Κειμήλια από την Παναγιά Σουμελά «έβαλε στο μάτι» η Τουρκία – Τι διεκδικεί

Ιστορικά και θρησκευτικά κειμήλια από τον θησαυρό του μοναστηριού της Παναγίας της Σουμελά, στην Τραπεζούντα, διεκδικεί το υπουργείο Πολιτισμού της Τουρκία και η κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας, εντόπισε περί τα 100 κειμήλια σε όλο τον κόσμο, τα οποία ζητά πλέον να επιστραφούν στην Τουρκία. Στα κειμήλια αυτά περιλαμβάνονται από μεταλλικά έργα μέχρι χειρόγραφα και θρησκευτικά ρούχα.

Μεταξύ των κειμηλίων που διεκδικεί η Τουρκία είναι και ένας σταυρός του Ιησού Χριστού, που έδωσε ως δώρο στον γιο του Μανουήλ Γ Κομνηνό, ο ο πατέρας του, αυτοκράτορας Αλέξιος Γ΄ Κομνηνός το 1364, όταν ο πρώτος ανέβηκε στον θρόνο της αυτοκρατορίας. Σύμφωνα με την Τουρκία, ο σταυρός πάρθηκε από τη χώρα το 1959, μαζί με άλλα κειμήλια, από ομάδα Αμερικανών στρατιωτών του ΝΑΤΟ.

Συνολικά, ο Υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, Μεχμέτ Νούρι Ερσόι ανέφερε πως «προσδιορίστηκαν 77 κομμάτια της Μονής Σουμελά, ενός από τα σημαντικότερα μοναστήρια στην Ανατολία». Ο Ερσόι κατέληξε στο συμπέρασμα ότι παρόλο που δεν πραγματοποιούνται αρχαιολογικές ανασκαφές, δεν έχουν αποκαλυφθεί πολιτιστικά αγαθά στις εργασίες αποκατάστασης που έγιναν μέχρι στιγμής.

Την 1η Μαρτίου 1925, ο Υπουργός Εθνικής Παιδείας της περιόδου, Şükrü Saraçoğlu, απέστειλε επιστολή στο πρωθυπουργικό γραφείο αναφέροντας μερικά από τα κειμήλια που υπήρχαν στο μοναστήρι:

– Ένα χρυσό στέμμα.

– Επιχρυσωμένα ασημικά σε σεντούκι, διακοσμημένα με σμάλτο και πέτρες γραμμένες στα ρωσικά.

– Σταυρός 125 γραμμαρίων διακοσμημένος με πράσινες πέτρες, κεντημένος γύρω από το σταυρό και τα χέρια.

– Ασημένιο βάθρο 350 γραμμαρίων με επιχρυσωμένα πόδια.

– Σετ κουταλιών με επτά κομμάτια από φλιτζάνια που ζυγίζουν οκτώ λίβρες το καθένα.

– Δύο κουτιά για καραμέλες σε σχήμα εκκλησίας που ζυγίζουν 250 κιλά.

– 1,6 κιλά ασήμι

– Ασημένιος δίσκος επτά κομματιών βάρους ενός κιλού

– πολλά χειρόγραφα βιβλία

Η Ιερά Μονή Παναγίας Σουμελά αποτελεί ένα σύμβολο του Ποντιακού Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας. Με την εκδίωξη όλων των μοναχών το 1923, η Μονή δέχθηκε επιδρομές χρυσοθήρων. Οι τελευταίοι μοναχοί, πήραν την εικόνα της Παναγίας, το σταυρό, το χειρόγραφο Ευαγγέλιο του οσίου Χριστοφόρου και τα έθαψαν σε κρύπτη. Τη δεκαετία του 1930 μετά από συνεννόηση του Ισμέτ Ινονού με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τα κειμήλια του Μοναστηριού ήρθαν στην Ελλάδα.

Η Παναγία Σουμελά άνοιξε ξανά τις πόρτες της τον Δεκαπενταύγουστο του 2010.  Ωστόσο, τον Σεπτέμβριο του 2015 οι τουρκικές αρχές αναγκάστηκαν να την κλείσουν για εργασίες και πάλι λόγω σοβαρών κινδύνων για την ασφάλεια των επισκεπτών.