Ασφυξία στην αγορά προκαλεί η παράταση της λήξης των επιταγών – Τι σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομικών

Διορθωτικές κινήσεις στο θέμα των επιταγών εξετάζονται από την πλευρά της κυβέρνησης σε συνεργασία με τις τράπεζες, σε μια προσπάθεια να μετριαστεί το πρόβλημα ρευστότητας που έχει δημιουργηθεί στην αγορά με τη μετάθεση της λήξης, εμφάνισης και πληρωμής επιταγών κατά 75 μέρες με κυβερνητική απόφαση.

Με βάση το ρεπορτάζ του mononews το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί είναι σε δύο επίπεδα:

Πρώτον, έχει ερμηνευθεί από τις τράπεζες ως οριζόντια αναστολή πληρωμών όλων των επιταγών που έληγαν στα τέλη Μαρτίου, ανεξάρτητα εάν ο εκδότης της επιταγής θέλει να εξοφλήσει την οφειλή του προς τον κάτοχό της.

Δεύτερον και πιο ουσιαστικό, έχει οδηγήσει όλη την αγορά σε παύση πληρωμών, αφού παρεμβαίνει στο συναλλακτικό κύκλωμα, μεταθέτοντας όχι μόνο την εξόφληση των επιταγών, αλλά και τη λήξη και εμφάνισή τους στην τράπεζα, επιμηκύνοντας τη διάρκεια της πίστωσης που ενσωματώνουν οι επιταγές και οι συναλλαγματικές που έχουν εκδοθεί για τα τέλη Μαΐου.

Σε ό,τι αφορά το πρώτο πρόβλημα είναι χαρακτηριστικό ότι πολλές τράπεζες εν αναμονή της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) αρνούνταν να εξοφλήσουν τις επιταγές που έληγαν ακόμη και στις 28 ή στις 29 Μαρτίου, προεξοφλώντας την αναστολή της πληρωμής πριν την έκδοση της ΠΝΠ.

Να σημειωθεί ότι η επίμαχη Πράξη για την αναστολή όλων των αξιογράφων ορίζει ότι «η αναστολή ισχύει από τις 30 Μαρτίου 2020…» και επιπλέον προβλέπει ότι «δεν εμποδίζει τον υπόχρεο και τον δικαιούχο να συμφωνήσουν μεταξύ τους την απευθείας πληρωμή του αξιογράφου από τον υπόχρεο στον δικαιούχο στην αρχικά αναγραφόμενη ημερομηνία λήξης».

Με δεδομένη τη σχετική πρόβλεψη που υπάρχει στην ΠΝΠ και σε μια προσπάθεια να διορθωθεί το πρόβλημα που υπήρξε με το πάγωμα πληρωμών που υπήρξε για όλες τις επιταγές που έληγαν έως τα τέλη Μαρτίου, το υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με τις τράπεζες προσανατολίζεται στη δημιουργία μιας πλατφόρμας, στην οποία θα μπορούν όσοι δεν επιθυμούν να εξοφλήσουν τις επιταγές που έχουν εκδώσει, να τις καταγράψουν.

Εν αναμονή δημιουργίας της σχετικής πλατφόρμας το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε χθες ότι «για τη διευκόλυνση των συναλλασσομένων, και ειδικότερα των εκδοτών, αποδεκτών και κομιστών αξιογράφων (ιδίως μεταχρονολογημένων επιταγών), παρατείνονται κατά τρεις (3) επιπλέον εργάσιμες ημέρες (γίνονται 6 συνολικά), οι προβλεπόμενες προθεσμίες των τριών (3) εργασίμων ημερών για τη διαβίβαση των αξιογράφων στο τραπεζικό σύστημα.

Η παράταση αφορά τα αξιόγραφα, τα οποία σύμφωνα με την ΠΝΠ «πρέπει να διαβιβασθούν ηλεκτρονικά από όποιον έλκει δικαίωμα ή έχει υποχρέωση, όπως από τους εκδότες ή αποδέκτες ή κομιστές τους, στα πιστωτικά ιδρύματα».

Σε ό,τι αφορά το δεύτερο πρόβλημα, δηλαδή της καθολικής παύσης πληρωμών που έχει υπάρξει στην αγορά, η πιθανή λύση που έχει πέσει στο τραπέζι των συζητήσεων είναι η χρηματοδότηση από τις τράπεζες του ισόποσου της ρευστότητας που αντιστοιχεί στις επιταγές των οποίων η πληρωμή μετατέθηκε στα τέλη Μαΐου.

Η λύση αυτή εξετάζεται στο πλαίσιο του μηχανισμού των κρατικών εγγυήσεων μέσω του Εγγυοδοτικού Ταμείου και της Αναπτυξιακής Τράπεζας, προκειμένου οι επιχειρήσεις που έχουν στα χέρια τους επιταγές και οι οποίες δεν θα πληρωθούν, να μπορέσουν να αντλήσουν κεφάλαια κίνησης για τη λειτουργία τους έως ότου εκτονωθεί η οικονομική κρίση που προκαλεί η πανδημία του κορονοϊού.

Σε κάθε περίπτωση η απόφαση για μετάθεση της λήξης, εμφάνισης και πληρωμής επιταγών, έχει στεγνώσει την αγορά από τη λιγοστή διαθέσιμη ρευστότητα και έχει προκαλέσει την αντίδραση εκατοντάδων εισαγωγικών επιχειρήσεων αλλά και χονδρεμπορικών επιχειρήσεων, που έχουν βρεθεί αντιμέτωπες με τη στάση πληρωμών και τον κίνδυνο διακοπής των πιστώσεων από το εξωτερικό.

Τραπεζικά στελέχη με γνώση του θέματος εξηγούν ότι, μια παράταση θα ήταν εύλογη όχι σε ό,τι αφορά την εμφάνιση ή τη σφράγιση αυτών των επιταγών, αλλά σε ό,τι αφορά την εμφάνισή τους στον Τειρεσία.

Η πρακτική αυτή εφαρμόστηκε την περίοδο των capital controls, που επετράπη στις τράπεζες να σφραγίσουν τις ακάλυπτες επιταγές, χωρίς ωστόσο να τις εμφανίσουν στον Τειρεσία, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα σε όσες επιχειρήσεις δεν μπορούσαν να καλύψουν τις οφειλές αυτές να έχουν μια περίοδο χάριτος έως ότου «στιγματιστούν» για αθέτηση πληρωμών.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Mononews, μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας και πλήττονται από το πάγωμα πληρωμών, αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να προχωρήσουν στην αναθεώρηση των πλάνων τους για τη δραστηριότητά τους στην Ελλάδα.

Όπως εξηγούν, η αναστολή πληρωμών που αποφασίστηκε με κυβερνητική απόφαση δημιουργεί μείζον θέμα για την επιβίωσή τους και εν τέλει για τη συνέχιση λειτουργίας τους στη χώρα μας, καθώς έχει οδηγήσει την αγορά σε μαζική αθέτηση πληρωμών για οφειλές που έχουν δημιουργηθεί πριν το ξέσπασμα της κρίσης.

Όπως επισημαίνουν εκπρόσωποι μεγάλων επιχειρήσεων οι ξένοι προμηθευτές δεν παραδίδουν εμπορεύματα επί πιστώσει και πλέον οι επιχειρήσεις που έχουν εισάγει εμπορεύματα ή πρώτες ύλες στην ελληνική αγορά, υποχρεώνονται να περιμένουν να πληρωθούν για τα προϊόντα που παρέδωσαν άλλους δυόμισι μήνες.

Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια ακούσια πίστωση συνολικής διάρκειας σχεδόν μισού χρόνου, η οποία ανατρέπει την προγραμματισμό των χρηματορροών τους και οδηγεί πολλούς από αυτούς σε ασφυξία.