Η Ελλάδα ενεργός παίχτης για τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης – Ιστορική εξέλιξη η συμφωνία με Γαλλία

Tα όσα συμφωνήθηκαν στο Παρίσι ξεπερνούν τα όρια μιας συνηθισμένης αγοράς όπλων. Δεν είναι στην κούρσα των εξοπλισμών που κρύβεται το νόημα της συμφωνίας που υπέγραψαν την Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου ο Γάλλος Πρόεδρος και ο Έλληνας πρωθυπουργός, αλλά στην πρόσδεση σε ένα άρμα – το ευρωπαϊκό.

Η Ελλάδα αποκτά σύντομα τρεις φρεγάτες, που «κλειδώνουν» το Αιγαίο και εξασφαλίζει τη συνδρομή της Γαλλίας αν υπάρξει απειλή – και όλοι ξέρουμε ποια απειλή μπορεί να είναι αυτή. Αυτό, βέβαια, ισχύει και αντίστροφα, η Ελλάδα θα πρέπει να συνδράμει τη Γαλλία πχ. στο μακρινό Μάλι, ή και αλλού. Όμως, και αξίζει να υπογραμμισθεί, επιπλέον όλων αυτών, η χώρα μας κάνει την ιστορική επιλογή να σταθεί πρώτη στο πλευρό της Γαλλίας στο όραμα δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού στρατού, ώστε να υπάρξει απεγκλωβισμός από την ομπρέλα των ΗΠΑ.

Ένας στόχος μακροπρόθεσμος βέβαια, και γεμάτος δυσκολίες λόγω της γερμανικής διστακτικότητας.

Σήμερα πάντως, η ιλιγγιώδης ταχύτητα με την οποία μεταβάλλονται οι γεωστρατηγικοί συσχετισμοί δυνάμεων προμηνύει ένα διάστημα μεγάλης κινητικότητας, ενδεχομένως και έντασης, σε πολλά σημεία του πλανήτη.

Η AUKUS

Η αιφνιδιαστική συμφωνία Αυστραλίας-ΗΠΑ-Ηνωμένου Βασιλείου (AUKUS) της προηγούμενης εβδομάδας, σε συνέχεια της επίσης αιφνιδιαστικής (;) αποχώρησης των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, κατέδειξε ποιες είναι οι νέες προτεραιότητες της υπερδύναμης και πώς τις προσεγγίζει.

Θα φανεί στη συνέχεια, τι ακριβώς θα σημάνουν όλα αυτά για το ΝΑΤΟ, κατά πόσο η συμμαχία θα είναι σε θέση να λειτουργεί με τους όρους και τους συσχετισμούς της μεταπολεμικής περιόδου και του διαστήματος που ακολούθησε την κατάρρευση του ανατολικού σοσιαλιστικού μπλοκ. Δύσκολα πάντως τα πράγματα θα συνεχίσουν να είναι τα ίδια.

Υπό αυτό το πρίσμα, έχει μια σημασία ότι η AUKUS σήμανε και την ακύρωση εκ μέρους της Αυστραλίας, ενός εξοπλιστικού προγράμματος μαμούθ, ύψους περίπου 30 δις ευρώ για την προμήθεια γαλλικών υποβρυχίων.

Και υπό το ίδιο πρίσμα θα πρέπει να αξιολογηθεί η σχεδόν ταυτόχρονη και εσπευσμένη συμφωνία στρατηγικής στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας.

Είχε την συμβολική του αξία το γεγονός ότι μία μόλις ημέρα έπειτα από την σχεδόν ντροπιαστική για την Ευρώπη συμφωνία AUKUS, πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα η σύνοδος των ευρωπαϊκών μεσογειακών κρατών.

Ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή συνάντηση ηγετών στην σκιά της αμερικανικής μεταστροφής και η διακήρυξη της Αθήνας, ειδικώς σε ό,τι αφορά τα σημεία που αφορούν την τουρκική παραβατικότητα, ήταν ένα σαφές μήνυμα.

Ακόμη μεγαλύτερη σημασία έχει όμως η συνάντηση Μακρόν – Μητσοτάκη στο Παρίσι και η συμφωνία της Τρίτης για την προμήθεια των 3+1 φρεγατών, σε συνέχεια της αγοράς των Rafale, προ μερικών μηνών, σε συνδυασμό με την ευρύτερη συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος αυτής της συμφωνίας φτάνει τα 5 δις ευρώ, τη στιγμή που η Γαλλία χάνει τα 30 δις ευρώ από την προμήθεια των υποβρυχίων στην Αυστραλία, δεν είναι ασήμαντο. Μπορεί να μην αντισταθμίζει τις απώλειες της, όμως ευκαταφρόνητη εξέλιξη δεν είναι.

Στη σκιά όλων αυτών, μία άλλη συζήτηση αξίζει την προσοχή όλων.

Τα εμπόδια

Οι εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για την επέκταση της Αμοιβαίας Συμφωνίας Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, μοιάζει να συναντά κάποια εμπόδια.

Έως και προ μερικών εβδομάδων φαινόταν ότι τα πράγματα θα έτρεχαν γρήγορα, η συμφωνία θα διανθιζόταν με νέα στοιχεία και θα επεκτεινόταν σε βάθος πενταετίας, ενώ έως σήμερα η ανανέωση γινόταν σε ετήσια βάση.

Το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα θα δείξει πολλά. Κάποια στοιχεία, όμως, επιτρέπουν ήδη μερικά συμπεράσματα.

Στρατιωτική και στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης

Η Ελλάδα, μέσω της συμφωνίας με τη Γαλλία, βρίσκεται στην αιχμή της συζήτησης για την στρατιωτική και στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης.

Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση κάνει μία σαφή επιλογή και στο περιβάλλον ρευστότητας και αναδιατάξεων στην Ευρώπη, προσδένεται ξεκάθαρα στο γαλλικό άρμα.

Και βάσει των όσων τουλάχιστον προβλέπονται από τη συμφωνία, αποκτά έναν στρατιωτικό εταίρο, σε περίπτωση κατά την οποία η χώρα μας δεχθεί επίθεση, ακόμη και από κράτος μέλος του ΝΑΤΟ.

Όλα αυτά συνιστούν ιστορικών διαστάσεων εξελίξεις: Οι μεταπολεμικές ισορροπίες και προτεραιότητες αναδιατάσσονται και οι συμμαχίες επανακαθορίζονται.

Σε ένα περιβάλλον πρωτοφανούς ρευστότητας, Γαλλία και Ελλάδα φαίνεται ότι κινούνται πολύ ταχύτερα από την υπόλοιπη Ευρώπη.

Και το ότι η χώρα μας είναι ενεργός «παίχτης» σε αυτό το παιχνίδι, μόνο ως θετική εξέλιξη μπορεί να αξιολογηθεί.

Διαβάστε επίσης:

Μητσοτάκης: 3+1 φρεγάτες Belharra στο Πολεμικό Ναυτικό – Μπήκαν οι υπογραφές για την αμυντική συνδρομή Ελλάδας – Γαλλίας