Τι θα ισχύσει για τις επικουρικές συντάξεις από το 2022

Εγγύηση ελάχιστης επικουρικής σύνταξης ανάλογα με τις συσσωρευμένες εισφορές

Η δημιουργία «ατομικού κουμπαρά» με στόχο την εξασφάλιση υψηλότερων επικουρικών συντάξεων σε βάθος 25ετίας από 1η Ιανουαρίου του 2022, η λειτουργία κεφαλαιοποιητικού πυλώνα στην επικουρική ασφάλιση για την αντιμετώπιση του δημογραφικού και η διασφάλιση των υφιστάμενων συντάξεων είναι οι βασικοί άξονες του νομοσχεδίου για τη νέα επικουρική ασφάλιση.

Μεθαύριο Τετάρτη 23 Ιουνίου, ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Πάνος Τσακλόγλου αναμένεται να παρουσιάσει στο υπουργικό συμβούλιο το νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση στην επικουρική ασφάλιση και αμέσως μετά θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Στόχος της κυβέρνησης είναι η ψήφιση του νομοσχεδίου να ολοκληρωθεί το πρώτο 10πενθήμερο του Ιουλίου.

Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχεδιασμό, το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης θα αφορά νέους ασφαλισμένους, αλλά προαιρετικά θα μπορούν να ενταχθούν και ήδη εργαζόμενοι πιθανότατα έως 35 χρονών. Στο νομοσχέδιο θα προβλέπεται μίνιμουμ εγγύηση των παροχών ανάλογα με το ύψος των συσσωρευμένων εισφορών στον ατομικό κουμπαρά, ενώ θα δίνεται η δυνατότητα στον ασφαλισμένο, ανά τριετία, να επιλέγει μεταξύ υψηλού, ενδιάμεσου και χαμηλού ρίσκου επένδυση των εισφορών του. Το νέο ταμείο θα διατηρήσει το δημόσιο χαρακτήρα του, ενώ η διαχείριση των κεφαλαίων του θα ανατίθεται σε ιδιωτικούς φορείς.

Το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης είναι κεφαλαιοποιητικό, δηλαδή οι εισφορές των νέων εργαζομένων, αντί να χρηματοδοτούν τις επικουρικές συντάξεις των τωρινών συνταξιούχων, θα αποταμιεύονται και θα επενδύονται για τις συντάξεις των ίδιων των ασφαλισμένων. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, θα δημιουργηθεί ένα μεγάλο αποθεματικό κεφάλαιο αποκλειστικά για τις συντάξεις των νέων εργαζομένων, που θα λειτουργήσει και ως μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας.

Ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Πάνος Τσακλόγλου, έχει πολλάκις επισημάνει ότι οι συντάξεις των σημερινών συνταξιούχων που καταβάλλονται με βάση το υφιστάμενο σύστημα δεν θα θιγούν και θα καλύπτονται μέσω του κρατικού προϋπολογισμού.

Το mononews.gr δίνει απαντήσεις για τον τρόπο λειτουργίας του νέου επικουρικού ταμείου

1. Ποιους αφορά νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης;

Το νέο σύστημα Επικουρικής Ασφάλισης αφορά:

•​τους νέους μισθωτούς δημόσιου και ιδιωτικού τομέα που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας

•​τους νέους αυτοαπασχολούμενους που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας και απασχολούνται σε κλάδους στους οποίους σήμερα είναι υποχρεωτική η επικουρική ασφάλιση (π.χ. μηχανικοί, δικηγόροι), και

•​σε εθελοντική βάση, όλους τους υφιστάμενους εργαζομένους (μισθωτούς και αυτοαπασχολούμενους) ηλικίας έως 35 ετών.

2. Τι ακριβώς αλλάζει με το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης;

•​Οι εισφορές επικουρικής ασφάλισης κάθε νέου ασφαλισμένου θα μπαίνουν στον ατομικό του «κουμπαρά» και θα επενδύονται (αντί να χρησιμοποιούνται για την πληρωμή των σημερινών συντάξεων).

•​Ο ασφαλισμένος θα βλέπει στον «ατομικό» του κουμπαρά τις ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί από τον εργοδότη ή τον ίδιο (εφόσον πρόκειται για αυτοαπασχολούμενο). Ανά πάσα στιγμή θα μπορεί να ελέγξει τις αποδόσεις των επενδύσεων που αντιστοιχούν στις εισφορές του, μέσα από την οθόνη του υπολογιστή του ή του κινητού του τηλεφώνου, όπως για παράδειγμα, μπορεί σήμερα να ελέγξει την κίνηση του τραπεζικού του λογαριασμού.

•​Όταν ο ασφαλισμένος συνταξιοδοτηθεί θα λαμβάνει επικουρική σύνταξη βασισμένη στο ποσό των εισφορών του και στην απόδοση των επενδύσεών του. Συνεπώς, δεν θα εξαρτάται η επικουρική του σύνταξη από το δημογραφικό, δηλαδή από το πλήθος των εργαζομένων σε σχέση με το πλήθος των συνταξιούχων, αλλά από τις αποδόσεις των επενδύσεων. Σημειώνεται ότι η νέα επικουρική έχει ακριβώς τις ίδιες καλύψεις με τη σημερινή. Δηλαδή, μεταβιβάζεται ως σύνταξη χηρείας και εμπεριέχει κάλυψη για τυχόν αναπηρία.

3. Ποιο είναι το ύψος των εισφορών για το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης;

Οι εισφορές στο νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης θα παραμένουν ίδιες με σήμερα.

•​6% για τους μισθωτούς (3% από τον εργοδότη συν 3% παρακρατούνται από τον μικτό μισθό του εργαζομένου)

•​βάσει μίας εκ των τριών ασφαλιστικών κατηγοριών για τους αυτοτελώς απασχολούμενους (κατ’ επιλογήν τους).

4. Πώς θα επενδύονται τα χρήματα των εισφορών;

Στο πλαίσιο του νέου συστήματος επικουρικής ασφάλισης θα συσταθεί ένα νέο Δημόσιο Ταμείο, το οποίο θα έχει την αποκλειστική ευθύνη για τη διαχείριση των εισφορών των ασφαλισμένων. Οι επενδύσεις θα γίνονται σε αυστηρό πλαίσιο ελέγχου και εποπτείας από εποπτικές αρχές, ενώ θα καθορίζεται ανώτατη έκθεση ανά είδος επένδυσης προκειμένου να υπάρχει διασπορά του ρίσκου της αγοράς.

Το Δημόσιο Ταμείο θα μπορεί να συνεργάζεται με διαχειριστές κεφαλαίων. Υπογραμμίζεται ότι οι εισφορές των ασφαλισμένων θα παραμένουν στην ευθύνη και ιδιοκτησία του Δημόσιου Ταμείου.

Ασφαλισμένοι και μελλοντικοί συνταξιούχοι θα συμβάλλονται αποκλειστικά με το Δημόσιο Ταμείο, το οποίο θα είναι ο μοναδικός υπεύθυνος απέναντί τους για τη διαχείριση των εισφορών, τις επενδύσεις και την καταβολή των επικουρικών συντάξεων.

Η επικουρική ασφάλιση δεν ιδιωτικοποιείται. Το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης παραμένει δημόσιο, ως μέρος του πρώτου πυλώνα ασφάλισης, για τον οποίο το κράτος και συνταγματικά φέρει την πλήρη ευθύνη και εγγυάται για αυτόν.

5. Ποιο θα είναι το κόστος μετάβασης από το παλιό στο νέο σύστημα; Πως θα χρηματοδοτηθεί;

Για την εκτίμηση του κόστους, των οικονομικών ωφελειών και της επίδρασης της εισαγωγής του νέου συστήματος στα δημόσια οικονομικά και το δημόσιο χρέος, εκπονούνται τρεις επιστημονικές μελέτες που θα κατατεθούν μαζί με το σχετικό νομοσχέδιο στη Βουλή: Μία μακροοικονομική μελέτη, μία αναλογιστική μελέτη και μία μελέτη για τη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους.

Το κόστος εξετάζεται να χρηματοδοτηθεί: (α) από το ΑΚΑΓΕ, το Ταμείο για την αλληλεγγύη των γενεών, το οποίο σήμερα έχει αποθεματικά που υπερβαίνουν τα 10 δισ. ευρώ και τα οποία διαρκώς αυξάνονται κατά περίπου 1 δισ. το χρόνο, και, (β) από τον Τακτικό Προϋπολογισμό. Το μεταβατικό κόστος κατανέμεται σε βάθος χρόνου 60 ετών, με τα πρώτα χρόνια να είναι σχετικά χαμηλό.

Όμως, το παραπάνω κόστος είναι το «ακαθάριστο» κόστος της εισαγωγής του νέου συστήματος επικουρικής ασφάλισης. Μεγάλο μέρος των πόρων του νέου Ταμείου θα επενδυθούν στην ελληνική οικονομία, δίνοντας ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη, την απασχόληση, την παραγωγικότητα, τους μισθούς και, εν τέλει τα δημόσια έσοδα (άμεση και έμμεση φορολογία και εισφορές κοινωνικής ασφάλισης).

6. Οι επικουρικές συντάξεις των σημερινών συνταξιούχων ή όσων δεν ενταχθούν στο νέο σύστημα θα μειωθούν;

Όχι. Οι σημερινές επικουρικές συντάξεις δεν επηρεάζονται. Ούτε οι κύριες συντάξεις επηρεάζονται από το νέο σύστημα. Ο τρόπος υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων των σημερινών εργαζομένων που παραμένουν στο υφιστάμενο σύστημα επικουρικής ασφάλισης θα παραμείνει ως έχει.

7. Ποιες χώρες έχουν αντίστοιχα συστήματα;

Σχεδόν όλες οι προηγμένες χώρες έχουν αναπτύξει κεφαλαιοποιητικά συστήματα ασφάλισης, είτε μέσω του δεύτερου πυλώνα (Επαγγελματικά Ταμεία) είτε μέσω του Δημόσιου Πυλώνα (π.χ. Σουηδία και Δανία). Οι χώρες με τα πιο αναπτυγμένα κεφαλαιοποιητικά συστήματα ασφάλισης είναι οι χώρες που φημίζονται για το κοινωνικό τους κράτος (Δανία, Ολλανδία, Σουηδία, Καναδάς, Φινλανδία).

8. Καταργείται η αλληλεγγύη των γενεών;

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, ενισχύεται η αλληλεγγύη των γενεών και γίνεται αμφίδρομη. Όπως επισημαίνει ο κ. Τσακλόγλου δεν επηρεάζονται οι υφιστάμενες συντάξεις, ενώ παράλληλα προωθείται έμπρακτα η αλληλεγγύη στον νέο εργαζόμενο, απεμπλέκοντας ένα μέρος των εισφορών του (αυτές που αφορούν την επικουρική ασφάλιση) από την πληρωμή των σημερινών συντάξεων, με την τοποθέτησή τους στον ατομικό του λογαριασμό.

Διαβάστε επίσης:

Πώς μπαίνουν στο «παιχνίδι» έκδοσης συντάξεων δικηγόροι και λογιστές

Υπουργείο Εργασίας: Επιταχύνονται οι εκδόσεις συντάξεων για Έλληνες που έχουν εργαστεί σε διεθνείς οργανισμούς

Αποφάσεις «βόμβα» ΣτΕ: Επιστρέφονται φόροι σε χιλιάδες συνταξιούχους