Ένα συνεχές κύμα πολιτικών καταστολών και δικαστικών διώξεων κατά προσώπων της αντιπολίτευσης εξανεμίζει τις ελπίδες των επενδυτών για μια καθοριστική ανάκαμψη στις τουρκικές χρηματοπιστωτικές αγορές.

Αυτή την εβδομάδα ξεκινούν νέες δικαστικές διαδικασίες, με σημαντικότερη μια ακροαματική διαδικασία στις 24 Οκτωβρίου, η οποία θα μπορούσε να απειλήσει την ύπαρξη του κύριου κόμματος της αντιπολίτευσης, του CHP. Αν οι δικαστές ακυρώσουν την εκλογή ηγεσίας του κόμματος το 2023, αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει ευρείας κλίμακας ρευστοποιήσεις στις τουρκικές μετοχές και ομόλογα, επιδεινώνοντας την ήδη υποτονική τους απόδοση σε σχέση με άλλες αναδυόμενες αγορές.

1

Την ίδια ημέρα, ο κύριος αντίπαλος του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Εκρέμ Ιμάμογλου, θα εμφανιστεί στο δικαστήριο, κατηγορούμενος για παρατυπίες σε δημόσιους διαγωνισμούς από την περίοδο που διετέλεσε δήμαρχος σε συνοικία της Κωνσταντινούπολης. Μια ξεχωριστή υπόθεση εξετάζει τη συμμετοχή του στις διαδηλώσεις του 2022.

Οι ακροάσεις αυτές πραγματοποιούνται εν μέσω ενός κύματος ερευνών και συλλήψεων που στοχεύουν πρόσωπα της αντιπολίτευσης και δήμους που διοικούνται από αυτή, ενώ παράλληλες έρευνες έχουν συμπεριλάβει πρώην κεντρικούς τραπεζίτες και στελέχη κορυφαίων τουρκικών εταιρειών. Αν και οι ειδήσεις αυτές έχουν αναστατώσει τις αγορές, υπάρχουν ενδείξεις ότι η υπομονή των επενδυτών εξαντλείται, καθώς πολλοί ανέμεναν πως οι μεταρρυθμίσεις του υπουργού Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ θα είχαν ήδη αρχίσει να αποδίδουν.

Ο Adnan El-Araby, συνδιαχειριστής του Barings Eastern Europe Fund, δήλωσε ότι έχει μειώσει την έκθεσή του στην Τουρκία τους τελευταίους μήνες και αναμένει ότι η πολιτική αβεβαιότητα θα ωθήσει περισσότερους διαχειριστές κεφαλαίων να τηρήσουν στάση αναμονής, καθώς οι συνεχείς ειδήσεις για νομικές ενέργειες προκαλούν κόπωση στους επενδυτές.

Οι τουρκικές μετοχές υστερούν σημαντικά έναντι των αναδυόμενων αγορών. Ο δείκτης BIST 100 βρίσκεται ήδη σε αρνητικό έδαφος σε όρους δολαρίου. Οι αγορές παραμένουν νευρικές από τον Μάρτιο, όταν η σύλληψη του Ιμάμογλου προκάλεσε μαζικές διαδηλώσεις, εκροές κεφαλαίων και ανάγκασαν την κεντρική τράπεζα να ξοδέψει δισεκατομμύρια δολάρια για να στηρίξει τη λίρα. Από τότε, οι ξένοι επενδυτές έχουν αποσύρει 2 δισ. δολάρια από τοπικές μετοχές και ομόλογα, αντιστρέφοντας μέρος των 4,4 δισ. που είχαν εισρεύσει το πρώτο τρίμηνο του 2025.

Ωστόσο, η επιφυλακτικότητα των επενδυτών έρχεται σε αντίθεση με την έλλειψη διεθνούς πίεσης προς τον Ερντογάν να χαλαρώσει την καταστολή. Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη έχουν αποφύγει σε μεγάλο βαθμό την κριτική, καθώς εξαρτώνται από τη συνεργασία του για την επίλυση κρίσεων στην Ουκρανία και τη Γάζα.

Ως αποτέλεσμα, οι τουρκικές αγορές υποαποδίδουν έντονα σε σχέση με τους ομολόγους τους. Ενώ ο δείκτης MSCI EM Currencies έχει αυξηθεί πάνω από 6%, η τουρκική λίρα έχει υποχωρήσει περίπου 16% έναντι του δολαρίου. Το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης βρίσκεται στα πρόθυρα να διαγράψει όλα τα κέρδη του έτους, ενώ σε όρους δολαρίου συγκαταλέγεται στις χειρότερες αγορές παγκοσμίως.

Η εμπλοκή τουρκικών επιχειρηματικών ομίλων σε διάφορες έρευνες αποτελεί νέο λόγο ανησυχίας. Οι μετοχές θυγατρικών των Akfen Holding και Koç Holding υποχώρησαν αυτή την εβδομάδα, καθώς στελέχη τους κλήθηκαν για ανάκριση στο πλαίσιο έρευνας για τον Δήμο Κωνσταντινούπολης (που ελέγχεται από την αντιπολίτευση). Παράλληλα, δεκάδες εταιρείες αποτελούν αντικείμενο ερευνών, ενώ η κυβέρνηση έχει αναλάβει τον έλεγχο κάποιων από αυτές.

«Η πρόσφατη σειρά εταιρικών ερευνών και κρατικών παρεμβάσεων έχει προσθέσει περαιτέρω αβεβαιότητα στις προοπτικές», δήλωσε ο Bassel Khatoun, επικεφαλής έρευνας της Templeton Global Investments στη Franklin Templeton.

Οι αξίες των τουρκικών μετοχών έχουν μειωθεί απότομα από τον Μάρτιο — διαπραγματεύονται με έκπτωση 75% έναντι των αναδυόμενων αγορών — αλλά αυτό δεν αρκεί για να συγκρατήσει τους επενδυτές, σύμφωνα με τον Khatoun.

«Η ορατότητα και η προβλεψιμότητα πολιτικής παραμένουν καθοριστικές, και προς το παρόν η Τουρκία προσφέρει ελάχιστη βεβαιότητα και στα δύο μέτωπα», πρόσθεσε.

Πληθωριστικές Απογοητεύσεις

Η κατάσταση απέχει πολύ από τις αρχές του έτους, όταν οι επενδυτές συνέρρεαν σε τουρκικά περιουσιακά στοιχεία αναμένοντας επιβράδυνση του πληθωρισμού, καθώς ο Σιμσέκ και ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Φατίχ Καράχαν αποκαθιστούσαν την παραδοσιακή νομισματική πολιτική. Όμως, με την πολιτική αστάθεια και την αδυναμία της λίρας να δυσχεραίνουν τη μάχη κατά του πληθωρισμού, τα τουρκικά ομόλογα έχουν αποδώσει μόλις 1,6% φέτος, έναντι 7,4% κατά μέσο όρο στις αναδυόμενες αγορές.

Από τον Μάρτιο, οι αποδόσεις των 10ετών κρατικών ομολόγων έχουν εκτιναχθεί σχεδόν κατά 400 μονάδες βάσης, ενώ οι τιμές υπέστησαν νέο πλήγμα όταν ο πληθωρισμός επιταχύνθηκε τον περασμένο μήνα για πρώτη φορά μετά από ένα έτος.

Η κεντρική τράπεζα αναμένεται να μειώσει το βασικό επιτόκιο 40,5% κατά 100 μονάδες βάσης την Πέμπτη, με παρόμοια μείωση να ακολουθεί τον Δεκέμβριο. Ωστόσο, αυτό είναι το μισό από ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί, και πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι ο ρυθμός χαλάρωσης θα μπορούσε να επιβραδυνθεί περαιτέρω. Η JPMorgan Chase & Co. δεν αποκλείει ακόμη και παύση στις μειώσεις, σημειώνοντας ότι οι εγχώριες πολιτικές εξελίξεις αυξάνουν τους κινδύνους ανόδου του πληθωρισμού και των επιτοκίων για το επόμενο έτος.

«Ο διαρκώς υψηλός πληθωρισμός αποτελεί, και παραμένει, το βασικό σημείο συζήτησης, όπου οι ελπίδες διαψεύδονται συνεχώς», δήλωσε ο Sebastian Kahlfeld, διαχειριστής κεφαλαίων της DWS Investment GmbH.

Η τουρκική λίρα είναι το δεύτερο χειρότερο νόμισμα αναδυόμενης αγοράς φέτος, χάνοντας το ράλι που σημείωσαν άλλα νομίσματα των EM.

Πολλοί οικονομολόγοι εξετάζουν και τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. Η πολιτική αβεβαιότητα καθιστά ακριβότερη την αντιστάθμιση κινδύνου για τους ξένους επενδυτές και αυξάνει το κόστος κεφαλαίου για την οικονομία. Οι άμεσες ξένες επενδύσεις (FDI) στην Τουρκία έχουν μειωθεί σημαντικά από το αποκορύφωμά τους το 2007 στα 22 δισ. δολάρια· πέρυσι ανήλθαν μόλις σε 11,3 δισ. δολάρια, σύμφωνα με την Ένωση Διεθνών Επενδυτών στην Κωνσταντινούπολη.

Οι πολιτικές εντάσεις «δημιουργούν ξεκάθαρα ένα πολύ επισφαλές περιβάλλον για τους άμεσους ξένους επενδυτές και καθιστούν δυσκολότερη τη στροφή τους προς πιο μακροπρόθεσμες επενδύσεις», δήλωσε ο Erik Meyersson, στρατηγικός αναλυτής της σουηδικής τράπεζας SEB. «Τελικά, αυτό στερεί από την τουρκική οικονομία το πολύτιμο κεφάλαιο που χρειάζεται».

Διαβάστε επίσης

Financial Times: Στις 30 Οκτωβρίου στη Βουδαπέστη η συνάντηση Ρούμπιο – Λαβρόφ

Warner Bros. Discovery: Δηλώνει ανοιχτή στο ενδεχόμενο πώλησης – Άλμα 8% για τη μετοχή

Coca-Cola Company: Αύξηση πωλήσεων στο τρίτο τρίμηνο χάρη στη Coca-Cola Zero