Ειδική χρηματιστηριακή νομοθεσία για να μην έχουμε κι άλλες Folli Follie

Αν κάτι έχει καταδειχθεί περίτρανα μέσα από το μέγα σκάνδαλο της Folli Follie των Κουτσολιούτσων είναι η επιτακτική ανάγκη να υπάρξει επιτέλους μια ορθολογική αντιμετώπιση για τέτοιου είδους νοσηρά φαινόμενα. Για να γίνει όμως αυτό, απαιτείται πρωτίστως να δημιουργηθεί η αναγκαία, ειδική χρηματιστηριακή νομοθεσία. Σύγχρονη, ξεκάθαρη και συμβατή με τις αυξημένες απαιτήσεις των καιρών, έτσι ώστε να «οριοθετούνται» και τα ποινικά αδικήματα, για τα λογής-λογής «άνθη του κακού» που ευδοκιμούν στην αγορά. Και τα «ακουμπάει» αυτόνομα μόνο ο νόμος της χειραγώγησης μετοχών. Με προβλεπόμενες ποινές μέχρι 6 χρόνια.

Αδικήματα  χρηματιστηριακής υφής, που σήμερα αξιολογούνται στο υφιστάμενο γενικότερο νομοθετικό πλαίσιο,  έχουν την ευχέρεια να εκμεταλλευτούν τα δικονομικά «παράθυρα».   Τα οποία είναι τέτοια, που πολλές φορές ,ανοίγουν το δρόμο στην ατιμωρησία. Η έλλειψη μιaς πραγματικής και στιβαρής, χρηματιστηριακής νομοθεσίας, λογίζεται πασιφανώς ως «κερκόπορτα» από την οποία και διαφεύγουν τα κάθε είδους «τρωκτικά» της αγοράς.

Κανένας από τους υπευθύνους δεν φαίνεται να πήρε μαθήματα από το επονείδιστο 1999, όταν και συντελέστηκε η πιο βίαιη ανακατανομή χρηματιστηριακού πλούτου, στη σύγχρονη ιστορία της χώρας. Με  τα λεφτά των πολλών να καταλήγουν στις τσέπες των ολίγων και μυημένων, χωρίς να ενοχοποιηθεί κανένας.

Αποτελεί κοινό μυστικό, ότι ανάμεσα στους Έλληνες και τους ξένους «παίκτες» που δραστηριοποιούνται στην εγχώρια αγορά, σχεδόν κανένας δεν είναι ικανοποιημένος από το υπάρχον αλλά διάτρητο «δίχτυ ασφαλείας». Η αμαρτωλή υπόθεση των Folli ήρθε να επιτείνει τη γενικότερη προβληματική κατάσταση, σε ότι αφορά την εμπιστοσύνη των επενδυτών.

Στην Αμερική θα είχαν πάει μέσα…

Στις Ηνωμένες Πολιτείες βέβαια, η κατάσταση είναι εκ διαμέτρου αντίθετη. Η εμβληματική κοιτίδα του καπιταλισμού, μπορεί μεν να «παράγει» φαινόμενα τύπου  Μέιντοφ, Enron ή και Lehman Brothers, αλλά από τη στιγμή που θα  σε οσμιστεί η αμερικάνικη επιτροπή κεφαλαιαγοράς (η περιβόητη SEC) έχεις τελειώσει. Όσο ψηλά κι αν βρίσκεσαι.

Χαρακτηριστική είναι και η πρόσφατη περίπτωση, όπου η SEC εντόπισε κύκλωμα εσωτερικής πληροφόρησης, στο οποίο εμπλέκονται και δύο ‘Έλληνες επιχειρηματίες (Γιώργος Νίκας και Τηλέμαχος Λαβίδας) και φυσικά αντέδρασε ακαριαία. Εκεί δεν υπάρχουν περιθώρια για ολιγωρίες και σε πάνε άμεσα «πακέτο» για τα περαιτέρω…

Αν πιαστείς για απάτη στην Αμερική, σού «ράβουν αμέσως κουστούμι». Σου λένε έβγαλες τόσα, πλήρωσέ τα μαζί με τα διπλάσια πρόστιμα, ειδάλλως πηγαίνεις στη φυλακή. Όσο μεγαλύτερη είναι η αποδεδειγμένη απάτη, τόσο περισσότερα τα προβλεπόμενα χρόνια φυλάκισης.

Εδώ στην Ελλάδα, η πολύκροτη υπόθεση των Folli κλωθογυρίζει επί ενάμιση χρόνο τώρα. Αν είχε συμβεί στην Αμερική οι Κουτσολιούτσοι δεν θα κυκλοφορούσαν ελεύθεροι… Διότι εκεί βεβαίως το διαθέσιμο νομικό και εποπτικό «οπλοστάσιο» είναι πολύ πιο βαρύ. Η SEC, πέρα από τα δικά της μέσα, έχει δίπλα της το FBI και τον φορολογικό διώκτη (IRS) που καθόλου δεν αστειεύονται…

Στο σκάνδαλο των Folli Follie η «μήτρα» του ήταν στο Χονγκ Κόνγκ και την αχανή Κίνα. Διόλου τυχαία η επιλογή, καθώς από εκεί είναι σχεδόν ανέφικτο να διασταυρώσεις στοιχεία. Με τις τοπικές αρχές και τις τράπεζες δεν βρίσκεις άκρη, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τους Κινέζους που είναι επιφορτισμένοι να κάνουν τη «βρώμικη δουλειά». Από τις εκεί θυγατρικές λοιπόν, διογκώνονταν υπέρμετρα οι πωλήσεις και τα ταμειακά διαθέσιμα της Folli, πλασάροντας στους ανύποπτους επενδυτές την πλασματική εικόνα του εύρωστου και διεθνοποιημένου ομίλου.

Δύο κρίσιμες πτυχές

Ιδού όμως ένα πρώτο ζητούμενο: Αν είχε θεσπιστεί μια καλά μελετημένη χρηματιστηριακή νομοθεσία, κανονικά δεν θα έπρεπε να επιτρέπει να ενοποιούνται οικονομικά στοιχεία από θυγατρικές που δραστηριοποιούνται σε χώρες οι οποίες λογίζονται ως «γκρίζες» ζώνες. Για διάφορους λόγους. Ειδικά μάλιστα όταν πρόκειται για οικονομικά μεγέθη, που έχουν πλειοψηφικό μερίδιο στις επιδόσεις του ομίλου.

Προκύπτει όμως και μια δεύτερη παράμετρος, με τη μορφή του ερωτήματος αυτήν τη φορά: Γίνεται έλεγχος στις εισηγμένες εταιρείες, προκειμένου να πιστοποιηθούν (πολύ εύκολα) τα διαθέσιμα σε μετρητά που εκείνες δηλώνουν ότι έχουν;

Όπως και να ’χουν τα πράγματα, από τη στιγμή που αποκαλύφθηκε το σκάνδαλο των Folli, έπρεπε να πάει να πάει κάποιος στην Κίνα για έρευνα στις θυγατρικές του ομίλου. Στην Αμερική θα είχε αναλάβει άμεση δράση κλιμάκιο του FBI. Mε βάση όμως την ελληνική νομοθεσία, η Folli έπρεπε εκείνη να επιλέξει την εταιρεία που θα διενεργούσε τον εγκληματολογικό έλεγχο… Αυτό και έγινε αλλά με μεγάλη υστέρηση χρόνου. Δίνοντας εκ των πραγμάτων την άνεση, σε όσους το ήθελαν, να απαλλαγούν από τα ενοχοποιητικά στοιχεία. Κανένας δεν θα άφηνε στους υπολογιστές κάτι το επίμαχο, γνωρίζοντας ότι θα έρθει ο έλεγχος…

Κρίνοντας από όλα αυτά, αλλά και από πολλά άλλα, είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητο να θεσπιστούν νέοι κανόνες, προστασίας των επενδυτών και απόδοσης ποινικών ευθυνών στους παραβάτες.

«Ζιζάνια» πάντα θα υπάρχουν στην αγορά, αλλά όσο λιγότερα, τόσο καλύτερα για τους ισότιμους κανόνες όλων όσοι κινούνται στο «ναό» του χρήματος. Χωρίς εξειδικευμένη χρηματιστηριακή νομοθεσία και εποπτική πυγμή, θα έρθουν κι άλλες Folli…