Η Federal Reserve μείωσε τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης για τρίτη φορά το 2025, αλλά ο Τζερόμ Πάουελ προειδοποίησε ότι το περιθώριο για περαιτέρω μειώσεις στενεύει, καθώς το επιτόκιο πλησιάζει το «ουδέτερο» επίπεδο. Ο Πάουελ τόνισε ότι η Fed βρίσκεται πλέον σε θέση να περιμένει και να παρακολουθεί τη δυναμική της οικονομίας πριν εξετάσει νέα βήματα.

Η FOMC μείωσε το βασικό επιτόκιο στο 3,5%–3,75%, με τρία μέλη να διαφωνούν: δύο υπέρ παύσης και ένα υπέρ μεγαλύτερης μείωσης. Οι νέες προβλέψεις της Fed για το 2026 και 2027 έμειναν αμετάβλητες, δείχνοντας ελάχιστες επιπλέον μειώσεις μπροστά.

1

Η πορεία προς μια τρίτη μείωση είχε αμφισβητηθεί τις προηγούμενες εβδομάδες, λόγω έντονων διαφωνιών στην επιτροπή: οι «περιστερές» ζητούσαν χαλάρωση για να προστατευθεί μια εξασθενημένη αγορά εργασίας, ενώ τα «γεράκια» αντιτάσσονταν λόγω επιβράδυνσης της αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού. Παράλληλα, η έλλειψη πρόσφατων οικονομικών στοιχείων, εξαιτίας του shutdown, ενέτεινε την αβεβαιότητα, οδηγώντας σε σταθερότητα στις μακροοικονομικές προβλέψεις.

Η Fed προβλέπει πλέον ότι ο πληθωρισμός θα πέσει στο 3% το 2025, 2,5% το 2026 και 2,1% το 2027, ενώ η ανεργία θα κινηθεί γύρω στο 4,4%–4,5% τα επόμενα χρόνια. Παρά τον διχασμό, η τράπεζα υιοθέτησε μια πιο «περιστερενια» στάση, ανακοινώνοντας νέο πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων για να στηρίξει τη ρευστότητα στην αγορά βραχυπρόθεσμου δανεισμού.

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) θα έπρεπε να έχει μειώσει τα επιτόκια στο μισό της ποσοστιαίας μονάδας —δηλαδή στο διπλάσιο του σημερινού— μετά την τρίτη συνεχόμενη μείωση, συνεχίζοντας την πίεση που ασκεί στον πρόεδρό της, Τζερόμ Πάουελ.

Ο Τραμπ χαρακτήρισε τη μείωση κατά ένα τέταρτο της ποσοστιαίας μονάδας «έναν μάλλον μικρό αριθμό που θα μπορούσε να έχει διπλασιαστεί, τουλάχιστον διπλασιαστεί» και επέκρινε τον Πάουελ την Τετάρτη, αποκαλώντας τον «άκαμπτο» και «νεκρή κεφαλή» (“dead head”).

«Πρέπει να υιοθετήσουμε τη λογική ότι όταν μια χώρα πάει καλά, δεν θέλεις να σκοτώσεις την ανάπτυξη», είπε ο Τραμπ στον Λευκό Οίκο. «Κι αυτό ακριβώς κάνουν. Σκοτώνουν την ανάπτυξη».

Η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς (FOMC) ψήφισε με αναλογία 9–3 την Τετάρτη υπέρ της μείωσης του βασικού επιτοκίου των federal funds στο εύρος 3,5%–3,75%. Παράλληλα, άλλαξε διακριτικά τη διατύπωση της ανακοίνωσής της, αφήνοντας να εννοηθεί μεγαλύτερη αβεβαιότητα ως προς το πότε μπορεί να υπάρξει νέα μείωση επιτοκίων. Πρόκειται για την πρώτη φορά από το 2019 που τρία μέλη της Επιτροπής διαφωνούν με απόφαση νομισματικής πολιτικής, με ενστάσεις και από τις δύο πλευρές του φάσματος.

Ο Τραμπ έχει κινηθεί για να ενισχύσει τον έλεγχο του Λευκού Οίκου επί της κεντρικής τράπεζας στη δεύτερη θητεία του, εκφράζοντας τακτικά τη δυσαρέσκειά του επειδή η Fed, υπό τον Πάουελ, δεν έχει προχωρήσει σε πιο επιθετικές μειώσεις του κόστους δανεισμού και αναζητώντας νέο επικεφαλής, από τον οποίο —όπως έχει αφήσει να εννοηθεί— αναμένει περισσότερες μειώσεις επιτοκίων.

Η διαδικασία επιλογής βρίσκεται πλέον στα τελικά στάδια, με τον Τραμπ να δηλώνει την Τρίτη ότι εξετάζει «δύο–τρία διαφορετικά πρόσωπα» για τη θέση, αλλά ότι ήδη έχει «πολύ καλή ιδέα ποιον θέλω».

Ο διευθυντής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου (NEC), Κέβιν Χάσετ, θεωρείται το φαβορί για το αξίωμα, και ο Τραμπ έχει επανειλημμένα αφήσει υπαινιγμούς προς αυτή την κατεύθυνση, αν και είναι γνωστό ότι λαμβάνει απρόβλεπτες αποφάσεις σε θέματα προσώπων και τίποτα δεν είναι οριστικό πριν ανακοινωθεί η υποψηφιότητα. Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ επιβλέπει τη διαδικασία, με τους διοικητές της Fed Κρίστοφερ Γουόλερ και Μισέλ Μπάουμαν, τον πρώην διοικητή Κέβιν Γουόρς και τον Ρικ Ρίντερ της BlackRock να συγκαταλέγονται επίσης στους τελικούς υποψηφίους.

Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θα ανακοινώσει σύντομα την επιλογή του για νέο πρόεδρο της Fed, προειδοποιώντας όμως ότι η ανακοίνωση μπορεί να μετατεθεί για τις αρχές του 2026, αυξάνοντας την αγωνία των αγορών και των επενδυτών. Η θητεία του Πάουελ ως προέδρου λήγει τον Μάιο, αλλά μπορεί να παραμείνει μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου για ακόμη δύο χρόνια.

Ο Τραμπ αναμένεται να ξεκινήσει αυτή την εβδομάδα συνεντεύξεις με υποψήφιους, σύμφωνα με τους Financial Times, με τον ίδιο και τον Μπέσεντ να έχουν προγραμματίσει συνάντηση την Τετάρτη με τον Γουόρς. Ο Τραμπ και ο Μπέσεντ αναμένεται επίσης να πραγματοποιήσουν τουλάχιστον μία ακόμη συνέντευξη την επόμενη εβδομάδα.

Σε προεκλογική συγκέντρωση το βράδυ της Τρίτης, ο Τραμπ εξαπέλυσε νέα επίθεση στην ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα μπορούσε να επιδιώξει την απομάκρυνση διοικητών της Fed που διορίστηκαν από τον προκάτοχό του, Τζο Μπάιντεν, εάν οι διορισμοί τους είχαν υπογραφεί με αυτόματη υπογραφή (autopen).

Ένα τέτοιο σενάριο, ωστόσο, θεωρείται απίθανο. Οι διοικητές σχεδόν σίγουρα θα προσέβαλλαν δικαστικά οποιαδήποτε προσπάθεια ακύρωσης διορισμών που έχουν εγκριθεί από τη Γερουσία. Οι πρόεδροι ολοκληρώνουν επίσημα έναν διορισμό υπογράφοντας το σχετικό προεδρικό έγγραφο (commission) αφού η Γερουσία εγκρίνει τον υποψήφιο.

Νωρίτερα μέσα στη χρονιά, ο Τραμπ επιχείρησε να παύσει τη διοικητή της Fed Λίζα Κουκ, επικαλούμενος ισχυρισμούς ότι είχε διαπράξει απάτη σε στεγαστικό δάνειο. Η Κουκ αρνείται οποιοδήποτε παράπτωμα και έχει προσφύγει στη Δικαιοσύνη για να μπλοκάρει την απομάκρυνσή της. Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι θα εξετάσει την υπόθεση σε ακροαματική διαδικασία τον Ιανουάριο.

Διαβάστε επίσης 

ΗΠΑ: Πενταετές ιστορικό social media για είσοδο στη χώρα – Ανάμεσα στις 42 χώρες και η Ελλάδα\

FED: Μείωσε κατά 0,25% τα βασικά επιτόκια – Διχασμένες προβλέψεις για το 2026

ΗΠΑ: Εντός δύο εβδομάδων η «τελική απόφαση» Τραμπ για τη Fed – Ποιο είναι το φαβορί για τη θέση