• City Stories

    Πάσχα στην Ελλάδα: 10 προτάσεις για εκδρομές που αποτελούν ξεχωριστή εμπειρία (pics & video)

    • Ελισάβετ Πασπαλιάρη, Χρήστος Λογαράς


    Στάμνες που πέφτουν από τα μπαλκόνια, επιτάφιοι που μπαίνουν στην θάλασσα, ρουκετοπόλεμοι και άλλα πολλά έθιμα αποτελούν διαφορετικά κομμάτια ενός ψηφιδωτού που αντικατοπτρίζει την ιδιαίτερη εικόνα που έχει η γιορτή του Πάσχα για τους Έλληνες.

    Σε κάθε γωνιά της χώρας, οι πιστοί υποδέχονται την περίοδο του Πάσχα με ιδιαίτερη ευλάβεια και βαθιά συγκίνηση. Υπάρχουν, ωστόσο, περιοχές που ξεχωρίζουν για την ιδιαιτερότητα των τοπικών τους εθίμων, έχοντας έτσι καθιερωθεί απόλυτα στην συνείδησή μας ως οι πιο δημοφιλείς πασχαλινοί προορισμοί. Από τη Ρόδο ως τη Χαλκιδική και από τη Σύρο ως τη Λευκάδα, κάθε γωνιά της Ελλάδας γιορτάζει με τα δικά της μοναδικά έθιμα.

    Το Πάσχα αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία για ένα ευχάριστο διάλειμμα από την καθημερινότητα, που μπορείτε να περάσετε παρέα με οικογένεια και φίλους. Είτε θέλετε να ζήσετε ένα παραδοσιακό Πάσχα σε κάποια γωνιά της Ελλάδας είτε μια ολιγοήμερη απόδραση στην εξοχή, οι παρακάτω προορισμοί θα εκπληρώσουν κάθε σας προσδοκία.

    Ρόδος: Ο Καλαφουνός της Λαμπρής

    Το νησί των Ιπποτών διαθέτει παραδοσιακή ομορφιά, κοσμοπολίτικο στυλ, κλασικό και διαχρονικό χαρακτήρα. Συγκεκριμένα το Πάσχα, η Ρόδος είναι ακόμα πιο όμορφη και για τα μοναδικά της έθιμα. Αν λοιπόν βρεθείτε στη Ρόδο τις ημέρες της Ανάστασης, μην παραλείψετε να δείτε από κοντά τον περίφημο «Καλαφουνό»: Μια μεγάλη φωτιά που συμβολίζει το κάψιμο του Ιούδα και μένει διαρκώς αναμμένη μέχρι και την Κυριακή του Πάσχα. Μη χάσετε επίσης την περιφορά του Επιταφίου στο Δημοτικό Κοιμητήριο Ρόδου. Είναι ο μεγαλύτερος του νησιού και συγκεντρώνει πλήθος επισκεπτών. Αλλά και το πρωί της πρώτης Ανάστασης, το Σάββατο, ακούστε τους πιστούς να αναπαριστούν τον ήχο από την κατάρρευση του Άδη, με τα δυνατά χτυπήματά τους στα θρονιά της εκκλησίας.

    Τα στενά της Μεσαιωνικής Πόλης παραμένουν κατάλληλα διακοσμημένα καθ΄όλη την Μεγάλη Εβδομάδα και αγγίζουν την πιο μυστηριακή τους στιγμή κατά τη διάρκεια της περιφοράς του επιταφίου του Αγίου Φανουρίου. Παραδοσιακά πάντως ο μεγαλύτερος επιτάφιος, που συγκεντρώνει και τον περισσότερο κόσμο, είναι αυτός που στολίζεται στο Δημοτικό Κοιμητήριο Ρόδου, ενώ πολύ μεγαλοπρεπής είναι και ο επιτάφιος της Παναγιάς Καθολικής στο χωριό Κρεμαστή.

    Χίος: Ρουκετοπόλεμος στο χωριό Βροντάδος

    Η Χίος προσελκύει κάθε χρόνο μεγάλο αριθμό από Έλληνες και ξένους ταξιδιώτες  κατά την πασχαλινή περίοδο. Το πέμπτο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας γιορτάζει με μεγάλη λαμπρότητα κάθε χρόνο τις άγιες μέρες του Πάσχα. Σήμα κατατεθέν του νησιού την εορταστική περίοδο αποτελεί το έθιμο του ρουκετοπόλεμου στο χωριό Βροντάδος.

    Ένα έθιμο πολλών χρόνων (ξεκίνησε τα χρόνια της Τουρκοκρατίας) κατά το οποίο χιλιάδες ρουκέτες εκτοξεύονται το βράδυ της Ανάστασης και φωτίζουν τον ουρανό. Τα «στρατόπεδα» είναι δύο. Από την μία πλευρά οι «πολεμιστές» στοχεύουν τον τρούλο και το έμβλημα του Αγίου Μάρκου και από την άλλη στοχεύουν το ρολόι της Παναγίας της Ερειθανής. Μπορείτε να σκαρφαλώσετε στο βουνό Αίπος και να παρακολουθήσετε από εκεί το θέαμα τον βεγγαλικών χωρίς τον κίνδυνο ενός τραυματισμού.

     

    Κέρκυρα: Οι Μπότηδες

    Η στιγμή που πλησιάζει η Παλαιά Κόκκινη Φιλαρμονική της Κέρκυρας παίζοντας το πένθιμο Adagio του Albinoni είναι καθηλωτική. Από τα Μουράγια έως το Λιστόν, οι επισκέπτες είναι χιλιάδες και όμως, αυτή την ώρα, το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, δεν ακούγεται ούτε ψίθυρος – θα ήταν παραφωνία στη συγκινητική ατμόσφαιρα που δημιουργούν οι μελωδίες. Το Πάσχα στα Επτάνησα είναι γεμάτο μουσική και κατάνυξη.

    Οι περιφορές των επιταφίων της Μεγάλης Παρασκευής στην Κέρκυρα έχουν διαφορετικό χρώμα και ακολουθούν κάποιου είδους ιεροτελεστία που κάνουν το γεγονός πιο εντυπωσιακό. Οι πομπές των επιταφίων βγαίνουν με καθορισμένη σειρά από κάθε Ναό και διασταυρώνονται όλες στο κέντρο της Πόλης.

    Από το ναό της Παναγίας Σπηλαιώτισσας του Νέου φρουρίου βγαίνει ο πρώτος επιτάφιος μαζί με τον επιτάφιο του ναού του Παντοκράτορα στο Καμπιέλο, μετά ακολουθούν όλοι οι άλλοι με τελευταίο και πιο μεγαλοπρεπή αυτόν της Μητροπόλεως που βγαίνει μετά τις 10 το βράδυ και συνοδεύεται από φιλαρμονική ορχήστρα, βενετσιάνικα φανάρια (Μανουάλια), τα λάβαρα, τα φλάμπουρα να είναι στραμμένα στο πλάι σε ένδειξη πένθους, χορωδία και χιλιάδες πιστών με αναμμένα μεγάλα κεριά, τα οποία οι ντόπιοι ονομάζουν «τόρτσες».

    Η πομπή ακολουθεί τη διαδρομή από την Μητρόπολη, ανηφορίζει τα Μουράγια (οδός Αρσενίου) και μέσα από την πύλη των ανακτόρων βγαίνει στην πλατεία Σπιανάδα και από εκεί στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Σε όλη τη διαδρομή είναι τοποθετημένα στις άκρες του δρόμου χιλιάδες αναμμένα κεριά δείχνοντας (μεταφορικά) τον δρόμο.

    Οι τρεις παλιότερες φιλαρμονικές της πόλης συνοδεύουν όλη την διαδρομή παίζοντας η κάθε μία συγκεκριμένο πάντα κομμάτι: Η κόκκινη που είναι η «Παλαιά» Φιλαρμονική παίζει το Adagio του Albinoni, η μπλε, δηλαδή η φιλαρμονική «Μάντζαρος», την Marcia Funebre του G. Verdi και η φιλαρμονική «Καποδίστριας» την Elegia Funebre, την Sventura του Mariani και το πένθιμο εμβατήριο του Chopin.

    Ύδρα: Ο «θαλάσσιος» επιτάφιος

    Νησί με μεγάλη θρησκευτική παράδοση, η Ύδρα αποτελεί έναν προορισμό για να ζήσει κανείς ένα διαφορετικό Πάσχα. Ένα από τα πιο όμορφα και γραφικά θρησκευτικά της έθιμα είναι η περιφορά του Επιταφίου της ενοριακής εκκλησίας του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου στην πανέμορφη συνοικία Καμίνια της Ύδρας, μέσα στη θάλασσα.

    Το βράδυ της μεγάλης Παρασκευής, μετά την περιφορά του Επιταφίου στη συνοικία, η πομπή καταλήγει στη θάλασσα, όπου ο Επιτάφιος,  μαζί με τους νέους που τον περιφέρουν, μπαίνει στη θάλασσα με σκοπό να ευλογηθούν και να καθαγιαστούν τα νερά.

    Πάρος: Ο θεατρικός επιτάφιος της Μάρπησσας 

    Το Πάσχα είναι κοντά και όσα συμβαίνουν στην Πάρο είναι μοναδικά, ικανά να προσφέρουν εμπειρίες ζωής σε όποιον βρεθεί στο νησί.

    Σε αυτό το όμορφο νησί των Κυκλάδων, αναβιώνουν παραδοσιακά έθιμα και οι εκκλησίες και τα μοναστήρια έχουν την τιμητική τους κατά τη διάρκεια του Πάσχα. Στον Καθεδρικό Ναό της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής που βρίσκεται στην Παροικιά, η ατμόσφαιρα είναι κατανυκτική.

    Στην Πάρο πολύ ξεχωριστό είναι το έθιμο της αναπαράστασης των Παθών του Χριστού στο χωριό Μάρπησσα, το οποίο θα παρακολουθήσετε στη διάρκεια της περιφοράς του Επιταφίου, το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής. Μικροί και μεγάλοι, ντυμένοι Ρωμαίοι στρατιώτες ή μαθητές του Χριστού, αναπαριστάνουν εκπληκτικά σκηνές από την είσοδο στα Ιεροσόλυμα, τον Μυστικό Δείπνο, την προσευχή στο Όρος των Ελαιών, το Μαρτύριο της Σταύρωσης και την Ανάσταση.

    Τήνος: Η «Μύκονος» του Πάσχα

    Η Τήνος, όπως είναι φυσικό, γιορτάζει το Πάσχα με ενθουσιασμό και τηρεί τα έθιμα με ευλάβεια.

    Τη Μεγάλη Παρασκευή επισκεφτείτε τον καθολικό ναό καθεδρικό ναό της Παναγίας του Ροδαριού στο χωριό Ξινάρα, για να παρακολουθήσετε την Αποκαθήλωση του Σταυρού και τη Λιτανεία της Πονεμένης Παναγίας, η οποία απεικονίζεται καρφωμένη με ξίφος.

    Επτά επιτάφιοι από επτά εκκλησίες συγκεντρώνονται στην εξέδρα στην παραλία της Χώρας. Ο επιτάφιος του Αγίου Νικολάου θα προς την παραλία Σπιτάλια, όπου μέσα από την θάλασσα θα ευλογήσει τα νερά και τους ναυτικούς. Απέναντι ακριβώς στην Βραχονισίδα απέναντι ανάβουν τρεις μεγάλοι σταυροί, ενώ καΐκια συμμετέχουν αποδίδοντας τιμές.

    Ένας ακόμη λόγος για να την επισκεφθεί κανείς κατά την εορταστική περίοδο είναι λόγω της άνοιξης που μεταμορφώνει το νησί σε έναν καταπράσινο παράδεισο. Αυτή την εποχή αναδεικνύεται η πραγματική ομορφιά της.

    Σκιάθος: Περιφορά του Επιταφίου τα ξημερώματα

    Πάσχα στο νησί του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Το Πάσχα στη Σκιάθο, στο νησί «του αγίου των ελληνικών γραμμάτων», είναι μυστικιστικό και κατανυκτικό. Όλοι οι κάτοικοι του νησιού διανύουν την Εβδομάδα των Παθών με ευλάβεια και αναστοχασμό, στον τόπο όπου τηρείται απαρέγκλιτα το Αγιορείτικο Τυπικό.

    Τη Μεγάλη Πέμπτη το πρωί, τα παιδιά της Σκιάθου φτιάχνουν σταυρούς από καλάμι και δεντρολίβανο και έπειτα τραγουδούν από σπίτι σε σπίτι «…σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα…». Αργότερα πετάνε τους σταυρούς στα κεραμίδια των σπιτιών.

    Στη Χώρα της Σκιάθου, η περιφορά των Επιταφίων γίνεται ξημερώματα του Μεγάλου Σαββάτου, ακολουθώντας το αγιορείτικο τυπικό. Οι Επιτάφιοι των Τριών Ιεραρχών και της Παναγίας, των δύο ενοριών της Χώρας, συναντιούνται γύρω στις τέσσερις το πρωί και στη συνέχεια ακολουθεί ο ένας τον άλλο στους δρόμους της Σκιάθου.

    Σύρος: Filioque και ορθοδοξία

    Ένα από τα ελάχιστα μέρη στον κόσμο όπου Καθολικοί και Ορθόδοξοι γιορτάζουν μαζί τις άγιες ημέρες του Πάσχα.

    Την Μεγάλη Πέμπτη, στους ορθόδοξους ναούς της πόλης, μετά από τα 12 Ευαγγέλια, τα κορίτσια αναλαμβάνουν να στολίσουν τον επιτάφιο με λεμονανθούς, πασχαλιές, βιολέτες και κρίνους. Όσον αφορά τους καθολικούς ναούς, το στόλισμα του Επιταφίου γίνεται το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής.

    Κατά την περιφορά των επιταφίων, οι πιστοί που ακολουθούν τους Ορθόδοξους κρατούν στα χέρια τους κοντάρια με χιτώνες, σφουγγάρια και ζάρια, θέλοντας να συμβολίσουν με αυτό τον τρόπο τα πάθη του Χριστού. Οι ορθόδοξοι επιτάφιοι συναντιούνται στην πλατεία Μιαούλη μπροστά από το Δημαρχείο, ενώ ο επιτάφιος του καθολικού ναού της Ευαγγελίστριας έχει ήδη προηγηθεί.

    Μοναδική εμπειρία για τους επισκέπτες είναι η περιφορά του επιταφίου στην Άνω Σύρο, η οποία γίνεται από δύο καθολικές ενορίες: του καθεδρικού ναού του Αγίου Γεωργίου (Σαν Τζώρτζη) και του Αγίου Σεβαστιανού.

    Λεωνίδιο Αρκαδίας: Τα αερόστατα 

    Η «Νύχτα των Αερόστατων», ένα έθιμο που ξεκίνησε στα τέλη του 19ου αιώνα στην όμορφη πρωτεύουσα της Τσακωνίας, προέρχεται από ντόπιους ναυτικούς οι οποίοι καθιέρωσαν το έθιμο στον εορτασμό της Ανάστασης.

    Τα αερόστατα, που είναι οι πρωταγωνιστές αυτό το βράδυ, ετοιμάζονται εβδομάδες πριν από τη «μεγάλη» βραδιά, από τα παιδιά της πόλης. Με μία ειδική τεχνική γίνεται η κατασκευή τους εμπλουτισμένη με πολύ χρώμα και αγάπη.

    Για μία περίπου ώρα ο ουρανός του Λεωνιδίου γεμίζει χρώματα, ωστόσο είναι φανερός ο διαγωνισμός που γίνεται ανάμεσα στους ντόπιους για το ποιο από τα φαναράκια θα αντέξει περισσότερο αναμμένο. Την άλλη μέρα, πρωί της Κυριακής του Πάσχα, πειράγματα ακολουθούν ανάμεσα στις ενορίες που κρατούν λογαριασμό για τις αποτυχίες! Έπειτα ακολουθεί γλέντι και φαγοπότι, στον κήπο του Δημαρχείου, υπό την οργάνωση του Δήμου. Σούβλες με αρνιά και κοκορέτσια «πέφτουν» στη φωτιά, για να φιλέψουν όλους τους επισκέπτες με καλόπιοτο κρασί, νόστιμους μεζέδες και κόκκινα αυγά!

    Φουστανελοφόροι και τζουμπελούδες χορεύουν τον τσακώνικο και άλλους δημοτικούς χώρους, υπό τη συνοδεία ζωντανής παραδοσιακής μουσικής από ντόπιους οργανοπαίχτες.  Το γλέντι κρατά γερά και ο χορός τελειώνει το πρωί.

    Ιωάννινα: Διαγωνισμός επιταφίου

    Η Ήπειρος αποκτά μια ιδιαίτερη ομορφιά την άνοιξη, με τα καταπράσινα τοπία, τα βουνά και τα ποτάμια της.  Η μεγάλη εβδομάδα στην πρωτεύουσα της Ηπείρου θα γεμίσει τον επισκέπτη με μοναδικές εικόνες και εμπειρίες.

    Τα Ιωάννινα διοργανώνουν κάθε χρόνο, από την εποχή της Τουρκοκρατίας, τον διαγωνισμό για τον καλύτερο επιτάφιο. Δηλαδή, οι επιτάφιοι από όλες τις εκκλησίες διαγωνίζονται για το βραβείο καλλιτεχνικής ομορφιάς και ο πιο όμορφος κερδίζει. Λογικό λοιπόν είναι να δει κανείς στα Γιάννενα τους πιο όμορφους επιτάφιους της Ελλάδας.

    ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Οι δημοφιλείς προορισμοί για το φετινό Πάσχα-Τα μέρη της Ελλάδας με την μεγαλύτερη κίνηση

    ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πάσχα: 15 πρωτότυποι τρόποι για να βάψετε τα πασχαλινά αυγά! (pics)

    ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Οι πληρότητες και οι τιμές στα τουριστικά διαμερίσματα για οικογένειες το Πάσχα



    ΣΧΟΛΙΑ