Αντώνης Κεφαλάς-Αρθρογράφος
Με αισιοδοξία ξεκίνησε ο διαγωνισμός για την πώληση της ΛΑΡΚΟ. Μία από τις πιο ταλαιπωρημένες εταιρείες της χώρας, βαρίδι στο λαιμό όλων των κυβερνήσεων και πεδίο σκληρών ιδεολογικών μαχών μπορεί ίσως να βλέπει φως στην άκρη του τούνελ. Κι αυτό να μην είναι το φως της ατμομηχανής που έρχεται καταπάνω της.
Η εταιρεία στήθηκε στην περίοδο 1952-1954 (στην ουσία οι εγκαταστάσεις ολοκληρώθηκαν το 1955 και το εργοστάσιο λειτούργησε το 1956), ως διάδοχος της προπολεμικής ΛΟΚΡΙΣ. Στην διάρκεια της Κατοχής τα μεταλλεία της είχαν υποστεί εξοντωτική εξόρυξη, καθώς το νικέλιο και το κοβάλτιο ήταν πολύτιμα μέταλλα στους πολεμικούς εξοπλισμούς.
Από την πρώτη στιγμή της ίδρυσης της ως θυγατρική της Ανωνύμου Ελληνικής Εταιρείας Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων, η ΛΑΡΚΟ αντιμετώπισε σοβαρά τεχνικά προβλήματα τα οποία συνέχισαν να την καταδιώκουν σε όλη την πορεία της. Επιδιώκοντας να φέρει στην Ελλάδα την πλέον σύγχρονη μέθοδο παραγωγής ο Πρόδρομος Μποδοσάκης συνεργάζεται με την ήδη ανερχόμενη από τα συντρίμμια της KRUPP.
Το πρόβλημα είναι ότι η μέθοδος της Γερμανικής εταιρείας δεν είναι τελικά η πλέον κατάλληλα για το σιδηρομετάλλευμα της ΛΑΡΚΟ.
Η ΛΑΡΚΟ δεν κατάφερε να φτάσει σε επίπεδο συνεπούς και σχετικά οικονομικής (ανταγωνιστικής) παραγωγής παρά μόνο το… 1969, αφού πέρασε από 40 κύματα.
Άλλαξε δύο φορές την παραγωγική διαδικασία, ανεξαρτοποιήθηκε από την ΑΕΕΧΠΛ, συνεταιρίστηκε και στην συνέχεια χώρισε με την Γαλλική Le Nickel, συσσώρευσε ζημιές και δάνεια και ήταν πάντα έρμαιο των διακυμάνσεων της διεθνούς τιμής νικελίου.
Μία πιο ομαλή περίοδος ήταν αυτή των ετών 1969-1976, όπου και διεθνής ζήτηση υπάρχει και το προϊόν που παράγεται είναι άριστο. Ακριβώς τότε, όμως, η εταιρεία αντιμετωπίζει αυξήσεις κόστους λόγω απεργιών και της διολίσθησης της δραχμής. Ο Μποδοσάκης επιμένει να υλοποιήσει ένα μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα με έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος αλλά η ολοκλήρωση του συμπίπτει με την 2η πετρελαϊκή κρίση του 1978. Από εκεί και πέρα υπάρχει μόνο η κατηφόρα.
Η ΛΑΡΚΟ κοινωνικοποιήθηκε (!) το 1982. Το 1987 τίθεται σε εκκαθάριση με τη Νέα ΛΑΡΚΟ να παίρνει όλα τα περιουσιακά στοιχεία και την παλιά όλες τις ζημιές.
Μέχρι το 1990 το προσωπικό αυξάνεται από 1700 σε 2600 άτομα. Οι νέες διοικήσεις δεν καταφέρνουν καν να συνάψουν ορθές συμφωνίες αντιστάθμισης κινδύνου με αποτέλεσμα το 2004 η Νέα ΛΑΡΚΟ να έχει συσσωρεύσει ζημιές ισοδύναμες με 80 δις. δρχ. και η παλιά ΛΑΡΚΟ με 130 δις. δρχ. Στην περίοδο 2008-2011 η Ε.Ε. καταδίκασε την χώρα μας για παράνομες επιδοτήσεις.
Όποιος αγοράσει την ΛΑΡΚΟ σήμερα θα αγοράσει ένα βιομηχανικό κουφάρι. Η πραγματική περιουσία της είναι τα μεταλλεία. Όπως είχε έγκαιρα επισημάνει η διοίκηση της εταιρείας από το 2004, η λύση για την ΛΑΡΚΟ ήταν η στροφή από την πυρομεταλλουργία στην υδρομεταλλουργία—όπου το κόστος μειώνεται κατά τουλάχιστον 40% και η ανάκτηση νικελίου γίνεται και από πιο φτωχά μεταλλεύματα. Το θέμα αυτό, εξάλλου, αναλύει διεξοδικά ο καθηγητής Ι. Πασπαλιάρης στην Καθημερινή στις 29/11.
Αναπάντητο μένει το ερώτημα τι θα γίνει με το εργατικό δυναμικό – που φέρει τεράστια ευθύνη για την καταστροφή της εταιρείας. Επειδή η διαδικασία παραγωγής είναι συνεχής, 24 ώρες το 24ώρο, οι εργαζόμενοι κήρυσσαν απεργία σε ένα τμήμα του εργοστασίου, οπότε η παραγωγή σταματούσε.
Τα άλλα τμήματα πληρώνονταν, όμως, κανονικά διότι τυπικά δεν έφεραν ευθύνη για το σταμάτημα της παραγωγής.
Επιπλέον, κάθε φορά που σταματούσε η παραγωγή, η εταιρεία επωμιζόταν το τεράστιο κόστος της επανέναρξης, καθώς οι περιστροφικές υψικάμινες έπρεπε σταδιακά να ανεβάσουν θερμοκρασία στους 920 βαθμούς Κελσίου και οι ηλεκτροκάμινες στους 1200.
Θα δούμε ένα τέλος σ’ ένα δράμα που κρατά περίπου 70 χρόνια; Το 2007 είχε υπογραφεί μνημόνιο συνεργασίας με την Κυπριακή εταιρεία HCM για την χρήση της υδατομεταλλουργικής επεξεργασίας.
Η αλλαγή στην διοίκηση ακύρωσε την συμφωνία και έσπρωξε την εταιρεία βαθύτερα στον οικονομικό γκρεμό.
Ας ελπίσουμε ότι σήμερα θα επικρατήσουν πιο νηφάλιες σκέψεις.
Διαβάστε ακόμα:
ΤΑΙΠΕΔ: Προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός για το μεταλλευτικό συγκρότημα Λάρυμνας της ΛΑΡΚΟ
