Αθανάσιος Ι. Παυλίδης: Ψωρίαση – Μια μη μεταδοτική νόσος που προκαλεί κοινωνική απομόνωση

Τι είναι η ψωρίαση;

Η ψωρίαση είναι μια χρόνια φλεγμονώδης δερματοπάθεια με ανοσολογικό υπόστρωμα. Η ψωρίαση δεν είναι κάτι παροδικό αλλά είναι μια χρόνια νόσος που χαρακτηρίζεται από εξάρσεις και υφέσεις. Προσβάλλει περίπου το 1-3% του παγκόσμιου πληθυσμού. Εμφανίζεται σε οποιαδήποτε ηλικία και προσβάλει εξίσου και τα δύο φύλα. Υπάρχουν δύο τύποι ψωρίασης: Ο Τύπος Ι, ο οποίος αφορά νεαρούς ενήλικες οι οποίοι συνήθως έχουν κάποιο συγγενή που πάσχει από ψωρίαση δηλαδή με θετικό οικογενειακό ιστορικό και ο Τύπος ΙΙ, ο οποίος αφορά κυρίως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, 50-60 ετών, χωρίς θετικό οικογενειακό ιστορικό, συχνά με ηπιότερη και λιγότερο εκτεταμένη ψωρίαση.

Που οφείλεται η ψωρίαση;

Η ακριβής αιτιολογία της ψωρίασης δεν έχει διαλευκανθεί τελείως και παραμένει άγνωστη. Γνωρίζουμε ότι είναι μια πολυπαραγοντική νόσος, δηλαδή δεν οφείλεται σε μόνο μία αιτία. Σύμφωνα με τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα, η ψωρίαση είναι αποτέλεσμα διαταρραχής του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού και γι’αυτό χαρακτηρίζεται ως ανοσολογικώς διαμεσολαβούμενο νόσημα. Έχει αποδειχθεί ότι δεν αποτελεί ένα απλό εξάνθημα αλλά μια εκδήλωση συστηματικής φλεγμονής. Μπορεί να συνοδεύεται από άλλες νόσους όπως: ψωριασική αρθρίτιδα, φλεγμονώδη νόσο του εντέρου (νόσο Crohn), μεταβολικό σύνδρομο, παχυσαρκία, σακχαρώδη διαβήτη και καρδιαγγειακή νόσο.

Ποια είναι η κλινική της εικόνα;

Η επιδερμίδα στο ψωριασικό δέρμα αντικαθίσταται πολύ πιο γρήγορα συγκριτικά με το φυσιολογικό δέρμα, μέχρι και 7 φορές γρηγορότερα. Έτσι, η ανανέωση των κερατινοκυττάρων του δέρματος (διαδικασία της κερατινοποίησης) αντί να διαρκεί 28 ημέρες, διαρκεί 4-5 ημέρες, με αποτέλεσμα πάχυνση της επιδερμίδας, δηλαδή υπερκεράτωση. Η ψωρίαση είναι μια νόσος με πολλά πρόσωπα, και η κλινική της εικόνα εξαρτάται από τη μορφή και την εντόπισή της. Υπάρχουν κυρίως έξι διαφορετικές μορφές της ψωρίασης: η κοινή ψωρίαση ή κατά πλάκας, η σταγονοειδής ψωρίαση, η ανάστροφη, η φλυκταινώδης, η ερυθροδερμική ψωρίαση, και η ψωριασική αρθρίτιδα. Η συχνότερη μορφή της ψωρίασης είναι η ψωρίαση κατά πλάκας. Περίπου το 80% των ασθενών πάσχει από αυτήν, η οποία χαρακτηρίζεται από σαφώς περιγεγραμμένες ερυθρές πλάκες που καλύπτονται από αργυρόχροα λέπια. Η ψωρίαση κατά πλάκας ενδέχεται να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο του δέρματος, ωστόσο τα γόνατα, οι αγκώνες, το τριχωτό της κεφαλής και ο κορμός αποτελούν εκλεκτικές εντοπίσεις της μορφής αυτής.

Η ψωρίαση επηρεάζει την ποιότητα ζωής των ασθενών;

Παρόλο που η ψωρίαση δεν είναι μεταδοτική και η δερματική προσβολή στην ήπια και μέτριας βαρύτητας νόσο καταλαμβάνει μικρό μέρος του σώματος, μπορεί να υπάρχει σημαντική επίδραση στην ποιότητα ζωής του ασθενούς. Η κοινωνική απομόνωση αποτελεί συχνό πρόβλημα των ασθενών με ψωρίαση, αφού το 40-60% των ασθενών δηλώνουν ότι η ασθένεια επηρεάζει δραματικά τη σεξουαλική τους επαφή, το 26% των ασθενών περίπου δηλώνουν ότι, κατά τη διάρκεια της έξαρσης, άλλοι άνθρωποι αποφεύγουν να έρθουν σε επαφή μαζί τους, ενώ το 20% αισθάνθηκαν έντονη κοινωνική απομόνωση όταν τους ζητήθηκε να αποχωρήσουν από κοινόχρηστους χώρους.

Πώς αντιμετωπίζεται η ψωρίαση;

Η θεραπεία της ψωρίασης είναι εξατομικευμένη, αφού οι ασθενείς διαφέρουν στον τύπο, στη σοβαρότητα και στην ανταπόκριση στη θεραπεία. Αυτό οφείλεται στη φύση της νόσου, η οποία χαρακτηρίζεται από μια απρόβλεπτη πορεία. Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη θεραπευτική επιλογή είναι ο τύπος της ψωρίασης, η σοβαρότητα της νόσου, η εντόπιση του ψωριασικού εξανθήματος, η ηλικία, το ιατρικό ιστορικό του ασθενή, η συναισθηματική κατάσταση του σε σχέση με το νόσημα και η επίδραση στην ποιότητα ζωής του.

Οι θεραπευτικές μέθοδοι που εφαρμόζονται στην ψωρίαση περιλαμβάνουν τοπικές θεραπείες (κρέμες, αλοιφές, γέλες), κερατολυτικές και ενυδατωτικές ουσίες, κορτικοστεροειδή ποικίλης ισχύος, ανάλογα βιταμινης D (καλσιποτριόλη, καλσιτριόλη) ή συνδυασμό τους, την ταζαροτένη και τους αναστολείς της καλσινευρίνης (pimecrolimus, tacrolimus).

Άλλες θεραπείες περιλαμβάνουν την φωτοθεραπεία (χρήση υπεριώδους ακτινοβολίας με ή χωρίς φάρμακα από το στόμα), τις συστηματικές παραδοσιακές θεραπείες (μεθοτρεξάτη, κυκλοσπορίνη, ρετινοϊδή) και τα τελευταία χρόνια νέες θεραπείες και βιολογικά φάρμακα/βιολογικούς παράγοντες.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Ελισάβετ-Χριστίνα Βερβεσού: Αναιμία- διάγνωση, θεραπεία και διατροφή

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ηλίας Τσούγκος: Σεξ και καρδιά – Απαντήσεις στις πιο συχνές απορίες