Το μεταρρυθμιστικό blitzkrieg του Μητσοτάκη και τα σενάρια ανασχηματισμού

Νομοθετική επίθεση σε όλα τα μέτωπα, ξεκινά η κυβέρνηση με την έλευση του 2024, θέλοντας να συνεχίσει την παραγωγή νόμων και μεταρρυθμίσεων που ξεκίνησαν από τον περασμένο Νοέμβριο. Στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμούν ότι είναι ο κατάλληλος χρόνος προκειμένου να προχωρήσουν σε μεγάλες αλλαγές στο κράτος, εφαρμόζοντας το πρόγραμμα που είχαν παρουσιάσει στις εκλογές του καλοκαιριού.

Εκτιμούν ότι αν δεν περάσουν τώρα σημαντικά νομοθετήματα που θα προκαλέσουν συγκρούσεις πολιτικές και κοινωνικές, δεν θα τα καταφέρει ποτέ η κυβέρνηση να το κάνει στη συνέχεια. Ο κατάλληλος χρόνος για το μεταρρυθμιστικό blitzkrieg, δηλαδή την «κεραυνοβόλα», μαζική παραγωγή νομοθετικού έργου είναι ειλημμένη απόφαση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη.

Οι μπλε φάκελοι που έχουν στα χέρια τους οι υπουργοί, μετά το τελευταίο υπουργικό συμβούλιο, περιγράφουν τις 221 μεταρρυθμίσεις, τα 279 έργα και τις περισσότερες από 2.000 δράσεις που πρέπει να γίνουν σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Τρία τουλάχιστον νομοσχέδια που ήδη έχουν αποκαλυφθεί, κάνουν «ποδαρικό» στη Βουλή και είναι σίγουρο ότι θα προκαλέσουν πολιτικές αντιπαραθέσεις, ίσως δε και κοινωνικές εντάσεις.

Κατ’ αρχάς το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης με τις αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα είναι έτοιμο να ψηφιστεί αφού έχει περάσει και τη βάσανο της δημόσιας διαβούλευσης με πλήθος σχολίων.

Κάποιες από τις αλλαγές που φέρνει ο Γιώργος Φλωρίδης, έχουν προκαλέσει αντιδράσεις, όχι μόνο των δικηγόρων, αλλά και συνταγματολόγων. Εκτιμάται ότι η προσπάθεια για επιτάχυνση της δικαιοσύνης και κυρίως για την τιμωρία όσων καταδικάζονται, με φραγμό σε αναστολές ποινών, θα έχει εξαντλητικό διάλογο και στη Βουλή και θα γίνουν προσαρμογές όπου απαιτείται.

Όμως, η φιλοσοφία του νομοσχεδίου, δηλαδή να εκτίονται οι ποινές και να μην γλιτώνουν τη φυλακή παραβάτες που έχουν συχνή εγκληματική συμπεριφορά, δεν θα αλλάξει. Μέσα στον Ιανουάριο ο νόμος Φλωρίδη θα ψηφιστεί, όμως, θα πρέπει να απαντηθούν ερωτήματα ως προς τη δυνατότητα των φυλακών να υποδεχθούν κι άλλους καταδικασμένους, τους φόβους που εκφράζονται για τιμωρητικό χαρακτήρα του νόμου επί δικαίων και αδίκων κ.λπ.

Παράλληλα, το υπουργείο Δικαιοσύνης ετοιμάζει και τις αλλαγές στον χάρτη των δικαστηρίων της χώρας, μέσω της ενίσχυσης της ψηφιακής δικαιοσύνης. Εκτιμάται ότι θα προκληθούν πολλές αντιδράσεις από το κλείσιμο και τις συγχωνεύσεις πρωτοδικείων και ειρηνοδικείων.

Μη Κρατικά ΑΕΙ

Ως τη μεγαλύτερη τομή των τελευταίων δεκαετιών, χαρακτηρίζουν στην κυβέρνηση το νομοσχέδιο για τα μη κρατικά ΑΕΙ. Το «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο» θα παρουσιαστεί τις επόμενες ημέρες και θα ψηφιστεί ως τέλος του μήνα, αρχές Φεβρουαρίου.

Στην κυβέρνηση περιμένουν να υπάρξει η μέγιστη δυνατή πολιτική συναίνεση για τη λειτουργία παραρτημάτων μεγάλων πανεπιστημίων του εξωτερικού και στην Ελλάδα. Ο Κυριάκος Πιερρακάκης θα επιχειρήσει να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις από τώρα για την αναθεώρηση του άρθρου 16, όταν αυτό θα είναι εφικτό.

Το μεγάλο στοίχημα είναι οι αυστηροί όροι για την ίδρυση Μη Κρατικών, Μη Κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων, κι αν αυτοί οι όροι θα «παντρευτούν» με τις επιθυμίες των ξένων πανεπιστημίων. Πάντως στην κυβέρνηση είναι αισιόδοξοι ότι μπορεί να γίνει το πρώτο βήμα ώστε από το 2025 να ξεκινήσει η λειτουργία ΑΕΙ με τη σφραγίδα σημαντικών ονομάτων πανεπιστημίων του εξωτερικού.

Το νομοσχέδιο αυτό αναμένεται να βρει αντιδράσεις στο χώρο των φοιτητών, με το ΚΚΕ να είναι έτοιμο να ξεκινήσει «ανένδοτο» στα Πανεπιστήμια με καταλήψεις και κινητοποιήσεις.

Το τρίτο νομοσχέδιο που θα περάσει σύντομα από τη Βουλή είναι αυτό για την επιστολική ψήφο, το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση πριν από λίγες ημέρες. Παρά τις όποιες χλιαρές αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης, φαίνεται ότι θα ψηφιστεί από περισσότερα του ενός κόμματα και θα τεθεί σε εφαρμογή στις επόμενες ευρωεκλογές. Εκεί όπου θα γίνει το πρώτο κρας τεστ ώστε να ισχύσει και από τις επόμενες εθνικές εκλογές.

Στις άμεσες προτεραιότητες, αλλά με διαρκή προσπάθεια, περιλαμβάνεται η μάχη κατά της ακρίβειας, το νούμερο ένα πρόβλημα για την ελληνική κοινωνία. Η κυβέρνηση επιλέγει την ενίσχυση των εισοδημάτων για να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια στην αγορά, όμως, υπάρχουν πολλά προβλήματα σε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού, τα οποία πρέπει να αντιμετωπιστούν.

Ένα άλλο μείζον ζήτημα για την κυβέρνηση που πρέπει να αντιμετωπιστεί τους πρώτους μήνες του 2024 έχει να κάνει με τα μεγάλα έργα υποδομής που έχουν μπλοκάρει. Όπως ο ΒΟΑΚ, οι επεκτάσεις της Αττικής οδού, η αναβάθμιση του σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας, το μετρό της Θεσσαλονίκης, ο άξονας Πάτρα – Πύργος.

Κάποια από τα έργα προχωρούν με πιο αργούς ρυθμούς, κάποια πρέπει να προχωρήσουν με μεγαλύτερη ένταση και άλλα πρέπει να ξεκινήσουν το ταχύτερο δυνατό. Κρίσιμα στοιχήματα για το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.

Τέλος, μεγάλος βάρος θέλει να ρίξει ο πρωθυπουργός και στα προβλήματα στο χώρο της Υγείας. Η καθημερινότητα του πολίτη στα νοσοκομεία είναι πολλές φορές δύσκολη και στο Μαξίμου εκτιμούν ότι όσο πιο γρήγορα προωθηθούν οι αλλαγές που απαιτούνται τόσο καλύτερα θα είναι για την κυβέρνηση.

Η ώρα του ανασχηματισμού

Παρά το γεγονός ότι από την πρώτη ημέρα μετά τις εκλογές είθισται να ακούμε για ανασχηματισμούς, το όπλο αυτό βρίσκεται στα χέρια του πρωθυπουργού και θα το ενεργοποιήσει όποτε ο ίδιος το αποφασίσει.

Κάποιες εισηγήσεις προς τον κ. Μητσοτάκη είναι να γίνει ο ανασχηματισμός άμεσα, πριν από τις ευρωεκλογές ώστε να δοθεί νέα ορμή στο κυβερνητικό έργο και να φύγουν οι «κουρασμένοι» υπουργοί και να έρθουν στελέχη με διάθεση να προσφέρουν.

Κάποιες άλλες εισηγήσεις είναι ο ανασχηματισμός να γίνει μετά τις ευρωεκλογές ώστε να μην «καεί» αυτό το χαρτί σε ενδεχόμενο κακό αποτέλεσμα για τη Νέα Δημοκρατία.

Δεν θα απέκλειε βέβαια κανείς να γίνουν άμεσα διορθωτικές αλλαγές στην κυβέρνηση και νέος, πιο ευρύς ανασχηματισμός μετά τις ευρωεκλογές.

Οσο για τα ονόματα που ακούγονται για έξοδο από την κυβέρνηση, αυτά αλλάζουν ανάλογα με την ατζέντα που κυριαρχεί στην επικαιρότητα. Πάντως, στο Μέγαρο Μαξίμου δεν είναι ευχαριστημένοι στα θέματα δημόσιας τάξης ενώ στις σκέψεις του πρωθυπουργού είναι να ενισχυθεί το υπουργείο Ανάπτυξης με ένα ακόμη στέλεχος που θα αναλάβει είτε αναπληρωτής υπουργός, είτε υφυπουργός υπεύθυνος για την ακρίβεια και τον έλεγχο των τιμών.

Διαβάστε επίσης:

2023: Δέκα γεγονότα που σφράγισαν τη χρονιά στον κόσμο
Η Ελλάδα μπαίνει σε περίοδο διαρκών αλλά ουσιαστικών συγκρούσεων
Πολιτικό «Χρηματιστήριο» 2023: Ποιοι ξεχώρισαν, ποιοι είναι οι losers της χρονιάς που φεύγει