Η νεκροψία για το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα

Πρέπει να ομολογήσω ότι η κατάσταση στον ΣΥΡΙΖΑ είναι κάπως  διασκεδαστική—είναι η περίπτωση όπου τώρα πληρώνονται οι παλιές αμαρτίες. Από μία άλλη οπτική γωνία, όμως,  η αποσύνθεση ενός κόμματος που κατάφερε – έστω και ελλειμματικά– να κυβερνήσει δεν ωφελεί υποχρεωτικά την δημοκρατία. Το πολιτικό θέαμα, εξάλλου, της κατρακύλας από την εξουσία, στην αξιωματική αντιπολίτευση και τώρα στην πλήρη  απαξίωση δεν θα έπρεπε να ευχαριστεί κανένα.

Στην διαδικασία αυτή ο ΣΥΡΙΖΑ πρόσφερε στην ελληνική κοινωνία μία μεγάλη υπηρεσία: με την ιδεοληψία του, τα ψέματά του και την διαχειριστική του ανεπάρκεια κατέρριψε το μύθο της αριστεράς που έχει ηθικό πλεονέκτημα και μπορεί να αντιμετωπίσει όλα τα προβλήματα με όφελος για όλους τους πολίτες. Μύθος που επέζησε από το τέλος του Εμφυλίου μέχρι το 2019.

Σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ δεν βρίσκεται σε περιδίνηση. Βρίσκεται σε κάθετη πτώση, που είναι αδύνατο να  ανακοπεί. Πολιτικά το θέμα είναι απλό: ακόμη κι αν το κόμμα καταφέρει τούτη την στιγμή να θάψει τα προσωπικά, ιδεολογικά και οργανωτικά χάσματά του, ποιος θα το εμπιστευτεί για να το ψηφίσει; Ίσως, μόνο οι 150.000 που ψήφισαν στις εκλογές για αντικαταστάτη του Αλέξη Τσίπρα και έβγαλαν Στέφανο Κασσελάκη.

Ο ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα πέθανε το 2023, όμως. Το 2019 υπέστη ένα σοβαρό αλλά όχι υποχρεωτικά θανατηφόρο δυστύχημα. Δεν το αξιολόγησε σωστά κι αυτό οδήγησε στην αποδημία του το 2023. Από εκεί και πέρα, η χώρα παρακολουθεί – με ανάμικτα συναισθήματα—τον επιθανάτιο ρόγχο.

Η νεκροψία θα δείξει ότι πρόκειται για αυτοκτονία. Ο ΣΥΡΙΖΑ φέρει την αποκλειστική ευθύνη για τις εξελίξεις – τις θέσεις και τις πράξεις—που τον κατέληξαν. Ήταν ένας διάτων αστήρ, που έκανε το πέρασμα του την κατάλληλη στιγμή – πριν ακολουθήσει την φυσιολογική του πορεία.

Το θέμα δεν είναι ο Κασσελάκης, δεν είναι η Νέα Αριστερά, δεν είναι οι φράξιες που έχουν απομείνει στο κόμμα. Το πρόβλημα είναι ο προσδιορισμός του ιδεολογικού χώρου με προέκταση τις πολιτικές πράξεις που τον εκφράζουν και συνιστούν πρόταση εξουσίας ανταποκρινόμενη στις επιθυμίες και απαιτήσεις της κοινωνίας.

Η εκεχειρία μέχρι τις εκλογές είναι διάφανο πέπλο που δεν πείθει κανένα. Κατανοητές οι προσπάθειες να διατηρηθεί μία επίφαση ενότητας. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένα καταφύγιο που τους έδωσε λόγο ύπαρξης και προοπτική. Η άνοδος από το 3% στο 33% αποτελεί πολιτικό εγχείρημα χωρίς προηγούμενο.  Δύσκολα εγκαταλείπεται η στέγη του.

Δυστυχώς, όμως, ουδείς φαίνεται να έχει συνειδητοποιήσει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα. Η αβρόχοις ποσί διάσπαση του 2015 θα όφειλε να είχε ορθά αξιολογηθεί από τους εναπομείναντες. Όταν ο πρωταγωνιστής υποχρεώθηκε να φύγει – σε μία πράξη σπάνιας πολιτικής ηθικής για τον ίδιο—έμεινε ένα άδειο κέλυφος. Αυτό πήρε ο Κασσελάκης και προσπαθεί μάταια να το ζωντανέψει.

Αντιπροσωπευτικό της κατάστασης είναι το ερώτημα στα χείλη όλων: αν ο Αλέξης θα πάει στο συνέδριο ή αν δεν θα εμφανιστεί; Κι αν πάει, αν θα μιλήσει ή όχι; Όταν, όμως, ένα κόμμα έχει εξελιχθεί σε μεσσιανικό, και μάλιστα χωρίς να γνωρίζει αν ο υποψήφιος μεσσίας αποδέχεται το ρόλο, τότε δεν λες πως έχει και προοπτική επιβίωσης.

Εξάλλου, είναι αμφίβολο αν ο πρώην αρχηγός μπορεί να γυρίσει το παιγνίδι—ακόμη κι αν το θελήσει. Η κατάρρευση έχει προχωρήσει τόσο πολύ, που πισωγύρισμα δεν υπάρχει.

Στις ευρωεκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ θα «πατώσει», αν καταφέρει να φτάσει μέχρι εκεί. Κανένας δεν θα εκπλαγεί αν στο συνέδριο υπάρξουν καταστροφικές εκρήξεις και η πορεία προς τις ευρωεκλογές διακοπεί άδοξα.

Είναι σαφές ότι βρισκόμαστε σε μία φάση μεγάλων ανακατατάξεων στο χώρο του κέντρου και της κεντροαριστεράς. Η απίστευτη αφέλεια των ερωτημάτων του Κασσελάκη μπορεί να μην απασχόλησε κανένα μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ (αλήθεια τι συμπέρασμα βγαίνει από αυτό;) αλλά το ερώτημα θα βρεθεί στην κορυφή των πολιτικών θεμάτων αμέσως μετά τις ευρωεκλογές.

Διαβάστε επίσης

Ριζωμένα προβλήματα επιδεχόμενα μόνο ριζικές λύσεις