με λιγότερες φανφάρες και χαμηλότερα έξοδα. Να καταργήσει αναχρονιστικές πρακτικές και  ορισμένα από τα εξωφρενικά προνόμια που απολαμβάνουν τα μέλη της βασιλικής οικογένειας.

Υπόνοιες αυτής της μετάλλαξης φάνηκαν από τις μέρες του ως πρίγκιπας Κάρολος. Πολλοί αριστοκράτες του καταλογίζουν ότι τους έσπρωξε στο περιθώριο. Μια πιο σφιχτή μοναρχία σημαίνει ότι λιγότερα άτομα ζουν από το δημόσιο ταμείο. Το 2012, στους εορτασμούς για τα εξήντα χρόνια στο θρόνο της Ελισάβετ, στο παράθυρο του Μπάκιγχαμ πολύ συμβολικά πλαισίωσαν την Ελισάβετ μόνο οι άμεσοι συγγενείς της: Η Ελισάβετ ανάμεσα στον Κάρολο και την Καμίλα και από την άλλη τον Ουίλιαμ, την Κάθριν και τον Χάρι.

Συρρίκνωση

Συρρίκνωση της βασιλικής οικογένειας σημαίνει και μεγαλύτερη διαφάνεια σε σχέση με τις δράσεις και τις ευθύνες κάθε μέλους.

Ο βασιλιάς Κάρολος θα ενδιαφέρεται περισσότερο για θέματα διαδοχής και για τη συμβολική παράμετρο του ρόλου του ως αρχηγός κράτους και κοινοπολιτείας. Λιγότερο θα απασχολείται με πατροπαράδοτες τελετές και έθιμα. Ο αποκλεισμός όμως ορισμένων μελών από την ευρύτερη βασιλική οικογένεια δεν θα πραγματοποιηθεί εν μία νυκτί. Θα χρειαστεί χρόνια, αν και εφόσον αποφασιστεί επισήμως. Εξάλλου, πολλοί Βρετανοί προτιμούν ως επίτιμους καλεσμένες σε επίσημες κρατικές εκδηλώσεις τους ευγενείς παρά τους πολιτικούς. Αν μη τι άλλο για την απαράμιλλη αίγλη και ουδετερότητά τους.

Πώς αισθάνονται οι Βρετανοί;

Όλες αυτές οι σκέψεις για την αναθεώρηση του μοναρχικού ρόλου σχετίζονται βέβαια και με την τελετή στέψης.

Εν τω μεταξύ, πρόσφατη σφιγομέτρηση από το YouGov καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το 52% των Λονδρέζων πιστεύει ότι η τελετή στέψης δεν πρέπει να επιβαρύνει τους φορολογούμενους πολίτες.

Οι συνταξιούχοι που δυσκολεύονται να πληρώσουν τη θέρμανσή τους αναρωτιούνται γιατί πρέπει να κατασπαταλάται έτσι πολύτιμο χρήμα.

Καλό ή κακό για την οικονομία;

Υπάρχει αντίθετα και η σχολή που θεωρεί ότι για να βγάλει κανείς χρήματα, πρέπει πρώτα να ξοδέψει. Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο του Λονδίνου (London Chamber of Commerce and Industry -LCCI) θεωρεί ότι η τελετή στέψης σε γενικές γραμμές αποτελεί οικονομικά συμφέρουσα ιστορία.

Τα πλήθη συρρέουν από την αγγλική εξοχή στην πρωτεύουσα για να παρακολουθήσουν το ιστορικό γεγονός: Πολλές επιχειρήσεις θα επωφεληθούν -κυρίως όσοι δραστηριοποιούνται στη φιλοξενία, όπως διευκρίνησε ο Τζέιμς Ουάτκινς (James Watkins) του LCCI.

Ο ίδιος εκτιμά επίσης ότι η τελετή στέψης θα ενισχύσει σημαντικά τις επιχειρήσεις εκείνες που χρειάζονται «μπουστάρισμα» ύστερα από την πανδημία και τις αλλεπάλληλες απεργίες τρένων.

Θεωρεί ότι η φήμη μιας εταιρείας αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την πορεία της. Ό,τι δύναται να την υπονομεύσει πρέπει οπωσδήποτε να παρακάμπτεται. Αντιθέτως, ένα πλούσιο θέαμα διεθνούς εμβέλειας, που όλοι θα σπεύσουν να παρακολουθήσουν, δεν μπορεί παρά να εμπλουτίσει την οικονομία.

Τι έχει δείξει το παρελθόν;

Με την επιπλέον μέρα αργίας που έχει προγραμματιστεί λόγω των εορτασμών, οι επιχειρηματίες του τουρισμού μειδιούν με ικανοποίηση. Οι παμπ, τα εστιατόρια, τα καταλύματα όλων των κατηγοριών, προβλέπουν ότι οι εορτασμοί για τη στέψη του βασιλιά Καρόλου θα αποφέρουν συνολικά κέρδη της τάξεως των 350 εκατομμυρίων στερλίνων.

Ωστόσο, η εμπειρία αποδεικνύει το αντίθετο, και η ιστορία μπορεί παρά μόνο να επαναληφθεί σαν φάρσα.

Αν κάτι έχουν να διδάξουν οι εορτασμοί για το Ιωβηλαίο της βασίλισσας Ελισάβετ (Platinum Jubilee -τα εβδομήντα χρόνια της στο θρόνο): Σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Εταιρεία, ορισμένες επιχειρήσεις δήλωσαν ζημιές ύστερα από την τετραήμερη αργία (μαζί με το Σαββατοκύριακο). Κάποιοι οικονομικοί αναλυτές εξήγησαν ότι αυτό συνέβη επειδή τις ημέρες της αργίας προκαλείται χαμηλή παραγωγικότητα.

Από την άλλη, υπάρχουν πάλι τα στοιχεία που καταγράφουν ενίσχυση της λιανικής αγοράς. Και αυτό σημαίνει τα μάλλα για το Λονδίνο στο οποίο αντιστοιχεί το 20% του ΑΕΠ.

Τι σημαίνει για την οικονομία η τελετή στέψης;

Οι περισσότεροι οικονομικοί αναλυτές ομολογούν με ομοφωνία ότι δεν υπολογίζονται με ακρίβεια οι οικονομικές επιπτώσεις από την τελετή της στέψης του βασιλιά Καρόλου.

Εν τέλει, η οικονομία καθορίζεται από διαχρονικούς παράγοντες άλλης κλίμακας. Επενδύσεις, τιμές εμπορευμάτων, κατανάλωση…

Η τελετή στέψης του Καρόλου το πολύ πολύ να αποδειχθεί μια τρύπα στο νερό, πολύς ντόρος για το τίποτα. Όμως, η οικονομία, ως γνωστόν, επηρεάζεται εν πολλοίς από την ψυχολογία. Και παραφράζοντας έναν ακόμη γλωσσοπλάστη, ποιος αντέχει τέτοια οικονομική πραγματικότητα χωρίς λίγο παραμύθι; Οι Βρετανοί, πάντως, τους θέλουν πολύ τους μύθους τους.