Veson Nautical: Η παγκόσμια ναυτιλία στο μεταίχμιο – Τι προβλέπουν τα ιστορικά μοτίβα για το μέλλον

Οι σημερινές συνθήκες της αγοράς στην παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία θυμίζουν τη μεταβατική φάση ενός  κύκλου της ναυτιλίας – ένα στάδιο όπου η αγορά φαίνεται σταθερή επιφανειακά, αλλά οι υποκείμενες πιέσεις εντείνονται αθόρυβα. Αυτό είναι το κεντρικό μήνυμα πρόσφατης μελέτης της Veson Nautical, παγκόσμιου ηγέτη στην ανάλυση και διαχείριση ναυτιλιακών δεδομένων.

Η μελέτη, με τίτλο «Η Ανατομία των Ναυτιλιακών Κύκλων: Τι μπορεί να μας διδάξει η ιστορία για την αγορά του αύριο», υποστηρίζει ότι, καθώς οι παραδόσεις πλοίων αυξάνονται, το παγκόσμιο εμπόριο επιβραδύνεται και οι ρυθμιστικές πιέσεις εντείνονται, ο κίνδυνος υπερπροσφοράς (overcapacity) γίνεται όλο και μεγαλύτερος.

«Ανατρέχοντας στην ιστορία των προηγούμενων ναυτιλιακών κύκλων, βρισκόμαστε πιθανότατα στο μέσον της μετάβασης από το υψηλό σημείο στο χαμηλό», αναφέρει ο Matt Freeman, συν-συγγραφέας της μελέτης και αντιπρόεδρος του τμήματος Αποτιμήσεων και Αναλύσεων της Veson Nautical.

«Για να πλοηγηθεί κανείς με επιτυχία σε αυτή την εύθραυστη ισορροπία, χρειάζεται όχι μόνο επιχειρησιακή πειθαρχία, αλλά και βαθιά κατανόηση των δομικών μοτίβων που διαμόρφωσαν τους προηγούμενους κύκλους.»

Τι αποκαλύπτουν οι προηγούμενοι ναυτιλιακοί κύκλοι

Η μελέτη εξετάζει πώς τα κυκλικά μοτίβα επαναλαμβάνονται σε όλες τις δεκαετίες της ναυτιλιακής ιστορίας, διαμορφωμένα από διαφορετικές μακροοικονομικές δυνάμεις, αλλά ακολουθώντας παρόμοια πορεία: υπεραισιοδοξία, υπερπροσφορά και διόρθωση.

Αναφέρεται στον υπερκύκλο “Champagne Supercycle” της περιόδου 2003–2008, που πυροδότησε  η βιομηχανική έκρηξη της Κίνας. Τότε, οι ναύλοι των Capesize σκαρφάλωσαν από τα $20.000 στα σχεδόν $200.000 ημερησίως μέσα σε πέντε χρόνια, προκαλώντας φρενίτιδα νέων παραγγελιών και αύξηση του βιβλίου παραγγελιών στο 60% του ενεργού στόλου.

«Όταν ξέσπασε η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, τα κέρδη κατέρρευσαν σχεδόν εν μία νυκτί, αλλά οι παραδόσεις συνεχίστηκαν για χρόνια, επιτείνοντας την ύφεση», αναφέρει ο Freeman. «Αν δεις παραδείγματα σαν αυτό, αρχίζεις να διακρίνεις μοτίβα που μπορούν να βοηθήσουν τις εταιρείες να προετοιμαστούν για την επόμενη ανατροπή της αγοράς.»

Η μελέτη αναλύει επίσης τις αναταράξεις που επικράτησαν λόγω COVID-19 το 2020. Αν και οι ναύλοι εκτοξεύτηκαν, οι περισσότεροι πλοιοκτήτες δεν προχώρησαν σε υπερβολικές παραγγελίες. Το αποτέλεσμα ήταν να υπάρξει προσωρινή αστάθεια, και όχι ένας πλήρης διαρθρωτικός κύκλος, χάρη στη μετρημένη αντίδραση της αγοράς.

Ανάγνωση των σημερινών σημάτων

Αν και κανένας κύκλος δεν εξελίσσεται ακριβώς με τον ίδιο τρόπο, η μελέτη εντοπίζει επαναλαμβανόμενους δείκτες που συχνά προηγούνται σημαντικών αλλαγών. Ένα από τα πιο σαφή σημάδια είναι η ισοτιμία των νεότευκτων κύκλων (newbuild parity) – μια κατάσταση κατά την οποία τα πενταετή ή μηδενικής ηλικίας πλοία διαπραγματεύονται σε αξίες ίσες ή υψηλότερες από το κόστος των νεότευκτων.

Αυτό το φαινόμενο ιστορικά έχει προηγηθεί σημαντικών διορθώσεων της αγοράς, όπως η κατάρρευση του 2008, η πτώση της τιμής του πετρελαίου το 2014 και η «έκρηξη» των ναύλων των κοντέινερ μετά την πανδημία.

«Σήμερα, η επιστροφή του newbuild parity σε αρκετά τμήματα της αγοράς είναι προειδοποιητικό σημάδι», λέει ο Felix Tordoff, συν-συγγραφέας και αναλυτής στη Veson. «Υποδηλώνει μια αγορά όπου η ταχύτητα υπερισχύει της πειθαρχίας, και ένα περιβάλλον όπου η βραχυπρόθεσμη ευκαιρία μπορεί να θολώσει τη μακροπρόθεσμη κρίση».

Η μελέτη σημειώνει ότι οι προγραμματισμένες παραδόσεις πλοίων αυξάνονται, ιδιαίτερα στον κλάδο των bulkers, και αναμένεται να κορυφωθούν το 2027–2028. Παράλληλα, η ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου επιβραδύνεται – ο ΠΟΕ μείωσε την πρόβλεψή του για το 2025 στο 2,2%, πολύ κάτω από τον μέσο όρο μετά το 2010.

Αν και οι νέοι περιβαλλοντικοί κανονισμοί, όπως οι EEXI και CII, ενδέχεται να περιορίσουν τη διαθέσιμη χωρητικότητα, οι συγγραφείς της μελέτης υποστηρίζουν ότι αυτό δεν θα αρκεί για να αντισταθμίσει την εισερχόμενη χωρητικότητα.

«Στο σύνολό τους, αυτά τα σήματα υποδηλώνουν ότι ο κλάδος βρίσκεται σε ένα σημείο καμπής, όπου η επόμενη αλλαγή θα μπορούσε να έρθει χωρίς προειδοποίηση», λέει ο Tordoff. «Όπως και σε προηγούμενους κύκλους, η ισορροπία μπορεί να διατηρηθεί για κάποιο χρονικό διάστημα πριν διαταραχθεί απότομα».

Οι κύκλοι δεν μπορούν να αποφευχθούν, αλλά μπορούν να αντιμετωπιστούν

Η μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι ναυτιλιακοί κύκλοι δεν είναι ανωμαλίες που πρέπει να φοβόμαστε, αλλά επαναλαμβανόμενα μοτίβα που μπορούν να αναλυθούν και να διαχειριστούν στρατηγικά. Αν και δεν είναι εφικτό να προβλεφθεί με ακρίβεια ο χρόνος τους, η αναγνώριση της δομής και των σημάτων τους παρέχει στους διαχειριστές πλεονέκτημα στη λήψη των αποφάσεων.

«Στο σημερινό πολύπλοκο περιβάλλον, όπου η αισιοδοξία αυξάνεται, η προσφορά ενισχύεται και η ζήτηση εξασθενεί, πρέπει να μπορείς να διαβάζεις τα σημάδια», καταλήγει ο Freeman. «Η ικανότητα να κάνεις ένα βήμα πίσω, να αξιολογείς τη συνολική εικόνα, και να παίρνεις τεκμηριωμένες αποφάσεις δεν είναι απλώς έξυπνη. Είναι απολύτως αναγκαία.»

Διαβάστε επίσης: 

CLIA: Εφέτος θα κάνουν κρουαζιέρα 37,7 εκατ. επιβάτες

«Ημέρες Θάλασσας 2025»: Η μεγάλη γιορτή-θεσμός επιστρέφει για 11η χρονιά στην Πειραιά!

Επίσκεψη Αρχηγού Λιμενικού Σώματος στις Λιμενικές Αρχές της Κο και της Ρόδου