«Το Δέντρο της Πλατείας» του Στέφαν Γκολντράιτς στο φουαγιέ του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης
Ένα αλλιώτικο δέντρο, τεράστιο, πολύχρωμο και με μεγάλα κλαδιά, που μιλάει πολλές γλώσσες και κουβαλάει πάνω του τις ιστορίες των ανθρώπων που το δημιούργησαν.
Είναι «Το Δέντρο της Πλατείας», που μόλις στήθηκε στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στο φουαγιέ, ένα συνεργατικό και πολυφωνικό έργο, φτιαγμένο από κομμάτια πλεκτών, υφαντών και κεντημάτων, από νήματα πολύχρωμα και από κουρέλια σε ποικίλα μοτίβα και συνθέσεις.
Πρόκειται για μια μεγάλη εγκατάσταση του εικαστικού Στέφαν Γκολντράιτς, που δημιουργήθηκε ύστερα από την πρόσκληση, που ο ίδιος απηύθυνε σε ανθρώπους διαφορετικών ηλικιών και κοινωνικών ομάδων, που ζουν ή εργάζονται στις γειτονιές γύρω από το μουσείο, αλλά και σε ένοικους οίκων ευγηρίας ή πρόσφυγες παρακείμενων δομών.
«Το Δέντρο της Πλατείας» αντλεί την έμπνευσή του από τα δέντρα, που βρίσκονται συνήθως στις πλατείες των αφρικανικών χωριών και αποτελούν το κέντρο της δημόσιας ζωής και της παραγωγής του λόγου της κοινότητας, Είναι δηλαδή τόποι συνάντησης και ανταλλαγής ιδεών, τόποι μετάδοσης της μνήμης, όπου οι μεγαλύτεροι αφηγούνται ιστορίες στα παιδιά.
Αντίστοιχο στην Ελλάδα θα μπορούσε να είναι ο πλάτανος που βρίσκεται στις πλατείες των χωριών, εκεί όπου άνθρωποι όλων των ηλικιών συγκεντρώνονται και συμμετέχουν στην καθημερινή, κοινωνική ζωή.
Η εμπειρία της πανδημίας και η ανάγκη για κοινωνικότητα μέσα στις δύσκολες συνθήκες εκφράζεται έτσι, μέσα από το έργο του Στέφαν Γκολντράιτς, που προσκαλεί τους ανθρώπους στο εσωτερικό του μουσείου, σε έναν χώρο που μπορεί να λειτουργήσει για δημόσια συνάντηση και διαβούλευση, χωρίς αποκλεισμούς και φραγμούς.
Αυτός είναι γενικότερα άλλωστε, και ο στόχος του Στέφαν Γκολντράιτς, που με τα έργα του αποσκοπεί κυρίως στη δημιουργία σχέσεων και κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Υφάσματα, κείμενα, σχέδια και ανακυκλωμένα υλικά είναι η πρώτη ύλη του ενώ σημείο εκκίνησής του είναι συχνά τα κενά, που τον οδηγούν για να αφηγηθεί εκ νέου μια ιστορία, να την αναδιατυπώσει και να δημιουργήσει έναν άλλο τόπο.
Στο πλαίσιο αυτό συνεργάζεται τακτικά με ανθρώπους, που δεν έχουν σχέση με την τέχνη, με απώτερο σκοπό να τους φέρει αντιμέτωπους με την ύπαρξή τους αλλά και με τη δική του πρακτική, δίνοντας μια νέα διάσταση στη δημιουργία. Με το έργο του έτσι, επαναπροσεγγίζει παραδοσιακές, προγονικές πρακτικές, που έχουν στον πυρήνα τους τις ανθρώπινες σχέσεις και αντλεί έμπνευση από αυτές για να δώσει μια νέα οπτική στην έννοια της κληρονομιάς.
Γεννημένος στο Ραμάτ Γκαν του Ισραήλ ο Στέφαν Γκολντράιτς (1985) έχει σπουδάσει στην Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών των Βρυξελλών, στη συνέχεια στο τμήμα γλυπτικής του Λα Κάμπρ, επίσης στις Βρυξέλλες, καθώς και στην Ακαδημία Τέχνης και Σχεδίου Μπεζαλέλ της Ιερουσαλήμ.
Χρησιμοποιώντας βελονάκι και κλωστές, που είναι τα αγαπημένα του μέσα, δημιουργεί έργα που εμπνέονται από τους κώδικες της ζωής και της μάθησης, από τις ιστορίες και τους θρύλους. Εκτός από τις Βρυξέλλες όπου ζει, το έργο του έχει παρουσιαστεί στη Νέα Υόρκη, στη Χάιφα, το Ντίσελντορφ, τη Γαλλία, το Τελ Αβίβ και το Μαϊάμι.
Στην Ελλάδα έργο του παρουσιάζεται για πρώτη φορά. «Το Δέντρο της Πλατείας» θα βρίσκεται στο ΕΜΣΤ από τις 15 Δεκεμβρίου 2021 έως τις 30 Μαΐου 2022. H είσοδος είναι δωρεάν.
