Το επικίνδυνο εγχείρημα του Xi Jinping

Αν υπάρχει ελπίδα πέρα από τον καπιταλισμό καζίνο, στις ημέρες αυτές πολλές τράπεζες, πολλά επενδυτικά σπίτια, πολλοί κεφαλαιούχοι θα πρέπει να ανησυχούν.

Η άμεση αιτία είναι η πτώχευση της Evergrande, με χρέη που ξεπερνούν τα $300 δισ. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι συνολικά ο τομέας των ακινήτων στην Κίνα θα υποστεί συνέπειες.

Αυτά που δεν είναι απόλυτα σαφή ακόμη είναι οι απαντήσεις σε δύο ερωτήματα.

Το πρώτο είναι αν θα επέμβει το κόμμα, κι αν ναι σε ποιο βαθμό; Διότι, εδώ και αρκετό χρόνο το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ) έχει επιδοθεί σε μία συστηματική προσπάθεια αναδιάρθρωσης της οικονομίας και αλλαγής του ήθους του ελεύθερου καπιταλισμού που κυριάρχησε σε αρκετές περιπτώσεις.

Η πρώτη περίπτωση

Η μία περίπτωση είναι το ΚΚΚ να μην επέμβει, αφήνοντας την εταιρεία να χρεοκοπήσει. Θα την χρησιμοποιήσει, έτσι, ως παράδειγμα ότι στον αυταρχικό καπιταλισμό, η λογική του «πολύ μεγάλος για να καταρρεύσεις» δεν υπάρχει.

Aν συμβεί αυτό, τότε η πτώχευση της Evergrande θα έχει ευρύτατες συνέπειες όχι μόνο στην συγκεκριμένο τομέα – όπου και άλλες εταιρείες αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα υπερχρέωσης – αλλά και ευρύτερα στην οικονομία της χώρας.

Στην περίπτωση αυτή τίθεται πάλι ένα ερώτημα: θα περιοριστούν οι επίπτωσης στην Κίνα ή θα δούμε την επέκταση τους στην παγκόσμια οικονομία επίσης. Οι χρηματοπιστωτικές διασυνδέσεις της παγκοσμιοποίησης είναι εκτεταμένες και τα ποσά που διακυβεύονται τεράστια. Η απομόνωση της κρίσης στην Κίνα είναι σχεδόν ανέφικτη.

Η δεύτερη περίπτωση

Η δεύτερη περίπτωση είναι να επέμβει το ΚΚΚ. Ήδη, εδώ και μερικούς μήνες γίνεται επίσημη αναφορά σε «χρεοκοπία με όρους αγοράς».

Τι ακριβώς σημαίνει αυτό για την πολιτική ηγεσία της Κίνας δεν είναι σαφές. Εικάζεται ότι εκφράζει την θέληση να προχωρήσει η αναδιάρθρωση της οικονομίας που διακαώς θέλει το κόμμα, αλλά αυτό να γίνει με την δική του παρέμβαση και με τρόπο που να ελαχιστοποιεί τις ευρύτερες επιπτώσεις.

Ουσιαστικά, θα πρόκειται για μία πολιτική όπου οι άμεσοι μέτοχοι και οι άμεσα υπεύθυνοι για την χρηματοδότηση οργανισμοί θα υποστούν τις συνέπειες – όποιες κι αν είναι αυτές – αλλά με τον έλεγχο που ασκεί το ΚΚΚ, οι ευρύτερες επιπτώσεις θα περιοριστούν. Το κόστος της αλαζονείας και της υπερβολής θα είναι εμφανές και σε προσωπικό μάλιστα επίπεδο – όπως συνηθίζεται στην Κίνα – διότι λειτουργεί η λογική του παραδειγματισμού.

Παρά ταύτα, υπάρχει ένα ακόμη ερώτημα.

Αυτό που επιχειρεί η Κίνα δεν έχει γίνει ποτέ, σε καμία χώρα. Βέβαια, η Κίνα μπορεί πάντα να εκπλήξει. Θα είναι, όμως, ένα ριψοκίνδυνο παιγνίδι – κυρίως λόγω της παγκοσμιοποίησης. Αν πετύχει, ο αυταρχικός καπιταλισμός θα αποκτήσει κι άλλους οπαδούς. Αν αποτύχει θα υποφέρει η παγκοσμιοποίηση – που ίσως τελικά αυτό να επιδιώκουν οι δύο μεγάλες δυνάμεις.

Ότι και να γίνει, είμαστε στο κατώφλι ενός πολιτικού και οικονομικού πολέμου. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα αποκτήσει και … θερμότητα!