Τα σημαντικά νέα, τουλάχιστον μέχρι στιγμής (απόγευμα 23/6) είναι δύο.

Το πρώτο αφορά την ουσιαστική απόσταση που πήρε η Ρωσία του Πούτιν από την εμπλοκή των ΗΠΑ στο Ιράν. Βεβαίως και την καταδίκασε με διπλωματικά ισχυρούς όρους. Από εκεί και πέρα η Ρωσία έδειξε χωρίς να αφήνει αμφιβολίες πως δεν επιθυμεί να έρθει σε σύγκρουση είτε με τις ΗΠΑ είτε με το Ισραήλ. Οπωσδήποτε, ο μεγάλος αριθμός Ρώσων Εβραϊκής καταγωγής έπαιξε κάποιο ρόλο. Ο Ρώσος πρόεδρος δεν χρειάζεται εσωτερική αναταραχή ενώ πολεμά την Ουκρανία. Οι στρατηγική επιλογή του είναι, όμως, σαφέστατη. Το Ιράν δεν έχει τίποτα να περιμένει από την Ρωσία, κι ας το έχει υποστηρίξει στο παρελθόν.

Το δεύτερο αφορά την Τουρκία. Ξαφνικά, ο κατά τα άλλα λαλίστατος πρόεδρος της σιώπησε. Βεβαίως άφησε τον υπουργό εξωτερικών να καταδικάσει τους βομβαρδισμούς. Βεβαίως ο συνεταίρος του Μπαχτσελί  καταφέρθηκε με  πολύ σκληρά λόγια κατά των ΗΠΑ. Ο ίδιος ο Ερντογάν, πάντως, περίπου εξαφανίστηκε. Το σε πρώτη φάση συμπέρασμα είναι αναπόφευκτο: συνειδητοποίησε ότι οι ΗΠΑ του Τράμπ συμπεριφέρονται πλέον ως το μεγάλο παιδί στην γειτονιά και οι άλλοι οφείλουν να προσέχουν τα βήματα τους και τα λόγια τους.

Ο Τούρκος πρόεδρος λειτουργεί, βέβαια, μέσω των λεγόμενων proxy. Εξ’ ου και η ιστορία με την Λιβύη. Προσπαθεί να δημιουργήσει ερείσματα που θα του επιτρέψουν να μείνει στο προσκήνιο των διαπραγματεύσεων. Ταυτόχρονα, επειδή αντιμετωπίζει προβλήματα και στο εσωτερικό, οι κινήσεις του ενδέχεται να γίνουν ριψοκίνδυνες – οπότε τα ελληνοτουρκικά να σταματήσουν να πλέουν στα ήρεμα ελώδη νερά που βρίσκονται σήμερα.

Κατά τα άλλα, η απόφαση εμπλοκής του Τραμπ ήταν αναμενόμενη. Πέρα από τα λεγόμενα περί προσωπικής προσβολής (όσο κι αν εμπεριέχουν δόση αλήθειας λόγω του συγκεκριμένου χαρακτήρα του Προέδρου) στρατηγικά ο Tramp αφενός ήθελε διακαώς να σταματήσει το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, αφετέρου δεν μπορούσε να αφήσει το Ισραήλ μόνο του.

Η αδιαπραγμάτευτη αντίδραση των μουλάδων ήταν επίσης αναμενόμενη. Γι’ αυτούς η κατάσταση είναι «εμπρός γκρεμνός και πίσω ρέμα.» Ότι και να κάνουν παίζουν το καθεστώς τους, οπότε θα το πάνε στα άκρα. Αυτή, εξάλλου, είναι η στάση που τους επιβάλει ο θρησκευτικός τους ζήλος.

Ότι η χώρα μας πλέει μαζί με όλη την υφήλιο σε αχαρτογράφητα νερά είναι γεγονός. Ας αποσαφηνιστούν, όμως, δύο τρεις παράγοντες που τείνουν να προβάλλονται με υπερβολή στις διαστάσεις τους. Για παράδειγμα, τα στενά του Ορμούζ, δύσκολα θα κλείσουν, κι αν κλείσουν θα ανοίξουν σχετικά εύκολα και πολύ γρήγορα. Κατά δεύτερο λόγο, η αντιπολίτευση που κατηγορεί την κυβέρνηση για την εξωτερική πολιτική, έχει και πάλι παρασυρθεί στην άγονη γραμμή. Δεν είναι η ώρα για στείρα κριτική. Είναι η ώρα για εποικοδομητικές προτάσεις. Αν υπάρχουν ας τις ακούσουμε. Διαφορετικά, η κριτική είναι αβάσιμη.

Με βάση τις ενδείξεις θα μπορούσε να ευσταθεί ο ισχυρισμός ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μία νέα Γιάλτα, εν εξελίξη.  Στο πλαίσιο αυτό, η Κίνα θα περιοριστεί σε δηλώσεις και η Ευρώπη ως Ε.Ε. θα συνεχίσει να μην μπορεί να παίξει κάποιο ρόλο. Το κάλεσμα του Γ.Γ. του ΝΑΤΟ για ελάχιστη αμυντική δαπάνη 5% του ΑΕΠ κάθε κράτους-μέλους αντανακλά αυτήν ακριβώς την αδυναμία.

Όσο για την αλλαγή καθεστώτος αν γίνει αποκλείεται να φέρει Αμερικανούς στρατιώτες στο έδαφος. Από ψηλά, όλα.

Ο κρίσιμος παράγων είναι η Ρωσία. Ειδικοί θεωρούν πως η στάση της υποδηλώνει ρεαλισμό αλλά, ταυτόχρονα, πως έχει ήδη ζητήσει ανταλλάγματα. Με δεδομένο ότι ο άξονας Ιράν-Συρία-Λίβανος (Χεζμπολά), Παλαιστίνη -Γάζα (Χαμάς) και Υεμένη (Χούθι) έχει τιναχτεί στον αέρα (αυτό ίσως έπεισε τελικά τον Tramp να παρέμβει), η Ρωσία δείχνει να έχει μπει στο παιγνίδι με όφελος. Αυτονόητα, ο Ζελένσκι θα όφειλε να ανησυχεί πολύ περισσότερο από πριν. Ίσως δεν είναι τόσο αυτονόητο, αλλά και ο Ερντογάν θα όφειλε ίσως να προβληματίζεται. Κι αυτός περισσότερο από πριν. Η αξία του ως στρατηγικός σύμμαχος σαφέστατα βαίνει μειούμενη.

Διαβάστε επίσης

Πρώτοι στο κενό: Μια ψήφος χωρίς πίστη