Από μέρα σε μέρα αναμένεται να ξεκινήσουν τα αντιπλημμυρικά έργα της Περιφέρειας Αττικής στον Ποταμό Ιλισσό στο ύψος της Λεωφόρου Ποσειδώνος, καθώς στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεότερων Μνημείων κατά τη διάρκεια της συνεδρίασής του την Παρασκευή 18 Σεπτεμβρίου 2025, αποφασίστηκε ομόφωνα να μην ανακηρυχθεί ως νεότερο μνημείο η πέτρινη γέφυρα.

Όπως επισημαίνει η Διεύθυνση των Τεχνικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας Αττικής στο mononews.gr, μόλις λάβουν εγγράφως την απόφαση του ΚΣΝΜ, θα αρθεί η αναστολή του έργου που είχε επιβληθεί και θα ξεκινήσει απρόσκοπτα η καθαίρεση της παλιά γέφυρας. Με αυτή την εξέλιξη ανοίγει ο δρόμος για το ξεπάγωμα των έργων διευθέτησης του ποταμού Ιλισσού στην Περιφερειακή Ενότητα Νοτίου Τομέα Αθηνών ύψους 12,8 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία έρχονται να συμπληρώσουν την συνολική αναβάθμιση του Φαληρικού μετώπου, συμβάλλοντας στη βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής.

1

Ο δρόμος προς την καθαίρεση

Φάληρο - Η πέτρινη γέφυρα του Ιλισσού, εκβολές (1968)Φωτογραφικό Αρχείο Γεωργίου Μπακούρου - Λίζας Κουτσαπλή Πηγή: Μουσείον της Πόλεως των Αθηνών - Ίδρυμα Βούρου-Ευταξία
Φάληρο – Η πέτρινη γέφυρα του Ιλισσού, εκβολές (1968). Φωτογραφικό Αρχείο Γεωργίου Μπακούρου – Λίζας Κουτσαπλή. Πηγή: Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών – Ίδρυμα Βούρου-Ευταξία

Αρχές του 20ου αιώνα. Η πεντάτοξη πέτρινη γέφυρα του Ιλισσού κατασκευάζεται στο σημείο της εκβολής του Ιλισσού στον Φαληρικό Όρμο, όπου το ποτάμι διαχωρίζει τις περιοχές της Καλλιθέας και του Μοσχάτου. Ο σκοπός της μοναδικής σε μέγεθος και τεχνοτροπίας κατασκευής ήταν να διευκολύνει τις μετακινήσεις των πολιτών και να διασφαλίζει τη διέλευση πάνω από τον ποταμό, συνδέοντα την πόλη με τις παραλιακές περιοχές.

Έναν αιώνα μετά, η μοίρα της γέφυρας την οδήγησε να γίνει μήλον της έριδος, καθώς τα σχέδια των αντιπλημμυρικών έργων της Περιφέρειας Αττικής προβλέπουν μεταξύ άλλων την κατεδάφιση της γέφυρας και την αντικατάστασή της από μία νέα γέφυρα αστικού περιπάτου.

Από την μία πλευρά, επικρατούσε η άποψη ότι πρόκειται για ένα μνημείο ιστορικής σημασίας με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική αξία, που θα μπορούσε να διατηρηθεί. Από την άλλη πλευρά, έρχεται η θέση των αρμόδιων αρχών, οι οποίες υποστηρίζουν ότι η γέφυρα του Ιλισσού «στραγγαλίζει» την παροχετευτική ικανότητα του ποταμού, με τον κίνδυνο πλημυρών να ελλοχεύει, γεγονός το οποίο εντείνει την αναγκαιότητα της αντικατάστασής της.

Τα έργα διευθέτησης του Ιλισσού

Γέφυρα Ιλισσού, έργα

Τα έργα διευθέτησης του Ιλισσού περιλαμβάνουν μία σειρά κρίσιμων παρεμβάσεων στρατηγικού χαρακτήρα στην ευρύτερη περιοχή, που συνδυάζουν την ασφάλεια, την αντιπλημμυρική προστασία και την αστική αναζωογόνηση σε ένα από τα πιο πυκνοκατοικημένα σημεία της Αττικής. Πιο συγκεκριμένα, οι εν λόγω παρεμβάσεις κινούνται σε δύο άξονες και αφορούν την εκβάθυνση και τον καθαρισμό της κοίτης του Ιλισού από φερτά υλικά, μπάζα και άλλα εμπόδια που μειώνουν τη ροή των υδάτων και την ανακατασκευή τριών γεφυρών, οι οποίες έχουν παρουσιάσει σοβαρά προβλήματα παροχετευτικότητας στο παρελθόν.

«Η ολοκλήρωση της απομάκρυνσης των δικτύων Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας (ΔΕΔΔΗΕ, ΕΥΔΑΠ, τρόλεϊ, οπτικές ίνες εταιρειών κινητής τηλεφωνίας κ.ά.) αποτέλεσε βασική προϋπόθεση για την κατεδάφιση της παλαιάς λιθόκτιστης γέφυρας», εξηγεί η Διεύθυνση των Τεχνικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας και προσθέτει:

«Η παλιά γέφυρα θα αντικατασταθεί από μια νέα οδική γέφυρα και επιπροσθέτως στον χώρο ανάπλασης θα κατασκευαστεί και νέα γέφυρα αστικού περιπάτου, οι οποίες θα εξασφαλίζουν καλύτερη απορροή υδάτων και θα αναβαθμίσουν τον περιβάλλοντα χώρο. Το έργο είναι απολύτως απαραίτητο, καθώς η σημερινή κατασκευή βρίσκεται στο σημείο εκβολής και ”στραγγαλίζει” την παροχετευτική ικανότητα του Ιλισού, αυξάνοντας τον πλημμυρικό κίνδυνο».

Όσον αφορά στην πορεία των έργω, η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών επισημαίνει ότι αμέσως μετά την κατεδάφιση, θα ξεκινήσουν οι εργασίες θεμελίωσης των βάθρων της νέας οδικής γέφυρας με πασσάλους, καθώς και η κατασκευή του Utility Bridge για τη διέλευση των δικτύων Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας. Οι βασικές εργασίες αναμένεται να ολοκληρωθούν σε διάστημα 2–3 μηνών, με στόχο την αποκατάσταση της κυκλοφορίας, ενώ παράλληλα θα εκτελούνται οι αντιπλημμυρικές παρεμβάσεις χωρίς να επηρεάζεται η οδική κίνηση.

Η πέτρινη γέφυρα του Ιλισσού. Πηγή: Δήμος Καλλιθέας
Η πέτρινη γέφυρα του Ιλισσού. Πηγή: Δήμος Καλλιθέας

Υπενθυμίζεται ότι το έργο χρηματοδοτείται από το υπουργείο Εσωτερικών και την Περιφέρεια Αττικής και θα θωρακίσει αντιπλημμυρικά μια περιοχή που έχει αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα στο πρόσφατο παρελθόν, μειώνοντας τους κινδύνους για τους κατοίκους, τις περιουσίες τους και κρίσιμες υποδομές. Επιπλέον, τα έργα θα συμβάλλουν καθοριστικά τόσο στην αναβάθμιση του αστικού τοπίου όσο και στη βελτίωση της καθημερινότητας χιλιάδων πολιτών. Το έργο διευθέτησης του Ιλισού ποταμού, εντάσσεται στα 54 αντιπλημμυρικά έργα που έχουν μπει σε τροχιά υλοποίησης από την Περιφέρεια Αττικής, ήδη από το πρώτο εξάμηνο του 2025.

Διαβάστε επίσης:

Αναπλάσεις στον δήμο Αθηναίων: Έργα-«βατερλό» εκατομμυρίων ευρώ σε τροχιά υλοποίησης

Γειτονιά Παπάφη: Το έργο πνοής 16,4 εκατ. € στον δήμο Θεσσαλονίκης που προωθεί την αστική αποκέντρωση

Γήπεδο ΠΑΟ: Το πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου επανεκκινούν οι πρόδρομες εργασίες