Wirtschaftswoche: Η Ελλάδα «τελειώνει» με τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών

Σε ανάλυση με τίτλο «Η Ελλάδα καθαρίζει τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών» η online έκδοση της Wirtschaftswoche (WiWo) επισημαίνει ότι με το αποκαλούμενο «σχέδιο Ηρακλής», που παραπέμπει στους άθλους του Ηρακλή καταδεικνύοντας και τη δυσκολία του εγχειρήματος, «η Ελλάδα θέλει να βελτιώσει την πιστοληπτική της ικανότητα. Και παράλληλα ευελπιστεί να προωθήσει μία κοινή ευρωπαϊκή εγγύηση καταθέσεων».

Όπως επισημαίνεται στο δημοσίευμα «μετά από πολλά χρόνια κρίσης οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να σταθούν και πάλι, επιτέλους, στα πόδια τους. Μέχρι στιγμής στα βιβλία τους καταγράφουν περισσότερα κόκκινα δάνεια από κάθε άλλη χώρα της ΕΕ. Πάνω από το 40% των τραπεζικών δανείων δεν εξυπηρετούνται. Ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι μόλις 3,3%. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ένα φιλόδοξο σχέδιο. Όπως εξήγγειλε πρόσφατα, το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ελλάδα θα είναι μονοψήφιο μέχρι το τέλος του 2021. Και για να γίνει αυτό δεν θα χρησιμοποιηθούν χρήματα των φορολογουμένων, δεν θα γίνει κούρεμα και δεν θα επιβαρυνθούν οι ισολογισμοί των τραπεζών».

«Οι τράπεζες χρειάζονται ένα καινούριο business plan, πρέπει να ταρακουνήσουμε λίγο το σύστημα και αυτό δεν αρέσει σε όλους», λέει στη Wirtschaftswoche ο υφυπουργός Οικονομικών Γιώργος Ζαββός, ο οποίος θεωρείται εμπνευστής του «σχεδίου Ηρακλής». Ο αρθρογράφος σημειώνει ότι ο πρωθυπουργός «είχε καλέσει στο γραφείο του τους επικεφαλής των τεσσάρων συστημικών τραπεζών για να τους επισημάνει ότι διαγράφεται μία νέα εποχή μετά από την τριπλή ανακεφαλαιοποίηση με χρήματα των φορολογουμένων».

«Στη σωστή κατεύθυνση το σχέδιο Ηρακλής»

Θα καταφέρει η κυβέρνηση Μητσοτάκη να επιλύσει τη χρόνια εκκρεμότητα των μη εξυπηρετούμενων δανείων;

Το γερμανικό περιοδικό τονίζει ότι «οι φύλακες της πολιτικής ανταγωνισμού στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουν εγκρίνει το σχέδιο, καθώς δεν προβλέπει κάποια μορφή κρατικών ενισχύσεων».

Η Έλκε Κένιγκ, επικεφαλής του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης (SRB) της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ένωσης, επαινεί τον «Ηρακλή» ως ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Σύμφωνα με τη Wirtschaftswoche, η ελληνική κυβέρνηση εξυπηρετεί έναν τριπλό στόχο: «Ο τραπεζικός τομέας πρέπει να εξυγιανθεί, ώστε να μπορεί να διαθέσει περισσότερα δάνεια στην πραγματική οικονομία. Παράλληλα η Ελλάδα θέλει να επιτύχει καλύτερη αξιολόγηση για τα κρατικά ομόλογα που εκδίδει».

«Μόλις πρόσφατα ο οίκος Standard & Poor´s αναβάθμισε το αξιόχρεο της χώρας από ΒΒ- σε Β+, διευκρινίζοντας ότι περαιτέρω αναβάθμιση θα εξαρτηθεί από τη μείωση των κόκκινων δανείων. Η Ελλάδα ελπίζει να επανέλθει σε επενδυτική βαθμίδα σε εύθετο χρόνο, εξασφαλίζοντας καλύτερη πιστοποίηση για τα κρατικά της ομόλογα».

«Μειώνοντας τα κόκκινα δάνεια», επισημαίνει η Wirtschaftswoche, «η Ελλάδα ελπίζει να ανακινηθεί και πάλι η συζήτηση για μία κοινή εγγύηση καταθέσεων στην Ευρώπη. Ο Ζαβός λέει ότι ‘από τη στιγμή που θα εξυγιανθεί ο τραπεζικός τομέας, θα θέλαμε να συνεχίσουμε τις προσπάθειες για την τραπεζική ένωση. Για τον ομοσπονδιακό υπουργό Οικονομικών Όλαφ Σολτς, όπως και για τον προκάτοχό του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο τρίτος πυλώνας της τραπεζικής ένωσης εξαρτάται από τη μείωση των κόκκινων δανείων. Εάν όντως επιτευχθεί αυτή, θα έχει εκλείψει ένα αντεπιχείρημα κατά της κοινής εγγύησης καταθέσεων, η οποία δεν είναι δημοφιλής στο Βερολίνο».

Την ίδια ώρα, στην διαδικτυακή εφημερίδα για τις χρηματαγορές Börsen-Zeitung, δημοσιεύεται σχόλιο του Andreas Heitke με τίτλο «Ελλάδα – Το μεγάλο ξεσκαρταρισμα», εκθειάζοντας ουσιαστικά την προσπάθεια της νέας κυβέρνησης να εφαρμόσει μια νέα οικονομική πολιτική για την αντιμετώπιση των «κόκκινων δανείων», τονίζοντας πως έχεις εκπλήξει πολλούς τόσο εντός όσο και εκτός ελληνικών συνόρων.

Η ταχύτητα, με την οποία η νέα ελληνική κυβέρνηση έχει αναλάβει την μάχη κατά των επισφαλών δανείων έχει εκπλήξει πολλούς στη χώρα και πέραν αυτής. Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η ομάδα του διέκριναν σωστά ότι πολλές από τις υποσχέσεις τους για μεταρρυθμίσεις θα εφαρμοστούν αποτελεσματικά μόνον εάν τα εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα τεθούν και πάλι σε πιο υγιείς βάσεις και είναι εκ νέου σε θέση να υποστηρίξουν τις επενδύσεις στην πραγματική οικονομία με δάνεια.

Το βασισμένο στην αγορά μοντέλο, με το οποίο η Αθήνα θέλει τώρα να αντιμετωπίσει τα «κόκκινα δάνεια» με τη βοήθεια κυβερνητικών εγγυήσεων και τιτλοποιήσεων, απετέλεσε ήδη υπό παρόμοια μορφή ιστορία επιτυχίας στην Ιταλία. Η κυβέρνηση στην Ρώμη κατόρθωσε με αυτό να αποσπάσει εντός τριών ετών μη εξυπηρετούμενα δάνεια αξίας 63 δις Ευρώ από το αδύναμο τραπεζικό σύστημα.

Η λογική είναι – τουλάχιστον θεωρητικά – γοητευτική: Το ελληνικό κράτος θα αναλάβει σχετικά χαμηλό ρίσκο, καθώς οι εγγυήσεις του ισχύουν μόνο για τα τμήματα της σχεδιαζόμενης τιτλοποίησης, που ενέχουν τους λιγότερους κινδύνους και ενεργοποιούνται μόνο όταν οι επενδυτές αποκτήσουν πρόσβαση στις άλλες δόσεις. Οι εγγυήσεις αμείβονται επίσης με τέλη που είναι σύμφωνα προς τους κανόνες της αγοράς. Εάν οι επενδυτές συμμετάσχουν, το ελληνικό πρόγραμμα με το όνομα «Ηρακλής» θα μπορούσε ασφαλώς να αποτελέσει ιστορία επιτυχίας. Σε κάθε περίπτωση, το ενδιαφέρον της αγοράς έχει ήδη προκληθεί.

Το γεγονός ότι η κυβέρνηση στην Αθήνα καταφεύγει ως προς την ονοματοδοσία στον υπερ-ήρωα της αρχαίας μυθολογίας δείχνει επίσης πόσο εκτιμά το ζήτημα που προσπαθεί τώρα να αντιμετωπίσει. Ο σημερινός «Ηρακλής» δεν παλεύει πλέον στην Ελλάδα ενάντια στην Λερναία Ύδρα και δεν καλείται να καθαρίσει τους στάβλους του Αυγεία. Ο σημερινός «Ηρακλής» καλείται να ξεκαθαρίσει τους ισολογισμούς των τραπεζών, στους οποίους περίπου το 40% του δανειακού όγκου κινδυνεύει να απολεσθεί.

Στην Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ένωση οι ελληνικές τράπεζες εξακολουθούν, μαζί με τις ιταλικές, να θεωρούνται σημαντικοί παράγοντες κινδύνου. Η μέχρι τώρα έλλειψη θάρρους ή η έλλειψη εξουσίας στην Αθήνα για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων έχει επίσης συμβάλει σημαντικά στον γενικό σκεπτικισμό σε πολλές άλλες χώρες της Ευρωζώνης σε σχέση με την συζήτηση για την περαιτέρω ανάπτυξη της Τραπεζικής ή της Οικονομικής και Νομισματικής ένωσης. Και μόνο γι’ αυτό η μελλοντική επιτυχία του προγράμματος «Ηρακλής» θα παρακολουθείται με μεγάλο ενδιαφέρον σε όλη την Ευρώπη.