Ο «χάρτης» των ληξιπρόθεσμων χρεών – Πάνω από 3,5 εκατ. πολίτες χρωστούν έως 10.000 ευρώ

Πάνω από 740.000 φορολογούμενοι άνοιξαν… λογαριασμούς με την εφορία μόνο μέσα σε έναν χρόνο και διαθέτουν ληξιπρόθεσμα χρέη, δηλαδή από την περίοδο που έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή του ο πληθωρισμός στην Ελλάδα.

Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να διογκωθούν οι απλήρωτοι φόροι, αλλά και ο αριθμός των φορολογούμενων που δεν κατάφεραν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους έναντι του δημοσίου, δηλαδή προς εφορία και ασφαλιστικά ταμεία.

Την ίδια ώρα, πάντως αύξηση παρατηρείται αύξηση και στα ληξιπρόθεσμα χρέη του δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα.

Ληξιπρόθεσμα χρέη στην εφορία

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο στο τέλος του Ιουλίου του 2022, διαμορφώθηκε στα 112,6 δις ευρώ, αυξημένο κατά 3,7 δις ευρώ σε σχέση με τον Ιούλιο του 2021. Η αύξηση αυτή υπολογίζεται από (α) τις νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές ύψους 7,9 δις ευρώ, συν (β) τις ληξιπρόθεσμες οφειλές κατά την 1/8/2021 που βεβαιώθηκαν μεταγενέστερα ύψους 2,1 δις ευρώ, μείον (γ) τις εισπράξεις και διαγραφές 6,3 δις ευρώ.

Σημειώνεται ότι ποσοστό 23,2% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, που αντιστοιχεί σε 26,1 δις ευρώ, αφορά σε οφειλές που χαρακτηρίζονται ως ανεπίδεκτες είσπραξης. Κατά συνέπεια το «πραγματικό» ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο, δηλαδή το συνολικό υπόλοιπο μετά την αφαίρεση του ανεπίδεκτου είσπραξης υπολοίπου ανέρχεται την 1/8/2022 στα 86,5 δις ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 2,3 δις ευρώ σε ετήσια βάση.

Μόνο το 51,4% που αντιστοιχεί σε 44,4 δις ευρώ, πηγάζει από φορολογικές οφειλές (άμεσοι και έμμεσοι φόροι, φόροι στην περιουσία, ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης κτλ.). Το υπόλοιπο των πραγματικών ληξιπρόθεσμων οφειλών προέρχεται από άλλες κατηγορίες οφειλής, οι οποίες παρουσιάζουν χαμηλό ποσοστό είσπραξης. Σε αυτές περιλαμβάνονται τα πρόστιμα (φορολογικά και μη φορολογικά) τα οποία αποτελούν το 27,8% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, καθώς αγγίζουν τα 24,1 δις ευρώ και οι μη φορολογικές οφειλές (καταπτώσεις εγγυήσεων, δικαστικά έξοδα, καταλογισμοί κτλ.), οι οποίες αποτελούν το 20,8% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 18 δις ευρώ.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι 8,8 δις ευρώ από τις φορολογικές οφειλές πηγάζουν από αφερέγγυους οφειλέτες και 9,5 δις ευρώ αφορούν σε οφειλές με λήξη δόσεων πέραν της τελευταίας δεκαετίας, απομένουν 26,1 δις ευρώ οφειλών από τις οποίες, σύμφωνα με στοιχεία της ΑΑΔΕ, πηγάζει άνω του 90% των εισπράξεων. Με άλλα λόγια το σύνολο σχεδόν των εισπράξεων προέρχεται από μόλις το 30% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, που ισοδυναμεί με το 23% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου.

Χαρακτηριστικό είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος του νέου ληξιπρόθεσμου υπολοίπου πηγάζει από την κατηγορία του φόρου Εισοδήματος (1,3 δις ευρώ) και τον ΦΠΑ (1,7 δις ευρώ). Παράλληλα σημειώνεται ότι το νέο ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο επιβαρύνεται από ακραίες τιμές, καθώς περίπου 23% αυτού (που αντιστοιχεί σε 1,1 δις ευρώ) προέρχεται από μόλις 22 οφειλέτες.

Αναφορικά με τον συνολικό αριθμό των οφειλετών, στο τέλος του Ιουλίου του 2022 παρατηρείται αύξηση κατά 741.827 πρόσωπα (φυσικά και νομικά) σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021 με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται στους 4.230.900 οφειλέτες. Η εν λόγω αύξηση διαπιστώνεται σε όλες τις κατηγορίες οφειλής, ενώ πηγάζει πρωτίστως από τις δύο χαμηλότερες κατηγορίες, δηλαδή αυτές που περιλαμβάνουν ποσά μέχρι 500 ευρώ.

Ειδικότερα, στις ανωτέρω κατηγορίες οφειλής παρουσιάζεται συνολική αύξηση των οφειλετών κατά  692.413 πρόσωπα σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους, με αποτέλεσμα να αγγίζουν αθροιστικά τα 2.427.795 πρόσωπα, αριθμός που αντιστοιχεί στο 57,4% του συνόλου των οφειλετών.

Κατανομή πλήθους οφειλετών με χρέη προς τη Φορολογική Διοίκηση

Παράλληλα, αύξηση του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σε ετήσια βάση παρατηρείται σε όλες σχεδόν τις κατηγορίες οφειλής, με τη μεγαλύτερη να πηγάζει από τους οφειλέτες με ύψος οφειλής άνω του 1 εκατ. ευρώ (αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σε αυτήν την κατηγορία κατά 2,7 δις ευρώ), ο αριθμός των οποίων σημείωσε αύξηση κατά 319 πρόσωπα. Σημειώνεται ότι στη συγκεκριμένη κατηγορία οφειλής συγκεντρώνεται το 80% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου και μόλις το 0,2% των οφειλετών.

Στην αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου στο εύρος οφειλής άνω του 1 εκατ. ευρώ σημαντική είναι η συνεισφορά των νομικών προσώπων καθώς οι οφειλές που προέρχονται από αυτά αυξήθηκαν κατά 2,3 δις ευρώ σε ετήσια βάση. Σημειώνεται ότι από τα νομικά πρόσωπα προέρχεται το 73% των οφειλών στο συγκεκριμένο εύρος οφειλής με το ληξιπρόθεσμο υπόλοιπό τους να αγγίζει στο τέλος του Ιουλίου του 2022 τα 65,8 δις ευρώ. Αντίστοιχα το πλήθος των νομικών προσώπων που οφείλουν πάνω από 1 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκε στα 5.407, καθώς αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 203 νομικά πρόσωπα.

Κατανομή ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση, σε εκατ. ευρώ

Ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις στα Ταμεία

Σύμφωνα με την 2η Τριμηνιαία Έκθεση Προόδου Έτους 2022 του ΚΕΑΟ, το σύνολο των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών στο τέλος του Ιουνίου 2022 διαμορφώθηκε στα 43,4 δις ευρώ, δηλαδή παρουσίασε αύξηση κατά 590,4 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Η αύξηση αυτή προέρχεται τόσο από την αύξηση των κύριων οφειλών (κατά 180 εκατ. ευρώ), όσο και των πρόσθετων τελών (κατά 410,4 εκατ. ευρώ).

Σε ετήσια βάση, αύξηση παρουσίασε ο αριθμός των μητρώων των οφειλετών κατά 439.201, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός των μητρώων με οφειλές σε ασφαλιστικά ταμεία να διαμορφώνεται στο τέλος του δεύτερου τριμήνου του 2022 σε 2.392.558 μητρώα. Αύξηση του αριθμού των μητρώων παρουσιάζεται σε όλες τις κατηγορίες οφειλής, με την μεγαλύτερη να σημειώνεται στις οφειλές μεταξύ 10.000 και 100.000 ευρώ (κατά 161.059 μητρώα).

Επιπλέον, αύξηση παρατηρείται στις συνολικές οφειλές κατά περίπου 5,4 δις ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους, η οποία οφείλεται τόσο σε αύξηση των κύριων οφειλών (κατά 3,7 δις ευρώ), όσο και των πρόσθετων τελών (αύξηση κατά 1,7 δις ευρώ). Αναλυτικότερα, αύξηση σημειώνεται σε όλες τις κατηγορίες κύριας οφειλής με τη μεγαλύτερη (κατά 1,8 δις ευρώ) να εντοπίζεται στο εύρος οφειλής μεταξύ 10.000 και 100.000 ευρώ, στην οποία συσσωρεύεται το 44,4% των οφειλών.

 Κατανομή πλήθους μητρώων οφειλετών με χρέη προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης

Κατανομή κύριων οφειλών προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, σε εκατ. ευρώ

Ληξιπρόθεσμα χρέη δημοσίου

Αύξηση παρουσιάζουν τον Ιούλιο και οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του δημοσίου προς τους ιδιώτες. Παρά το γεγονός ότι ένα από τα 22 προαπαιτούμενα που θα πρέπει να έχει εκπληρωθεί έως το τέλος Οκτωβρίου για την αποδέσμευση της τελευταίας δόσης των 748 εκατ. ευρώ από τους θεσμούς, τον Ιούλιο του 2022 καταγράφηκε αύξηση των συνολικών ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου κατά 162 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2021.

Ειδικότερα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές αυξήθηκαν κατά 12 εκατ. ευρώ φτάνοντας τα 1.781 εκατ. ευρώ και οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων αυξήθηκαν κατά 150 εκατ. ευρώ φτάνοντας τα 697 εκατ. ευρώ

Σημειώνεται πως το ελληνικό δημόσιο θα πρέπει να μηδενίσει το «στοκ» των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τον ιδιωτικό τομέα.

Διαβάστε επίσης

Πασίγνωστη οικογένεια πίσω από τα ληξιπρόθεσμα χρέη των 800 εκατ. προς το Δημόσιο που «έσκασαν» τον Φεβρουάριο