Μαρία Δεμερτζή (Ινστιτούτο Bruegel): «Μοναδικό μας όπλο το εμβόλιο για να πάρουν εμπρός επιχειρήσεις και οικονομία»

Το εμβόλιο είναι το μοναδικό μας όπλο για την ενεργοποίηση και την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας τονίζει μιλώντας στο mononews η κ. Μαρία Δεμερτζή, αναπληρώτρια διευθύντρια του παρεμβατικού Ινστιτούτου Bruegel, με έδρα τις Βρυξέλλες.

Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη το υψηλόβαθμο στέλεχος του Bruegel  τάσσεται υπέρ μιας εκστρατείας ενημέρωσης αλλά και εκπαίδευσης για να αρθεί η διστακτικότητα απέναντι στον εμβολιασμό μεταφέροντας το παράδειγμα του Βελγίου και τα θεαματικά αποτελέσματα που είχε αυτή η στρατηγική εκεί. Αναφέροντας πως η πρόβλεψη για ανάπτυξη 4% – 5% φέτος στην Ελλάδα εξαρτάται από την τουριστική περίοδο, εκτιμά πως γίνεται ευρωπαϊκά, «μεγάλη προσπάθεια για να σωθεί το καλοκαίρι».

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η εκτίμηση της για τους λόγους που θα είναι σχετικά δύσκολο η Ευρώπη να επιστρέψει άμεσα στους προ πανδημίας σκληρούς δημοσιονομικούς κανόνες αλλά και η προειδοποίηση πως η καλή αξιοποίηση των πόρων (του Ταμείου Ανάκαμψης) για τη κατάλληλη προετοιμασία της ευρωπαϊκής οικονομίας για το μέλλον θα κρίνει αν θα υπάρξει περισσότερη Ευρώπη, ελπίζοντας πως «δεν θα χαραμίσουμε αυτή την ευκαιρία».

Ερώτηση: Πολλοί διατυπώνουν ήδη προβληματισμό πως η ανάκαμψη στην ευρωζώνη θα αποδειχθεί κατώτερη των προσδοκιών φέτος. Πόσο εύκολο είναι να κάνει κάποιος μια ασφαλή εκτίμηση σε αυτή τη φάση;

Απάντηση: «Η ανάκαμψη στην ευρωζώνη εξαρτάται άμεσα από την δυνατότητα και την ταχύτητα με την οποία θα ενεργοποιήσουμε την οικονομία. Το μοναδικό όπλο που έχουμε είναι το εμβόλιο. Όσο ποιο γρήγορα καταφέρουμε να εμβολιάσουμε το 70% το πληθυσμού τόσο πιο γρήγορα θα μπορέσουμε να επιτρέψουμε τις μετακινήσεις.

Εκεί πρέπει να εστιαστούν όλες οι προσπάθειές μας, μέσω της ενημέρωσης του πολίτη,  αλλά και την επιστημονική κατάρτιση των γιατρών σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων (δηλαδή ποιες κατηγορίες πρέπει να εμβολιαστούν, ποιοι είναι οι κίνδυνοι, κλπ.)».

Ερ.: Μιλώντας ειδικά για την Ελλάδα θεωρείτε σήμερα περισσότερο ή λιγότερο πιθανόν να επιτευχθεί μια ισχυρή ανάκαμψη της τάξης του 4% – 5% όπως προβλέπεται;

Απ.: «Αυτός ο ρυθμός παραμένει η πρόβλεψη για το 2021. Για την Ελλάδα ο ρυθμός αυτός εξαρτάται από το πόσο θα λειτουργήσει η τουριστική περίοδος του καλοκαιριού. Και δυστυχώς αυτό δεν εξαρτάται μόνο από την Ελλάδα αλλά από όλες τις χώρες των οποίων ο πληθυσμός επισκέπτεται την χώρα μας κάθε χρόνο.

Πάντως γίνεται μεγάλη προσπάθεια να «σωθεί το καλοκαίρι». Στο Φλάνδρα του Βελγίου όπου διαμένω, η κυβέρνηση έχει θέσει καθαρό στόχο να έχει εμβολιάσει όλο τον ενήλικο πληθυσμό (που φυσικά διατίθεται να εμβολιαστεί) τουλάχιστον με μία δόση μέχρι την αρχή του καλοκαιριού».

Ερ.: Ποιους παράγοντες θα ξεχωρίζατε ως κινδύνους και ποιους ως υποβοηθητικούς;

Απ.: «Σίγουρα η εξάπλωση ενός μεταλλαγμένου ιού περιπλέκει την αποτελεσματικότητα του εμβολίου. Από την άλλη με εκπλήσσει η διστακτικότητα για εμβολιασμό. Η επιστήμη κατάφερε μέσα σε πολύ μικρό διάστημα να παράγει ένα εμβόλιο το οποίο ακολουθεί τις πιο αυστηρές προδιαγραφές. Γιατί δεν πειθόμαστε;

Καταλαβαίνω ότι δεν έχει περάσει το τεστ το χρόνου. Αλλά εδώ είναι που πρέπει να ακούμε του ειδικούς. Ένα παράδειγμα: μέχρι τον περασμένο Οκτώβριο, 4 στους 10 παθολόγους στο Βέλγιο δεν ήθελε να κάνει ο ίδιος το εμβόλιο. Σήμερα μετά από μεγάλη εκστρατεία ενημέρωσης αλλά και εκπαίδευσης, αυτό έχει μειωθεί στου 1 στου 10. Ταυτόχρονα, 97% των γιατρών το συμβουλεύουν στους ασθενείς του.

Ο τελευταίος γιατρός που δεν έχει πειστεί ακόμα, απλά ζητάει περισσότερη πληροφόρηση σχετικά με τις επιπτώσεις του εμβολίου σε ειδικές κατηγορίες ασθενών. Αν μας ενδιαφέρει η ανάκαμψη της οικονομίας,  τέτοιου είδους κινήσεις πρέπει να κάνουμε.»

Ερ.: Στο πλαίσιο του σχεδίου για την επόμενη μέρα στην ελληνική οικονομία υπάρχει μια κατεύθυνση για κίνητρα που θα συμβάλλουν στην αύξηση του μεγέθους των ελληνικών επιχειρήσεων. Πόσο εύκολο είναι αυτό σε μια οικονομία όπου οι περισσότερες επιχειρήσεις είναι μικρές έως και πολύ μικρές;   

Απ.: «Αυτό είναι θεμελιακό γιατί χαρακτηρίζει την μορφή του οικονομικού μοντέλου που ακολουθεί η Ελλάδα. Για να αλλάξει το μέγεθος των επιχειρήσεων χρειάζονται αλλαγές ακόμη και κουλτούρας, αλλά περισσότερο, εκπαίδευσης, θεσμών αλλά και νόμων, όπως πχ. η διευκόλυνση πτώχευσης εταιρειών αλλά και η ύπαρξη κεφαλαίων που αναζητεί επενδυτικές δυνατότητες.

Με άλλα λόγια, χρειαζόμαστε μια στρατηγική δημιουργίας κουλτούρας που προωθεί την καινοτομία έτσι ώστε να δημιουργηθεί επιχειρησιακό πνεύμα.  Αυτές δεν είναι αλλαγές που γίνονται από την μια μέρα στην άλλη αλλά χρειάζεται μεθοδικότητα και ξεκάθαρους στόχους».

Ερ.: Ζείτε και εργάζεστε στις Βρυξέλλες την καρδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πόσο ρομαντικοί είναι όσοι εκτιμούν πως ίσως η πανδημία αποδειχθεί καταλύτης για περισσότερη και όχι για λιγότερη Ευρώπη;

Απ.: «Η Ευρώπη ήδη έκανε μεγάλα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση με την δημιουργία του νέου ταμείου ανάπτυξης. Μόλις ένα χρόνο πριν τέτοιο ταμείο, και κυρίως ο τρόπος χρηματοδότησης του (δηλ. από κοινού), θεωρούνταν αδύνατο. Σήμερα είναι πραγματικότητα. Αλλά η καλή αξιοποίηση αυτών των πόρων για τη κατάλληλη προετοιμασία της οικονομίας για το μέλλον θα κρίνει αν θα υπάρξει περισσότερη Ευρώπη. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα χαραμίσουμε αυτή την ευκαιρία».

Ερ.: Πόσο εύκολο θα είναι να επιστρέψει η Ευρώπη στους αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες που ίσχυαν προ πανδημίας;

Απ.: «Οι δημοσιονομικοί κανόνες έχουν και λογική και παίζουν ουσιαστικό ρόλο στον έλεγχο της δημοσιονομικής συμπεριφοράς των χωρών. Αλλά υπάρχουν δύο βασικά θέματα που κατά την γνώμη μου θα καθυστερήσουν την άμεση επιστροφή τους.

Ο πρώτος είναι η ανάγκη για την προστασία της οικονομίας με δημοσιονομικούς πόρους, δεδομένου της μεγάλης οικονομικής κρίσης που έφερε η πανδημία. Εδώ η σύγκριση με την χρηματοοικονομική κρίση είναι πολύ χρήσιμη, οπού η Ευρώπη επέλεξε τότε την ταχύτερη δυνατή εφαρμογή τους με αποτέλεσμα να επιφέρει διπλή ύφεση. Ελπίζω αυτό το μάθημα να έχει γίνει.

Αλλά υπάρχει και ο δεύτερος λόγος που είναι ότι οι κανόνες στην τωρινή τους μορφή δεν είναι αποτελεσματικοί και δεν αναγνωρίζουν την μεγάλη ανάγκη για επενδύσεις, η οποία αναπόφευκτα δίνει μεγάλο ρόλο στον δημοσιονομικό τομέα.  Κρίνω πως υπάρχει σύγκληση μεταξύ των ειδικών πάνω σε αυτό το θέμα αλλά δεν είμαι σίγουρη αν υπάρχει ανάλογη πολιτική βούληση.

Πάντως η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που είναι ο ρόλος της να παρακολουθεί την καλή εφαρμογή αυτών των κανόνων, παραδέχεται αυτή την ακαταλληλότητα των κανόνων και κάνει η ίδια πρόταση για την μεταρρύθμισή τους».

Ερ.: Πως θα σχολιάζατε τα γεγονότα στις ΗΠΑ? Υπάρχει κάποιο δίδαγμα που μπορεί να αποκομίσει η Ευρώπη από το συγκεκριμένο συμβάν?

Απ.: «Τα γεγονότα της περασμένης εβδομάδας έχουν πολύ περισσότερο συμβολική σημασία, παρά είναι ένδειξη για την ύπαρξη πραγματικής απειλής. Δεν υπήρξε καμία απόπειρα πραξικοπήματος κατά την γνώμη μου. Παρ’ όλα αυτά, 5 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κάτι το οποίο, εκτός από σοκαριστικό, είναι και μια υπενθύμιση του πόσο μακριά έχει τραβήξει το “θέατρο του παραλόγου”.

Η μακροχρόνια ανοχή  των εννοιών όπως “εναλλακτικές αλήθειες” ή η άρνηση αποδοχής δημοκρατικών διαδικασιών και δικαστικών αποφάσεων, έχουν κόστος και τα γεγονότα της περασμένης εβδομάδας το επιβεβαιώνουν. Αν υπάρχει κάτι που πρέπει να διδαχθούμε είναι πόσο γρήγορα μπορούν να αμφισβητηθούν η δημοκρατία και οι θεσμοί, κι ότι τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται αυτονόητο.

Διαβάστε επίσης:

Ινστιτούτο Bruegel: Προσοχή στα κρατικά δάνεια και στις εταιρείες Zombie

Προειδοποίηση από Ζ. Ντάρβας (Bruegel): Η Ελλάδα δίνει την εντύπωση στους επενδυτές ότι δεν είναι σοβαρή

Bruegel: Κίνδυνος για νέο μνημόνιο… σε μερικά χρόνια!