ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η διακήρυξη εκεχειρίας μεταξύ Ισραήλ και Ιράν που ανακοίνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αλλά αμφισβητείται προς το παρόν από το Ισραήλ, μπορεί να περιορίσει την ανταλλαγή πυραύλων, αλλά το μεγαλύτερο μυστήριο του πολέμου παραμένει άλυτο: η τοποθεσία του ουρανίου της Τεχεράνης, που είναι σχεδόν κατάλληλο για βόμβα.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) παραδέχτηκε ότι μόλις πέντε ημέρες μετά την έναρξη της σύγκρουσης οι επιθεωρητές του είχαν χάσει τα ίχνη των 409 κιλών ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού του Ιράν, αρκετό για 10 πυρηνικές κεφαλές σε περίπτωση που ο Ανώτατος Ηγέτης Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ επιλέξει να επιδιώξει την οπλοποίηση.
Το απόθεμα μπορεί να αποθηκευτεί σε 16 κυλίνδρους ύψους 91,4 εκατοστών, σύμφωνα με εκτιμήσεις που δημοσίευσαν οι ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ, ή περίπου στο μέγεθος μιας μεγάλης δεξαμενής καταδύσεων.
Κάθε μία θα ζύγιζε περίπου 25 κιλά – αρκετά ελαφριά για να μεταφερθεί σε μυστική τοποθεσία, είτε με τα πόδια, είτε στο πίσω μέρος ενός μικρού οχήματος.
Ακόμη κι αν το Ισραήλ και οι ΗΠΑ έχουν ουσιαστικά καταστρέψει τις υποδομές εμπλουτισμού του Ιράν στο άμεσο μέλλον (σημειώνεται ότι τα μέχρι σήμερα στοιχεία δεν είναι καθόλου σαφή), ο κίνδυνος είναι ότι το ουράνιο που βρίσκεται ήδη σε βαθμό που να πλησιάζει την δημιουργία όπλου, θα μπορούσε να κρυφτεί επ’ αόριστον.
Αισιοδοξία για την επανέναρξη των συνομιλιών
Την ίδια στιγμή, ο Γενικός Διευθυντής του ΙΑΕΑ, Ραφαέλ Μαριάνο Γκρόσι, δηλώνει ότι εξακολουθεί να είναι αισιόδοξος ότι μια διαρκής εκεχειρία θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για την επανέναρξη των συνομιλιών για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και την επιστροφή των επιθεωρητών στα σημεία.
«Πρέπει να υπάρξει παύση των εχθροπραξιών για να επικρατήσουν οι απαραίτητες συνθήκες ασφάλειας και προστασίας, ώστε το Ιράν να μπορέσει να επιτρέψει την είσοδο ομάδων της ΙΑΕΑ στις εγκαταστάσεις για να αξιολογήσουν την κατάσταση», δήλωσε ο Γκρόσι σε έκτακτη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του εποπτικού φορέα των Ηνωμένων Εθνών τη Δευτέρα.
Η άγνωστη τοποθεσία των πυρηνικών καυσίμων του Ιράν υπογραμμίζει τον υψηλού κινδύνου χαρακτήρα της απόφασης του Ισραήλ να αναλάβει στρατιωτική δράση κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας πριν από σχεδόν δύο εβδομάδες, μια απόφαση που έγινε μετά από πέντε γύρους συνομιλιών ΗΠΑ-Ιράν που δεν κατέληξαν σε συμφωνία.
Πριν από τις επιθέσεις, οι παρατηρητές του IAEA παρακολουθούσαν σχολαστικά το δηλωμένο απόθεμα ουρανίου του Ιράν, επιθεωρώντας περισσότερες από μία τοποθεσίες την ημέρα για να διασφαλίσουν ότι το υλικό είχε καταγραφεί και δεν είχε εκτραπεί για χρήση σε όπλα.
Ωστόσο, οι ισραηλινές επιδρομές της 13ης Ιουνίου ώθησαν το Ιράν να μεταφέρει το υλικό σε μια μη δηλωμένη εγκατάσταση, ακόμη και πριν οι ΗΠΑ συμμετάσχουν με πιο προηγμένη τεχνολογία βομβαρδισμού το περασμένο Σαββατοκύριακο.
Ωστόσο, παρότι ο Γκρόσι έχει απαιτήσει από την Ισλαμική Δημοκρατία να ενημερώσει τους επιθεωρητές του για τη νέα τοποθεσία, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα τους επιτραπεί η πρόσβαση, ανεξάρτητα από το αν θα τηρηθεί η εκεχειρία ή όχι.
Η Επιτροπή Εθνικής Ασφάλειας και Εξωτερικής Πολιτικής του ιρανικού κοινοβουλίου ενέκρινε αυτή την εβδομάδα τα περιγράμματα ενός νομοσχεδίου που θα απαιτούσε από την κυβέρνηση να αναστείλει τη συνεργασία της με τον ΙΑΕΑ.
Αυτό θα σήμαινε τη διακοπή κάθε συνεργασίας με τον εποπτικό φορέα «μέχρι να διασφαλιστεί η ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων της χώρας», σύμφωνα με το Mizan, το νόμιμο πρακτορείο ειδήσεων του Ιράν.
Φιάσκο η συμφωνία για τα πυρηνικά
Οι Ιρανοί ηγέτες έχουν επικρίνει τον ΙΑΕΑ για την αποτυχία του να υπερασπιστεί τα δικαιώματά της βάσει της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (NPT), μιας θεμελιώδους διεθνούς συμφωνίας που υπεγράφη το 1970 για την πρόληψη της εξάπλωσης των ατομικών όπλων.
Επειδή μεγάλο μέρος αυτής της τεχνολογίας είναι διπλής χρήσης — με εφαρμογές σε πολιτικές ή στρατιωτικές εργασίες — η συνθήκη εξουσιοδοτεί τον ΙΑΕΑ να διασφαλίζει ότι το πυρηνικό υλικό χρησιμοποιείται κατάλληλα.
Ο απεσταλμένος της Τεχεράνης στον ΙΑΕΑ, Ρεζά Νατζάφι, δήλωσε τη Δευτέρα ότι η ακεραιότητα της συμφωνίας έχει υποστεί ένα «ανεπανόρθωτο πλήγμα» από την απόφαση του Ισραήλ και των ΗΠΑ να βομβαρδίσουν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν αντί να επιμείνουν στις συνομιλίες για μια διπλωματική λύση.
«Το υπάρχον πλαίσιο της NPT έχει καταστεί αναποτελεσματικό», δήλωσε ο Νατζαφί στους δημοσιογράφους.
Ακόμα κι αν η νομική και πολιτική σχέση μεταξύ του Ιράν και των επιθεωρητών των υπηρεσιών δεν είχε επιδεινωθεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης, οι επιθέσεις σε πυρηνικές εγκαταστάσεις έχουν καταστήσει την παρακολούθηση πολύ πιο δύσκολη.
Οι εγκαταστάσεις Φορντόου, Ισφαχάν και Νατάνζ, που στοχοποιήθηκαν αδιάκοπα από ισραηλινά και αμερικανικά βομβαρδιστικά τις τελευταίες 12 ημέρες, είναι γεμάτες με χημικά και ραδιενέργεια, γεγονός που πιθανότατα καθιστά τα βασικά εργαλεία επαλήθευσης αναποτελεσματικά.
Και το απόθεμα ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού εξακολουθεί να αγνοείται…
Διαβάστε επίσης:
UBS: Οι τρεις καταλύτες αβεβαιότητας που θα διαμορφώσουν τις αγορές – Τι προτείνει στους επενδυτές
Στάρμερ: Θα προτείνει διπλωματική λύση για την Μέση Ανατολή στη σύνοδο του ΝΑΤΟ
Ιράν: Αποχωρεί από τη συνθήκη για τα πυρηνικά όπλα; Τι ισχυρίζεται μετά το πλήγμα των ΗΠΑ
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
- «Τρύπα» 13,4 εκατ. ευρώ στο Δημόσιο από κύκλωμα εταιρειών με εικονικές επιστροφές – Tι τους πρόδωσε
- Έρευνα ΟΠΑ: Μικρή έως ανύπαρκτη η επίδραση του Airbnb στην αγορά κατοικίας στην Ελλάδα
- TotalEnergies: Βουτιά 23% στα προσαρμοσμένα καθαρά κέρδη το β’ τρίμηνο – Στα ύψη το χρέος
- Δήλωση Νίκου Ανδρουλάκη για την 51η επέτειο αποκατάστασης της Δημοκρατίας
