• Οικονομία

    BofA: Προβληματισμός για την αδυναμία της Ελλάδας να πιάσει τους στόχους της ανάπτυξης

    • NewsRoom
    Ελλάδα


    Η συνέχιση της θετικής εικόνας των εξαγωγών, λόγω της αυξημένης ανάπτυξης στις χώρες της Ευρωζώνης και οι θετικές επιδράσεις που θα έχει στην αγορά η χαλάρωση της λιτότητας μετά το μνημόνιο και η επάνοδος της εμπιστοσύνης θα μπορούσαν να οδηγήσουν την ανάπτυξη στην Ελλάδα το 2018 στο 2%. Το παραπάνω σενάριο εκτιμούν ως πιθανόν οι αναλυτές της Bank of America / Merrill Lynch στην τελευταία έκθεσή τους σχετικά με τις συνθήκες που θα επικρατήσουν στην Ελλάδα μετά την ολοκλήρωση του τρίτου μνημονίου, το καλοκαίρι του 2018.

    Πάντως, παρά τις αναπτυξιακές προοπτικές που εκτιμούν για την Ελλάδα, οι Αμερικάνοι αναλυτές ξεκαθαρίζουν πως το έργο της Ελλάδας δεν θα είναι εύκολο. Και αυτό καθώς οι ελληνικές επιδόσεις κινούνται συνεχώς χαμηλότερα από τις επίσημες προβλέψεις μέχρι στιγμής. Μάλιστα, όπως επισημαίνουν, το 2017, όπου οι προβλέψεις για την ανάπτυξη έπεσαν εντελώς έξω, καθώς το τελικό νούμερο έκλεισε στο 1,4%, δεν υπήρχαν ούτε εκροές στις καταθέσεις, ούτε κάποια μεγάλη διαφορά με νέα μέτρα λιτότητας.

    Η BofA προειδοποιεί πως όσο υπάρχει ασάφεια στο τι μέλλει γενέσθαι με το χρέος και όσο ο τραπεζικός τομέας συνεχίζει να παλεύει με ένα τεράστιο όγκο κόκκινων δανείων, οι ανάκαμψη των κεφαλαιακών δαπανών που επιθυμεί η Ελληνική Κυβέρνηση δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί.  Μια ισχυρή ανάκαμψη θα απαιτήσει αποφασιστικές ενέργειες και στα δυο μέτωπα.

    Ο αμερικανικός οίκος, πάντως, επισημαίνει πως από την αλλαγή στάσης της  κυβέρνησης Τσίπρα το καλοκαίρι του 2015 και την υιοθέτηση του τρίτου μνημονίου, η κατάσταση συνεχώς βελτιώνεται και ο ίδιος είναι πιο αισιόδοξος για την Ελλάδα.

    Ειδικά για το 2018, η BofA δηλώνει πιο αισιόδοξη καθώς για πρώτη φορά από την έναρξη της κρίσης η Ελλάδα πετυχαίνει άνετα τους δημοσιονομικούς της στόχους, παρά τα αδύναμα έσοδα. Μέχρι στιγμής, άλλωστε, η εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2018 είναι εντός τροχιάς. Παράλληλα, για πρώτη φορά από την έναρξη της κρίσης, δεν υπάρχουν μεγάλες λήξεις ομολόγων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν στάση πληρωμών. Άλλωστε, η κυβέρνηση για πρώτη φορά ολοκληρώνει εγκαίρως τις αξιολογήσεις, με την τέταρτη αξιολόγηση να αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιούνιο, ενώ το ΑΕΠ κινείται επιτέλους σε θετικό έδαφος, παρά την αδύναμη ανάκαμψη.

    Ο οίκος αναμένει συμφωνία για επανασχεδιασμό των δανείων του επίσημου τομέα έως το καλοκαίρι, με τις συζητήσεις με τους δανειστές να προχωρούν, ενώ αναμένει ότι θα υπάρξει συμφωνία για το τι θα συμβεί στην Ελλάδα μετά τη λήξη του προγράμματος τον Αύγουστο.

    Σύμφωνα με τη BofA το πιο πιθανό σενάριο είναι ένας μηχανισμός μεταμνημονιακής εποπτείας, με αυστηρότερους όρους σε σχέση με τις περιπτώσεις της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και της Κύπρου. Όπως παρατηρεί, η ΕΚΤ δείχνει να πιέζει για μια προληπτική πιστωτική γραμμή, αλλά φαίνεται ότι αντιτίθενται όλοι οι εμπλεκόμενοι.

    Η ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια

    Η Κομισιόν και το ΔΝΤ διαφωνούν για τη μακροπρόθεσμη δυνητική ανάπτυξη, αλλά φαίνεται πως στην ανάλυση για τη βιωσιμότητα χρέους τις επόμενες πέντε δεκαετίες θα γίνει με βάση το σενάριο ότι η ετήσια πραγματική αύξηση του ΑΕΠ θα είναι περίπου 1,3% και όχι πάνω από 1,5%.

    Οι προβλέψεις αυτές είναι συνεπές με την εκτίμηση της BofA για τη δυνητική ανάπτυξη, αν ληφθεί υπόψη ότι η οικονομία παραμένει δομικά άκαμπτη με πολύ κακή εικόνα στο δημογραφικό.

    Η ΒofA εκτιμά πως ένας μακροπρόθεσμος ρυθμός ανάπτυξης στο 1% θα καθιστούσε το χρέος μη βιώσιμο, σε αντίθεση με ένα ρυθμό της τάξης του 1,5% του ΑΕΠ ή υψηλότερο, που θα μπορούσε να έχει τεράστιο αντίκτυπο στη δυναμική του χρέους.

    Όπως θυμίζει ο οίκος, έχει υποστηρίξει πως η Ελλάδα θα μπορούσε να δει πολύ γρηγορότερους ρυθμούς ανάπτυξης μακροπρόθεσμα αν ενεργοποιούσε περισσότερο σοβαρές δομικές μεταρρυθμίσεις. Όπως αναφέρει μάλιστα η έκθεση της BofA, αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι το γεγονός πως η Ελλάδα παραμένει στον πάτο μεταξύ των αναπτυγμένων οικονομιών σε διάφορες μετρήσεις του επιχειρηματικού περιβάλλοντος παρά τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις, τουλάχιστον στα χαρτιά, τα προηγούμενα χρόνια της κρίσης.

    Οι κίνδυνοι μετά το τρίτο μνημόνιο

    Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος, και εφόσον υπάρξει η «καθαρή έξοδος» που επιθυμεί η κυβέρνηση, η Ελλάδα θα πρέπει να πείσει τις αγορές πως θα μείνει πιστή στους δημοσιονομικούς στόχους και θα συνεχίσει με δική της ευθύνης της μεταρρυθμίσεις.

    Το πρόβλημα που εντοπίζει η BofA στο παραπάνω έχει να κάνει με τις πολιτικές εξελίξεις καθώς σε ορίζοντας ενός χρόνου από την έξοδο από το μνημόνιο θα πρέπει να πραγματοποιηθούν οι εθνικές εκλογές, με τους «πειρασμούς» για την κυβέρνηση να είναι υψηλοί κατά την προεκλογική περίοδο. Παράλληλα, θα πρέπει να έχει χτίσει ένα σημαντικό μαξιλάρι ρευστότητας, το οποίο όμως υπάρχει κίνδυνος να ξοδευτεί πρόωρα. Άλλωστε, η κυβέρνηση Τσίπρα έχει ήδη αφήσει να εννοηθεί ότι θα αντιστρέψει μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά μετά το τέλος του προγράμματος, κάτι που προκαλεί ανησυχία. Η BofA αναμένει αυστηρή παρακολούθηση από τις αγορές τους μήνες που θα ακολουθήσουν την έξοδο από το πρόγραμμα και τέτοια βήματα προς τα πίσω θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αρνητική αντίδραση.

    Ο αδύναμος κρίκος των τραπεζών και τα ελληνικά ομόλογα

    Η «καθαρή έξοδος» θα προσθέσει επιπλέον πίεση για τις τράπεζες που θα πρέπει να στηρίζονται στον ELA για παροχή ρευστότητας. Οι τράπεζες παραμένουν ο αδύναμος κρίκος για την BofA και τα επόμενα χρόνια, κυρίως λόγο του όγκου των κόκκινων δανείων και του αργού ρυθμού εκκαθάρισης.

    Ένα νέο σοκ, εσωτερικό ή εξωτερικό θα μπορούσε εύκολα να κάνει τα πράγματα ακόμα χειρότερα. Εν τω μεταξύ οι τράπεζες δεν μπορούν να διαδραματίσουν το ρόλο τους στην υποστήριξη της οικονομίας με πίστωση και ανάληψη ρίσκου.

    Όσον αφορά τα ελληνικά ομόλογα, η BofA επισημαίνει πως πλέον εμφανίζουν αποδόσεις αντίστοιχες των ομολόγων περιφερειακών χωρών, αλλά με μεγαλύτερη μεταβλητότητα. Η BofA εκτιμά ότι αυτό που τελικά θα «μετρήσει» για την πορεία τους δεν είναι οι πολιτικές εξελίξεις αλλά οι οικονομικές προοπτικές της ευρωζώνης και η νέα στάση της ΕΚΤ όσον αφορά στα επιτόκια.

    Τα ελληνικά ομόλογα ενδέχεται να περιληφθούν στις αγορές της ΕΚΤ για πολύ μικρή περίοδο πριν ολοκληρωθεί το QE, εάν υπάρξει συμφωνία για την ελάφρυνση χρέους πριν ολοκληρωθεί το πρόγραμμα, τον Αύγουστο. Εάν συμπεριληφθούν οι ελληνικοί τίτλοι, υπάρχει πιθανότητα να συνεχιστούν οι αγορές από την κεντρική τράπεζα ακόμη και μετά τη λήξη του προγράμματος, καθώς θα μπορούσε να επανατοποθετεί τα κεφάλαια από άλλους τίτλους που λήγουν σε ελληνικά ομόλογα. Ο οίκος εκτιμά ότι το ανώτατο επίπεδο ομολόγων που θα μπορούσε να αγοράσει η ΕΚΤ, δεδομένου του ορίου του 33% είναι τίτλοι ύψους 4 δισ. ευρώ.

    ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: BofA Merrill Lynch: Γιατί «μαυρίζει» τις ελληνικές τράπεζες



    ΣΧΟΛΙΑ