Σπέτσες: Πόρισμα – κόλαφος για την υγειονομική βόμβα της παράνομης χωματερής – Ποινικές ευθύνες για τη δήμαρχο Ευγενία Φραγγιά

Η υπόθεση της παράνομης χωματερής στην περιοχή Αγριόπετρες των Σπετσών, που εδώ και χρόνια αποτελεί ανοιχτή πληγή για το πανέμορφο νησί, παίρνει πλέον βαρύτατη τροπή μετά την πρόσφατη αυτοψία που πραγματοποίησε κλιμάκιο της Περιφέρειας Αττικής στις 9 Ιουλίου. Το πόρισμα, που ήδη έχει σταλεί στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Ναυπλίου, περιγράφει με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες μια εικόνα που συνδυάζει περιβαλλοντική υποβάθμιση, κινδύνους για τη δημόσια υγεία και πιθανή διαρροή λυμάτων προς τη θάλασσα.

Η… κόμισσα – δήμαρχος Ευγενία Φραγγιά, παρά το γεγονός ότι γνωρίζει το μείζον πρόβλημα και την ενεργή υγειονομική βόμβα που βρίσκεται εδώ και καιρό στην περιοχή, δεν έχει κάνει απολύτως τίποτε. Πλέον βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο και κινδυνεύει να καθίσει στο εδώλιο, κατηγορούμενη για το διαρκές περιβαλλοντικό έγκλημα.

Η διαβίβαση της έκθεσης της Περιφέρειας στην Εισαγγελία Ναυπλίου, σε συνδυασμό με τη μηνυτήρια αναφορά της αντιπολίτευσης δια του επικεφαλής, Ευάγγελου Κονταξάκη, και τις ήδη κατατεθειμένες μηνύσεις κατοίκων, δημιουργεί πλέον πίεση για δικαστική διερεύνηση.

Ο νόμος 1650/1986 προβλέπει αυστηρές ποινικές κυρώσεις για ρύπανση ή υποβάθμιση του περιβάλλοντος, ενώ σε περιπτώσεις που αφορούν ΟΤΑ, υφίσταται και προσωπική ποινική ευθύνη των αιρετών. Αυτό σημαίνει ότι, αν ο Εισαγγελέας ασκήσει δίωξη, η δήμαρχος και τα μέλη της πλειοψηφίας στο Δημοτικό Συμβούλιο θα κληθούν να λογοδοτήσουν για την απραξία τους.

Επρεπε να υποβληθεί μήνυση από την αντιπολίτευση του δήμου Σπετσών προκειμένου να έχουμε τις ραγδαίες εξελίξεις με την αυτοψία που διενήργησε η Περιφέρεια. Συγκεκριμένα, μετά την κατάθεση της μηνυτήριας αναφοράς προς την Εισαγγελία Πρωτοδικών Ναυπλίου αναφορικά με την παράνομη διάθεση βοθρολυμάτων στην περιοχή Ζάστανο – Αγριόπετρες, αρμόδιοι επόπτες δημόσιας υγείας της Υπηρεσίας της Περιφέρειας Αττικής, μαζί με την προϊσταμένη της διεύθυνσης και με αστυνομικούς του Α.Τ. Σπετσών, πήγαν στο σημείο για να κάνουν την αυτοψία.

Σύμφωνα με την έκθεση που αποκαλύπτει σήμερα το mononews, «σε δύο σημεία εντός του χώρου Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) Σπετσών και σε περιφραγμένο χώρο με ανοικτή θύρα, περίπου 100 μέτρα μετά τις εγκαταστάσεις του ανενεργού βιολογικού καθαρισμού, διαπιστώθηκε η παρουσία στάσιμων δύσοσμων ακάθαρτων υδάτων που παραπέμπουν σε λύματα αστικού χαρακτήρα». Η δυσοσμία ήταν έντονη, ενώ το σημείο αποτελούσε εστία για την ανάπτυξη εντόμων υγειονομικής σημασίας, όπως τα κουνούπια.

Η Περιφέρεια χαρακτηρίζει τα ευρήματα «σοβαρή ανθυγιεινή κατάσταση σε βάρος της Δημόσιας Υγείας» και εισηγείται προς την Εισαγγελία την ποινική δίωξη κατά παντός υπευθύνου, κίνηση που ανοίγει πλέον τον δρόμο για ποινικές ευθύνες σε πολιτικά πρόσωπα και υπηρεσιακούς παράγοντες.

Μια ιστορία που δεν ξεκίνησε χθες

Το ζήτημα της παράνομης χωματερής στις Αγριόπετρες δεν είναι καινούργιο. Από το καλοκαίρι του 2024, το mononews είχε φέρει στο φως βίντεο που έδειχναν βυτιοφόρα να αδειάζουν βοθρολύματα σε σημείο πολύ κοντά στη χωματερή, λίγα μέτρα από ρέματα που καταλήγουν στη θάλασσα. Οι καταγγελίες των κατοίκων έκαναν λόγο για «καθημερινή πρακτική» από βυτία που εκκενώνουν βόθρους στο νησί, χωρίς κανέναν έλεγχο.

Η τοποθεσία δεν είναι τυχαία. Βρίσκεται κοντά στον όρμο της Ξυλοκέριζας, περιοχή με πολυτελείς κατοικίες, αλλά και παραλίες που προσελκύουν επισκέπτες. Μέσα από τα ρέματα, τόσο τα απορρίμματα όσο και τα λύματα φαίνεται να καταλήγουν στη θάλασσα, δημιουργώντας σοβαρό κίνδυνο για το θαλάσσιο οικοσύστημα και τον υδροφόρο ορίζοντα.

Παρά τις καταγγελίες, η δημοτική αρχή –με επικεφαλής τη δήμαρχο Ευγενία Φραγγιά– δεν φάνηκε να λαμβάνει ουσιαστικά μέτρα για τον τερματισμό της πρακτικής. Στις 20 Μαίου 2025 το mononews και η δημοσιογράφος Αλεξιάννα Τσότσου, αποκάλυπταν τη μηνυτήρια αναφορά που θα κατέθετε τότε ο επικεφαλής της μειοψηφίας, Ευάγγελος Κονταξάκης, μαζί με όλα τα μέλη της αντιπολίτευσης,

Η ίδια περιοχή φιλοξενεί και το έργο του βιολογικού καθαρισμού που ξεκίνησε το 2014. Αντί όμως να λειτουργήσει ως λύση, σύμφωνα με τη μηνυτήρια αναφορά της αντιπολίτευσης του Δήμου Σπετσών, κατέληξε να μετατραπεί σε «γούρνα» που συγκεντρώνει λύματα, τα οποία στη συνέχεια οδηγούνται μέσω αγωγού στη θάλασσα.

Υπό την πίεση της αυτοψίας και της έκθεσης – κόλαφος για το περιβαλλοντικό έγκλημα, η δημοτική αρχή διαρρέει ότι ξεκίνησε το μεγάλο έργο του βιολογικού καθαρισμού, το οποίο, πάντως στην παρούσα φάση δεν είναι ικανό να… ξεπλύνει τις ευθύνες της κυρίας Φραγγιά.

Η αντιπολίτευση καταγγέλλει ότι η συνέχιση της παράνομης λειτουργίας εμποδίζει ακόμη και την ολοκλήρωση του έργου του βιολογικού καθαρισμού, καθώς ο νέος εργολάβος δεν μπορεί να προχωρήσει αν δεν καθαριστεί και απελευθερωθεί ο χώρος.

Εκτεθειμένη δημόσια υγεία και τουρισμός

Το νησί των Σπετσών, που κάθε καλοκαίρι υποδέχεται εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες, βρίσκεται πλέον αντιμέτωπο με μια διπλή κρίση: την απειλή για τη δημόσια υγεία και την υποβάθμιση της εικόνας του ως τουριστικού προορισμού υψηλού επιπέδου.

Η παρουσία στάσιμων, δύσοσμων υδάτων κοντά σε παραλίες και κατοικημένες περιοχές, σε συνδυασμό με την ύπαρξη ανεξέλεγκτης χωματερής, συνιστά όχι μόνο περιβαλλοντικό έγκλημα αλλά και σοβαρό πλήγμα για την τοπική οικονομία που εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τον τουρισμό.

Η υπόθεση δεν έχει μόνο περιβαλλοντική και υγειονομική διάσταση, αλλά και πολιτική. Η δήμαρχος Ευγενία Φραγγιά έχει δεχθεί επικρίσεις για την απραξία της, ενώ έχει βρεθεί στο επίκεντρο συζητήσεων και για άλλες αποφάσεις της δημοτικής αρχής, όπως η μίσθωση φορητής μονάδας αφαλάτωσης και η πολυετής σύμβαση μεταφοράς νερού με πλοία που ανήκουν σε συγγενικό της πρόσωπο.

Αν και οι κινήσεις αυτές είναι τυπικά νόμιμες, η αντιπολίτευση θέτει το ζήτημα της ηθικής διάστασης και της διαφάνειας, ειδικά όταν το νησί βρίσκεται αντιμέτωπο με σοβαρά προβλήματα ύδρευσης και αποχέτευσης.

Οι Σπέτσες, η «Αρχόντισσα του Αργοσαρωνικού», βρίσκονται σήμερα αντιμέτωπες με ένα δίλημμα: είτε θα αντιμετωπίσουν ριζικά το πρόβλημα, είτε θα συνεχίσουν να φέρουν το στίγμα ενός νησιού που αφήνει ανεξέλεγκτα τα σκουπίδια και τα λύματά του να καταλήγουν στη θάλασσα.

Η αυτοψία της 9ης Ιουλίου δεν αφήνει περιθώρια για αμφισβήτηση. Η μπάλα βρίσκεται πλέον στο γήπεδο της Δικαιοσύνης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το ερώτημα είναι αν θα υπάρξει πολιτική βούληση και συντονισμένη δράση ή αν η υπόθεση θα προστεθεί σε μια μακρά λίστα περιβαλλοντικών εγκλημάτων που έμειναν ατιμώρητα στην Ελλάδα.

Και μια περίεργη παραίτηση της Φραγγιά

Την ίδια στιγμή, σοβαρά ερωτήματα προκαλεί η παραίτηση της δημάρχου Σπετσών, Ευγενίας Φραγγιά, από τη θέση της προέδρου του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου. Η παραίτηση κοινοποιήθηκε στις 8 Αυγούστου προς το Λιμενικό Ταμείο και προς το Δημοτικό Συμβούλιο με την εκλογή νέου προέδρου και αντιπροέδρου. Το περίεργο είναι ότι μόλις πριν από μερικές εβδομάδες είχε παραιτηθεί και το αναπληρωματικό μέλος του δ.σ. του Λιμενικού Ταμείου, Αναστάσιος Μπούφης, ο οποίος είχε οριστεί από την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο, δηλαδή την κ. Φραγγιά. Στις 3 Ιουλίου το δημοτικό συμβούλιο αντικατέστησε τον κ. Μπούφη με τον δημοτικό σύμβουλο της πλειοψηφίας, Αθανάσιο Μόσχο.

Η Ευγενία Φραγγιά είχε τοποθετήσει η ίδια… τον εαυτό της πρόεδρο του Λιμενικού Ταμείου πριν από περίπου ένα χρόνο. Ηταν όταν η τότε πρόεδρος Σταυρούλα Παρασκευά – Φουρναράκου, είχε «καρατομηθεί» κάνοντας πολύ σοβαρές καταγγελίες. Είχε τότε πει ότι στο παλιό, γραφικό λιμάνι των Σπετσών ελλιμενίζονται τα ferry boat που μεταφέρουν κόσμο από την Κόστα, πλοία συμφερόντων του εφοπλιστή Αλέξανδρου Μπούφη, θείου της δημάρχου, ο οποίος εκτός από τα ferry διαθέτει και τα σκάφη που μεταφέρουν νερό στο νησί («νερουλάδες»).

Στις 13 Αυγούστου ξέσπασε πυρκαγιά στο πλοίο «Καπετάν Σταύρος» που εκτελεί την πορθμειακή γραμμή Σπέτσες – Κόστα ενώ αυτό ήταν δεμένο στο παλιό Λιμάνι. Η φωτιά σβήστηκε γρήγορα, δεν υπήρξε περιβαλλοντική ρύπανση, αλλά για μερικές ημέρες δημιουργήθηκε πρόβλημα ως προς τη μεταφορά φορτηγών με προϊόντα.

Όμως, ο ελλιμενισμός του συγκεκριμένου πλοίου στο παλιό Λιμάνι και η φωτιά στάθηκαν αφορμή για να ξεκινήσει η διαδικασία απομάκρυνσης της κ. Φουρναράκου από το Λιμενικό Ταμείο Σπετσών και η αντικατάστασή της από την ίδια τη Δήμαρχο!

Μάλιστα το «καπτά Σταύρος», μετά την πυρκαγιά δεν είναι αξιόπλοο και παραμένει δεμένο στο παλιό λιμάνι.

Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, ωστόσο, ήταν η απόφαση του εφοπλιστή που ελέγχει την πορθμειακή γραμμή, να δέσει στο παλιό Λιμάνι των Σπετσών και δεύτερο, μεγάλο πλοίο τύπου «παντόφλα», προκαλώντας σοβαρά προβλήματα στη ναυσιπλοία.

Δηλαδή δύο μεγάλα πλοία της εταιρείας του κ. Μπούφη έχουν δέσει στο σημείο που ελλιμενίζονται κότερα, θαλαμηγοί, πλοία επισκεπτών του νησί και τα μικρά πλοία – ταξί. Ουσιαστικά η κ. Παρασκευά – Φουρναράκου συνέδεε τότε την ξαφνική απομάκρυνσή της με το γεγονός ότι δεν συναίνεσε στον ελλιμενισμό και δεύτερου πλοίου της συγκεκριμένης εταιρείας του εφοπλιστή Μπούφη, στο μικρό λιμάνι των Σπετσών, τονίζοντας ότι υπήρξαν σοβαρά παράπονα από καταστηματάρχες αλλά και παραθεριστές για τη θλιβερή εικόνα.

Μη αποδεχόμενη η πρώην πρόεδρος την αυθαίρετη απόφαση του εφοπλιστή να δέσει και δεύτερο πλοίο στο μικρό λιμάνι που έκλεινε την προβλήτα, η ίδια ψήφισε αρνητικά ως προς τον ελλιμενισμό του με αποτέλεσμα λίγο μετά να έρθει η απόφαση για την απομάκρυνσή της.

Τη θέση της πήρε η κ. Φραγγιά η οποία για άγνωστους μέχρι στιγμής λόγους υπέβαλε την παραίτησή της στις 8 Αυγούστου.