Στάσιμη έχει παραμείνει η αύξηση της παραγωγικότητας της ελληνικής οικονομίας από την Ευρωπαϊκή Κρίση Χρέους του 2010, παρά τις  σημαντικές μεταρρυθμίσεις που έχουν πραγματοποιηθεί στη χώρα, επισημαίνει μεταξύ άλλων σε μελέτη του το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ).

Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά, τα δεδομένα σε επίπεδο επιχειρήσεων δείχνουν ότι η μη σωστή κατανομή των πόρων επιδεινώθηκε από το 2009 έως το 2020, ιδίως στον τομέα μη εμπορεύσιμων υπηρεσιών και στις μικρότερες επιχειρήσεις.

1

Παρόλο που πολλές επιχειρήσεις έχουν γίνει πιο παραγωγικές και έχουν εμφανιστεί νέες υψηλού δυναμικού, η ανάπτυξή τους δεν ήταν επαρκής για να ενισχύσει τη συνολική παραγωγικότητα, τονίζει το ΔΝΤ.

Παράλληλα, αναφέρει ότι δεδομένου ότι η παραγωγική τεχνολογία θα έπρεπε να είχε παραμείνει σταθερή, αν όχι να έχει βελτιωθεί με την πάροδο του χρόνου, η κακή κατανομή των πόρων είναι ίσως ο κύριος λόγος για την υποτονική αύξηση της παραγωγικότητας στην Ελλάδα.

Στην έκθεση του ΔΝΤ σημειώνεται ότι τα αποτελέσματα έρευνας δείχνουν ότι η Ελλάδα κατατάσσεται μεταξύ των υψηλότερων στο ποσοστό των επιχειρήσεων που αναφέρουν τη ρύθμιση των επιχειρήσεων ως σημαντική επενδυτική τροχοπέδη.

Από τα στοιχεία φαίνεται ότι οι μειώσεις των τιμών των προϊόντων είναι αντιστρόφως ανάλογες με τις μειώσεις των μισθών, υποδεικνύοντας ασύμφορες μεταρρυθμίσεις στην αγορά αγαθών.

Το σημαντικότερο ωστόσο είναι ότι η ΣΠΠ (συνολική παραγωγικότητα), παρέμεινε στάσιμη στην Ελλάδα, με το επίπεδό της να εκτιμάται ότι εξακολουθεί να είναι περίπου 10% χαμηλότερο από ό,τι το 2009.

Δαπανηρή η κακή κατανομή των πόρων

Η μελέτη του ΔΝΤ εστιάζει σε κλάδους που αντιπροσωπεύουν το 56% του ΑΕΠ, υπογραμμίζοντας ότι η μη σωστή κατανομή πόρων υπήρξε δαπανηρή για την ελληνική οικονομία, φτάνοντας περίπου το 3% του ΑΕΠ ετησίως μεταξύ 2009 και 2020.

Αυτό το κόστος, το ΔΝΤ εξηγεί ότι αντιπροσωπεύει χαμένες ευκαιρίες σε ένα σενάριο, όπου ο βαθμός κακής κατανομής πόρων παρέμεινε σταθερός κατά τη διάρκεια της περιόδου που ελήφθησαν τα δείγματα.

Από τη μελέτη, φαίνεται ότι η “ψαλίδα” της ΣΠΠ μεταξύ σεναρίου αποτελεσματικότητας και πραγματικού αποτελέσματος, διευρύνθηκε σημαντικά στην Ελλάδα.

Παρότι η πραγματική αύξηση της ΣΠΠ πλησιάζει στο μηδέν από το 2009 έως το 2020, ο λογάριθμος της αποτελεσματικής ΣΠΠ θα είχε αυξηθεί κατά 30% στη διάρκεια της συγκεκριμένης περιόδου.

Ο κύριος λόγος για αυτό το κενό που δημιουργήθηκε, είναι οι τομείς των μη εμπορεύσιμων υπηρεσιών, ήτοι οι κατασκευές, οι επαγγελματικές υπηρεσίες, καθώς και οι υπηρεσίες διαμονής και εστίασης, σύμφωνα με τη μελέτη του ΔΝΤ.

Αργή ανάπτυξη για τις νέες επιχειρήσεις

Την ίδια στιγμή, οι μελετητές του ΔΝΤ τονίζουν ότι οι νέες επιχειρήσεις δεν έχουν αναπτυχθεί αρκετά γρήγορα ώστε να αυξήσουν την παραγωγικότητα στο σύνολο της οικονομίας.

Η αυξανόμενη αποτελεσματική συνολική παραγωγικότητα (TFP) από το 2009 φανερώνει ότι ένα σημαντικό μερίδιο των ελληνικών επιχειρήσεων έχει βιώσει αύξηση της παραγωγικότητας, με πολλές πιο παραγωγικές νεότερες επιχειρήσεις να εισέρχονται στην αγορά.

Οι νέες επιχειρήσεις, δε, είναι γενικά πιο παραγωγικές από τις παλαιότερες.

Στους περισσότερους τομείς, η διάμεση συνολική παραγωγικότητα (TFP) των επιχειρήσεων κάτω των πέντε ετών είναι 10% έως 20% υψηλότερη από αυτή των επιχειρήσεων άνω των 15 ετών.

Σημειώνεται επίσης ότι η αργή ανάπτυξη των νέων επιχειρήσεων οφείλεται εν μέρει στην έλλειψη τραπεζικής πίστωσης.

Εντούτοις, η αντιστροφή της τάσης απομόχλευσης των τραπεζών δεν συνεπάγεται απαραίτητα πιο αποτελεσματική κατανομή πόρων.

Οι παθογένειες του δικαστικού συστήματος

Ταυτόχρονα, σε ξεχωριστή ανάλυση του το ΔΝΤ σημειώνει ότι στις χαμηλότερες βαθμίδες στην ΕΕ βρίσκεται η αποτελεσματικότητα του ελληνικού δικαστικού συστήματος, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά την ανάπτυξη και γενικότερα τις οικονομικές επιδόσεις της χώρας μας.

Όπως επισημαίνει, η σημαντική άνοδος της ζήτησης για δικαστικές υπηρεσίες κατά την περίοδο της κρίσης ήταν το αποτέλεσμα της αύξησης της “αφερεγγυότητας” σε επιχειρηματικό και προσωπικό επίπεδο, σε συνδυασμό με την περιορισμένη διαθεσιμότητα εναλλακτικών λύσεων όσον αφορά τις διαφορές και τα σχετικά χαμηλά δικαστικά τέλη.

Μάλιστα, το δικαστικό σύστημα χαρακτηρίζεται ως “εξαιρετικά αργό, παρωχημένο, και εμπόδιο για την ανάπτυξη και προσέλκυση επενδύσεων”.

Ο αριθμός των υποθέσεων που τελεσιδικούν στην Ελλάδα είναι σταθερά χαμηλότερος από αυτός των υποθέσεων που εισάγονται στα ελληνικά δικαστήρια, σημειώνουν οι αναλυτές του ΔΝΤ, με τον χρόνο διεκπεραίωση των αστικών υποθέσεων στα πρωτοδικεία να φτάνει τις 746 ημέρες, όταν ο μέσος όρος στις 46 χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης είναι 239 ημέρες.

1.239 ημέρες για να τελεσιδικήσει μια υπόθεση

Προκειμένου να τελεσιδικήσει μια υπόθεση σε ένα ελληνικό διοικητικό δικαστήριο μπορεί να περάσουν 1.239 ημέρες, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 234 ημέρες, αναφέρεται στην ανάλυση του ΔΝΤ.

Το θέμα μάλιστα,  δεν αφορά τον αριθμό των δικαστών, καθώς στη χώρα μας καταγράφεται μια από τις υψηλότερες αναλογίες δικαστών ανά κάτοικο, ενώ το 2022 σε σύγκριση με το 2012 ο αριθμός των δικαστών είχε αυξηθεί κατά 60% και πλέον, που αποτελεί μια από τις υψηλότερες αυξήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα το 2022 αναλογούσαν 37,3 δικαστές ανά 100.000 κατοίκους, από 23,3 δικαστές ανά 100.000 κατοίκους το 2012, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 17,6 δικαστές ανά 100.000 κατοίκους, όσο και το 2012.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, το πρόβλημα έγκειται  στην περιορισμένη διείσδυση εξωδικαστικών μεθόδων επίλυσης διαφορών, στον χαμηλό βαθμό εκσυγχρονισμού, στον χαμηλό αριθμό προσωπικού, πέραν των δικαστών, που απασχολούνται στα ελληνικά δικαστήρια, αλλά και στο ίδιο το σύστημα, το οποίο δεν επιτρέπει την εξειδίκευση των δικαστών σε ορισμένες υποθέσεις.

Δείτε εδώ τη σχετική ανάλυση 

Διαβάστε επίσης:

Παραιτήθηκε η ΓΓ Φορολογικής Πολιτικής Μ. Ψύλλα – Στην θέση της η δικηγόρος Χρύσα Μήλιου

Νέα ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Ιταλίας: ΑΔΜΗΕ και Terna επενδύουν 1,9 δισ. ευρώ

Ακόμα και στα διόδια οι έλεγχοι της ΑΑΔΕ για τα οχήματα σε ακινησία