• Άρθρα

    Όλα είναι θέμα σωστών αποφάσεων…

    • του Λουκά Β. Παπαϊωάννου, Fast Finance ΑΕΠΕΥ
    Λουκάς Παπαϊωάννου, Οικονομολόγος

    Λουκάς Παπαϊωάννου, Οικονομολόγος


    Η Ελληνική αγορά, οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές οικονομίες αλλά και οι ευρωπαίοι πολίτες αναμένουν τις εξελίξεις  σε δύο βασικά πεδία :

    * Τα νέα που έρχονται σε καθημερινή βάση από την επιδημία του Covid-19 όσο αναφορά τον αριθμό των θυμάτων, αλλά και την χρονική εξέλιξη της καμπύλης κατανομής, κυρίως στις χώρες που πλήττονται περισσότερο ( Ιταλία & Ισπανία).

    * Στις αποφάσεις που αναμένονται από το επικείμενο Eurogroup, για τα μέτρα που θα ληφθούν ως αναφορά την διάσωση της σοβαρά πληττόμενης Ευρωπαϊκής οικονομίας σε όλα τα επίπεδα (επιχειρήσεις – εργαζόμενοι).

    Οποιαδήποτε θετική είδηση από το 1ο μέτωπο, όπως μείωση θυμάτων, περιορισμός της πανδημίας ή ακόμα και ανακοινώσεις για εύρεση εμβολίου ή  αξιόπιστου τεστ ανίχνευσης του ιού, θα λειτουργήσει θετικά στην καταρρακωμένη ψυχολογία των αγορών.

    Αντίστοιχα η  λήψη σοβαρών & διαχρονικών μέτρων ενίσχυσης της Ευρωπαϊκής οικονομίας και των επιχειρήσεων, κυρίως των οικονομιών του Νότου, έστω και καθυστερημένα, θα επαναφέρει το αίσθημα της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης που τόσο έχει πληγεί από λάθος χειρισμούς. Επιπλέον το στοίχημα  επανεκκίνησης της ευρωπαϊκής οικονομίας  θα χρειαστεί θηριώδη & πρωτόγνωρα οικονομικά μέτρα, τόσο σε μέγεθος όσο και σε χρόνο για να υπάρχει σοβαρή ελπίδα υπερκέρασης του πρωτοφανούς οικονομικού σοκ που έχουμε υποστεί «όλοι».

    Το «όλοι» σημαίνει ο συλλογικός επιμερισμός του συγκεκριμένου χρέους, που θα εκδοθεί για την χρηματοδότηση του προγράμματος ενίσχυσης και είναι μονόδρομος, όπως και αν το ονομάσουν. Ευελπιστούμε ότι οι Ευρωπαϊκοί θεσμοί θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, χωρίς τις συνήθεις γνώστες γραφειοκρατικές καθυστερήσεις που  τους χαρακτηρίζουν και θα κάνουν αυτό που πρέπει.

    Οι πληροφορίες που διαρρέουν μιλούν  για χρήση:

    – 100 δισ. από το ταμείο Εγγυήσεων

    – & 200 δισ. από την Ευρωπαϊκή τράπεζα ανάπτυξης

    με χρονική διάρκεια 5-10 έτη. Μόνο η χρήση πρόσθετων πόρων του ESM & της ΕΚΤ θα  έχει πρόσθετες υποχρεώσεις. Τα ποσά που θα χρηματοδοτήσουν τους συγκεκριμένους πόρους θα προέλθουν είτε:

    – από Νέο Ευρωπαϊκό φόρο !!!

    – ή από έκτακτες εισφορές.

    Αν ισχύουν τα ανωτέρω, εκτιμούμε ότι η σύγκρουση των μελών κρατών θα συνεχισθεί, με αρνητικά αποτελέσματα τόσο για τα ίδια, όσο και για την Ένωση. H πανδημία δείχνει τον αναγκαστικό δρόμο προς την περαιτέρω ενοποίηση, διαφορετικά το «κουτί της Πανδώρας» θα φαντάζει παιδικό παιχνίδι στα χέρια των Ευρωπαίων πολιτικών, Βορείων & Νοτίων…

    Για την Ελληνική οικονομία, η παύση της οικονομικής δραστηριότητας είναι κάτι πρωτόγνωρο για όλους μας και κανείς δεν θα βγει αλώβητος από το διαφαινόμενο οικονομικό σοκ που βιώνουμε, Πολίτες, επιχειρήσεις & κράτος. Κάθε μέρα που περνά, δεν ξαναγυρνά, αυξάνοντας τις παρενέργειες και ο πρωταρχικός στόχος εκτός της προστασία ανθρώπινων ζώων, είναι η όσο το δυνατό γρηγορότερη έξοδο από τον εφιάλτη. Η επίδραση στα μακροοικονομικά όσο και στα μικροοικονομικά μεγέθη θα είναι καταλυτικά αρνητικές και θα απαιτηθεί χρόνος για να επανέλθει το σύστημα σε ισορροπία.

    Παρά ταύτα & μετά από 10 εφιαλτικά χρόνια κρίσης χρέους, την ώρα που επούλωνε τις πληγές της τόσο σε κοινωνικό όσο σε οικονομικό επίπεδο, η Ελλάδα έχει κερδίσει πολύτιμο χρόνο. Αν και είμαστε ακόμα σε αρχικό στάδιο στην εξέλιξη της επιδημίας στην ελληνική κοινωνία, τα μέχρι τώρα στατιστικά στοιχεία δίνουν ελπίδες, ότι ίσως να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε ποιο ανώδυνα και  σε μικρότερο χρόνο την επιδημία. Όμως οι βλάβες στην πραγματική οικονομία είναι νωρίς ακόμα να αποτυπωθούν, αλλά το σίγουρο είναι ότι θα είναι μεγάλη, κυρίως αν η πανδημία επεκταθεί χρονικά πέραν του Μαΐου. Με δεδομένη την σχετικά γρήγορη λήψη μέτρων από την κυβέρνηση, ελπίζουμε ότι οι απώλειες ανθρώπων θα ελαχιστοποιηθούν, υπό την προϋπόθεση ότι ο Ελληνικός λαός θα συνεχίσει να συμμορφώνεται απόλυτα & άνευ εξαιρέσεων στις οδηγίες  των ειδικών.

    Τα μέτρα που έχει πάρει μέχρι στιγμής η Ελληνική κυβέρνηση, ανέρχονται περίπου στο 3% του ΑΕΠ με στοιχεία (2019) και ήδη σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΒ, δημιουργεί έλλειμμα περίπου 6 δισεκατομμύρια ευρώ το μήνα. Συνεπώς η διάρκεια της πανδημίας είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για τον υπολογισμό της ζημίας στην Ελληνική οικονομία.

    Ως αναφορά το Ελληνικό χρηματιστήριο μικρές μάχες τεχνικών αντιδράσεων έχουν κερδηθεί αλλά ο πόλεμος θα είναι πολύμηνος, δύσκολος & με απώλειες. Ο τραπεζικός κλάδος αν & αντέδρασε, όσο βρίσκεται κάτω από το επίπεδο των 370 μονάδων, δεν αλλάζει κάτι στην άκρως αρνητική τεχνική εικόνα του. Είναι πρόωρο να αποτιμηθεί η αρνητική επίδραση της διακοπής λειτουργίας σχεδόν ολόκληρης της Εθνικής οικονομίας, κυρίως ως αναφορά την δημιουργία νέων κόκκινων δανείων από κλάδους που θα υποστούν συντριπτικά πλήγματα από την πανδημία (Τουρισμός – Ναυτιλία  – Μεταφορές, καταναλωτικές αλυσίδες πλην τροφίμων κ.α.).

    Ο πανικός δεν άφησε αλώβητα και τα ελληνικά ομόλογα κρατικά και εταιρικά, που αποκλιμακώθηκαν σε κάποιο βαθμό, κυρίως λόγω της ένταξης τους στο πρόγραμμα επαναγορών της ΕΚΤ. Έτσι το 10-ετές Ελληνικό κρατικό ομόλογο, κινείται σήμερα πέριξ του 1,80%, γεγονός εξαιρετικά θετικό στην παρούσα φάση. Τα εταιρικά ομόλογα συνεχίζουν όλα να εμφανίζουν τιμές χαμηλότερες του 100, αποτυπώνοντας την  ανησυχία που επικρατεί στην αγορά εταιρικού χρέους, μειώνοντας όμως τις μεγάλες απώλειες της προηγούμενης εβδομάδας.

    Ο πανικός δεν έχει εξαλειφθεί, απλώς έχει ανασταλεί μέχρι νεωτέρας, γιατί αναλυτές & επενδυτές δεν μπορούν να προσδιορίσουν την διάρκεια της πανδημίας, αλλά και τις επιπτώσεις στα αποτελέσματα των εταιριών το 2020.  Οι μειωμένοι όγκοι απλώς δείχνουν την έλλειψη ενδιαφέροντος κυρίως από τους αγοραστές.

    Στον Γενικό Δείκτη, τα πρώτα σημεία στήριξης οριοθετούνται στις 513 μονάδες, με επόμενες γραμμές αμύνης τις  513, 505, 490 & 475 μονάδες.  Οι κοντινές αντιστάσεις εντοπίζονται στα επίπεδα των 550, 570 & 595 μονάδων. Κίνηση μέχρι την περιοχή των  600- 630 μονάδων πρέπει να εκλαμβάνεται ως τεχνική αντίδραση και δεν αλλάζει την αρνητική εικόνα.

    Αντίστοιχα για τον FTSE25 οι πρώτη κοντινή στήριξη εντοπίζεται επίσης στην ζώνη των 1290  μονάδων. Επόμενες στηρίξεις εμφανίζονται στις 1225, 1192 & 1140 μονάδες. Οι κοντινές αντιστάσεις εντοπίζονται στα επίπεδα των 1345, 1392, 1415 & 1435 μονάδων. Μόνο κίνηση άνω των 1555 μονάδων αντιστρέφει το αρνητικό momentum, και οποιαδήποτε αντίδραση μέχρι εκεί θα πρέπει να εκλαμβάνεται ως ευκαιρία δημιουργίας ρευστότητας , τουλάχιστον  για τις επόμενες 2 εβδομάδες.

    Συμπερασματικά, η εικόνα της ελληνικής αγοράς δεν αλλάζει από μια τεχνική αντίδραση έστω και μερικών ημερών και θετικές ειδήσεις θα πρέπει να αξιολογούνται επιφυλακτικά & ως ευκαιρίες απόκτησης ρευστότητας. Η κεφαλαιοποίησης του ΧΑΑ μετρά  απώλειες δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ &  θα χρειαστεί χρόνος και υπομονή για να πλησιάσουν οι γρήγοροι κινητοί μέσοι όροι τις τρέχουσες τιμές. Εκτιμούμε ότι η ταλαιπωρία & η μεταβλητότητα  θα έχει συνέχεια για τις ελληνικές μετοχές, όσο  εξελίσσεται η εξάπλωση  του CONvid-19. Το ίδιο ισχύει και για τις ξένες αγορές, ειδικά για τις ΗΠΑ που βρίσκονται χρονικά στην αρχή του προβλήματος και με καθυστερημένη λήψη προληπτικών μέτρων.

    Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι τέτοιου είδους και μεγέθους πτώσεις δημιουργούν σημαντικές ευκαιρίες. Όμως πρέπει  να επικεντρωθεί το ενδιαφέρον μας μόνο  σε μετοχές με υψηλή ρευστότητα, καλά θεμελιώδη στοιχεία & υψηλές μερισματικές αποδόσεις, έστω και με στοιχεία 2019. Η υπομονή & πειθαρχία είναι προαπαιτούμενο, αφού θα απαιτηθεί χρόνος για να ξεκαθαρίσει το τοπίο.

    Δεν πρέπει να αγνοούμε ότι η παγκόσμια οικονομία δεν μπορεί να  κρατηθεί σε καταστολή με «αναπνευστήρα  απεριόριστης ρευστότητας» και μόνο. Πρέπει να επανεκκίνησει το συντομότερο, διαφορετικά το δράμα θα έχει και άλλες πράξεις..

    Δεν ξεχνούμε προτεραιότητα πρέπει να είναι η Προστασία σας τόσο σε προσωπικό όσο και σε επενδυτικό επίπεδο.

    ΛΟΥΚΑΣ Β. ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ

    ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ / Corporate Advisor Mc Banking & Finance



    ΣΧΟΛΙΑ