BofA: Οι επτά προτεραιότητες και οι νέες προκλήσεις στη διακυβέρνηση της χώρας

Η υπεραπόδοση της ελληνικής οικονομίας είναι η νέα φυσιολογική κατάσταση για την Ελλάδα, καθώς η οικονομία συνέχισε να υπεραποδίδει σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρωζώνη, με ανάπτυξη πάνω από τις εκτιμήσεις του consensus και τις κυβερνητικές προβλέψεις, επισημαίνει η BofA.

H αμερικανική τράπεζα οργάνωσε ένα ταξίδι επενδυτών στην Ελλάδα στις 27 Σεπτεμβρίου και τα στελέχη της και οι επενδυτές συναντήθηκαν με υψηλού επιπέδου κυβερνητικούς αξιωματούχους, την Τράπεζα της Ελλάδος, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Χρηματιστήριο Αθηνών, τις μεγάλες τράπεζες και άλλους εκπροσώπους του ιδιωτικού τομέα, καθώς και διακεκριμένους δημοσιογράφους και πολιτικούς αναλυτές.

Το πρώτο εξάμηνο, η Ελλάδα συνέχισε να αναπτύσσεται με σταθερό ρυθμό και ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ ανήλθε σε 1,3% τριμηνιαίως κατά το β’ τρίμηνο. Η BofA προβλέπει ότι η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ θα είναι κατά μέσο όρο 2,1% φέτος, 1% το επόμενο έτος και 1,7% το 2025. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να αναπτύσσεται σημαντικά πάνω από τους ετήσιους μέσους όρους της ευρωζώνης την περίοδο 2023-2025.

Οι επτά προτεραιότητες της νέας διακυβέρνησης 

Η ΒofA επισημαίνει την πολιτική σταθερότητα και την ισχυρή κυβέρνηση, μετά την πρόσφατη εκλογική της νίκη. Στο report που υπογράφουν οι Athanasios Vamvakidis, Erjon Satko και Alessandro Infelise Zhou, επισημαίνουν τις επτά προτεραιότητες για την ελληνική οικονομία που η ελληνική κυβέρνηση τόνισε κατά τη διάρκεια των συναντήσεών τους:

– Στήριξη των πραγματικών εισοδημάτων. Αν και η κυβέρνηση ανησυχεί για τον πληθωρισμό και τις επιπτώσεις για την ανταγωνιστικότητα, βλέπει επίσης την ανάγκη για κάλυψη της υστέρησης των πραγματικών εισοδημάτων μετά από μια απότομη πτώση κατά τη διάρκεια της κρίσης της τελευταίας δεκαετίας. Τόσο ο γενικός όσο και ο βασικός ρυθμός πληθωρισμού στην Ελλάδα είναι χαμηλότεροι από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης και η Ελλάδα δεν έχει χάσει κανένα από τα κέρδη της ανταγωνιστικότητας των τιμών από την εσωτερική υποτίμηση κατά τη διάρκεια της κρίσης της τελευταίας δεκαετίας.

– Επιμονή στους δημοσιονομικούς στόχους, ό,τι και να γίνει και ιδανικά συνέχεια της υπεραπόδοσης. Η κυβέρνηση έχει πλήρη επίγνωση της ανάγκης να διαφυλάξει τη δύσκολα κερδισμένη δημοσιονομική αξιοπιστία της χώρας. Συμμορφώνεται πλήρως με τις δημοσιονομικές κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής της ΕΕ και στέκεται έτοιμη να ανταποκριθεί στους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ όταν αυτοί επανέλθουν σε ισχύ.

– Αποζημιώσεις και ανοικοδόμηση μετά τις πρόσφατες, σοβαρές φυσικές καταστροφές. Οι προκαταρκτικές επίσημες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για ζημιές έως 700 εκατ. ευρώ, αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει. Η ΕΕ έχει δεσμεύσει πρόσθετη χρηματοδότηση ύψους 2,2 δισ. ευρώ για τον σκοπό αυτό και έχει επίσης επιτρέψει στην Ελλάδα να ανακατευθύνει ορισμένα από τα υφιστάμενα κονδύλια της ΕΕ. Ο καθαρός αντίκτυπος στην οικονομική ανάπτυξη θα πρέπει να είναι αμελητέος, καθώς η ανοικοδόμηση, εφόσον προχωρήσει σύμφωνα με τον προγραμματισμό, θα πρέπει να αντισταθμίσει οποιαδήποτε βραχυπρόθεσμη οπισθοδρόμηση.

– Διευκόλυνση για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα (RRF ή NGEU). Η Ελλάδα βρίσκεται σε καλό δρόμο με την υλοποίηση και τη χρηματοδότηση και βρίσκεται αρκετά μπροστά από τις περισσότερες χώρες της ΕΕ. Η Ελλάδα υπέβαλε αναθεώρηση του σχεδίου, με πιο συγκεκριμένες επενδυτικές προτάσεις και θα υποβάλει άλλο ένα για να ανακατευθύνουν ορισμένα από τα κονδύλια μετά τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές.

– Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Παρόλο που αυτό αποτελεί φιλοδοξία κάθε κυβέρνησης τις τελευταίες δεκαετίες, οι αρχές υποστήριξαν ότι αυτή τη φορά θα μπορούσε να είναι διαφορετική λόγω της συνεχιζόμενης επέκτασης της ψηφιοποίησης και των διασταυρώσεων, με ήδη απτά αποτελέσματα.

– Μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος. Αυτή ήταν μία από τις βασικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις κατά τη διάρκεια του προγράμματος προσαρμογής την προηγούμενη δεκαετία, αλλά οι επόμενες κυβερνήσεις απέτυχαν να την υλοποιήσουν. Το έργο είναι τεράστιο, με τεράστιο όγκο υποθέσεων και πολυετείς καθυστερήσεις. Όλοι συμφώνησαν ότι αυτό ήταν ένα σημαντικό εμπόδιο για την ελληνική οικονομία που επηρέασε επίσης τις επενδυτικές αποφάσεις. Η κυβέρνηση εμφανίστηκε αποφασισμένη να το αντιμετωπίσει.

– Μεταρρύθμιση της υγειονομικής περίθαλψης. Πολλά έχουν βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά τα προβλήματα και η ουσιαστική αναποτελεσματικότητα παραμένουν. Η κυβέρνηση πιστεύει ότι η ψηφιοποίηση στην υγειονομική περίθαλψη είναι το επόμενο μεγάλο βήμα και θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα. Ορισμένοι αξιωματούχοι βλέπουν ισχυρές δυνατότητες στον ιατρικό τουρισμό στην Ελλάδα, ο οποίος ήδη αναπτύσσεται.

Οι προκλήσεις και οι κίνδυνοι για την ελληνική οικονομία

«Όλοι όσοι συναντήσαμε, καθώς και οι επενδυτές που συμμετείχαν στο ταξίδι μας, ανησυχούσαν για την παγκόσμια οικονομία και τα πιθανά σενάρια προσγείωσης. Η Ελλάδα παραμένει πολύ εκτεθειμένη στις παγκόσμιες αγορές και τα ελληνικά περιουσιακά στοιχεία μπορεί να αντιμετωπίσουν μια συμπίεση ρευστότητας κατά τη διάρκεια μιας ευρείας πώλησης. Αν και δεν είναι το βασικό σενάριο, μια ύφεση της Ευρωζώνης σε ένα σενάριο στο οποίο τα επιτόκια παραμένουν υψηλά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του πληθωρισμού θα επηρεάσει επίσης την ελληνική οικονομία», επισημαίνουν οι αναλυτές του οίκου.

Η τήρηση των δημοσιονομικών στόχων μπορεί επίσης να γίνει πιο δύσκολη σε αυτή την περίπτωση. Ο εφησυχασμός είναι πάντα ένας κίνδυνος μετά από ισχυρές επιδόσεις. Η ελληνική κυβέρνηση σε αυτό το σημείο είναι αποφασισμένη να συνεχίσει τις μεταρρυθμιστικές της προσπάθειες και θεωρεί ότι οι τελευταίες εκλογές της έδωσαν μια ισχυρή πολιτική εντολή. Πολλές βασικές μεταρρυθμίσεις αποτελούν επίσης προϋποθέσεις για τη χρηματοδότηση του RRF. «Παρόλα αυτά, δεδομένης της εμπειρίας της Ελλάδας, θα περιμέναμε ότι οι επενδυτές θα παραμείνουν σε εγρήγορση για τυχόν ενδείξεις ότι η αποφασιστικότητα της πολιτικής μπορεί να εξασθενεί ή, πολύ χειρότερα, να κινείται σε λάθος κατεύθυνση», επισημαίνει η BofA.

«Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας παραμένει υψηλό. Αυξήθηκε απότομα από ένα πολύ χαμηλό επίπεδο κατά τη διάρκεια της πανδημίας, στο 10,2% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του 2022. Έχει βελτιωθεί στο 7,9% του ΑΕΠ μέχρι στιγμής φέτος, γεγονός που είναι ενθαρρυντικό. Οι προσανατολισμένες προς τις εξαγωγές επενδύσεις RRF θα πρέπει επίσης να βοηθήσουν μακροπρόθεσμα. Και όπως σημειώσαμε παραπάνω, η Ελλάδα δεν υποφέρει πλέον από ανταγωνιστικότητα των τιμών, όπως συνέβαινε πριν από την ελληνική κρίση. Το ΔΝΤ αναμένει επίσης μια σταδιακή βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο, είναι απαραίτητες οι διαρκείς μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας μακροπρόθεσμα», εκτιμά ο Vamvakidis.

Η εκποίηση των περιουσιακών στοιχείων του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) θα μπορούσε να αποδειχθεί μια πρόκληση. Ο στόχος είναι να ολοκληρωθεί η εκποίηση και να κλείσει το ΤΧΣ μέχρι το τέλος του 2025. Όπως αναφέρει η στρατηγική του ΤΧΣ “το Ταμείο θα καταβάλει όλες τις εύλογες προσπάθειες για να διαθέσει όλες τις μετοχές του στις ελληνικές συστημικές τράπεζες πριν από την ημερομηνία λήξης του, με ομαλό τρόπο, σύμφωνα με τον στόχο του να διατηρήσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, ενώ παράλληλα θα διασφαλίζει στην αγορά ότι θα λαμβάνει “δίκαιη αξία”. Συμφωνούμε πλήρως με τη στρατηγική ότι “η εκποίηση των μετοχών των συμμετοχών του Ταμείου θα προσφέρει επίσης σημαντικά οφέλη στην ελληνική οικονομία στο σύνολό της, μέσω της αύξησης των μετοχών σε ελεύθερη διασπορά  που θα πρέπει να ενισχύσει περαιτέρω τη ρευστότητα και την αποτελεσματικότητα των αγορών, παρέχοντας περισσότερες ευκαιρίες για άμεσες ξένες επενδύσεις στον ελληνικό τραπεζικό τομέα και αποδεικνύοντας την πρόοδο προς την κατεύθυνση της αποκατάστασης ενός τραπεζικού τομέα υπό πλήρως ιδιωτική ιδιοκτησία”. Η εκποίηση με “ομαλό τρόπο” θα μπορούσε να αποτελέσει πρόκληση ανάλογα με τις παγκόσμιες συνθήκες της αγοράς.

«Παρά το γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν μειώσει τους δείκτες μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL) σε χαμηλά ποσοστά, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια παραμένουν στην ελληνική οικονομία και έχουν μεταφερθεί στο μη τραπεζικό χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η πρόοδος του ελληνικού τραπεζικού τομέα τα τελευταία χρόνια είναι εντυπωσιακή και ο στόχος είναι η περαιτέρω μείωση των δεικτών μη εξυπηρετούμενων δανείων, οι οποίοι παραμένουν πολύ πάνω από τους δείκτες της ΕΕ. Ωστόσο, αυτά τα λεγόμενα κόκκινα δάνεια παραμένουν στο σύστημα. Θα χρειαστεί χρόνος για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, αλλά οι μεταρρυθμίσεις για τη διευκόλυνση αυτής της διαδικασίας θα είναι σημαντικές», καταλήγει η BofA και ο Vamvakidis.

Διαβάστε επίσης:

Kolanovic (JP Morgan): Προβλέπει βουτιά 20% για τον S&P 500 και προειδοποιεί για ενδεχόμενη ύφεση

Νέο κρας τεστ για τα ομόλογα – Πληθωρισμός και εργασία στο ραντάρ επενδυτών

«Τρέχουν» να προλάβουν την παραγραφή φορολογικών υποθέσεων – Νέες διευκρινίσεις από την ΑΑΔΕ

──────────────────                           

Αυτοδιοικητικές εκλογές 2023

Αυτοδιοικητικές εκλογές 2023: Όλες οι εξελίξεις

Οδηγός Εκλογών – Όλα όσα πρέπει να ξέρετε