Στο καλά κρυμμένο «μυστικό» εργαστήρι των Hermès sur mesure

Σε ένα προάστιο έξω από το Παρίσι, πίσω από μια κλειδωμένη μεταλλική πύλη, δύο φρουρούς και δυο πόρτες που ανοίγουν με κάρτα, υπάρχει ένα μεγάλο, απλό λευκό δωμάτιο. Στο εσωτερικό του, πάνω από δώδεκα αριστοτέχνες εργάζονται ήσυχα σε ανάκατα γραφεία καλυμμένα από δείγματα δέρματος. Οι δεξιότητές τους είναι τόσο περιζήτητες, που απαγορεύεται ακόμη και να φωτογραφηθούν ή να γίνει γνωστό το όνομά τους.

Αυτό είναι το ατελιέ «Sur mesure» της Hermès, όπου μπορεί να γίνει πραγματικότητα ακόμη και η πιο τρελή φαντασίωση πολυτέλειας. Εδώ, οι εσωτερικοί χώροι των αυτοκινήτων και οι μοτοσικλέτες επενδύονται με δέρμα μοσχαριού της Hermès. Επίσης, κατασκευάζονται κατά παραγγελία καλάμια ψαρέματος, όπως και γάντια πυγμαχίας και τσάντες πόλο, όλα με τη χαρακτηριστική λεπτή χειροτεχνία του γαλλικού οίκου μόδας. Σε έναν κοντινό εκθεσιακό χώρο υπάρχουν ένα επιτραπέζιο ποδοσφαιράκι, μία σανίδα του σερφ και μια σειρά από πόμολα για πόρτες, εάν ο πελάτης θέλει να αγκαλιάζει δέρμα Hermès σε κάθε του άγγιγμα.

Μπορεί μία τσάντα Hermès να είναι το όνειρο κάθε γυναίκας, όμως, το «sur mesure» (κυριολεκτικά, «στα μέτρα») είναι για τους ανθρώπους που ονειρεύονται περισσότερα από όσα μπορεί να προσφέρει ένα οποιοδήποτε κατάστημα λιανικής πώλησης. Όταν συμβαίνει αυτό, ο πελάτης παραπέμπεται από τον διευθυντή του καταστήματος στο ατελιέ.

«Αρχικά αναλύουμε τις απαιτήσεις», λέει ο Axel de Beaufort, διευθυντής σχεδιασμού του εργαστηρίου. Η δημιουργία του εσωτερικού ενός ιδιωτικού αεροσκάφους μπορεί να διαρκέσει πολύ περισσότερο από, ας πούμε, την κατασκευή μίας ρακέτας πινγκ-πονγκ, αλλά η διαδικασία παραμένει η ίδια. Το εργαστήριο παρέχει μια οικονομική εκτίμηση μετά από ένα μήνα και μια καλλιτεχνική πρόταση περίπου δύο μήνες αργότερα. Όταν η Hermès λέει μια τιμή, δηλώνει ο de Beaufort, δεν υπάρχει περιθώριο για… σκόντο.

«Δεν δεχόμαστε παζάρια», απαντά κατηγορηματικά.

Τα γάντια του μποξ, για παράδειγμα, κοστίζουν 44.100 δολάρια.

Αλλά η Hermès υπογραμμίζει ότι το εργαστήριο, παρά τις όποιες ενδείξεις περί του αντιθέτου, δεν εξυπηρετεί την επιδειξιομανία.

«Εδώ βρίσκεστε σε έναν οίκο τέχνης», λέει ο de Beaufort, περπατώντας μέσα στον χώρο ένα πρωί Δευτέρας. «Επομένως, φυσικά η μάρκα είναι μέρος αυτού που θα πάρετε, αλλά δεν είναι απλά για να δείξετε ότι έχετε ένα προϊόν της Hermès. Έρχεστε εδώ διότι θέλετε κάτι που γίνεται στο χέρι στη Γαλλία και κατασκευάζεται στα δικά σας μέτρα». Αυτά τα αντικείμενα, λέει, «δεν είναι ακριβότερα, είναι πιο δαπανηρά».

Αυτή η διάκριση μπορεί να ακούγεται σαν απλή σημασιολογική διαφορά σε έναν ξένο, αλλά είναι εξαιρετικά σημαντική μέσα στην Hermès. Οι πλούσιοι του κόσμου θα πληρώσουν θεαματικά ποσά για τα προϊόντα της εταιρείας, αλλά για να παραμείνει αυτό το στάτους, πρέπει να σηματοδοτεί την ποιότητα. Το ακριβό, με άλλα λόγια, αναφέρεται μόνο στην τιμή ενός αντικειμένου. Το «δαπανηρό», λέει ο de Beaufort, περιγράφει τον αριθμό των ανθρώπων και τον χρόνο και τον σχετικό προγραμματισμό που περιλαμβάνει. «Ένα μοναδικό έργο πρέπει να έχει έναν σχεδιαστή να εργάζεται σε αυτό, ομάδες ανάπτυξης, τεχνίτες. Δεν είναι μόνο, “ε, ας το κάνουμε αυτό”».

Η εταιρεία είναι τόσο αποφασισμένη να υπογραμμίσει τη δεξιοτεχνία ως σημαντικότερη από την τιμή, που θα απορρίψει ένα έργο που μπορεί να αντικατοπτρίζει κακώς τη διαφορά αυτή. «Οι άνθρωποι μπορεί να έρθουν για λάθος λόγο», λέει ο de Beaufort. «Με τη μάρκα, οι άνθρωποι θέλουν να επιδειχθούν». Όταν συμβαίνει αυτό, συνεχίζει, «και άνθρωποι έρχονται και λένε “θέλω ό,τι κι αν είναι να έχει ένα μεγάλο H», συνήθως θα πούμε «εντάξει, μπορούμε να κάνουμε κάτι για σας, αλλά δεν θα είναι αυτό».

Η Hermès δημιουργεί ξεχωριστά αντικείμενα από την ίδρυσή της το 1837 (οι πρώτες της αποστολές της ήταν κατά παραγγελία λουριά ιππασίας), αλλά το αυτόνομο ατελιέ Sur-mesure ιδρύθηκε μόλις πριν από μια δεκαετία. Γρήγορα το τμήμα άρχισε να καλλιεργεί ένα κοινό πέρα από τους πελάτες της Hermès. «Νομίζω ότι είναι η ικανότητά μας να ανταποκρινόμαστε στις προσδοκίες κάποιου», λέει ο διευθυντής δημιουργικού της Hermès Pierre-Alexis Dumas, μέλος της οικογένειας Dumas, που κατέχει την πλειοψηφία της εταιρείας. «Όταν έχεις αυτήν την ικανότητα, και όταν συναντάς έναν πελάτη που σε εμπιστεύεται αρκετά, σε εμπνέει».

Ο De Beaufort εκτιμά ότι το εργαστήρι Sur-mesure πραγματοποιεί περίπου 300 έργα το χρόνο. Η πλειοψηφία των έργων του είναι δερμάτινα είδη. «Οι πελάτες μπορεί να θέλουν να έχουν μια τσάντα της κολεξιόν, αλλά με άλλη επεξεργασία ή με κάποια αρχικά χαραγμένα», λέει.

Πολλές δουλειές είναι ιδιότροπες. Ένα από τα πιο γνωστά έργα του εργαστηρίου ήταν μια δερμάτινη θήκη που ο άντρας ήθελε για τη γυναίκα του για να βάζει μέσα το μήλο της. Για τέτοια μικρότερα έργα, το εργαστήριο λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο όπως τα άλλα εργαστήρια της Hermès: Ένας τεχνίτης (ο χώρος μοιράζεται εξίσου σε άνδρες και γυναίκες) «κατέχει» τη δημιουργία ενός αντικειμένου από την αρχή μέχρι το τέλος. Για μεγαλύτερα έργα, η ομάδα είναι πολύ συνεργατική. Υπάρχουν πολλοί εσωτερικοί μηχανικοί και πολλά μέλη της ομάδας μπορούν να εργάζονται σε ένα έργο για μήνες.

Ο 41χρονος De Beaufort ξεκίνησε ως σχεδιαστής γιοτ. Άρχισε να εργάζεται ως σύμβουλος για τα έργα του Sur-mesure το 2012 και ανέπτυξε φιλικές σχέσεις με την οικογένεια Dumas. Τον έφεραν επίσημα ως σχεδιαστή και τεχνικό διευθυντή για ειδικά έργα το 2013. Δείχνει ένα αυτοκίνητο που εκτίθεται – ένα Voisin του 1935 με δερμάτινα καθίσματα και επένδυση που ανακαινίστηκαν από την Hermès – ως απόδειξη των δυνατοτήτων του εργαστηρίου: «Υφάναμε ακόμα και ένα συγκεκριμένο μοτίβο [με βάση ένα σχέδιο] από τη δεκαετία του 1930», λέει ο de Beaufort.

Με μεγάλα έργα, όπως για ιδιωτικά τζετ, «μπορούμε να κάνουμε τα καθίσματα ή ολόκληρη την καμπίνα», εξηγεί. Στην τελευταία περίπτωση, το εργαστήριο θα συνεργαστεί με τον κατασκευαστή του αεροσκάφους για να βεβαιωθεί ότι τα νέα εσωτερικά εξαρτήματα πληρούν τις προδιαγραφές βάρους και ασφάλειας. «Έπειτα κατασκευάζονται εδώ».

Παρομοίως, αν και το ατελιέ έχει επαναδιακοσμήσει μια σειρά από vintage αυτοκίνητα όπως το Voisin (στην πραγματικότητα, έχουν δουλέψει με δύο Voisin, ένα για έναν Αμερικανό και ένα για έναν Γάλλο), δημιουργεί επίσης καθίσματα για νέα αυτοκίνητα. Στην επίσκεψη της Δευτέρας, το προσχέδιο για το κάθισμα του οδηγού μίας Bugatti Chiron, αξίας 3 εκατομμυρίων δολαρίων, βρισκόταν πάνω σε ένα τραπέζι. «Το κλασικό κάθισμα θα είχε πολλές τρύπες και πολλές ραφές και θα ήθελα να απαλλαγούμε από όλα αυτά», λέει ο de Beaufort. Ανασχηματίζοντας τα στρώματα αφρού και δέρματος, οι τεχνίτες κατάφεραν να μετατρέψουν το κάθισμα σε μια ομαλή επιφάνεια. Το πρωτότυπο χρειάστηκε τρεις μήνες για να δημιουργηθεί.

Αυτή η χρονική δέσμευση δεν είναι φθηνή. Ο De Beaufort αρνείται να πει πόσο πολύ μπορεί να κοστίσει ένα αυτοκίνητο ή αεροπλάνο.

«Είναι πιο δαπανηρό να δουλέψεις σε ένα αεροπλάνο παρά σε ένα αυτοκίνητο, επειδή το αεροπλάνο είναι μεγαλύτερο», λέει. «Το κόστος ενός αεροσκάφους είναι τόσο τεράστιο, ώστε [ο εξοπλισμός του από την Hermès] δεν έχει τόσο μεγάλο αντίκτυπο». (Το τζετ στο οποίο εργάζονται τώρα, ένα μεγάλης εμβέλειας Gulfstream G650, κοστίζει περίπου 66 εκατομμύρια δολάρια καινούργιο).

Επιπλέον, μία καμπίνα Hermès, λέει ο de Beaufort, μπορεί ακόμη και να προσθέσει αξία όταν ο ιδιοκτήτης της αποφασίσει να το πουλήσει. «Οι άνθρωποι που έχουν ιδιωτικά τζετ το καταλαβαίνουν. Όταν παίρνουν τα ιδιωτικά αεροπλάνα τους, παραγγέλνουν ήδη το επόμενο».

Ο De Beaufort είναι σαφώς πρόθυμος να μεταφέρει τη φήμη του τμήματος πέρα από τα δερμάτινα είδη.

«Δεν έχει να κάνει μόνο με το να προσπαθούμε να χωρέσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο δέρμα όσο μπορούμε παντού», λέει. Ο εκθεσιακός χώρος του εργαστηρίου έχει την προαναφερθείσα σανίδα σερφ και το σκέιτμπορντ, που και τα δύο είναι δερμάτινα, μαζί με τα μοντέλα των σκαφών που έχει σχεδιάσει.

Στη μόδα, η haute couture θεωρείται ηγέτης των ζημιών, ένα ασύμφορο αλλά λαμπερό έργο ματαιοδοξίας που δίνει ώθηση στα υπόλοιπα προϊόντα μιας εταιρείας.

Το εργαστήριο Sur-mesure, λέει ο de Beaufort, είναι διαφορετικό. «Δεν θεωρούμε το Sur-mesure διαφήμιση ή τρόπο περισσότερης επικοινωνίας», λέει. «Είμαστε ένα πολύ μικρό τμήμα της Hermès, αλλά είναι μια πολύ σημαντική υπηρεσία», προσθέτει.

Παρόμοιες υπηρεσίες, άλλωστε, προσφέρουν και άλλα πολυτελή brands, από την Bentley έως την Louis Vuitton.

Πείτε το δαπανηρό, πείτε το, αλλά η υπηρεσία αυτή επιφένει μια υψηλή τιμή. Ένα καλάθι για πικνίκ Hermès Sur-mesure κοστίζει 14.700 δολάρια. Εάν ένας πελάτης επιθυμεί να κάνει ποδήλατο σε αυτό το πικ-νικ με ένα ποδήλατο Sur-mesure, θα του κοστίσει επιπλέον 13.200 δολάρια. Αν θα ήθελε να πιάσει μόνος του το γεύμα του, ένα καλάμι ψαρέματος στοιχίζει 11.800 δολάρια, το σετ από δολώματα και εξοπλισμό ψαρέματος 9.450 δολάρια και ένα ψάθινο καλάθι για ψάρια 14.900 δολάρια.

Παρά τις τιμές, το ατελιέ έχει πάντα πελάτες.

Ο De Beaufort δεν λέει πόσο ακριβώς κοστίζει ένα τσαντάκι, αλλά λέει ότι θα ήταν «πολύ πιο ακριβό από ό,τι η κλασική τσάντα». Οι τσάντες είναι ένα ευαίσθητο θέμα για την Hermès, αφού για μία τσάντα Birkin, που (ακόμη και χωρίς οποιαδήποτε προσαρμογή) μπορεί να κοστίζει περισσότερο από μία Mercedes, μπορεί να υπάρχει λίστα αναμονής για χρόνια ολόκληρα.

«Προφανώς, γνωρίζετε ότι σε αυτήν την εταιρεία είναι περίπλοκο για μια γυναίκα να πάρει μια τσάντα», λέει ο de Beaufort. Εν μέρει για να μην μπορούν οι αγοραστές να ξεγελάσουν το σύστημα, το ατελιέ δεν κατασκευάζει κατά παραγγελία τσάντες Birkin και Kelly.

«Δεν είναι δουλειά μου αυτό», λέει. «Αυτό πρέπει να διαχειριστεί η εταιρεία λιανικής», εξηγεί.

Το εργαστήρι έχει και μερικές άλλες «κόκκινες γραμμές».

«Δεν θέλω να κάνω mix and match», λέει. «Μερικές φορές οι άνθρωποι έρχονται και λένε “μπορώ να έχω λίγο από αυτή την τσάντα και λίγο από αυτό και λίγο από αυτή την τσάντα;”. Και απαντάω “Κοιτάξτε, δεν είναι σούπερ μάρκετ εδώ”. Πείτε μας ποια είναι η πρόθεσή σας για την τσάντα και ποια είναι η χρήση για την οποία τη θέλετε και τότε θα σχεδιάσουμε κάτι».

Τις περισσότερες φορές, όμως, το Sur-mesure συνηθίζει να λέει «ναι».

«Οι ειδικές παραγγελίες είναι ένας τρόπος για να ανοίξουμε το μυαλό μας και να έχουμε νέες ιδέες», λέει ο de Beaufort. «Πρέπει να σκεφτείτε ποια θα ήταν η απάντηση της Hermès. Έτσι, κάποιος έρχεται και λέει: «θέλω ένα τρίκυκλο». Λες: «Θα το κάνουμε ή όχι;». Και τότε το κάνεις».