Δόμνα Μιχαηλίδου: Οι γυναίκες καλούμαστε να αποδώσουμε δέκα φορές καλύτερα από έναν άνδρα

«Οι γυναίκες καλούμαστε συχνά να αποδώσουμε δέκα φορές καλύτερα από έναν άνδρα για να δικαιολογήσουμε τη θέση μας, να εξηγούμε δέκα φορές ξανά και ξανά τα αυτονόητα. Δεν υπάρχει τίποτα πιο ψυχοφθόρο από το να παλεύεις διαρκώς για να αποδείξεις την αλήθεια σου, γι’ αυτό και θα συνεχίσω να υψώνω τη φωνή μου με αφοβία», επισημαίνει στο mononews.gr η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Δόμνα Μιχαηλίδου.

Η υπουργός Εργασίας καλεί τις γυναίκες να μην φοβούνται να μιλούν, να διεκδικούν, να απαιτούν και κάθε φορά που γίνονται αποδέκτες στερεοτύπων να μην κάνουν πως δεν ακούν, αλλά να απαντούν.

«Οι γυναίκες δεν είμαστε οντότητες από άλλο πλανήτη, ούτε υποταγμένα, άβουλα και άφωνα όντα. Φυσικά και θυμώνουμε, και διεκδικούμε και, δόξα τω Θεώ, πεισμώνουμε, ίσως και περισσότερο από τους άνδρες. Για να διεκδικήσουμε τα αυτονόητα ή τα περισσότερα», τονίζει η κα Μιχαηλίδου.

Υπάρχει ισότητα μεταξύ των φύλων; Δίνονται ίσες ευκαιρίες και η κοινωνία αντιμετωπίζει το ίδιο γυναίκες και άντρες; Αν όχι, πού οφείλεται αυτό;

Επιτρέψτε μου να αντιστρέψω την ερώτηση. Όταν ακούτε τις λέξεις «υπουργός» «χρηματιστής» «επιχειρηματίας» ή «τραπεζίτης», σας έρχεται στο νου άνδρας ή γυναίκα; Φυσικά άνδρας. Διότι εμείς οι γυναίκες, για τα μάτια της κοινωνίας, είμαστε πάντα μικρές για μεγάλες θέσεις και υψηλά αξιώματα. Δυστυχώς, βρισκόμαστε ακόμη πολύ μακριά από το να πούμε ότι υπάρχουν ίσες ευκαιρίες. Οι ρίζες των κοινωνικών προκαταλήψεων που αφορούν στον όρο «γυναίκα» είναι πολύ βαθιές. Με σκληρή δουλειά, σε όλα τα επίπεδα, πιστεύουμε ότι θα καταφέρουμε να τις ξεριζώσουμε.

Κατά πόσον οι ίδιες οι γυναίκες αποδέχονται και συναινούν σε πλαίσια που τις αδικούν και τις μειώνουν χωρίς να το συνειδητοποιούν (ή και συνειδητοποιώντας το);

«Η κυρία του κυρίου», «Η κόρη του τάδε», «Η εγγονή του δείνα». «Η κόρη μου κάνει για πέντε γιους», «Αυτή η γυναίκα δουλεύει σαν άντρας».

Όλες οι παραπάνω φράσεις, είναι σταγόνες στον ωκεανό μίας συνειδητής ή ασυνείδητης υπεροχής του ισχυρού φύλου που άμεσα ή έμμεσα προσδιορίζει ακόμη και την ταυτότητα της γυναίκας. Είμαστε εμείς οι ίδιες που πρέπει να ανατρέψουμε το βάρος αυτών των χαρακτηρισμών οι οποίοι δεν προσφέρουν τίποτε άλλο πέρα από το να διαιωνίζουν την υπεροχή της πατριαρχίας. Πώς; Πηγαίνοντας κόντρα στα στερεότυπα και τις συμβάσεις της κοινωνίας και διεκδικώντας με πάθος τη θέση μας μέσα σε αυτή.

 Μήπως η ανισότητα γεννιέται μαζί με τις γυναίκες και μεγαλώνει από τον τρόπο που μαθαίνουν να σκέφτονται, εγκλωβίζοντάς τες στο δεύτερο ρόλο;

Κανένας άνθρωπος δεν γεννιέται συντροφιά με «α» στερητικό, πόσο μάλλον όταν το τελευταίο συνοδεύει τη λέξη «ισότητα». Ο κόσμος έχει πλέον αλλάξει μαζί με τις επιτυχίες και τα επιτεύγματα των γυναικών σε παγκόσμιο επίπεδο. Το να εγκλωβιστούμε λοιπόν στον τρόπο που οι άλλοι σκέφτονται για εμάς είναι μία από τις μεγαλύτερες παγίδες. Και ποιος είναι ο τρόπος για να απεγκλωβιστούμε; Ακολουθώντας τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς χιλιάδων γυναικών που κατέκτησαν τα όνειρά τους μαζί με την πολυπόθητη επιτυχία.

Για εσάς είναι αποδεκτή η ίδια συμπεριφορά από άνδρες και γυναίκες στον επαγγελματικό χώρο; Διεκδικούν, θυμώνουν, συγκρούονται το ίδιο;

Η φράση «να συμπεριφέρεσαι σαν κυρία», γιατί κάτι τέτοιο συμπεραίνω από το ερώτημά σας, είναι βαθιά σεξιστική. Οι γυναίκες δεν είμαστε οντότητες από άλλο πλανήτη, ούτε υποταγμένα, άβουλα και άφωνα όντα. Φυσικά και θυμώνουμε, και διεκδικούμε και, δόξα τω Θεώ, πεισμώνουμε, ίσως και περισσότερο από τους άνδρες. Ο θυμός και η σύγκρουση δεν είναι πάντα αρνητικά, αλλά πολλές φορές απαραίτητα για να κάνουμε ένα βήμα μπροστά. Για να διεκδικήσουμε τα αυτονόητα ή τα περισσότερα. Αντιθέτως, η σιωπηλή, υποτακτική συμπεριφορά, δεν οδηγεί πουθενά αλλού πέρα από τη στασιμότητα.

Θεωρείτε ότι η γυναίκα οφείλει να είναι πιο προσεκτική και επιλεκτική σε ό,τι αφορά την ερωτική της ζωή ή συμπεριφορά σε σχέση με τον άνδρα; Θεωρείτε ότι αυτή η πλευρά της συνδέεται και επηρεάζει την αξία και την εικόνα της στα μάτια των άλλων;

Θεωρώ ότι τα όρια που βάζει και οι επιλογές που κάνει κάποιος στην ερωτική του ζωή δεν έχουν να κάνουν με το φύλο αλλά με τις αρχές, τις πεποιθήσεις και την αξιοπρέπειά του. Από κει και πέρα, κοιτάξτε λίγο γύρω σας. Τι θα δείτε; Ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας που επιτρέπει και δικαιολογεί σε έναν άνδρα τα πάντα και… τις πάσες την ίδια στιγμή που επικρίνει μια γυναίκα ακόμη και για την αλλαγή συντρόφου.

Είναι πιο εύκολο για μια γυναίκα να ανταποκριθεί στις ευθύνες του σπιτιού και, επομένως, της αναλογούν περισσότερες ή μήπως έτσι έχουμε μάθει και αυτό περιμένουμε όλοι;

Ξεκάθαρα έτσι έχουμε μάθει και ξεκάθαρα πρέπει να ξεμάθουμε. Οι υποχρεώσεις του σπιτιού και η ανατροφή των παιδιών δεν είναι «γυναικεία υπόθεση» αλλά κοινός τόπος ευθυνών. Είναι ψέμα ότι οι γυναίκες όλα τα προλαβαίνουν, όλα τα μπορούν και εύκολα εξισορροπούν τις ανάγκες καριέρας/οικογένειας. Καμία γυναίκα δεν είναι superwoman, καμία γυναίκα δεν πρέπει να εξαντλεί τα όρια και τις αντοχές της και καμία γυναίκα δεν πρέπει να βρίσκεται υπόλογη σε όλους και για όλα.

Η γυναίκα ενδιαφέρεται περισσότερο από τους άνδρες για την εικόνα της και τι θα πουν οι άλλοι για τις επιλογές της;

Μάλλον για τους άλλους η εικόνα και οι επιλογές μιας γυναίκας είναι «εύφορο» έδαφος για κριτική που πολλές φορές ξεπερνά τα όρια του κακόβουλου κουτσομπολιού. Κάθε φορά που μπαίνω στο ασανσέρ με έναν άνδρα, εγώ κοιτάζω το πάτωμα κι εκείνος κοιτάζει τα μαλλιά του…

Το φύλο σας ήταν ποτέ λόγος για να αντιμετωπίσετε στερεοτυπικές συμπεριφορές ή κάποια προκατάληψη; Είναι εύκολο να αποδεχθούν τη γυναικεία ηγεσία άντρες υφιστάμενοι;

Οι φορές που έχω έρθει αντιμέτωπη με προκαταλήψεις και αναχρονιστικές ιδέες, απλώς και μόνο επειδή είμαι γυναίκα, είναι αμέτρητες. Να σας δώσω ένα παράδειγμα. Την πρώτη ημέρα που πήγα στο Υπουργείο ως Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων μέχρι και ο κάμεραμαν δεν πίστεψε ότι θα είμαι στη θέση αυτή και με ρώτησε «πότε θα έρθει ο Υφυπουργός;». Κι αυτό είναι ακόμη χειρότερο διότι αυτοί οι άνθρωποι δεν το έκαναν με κακή πρόθεση, δεν κατάλαβαν ότι τα λόγια τους ήταν σεξιστικά.

Επίσης, δεν νομίζω να γίνεται συζήτηση για το αν ένας άντρας συνάδελφός μου φοράει πουκάμισο ή ζιβάγκο. Αντιθέτως, έχουν σταθεί ουκ ολίγες φορές στο ντύσιμό μου κι όχι στο έργο μου στο Υπουργείο. Κι αυτά δεν συμβαίνουν μόνο στον χώρο της πολιτικής. Δραστηριοποιούμαι σε ανδροκρατούμενα περιβάλλοντα από την πρώτη στιγμή της επαγγελματικής μου πορείας και η πραγματικότητα είναι πως οι γυναίκες καλούμαστε συχνά να αποδώσουμε δέκα φορές καλύτερα από έναν άνδρα για να δικαιολογήσουμε τη θέση μας, να εξηγούμε δέκα φορές ξανά και ξανά τα αυτονόητα. Δεν υπάρχει τίποτα πιο ψυχοφθόρο από το να παλεύεις διαρκώς για να αποδείξεις την αλήθεια σου, γι’ αυτό και θα συνεχίσω να υψώνω τη φωνή μου με αφοβία. Και το ίδιο καλώ όλες τις γυναίκες να κάνουν. Μέχρι τη στιγμή που καμία δεν θα αποτελεί μειοψηφία στον χώρο εργασίας που επιλέγει.    

Τι θα συμβουλεύατε νέες γυναίκες που θέλουν να ανελιχθούν επαγγελματικά; Ποια είναι τα μεγαλύτερα εμπόδια που θα πρέπει να αντιμετωπίσουν;

Να μην φοβούνται να μιλούν, να διεκδικούν, να απαιτούν. Και κάθε φορά που γίνονται αποδέκτες στερεοτύπων να μην κάνουν πως δεν ακούν, αλλά να απαντούν. Μόνο έτσι θα καταφέρουμε να κλείσουν κάποτε τα στόματα εκείνων που τα διαιωνίζουν…

Ανακαλύψτε το αφιέρωμα «Μάχη με τα στερεότυπα»