ΕΝΦΙΑ: Στα τέλη Σεπτεμβρίου ο μειωμένος φόρος- Αναλυτικά παραδείγματα

Το αργότερο έως τα μέσα Σεπτεμβρίου θέλει να αποστείλει η ΑΑΔΕ τα φετινά εκκαθαριστικά του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), ενώ παράλληλα, η πρώτη δόση αναμένεται να κατατεθεί στα τέλη του επόμενου μήνα, μαζί με την δεύτερη δόση του φόρου εισοδήματος.

Ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), Γιώργος Πιτσιλής κοινοποίησε χθες στις αρμόδιες υπηρεσίες την εγκύκλιο με τις νέες διατάξεις, που ψηφίστηκαν την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή, με στόχο να αναρτηθούν τα εκκαθαριστικά στο Taxis την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου ή, το αργότερο, στις αρχές του Σεπτεμβρίου.

Υπενθυμίζεται ότι, βάσει σχετικού νομοσχεδίου της νέας κυβέρνησης, που έχει ήδη ψηφιστεί, ενεργοποιούνται για πρώτη φορά οι μειώσεις που έχουν προβλεφθεί για τον φόρο ακινήτων, οι οποίες κατά μέσο όρο θα ελαφρύνουν τους ιδιοκτήτες κατά 21,72%. Μειώσεις δεν προβλέπονται για τα νομικά πρόσωπα.

Ειδικότερα, όπως σημειώνεται στην εγκύκλιο, με τις διατάξεις του νόμου 4621/19 χορηγείται μείωση στο ποσό του ΕΝΦΙΑ φυσικών προσώπων, ανάλογα με τη συνολική αξία της περιουσίας τους ως εξής:

α) για αξία ακίνητης περιουσίας μέχρι 60.000 ευρώ, κατά ποσοστό 30%
β) για αξία ακίνητης περιουσίας μέχρι 70.000 ευρώ, κατά ποσοστό 27%
γ) για αξία ακίνητης περιουσίας μέχρι 80.000 ευρώ, κατά ποσοστό 25%
δ) για αξία ακίνητης περιουσίας μέχρι 1.000.000 ευρώ, κατά ποσοστό 20%
ε) για αξία ακίνητης περιουσίας άνω του 1.000.000 ευρώ, κατά ποσοστό 10%.

Σημειώνεται ότι στη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας δεν συνυπολογίζεται η αξία των δικαιωμάτων επί των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού, όπως ακριβώς προέβλεπε και η αντίστοιχη διάταξη της προηγούμενης κυβέρνησης. Αυτό ισχύει, καθώς οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ δεν είναι δυνατό να υπολογίσουν την αξία των αγροτεμαχίων, λόγω ελλιπών στοιχείων. Άλλωστε, τα εκτός σχεδίου ακίνητα εξαιρούνται από το Συμπληρωματικό Φόρο, ο οποίος ως γνωστόν υπολογίζεται επί της συνολικής αξίας των ακινήτων, σε αντίθεση με τον Κύριο Φόρο, ο οποίος υπολογίζεται σε κάθε ακίνητο ξεχωριστά.

Περί τα 7 εκατ. ιδιοκτήτες αναμένεται να ωφεληθούν από την μείωση του ΕΝΦΙΑ, αριθμός που αφορά στο σύνολο των φυσικών προσώπων, που έχουν εμπράγματα δικαιώματα σε ακίνητα -πλήρη κυριότητα, ψιλή κυριότητα ή επικαρπία. Από τη μείωση του ΕΝΦΙΑ δεν θα ωφεληθούν μόνο οι «μικροί», που ούτως ή άλλως καλύπτονταν κι από τη διάταξη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και οι «μεσαίοι», που έμεναν εκτός σχεδιασμού φοροελάφρυνσης και τώρα αναμένεται να δουν ελαφρύνσεις έως και 20%.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι ιδιοκτήτες με αξία ακίνητης περιουσίας μεγαλύτερη από 200.000 ευρώ, που θα δουν μειώσεις φόρου, αγγίζουν τους 474.000. Έτσι δικαιολογείται και η αύξηση του δημοσιονομικού κόστους στα 465 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου 200 εκατ. ευρώ παραπάνω από την αρχική πρόβλεψη.

Σημειώνεται ότι ο ΕΝΦΙΑ θα υπολογιστεί με βάση τις ισχύουσες αντικειμενικές αξίες και στο σύνολο του φόρου (κύριο και συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ) θα εφαρμοστεί ο μειωτικός συντελεστής 10%-30%, ανάλογα με το ύψος της ακίνητης περιουσίας.

Σύμφωνα με τα όσα υπολογίζει η στατιστική ανάλυση του υπουργείου Οικονομικών:

– Η μείωση που θα δουν 7,2 εκατ. πολίτες με ακίνητη περιουσία έως 500.000 ευρώ αποτελεί το 86% της συνολικής ελάφρυνσης.

– Όσοι έχουν ακίνητη περιουσία μέχρι 200.000 ευρώ θα έχουν το 67% της συνολικής ελάφρυνσης.

– 1,3 εκατ. ιδιοκτήτες με αξία ακίνητης περιουσίας από 80.000 έως 200.000 ευρώ, θα έχουν μείωση φόρου από 90 μέχρι 170 ευρώ.

– 14.841 ιδιοκτήτες με αξία ακίνητης περιουσίας άνω του 1 εκατ. ευρώ θα έχουν συνολική ελάφρυνση 22 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου 1.480 ευρώ έκαστος κατά μέσο όρο.

Παράλληλα με την εκκαθάριση, η ΑΑΔΕ θα προχωρήσει σε διασταύρωση των στοιχείων της ακίνητης περιουσίας των φορολογούμενων με τις φορολογικές δηλώσεις που υπέβαλαν, ώστε να εντοπιστούν όσοι πληρούν τα εισοδηματικά και περιουσιακά στοιχεία για να πληρώσουν φέτος μισό ΕΝΦΙΑ ή να απαλλαγούν πλήρως από τον φόρο, κάτι που συμβαίνει κάθε χρόνο. Σημειώνεται ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την μερική ή ολική μείωση είναι οι ιδιοκτήτες ακινήτων να έχουν υποβάλει εμπρόθεσμα τις φορολογικές τους δηλώσεις και τις δηλώσεις Ε9.

Υπενθυμίζεται ότι η διαδικασία χορήγησης εκπτώσεων είναι αυτοματοποιημένη για τα φυσικά πρόσωπα, χωρίς να χρειάζεται η υποβολή πρόσθετων δικαιολογητικών, παρά μόνο εφόσον διαπιστωθούν λάθη.

Σχηματικά αναφέρεται ότι έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ δικαιούνται οι ιδιοκτήτες ακινήτων, εφόσον:

-Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του προηγούμενου φορολογικού έτους δεν υπερβαίνει τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον/τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος.

-Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο/η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, λαμβανομένου υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος, δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα και η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου, δεν υπερβαίνει το ποσό των 85.000 ευρώ για τον άγαμο, των 150.000 ευρώ για τον έγγαμο (και τον/τη σύζυγό του ή τη μονογονεϊκή οικογένεια) με ένα εξαρτώμενο τέκνο και των 200.000 ευρώ για τον έγγαμο (τον/τη σύζυγό του και τα εξαρτώμενα τέκνα τους ή τη μονογονεϊκή οικογένεια) με δύο εξαρτώμενα τέκνα.

Ταυτόχρονα, πλήρη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ χορηγείται στις οικογένειες που είναι τρίτεκνες ή πολύτεκνες ή περιλαμβάνουν ανάπηρα άτομα κατά ποσοστά 80% και άνω, εφόσον τηρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

-Το συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα του προηγούμενου έτους να μην έχει υπερβεί τις 12.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος και

-Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων, στα οποία κατέχουν δικαιώματα πλήρους ή ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας ο υπόχρεος υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του να μην υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.

Ενδεικτικά παραδείγματα μείωσης του ΕΝΦΙΑ

Οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών επεξεργάστηκαν και έδωσαν, πριν από λίγες μέρες στην δημοσιότητα ενδεικτικά παραδείγματα για την μείωση του ΕΝΦΙΑ. Μερικά από αυτά είναι τα ακόλουθα:

– Φορολογούμενος με διαμέρισμα Α΄ ορόφου 110 τ.μ., κατασκευής 1980, στη ΙΖ Ζώνη του Δήμου Περιστερίου με αξία 55.440 ευρώ πλήρωσε ΕΝΦΙΑ 322,19 ευρώ το 2018. Φέτος θα πληρώσει 225,53 ευρώ, δηλαδή 96,66 ευρώ ή 30% λιγότερο.

– Φορολογούμενος με: (α) διαμέρισμα Δ΄ ορόφου 100 τ.μ., κατασκευής 1996, στη Β΄ Ζώνη του Δήμου Αγίας Παρασκευής Αττικής με αξία 104.650 ευρώ και (β) εξοχική μονοκατοικία 70 τ.μ. στη Ζ΄ Ζώνη του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου Αττικής, κατασκευής 1985 και αξίας 52.500 ευρώ, πλήρωσε πέρυσι 667,05 ευρώ για συνολική αξία περιουσίας 157.150 ευρώ. Φέτος θα πληρώσει 533,64 ευρώ, δηλαδή 133,41 ευρώ ή 20% λιγότερο.

– Φορολογούμενος με διαμέρισμα Γ΄ ορόφου 130 τ.μ., κατασκευής 1990, στη Δ΄ Ζώνη του Δήμου Κορδελιού-Ευόσμου της Θεσσαλονίκης με αξία 67.568 ευρώ πλήρωσε ΕΝΦΙΑ 371,32 ευρώ πέρυσι. Φέτος θα πληρώσει 271,06 ευρώ, δηλαδή 100,26 ευρώ ή 27% λιγότερο.

Υπενθυμίζεται ότι στο δημοσιονομικό σχεδιασμό συμπεριλαμβάνεται η περαιτέρω ελάφρυνση του φόρου ακινήτων κατά 10%, ωστόσο το εάν αυτό συμβεί το 2020 ή αργότερα, θα κριθεί κατά τις κρίσιμες διαβουλεύσεις με τους Θεσμούς για τον Προϋπολογισμό του επόμενου έτους.

Η εξίσωση γίνεται, μάλιστα, ακόμα πιο δύσκολη, καθώς παραμένει η μεταμνημονιακή δέσμευση για εξίσωση των εμπορικών με τις αντικειμενικές αξίες. Με δεδομένο, δε, ότι η φετινή αναπροσαρμογή πήγε… περίπατο λόγω εκλογών- υποτίθεται ότι θα γινόταν την Άνοιξη- μένει να διευκρινιστεί εάν αυτή η επίπονη διαδικασία θα ολοκληρωθεί μέσα σε μια χρονιά, δηλαδή το 2020 ή θα «απλώσει» σε δύο χρόνια, όπως ήταν προγραμματισμένο.

Ορίζεται επίσης ότι η καταβολή της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ θα γίνει τον Σεπτέμβριο του 2019, εφόσον η πράξη προσδιορισμού του φόρου εκδοθεί πριν από τις 16 Σεπτεμβρίου. Στόχος είναι να εξοφληθεί ο φόρος σε 5 μηνιαίες δόσεις, με πρώτη έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2019 (ταυτόχρονα με τη 2η δόση του φόρου εισοδήματος) και τελευταία έως τις 31 Ιανουαρίου 2020.