H στροφή της ναυτιλιακής εταιρείας OceanPal Inc., της Σεμίραμις Παληού, σε επενδύσεις στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, είναι αλήθεια ότι ξάφνιασε την Ακτή Μιαούλη, περισσότερο για την επιλογή της συνεργασίας της και για την δομή που δίνει στην προτεραιότητα της.

Η είδηση πλέον είναι γνωστή: Η εταιρεία της Σεμίραμις Παληού, άντλησε το ποσό των 120 εκατ. δολαρίων για να τα χρησιμοποιήσει τα καθαρά έσοδα της συναλλαγής για να εφαρμόσει μια στρατηγική διαχείρισης ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων μέσω της νέας, εξ ολοκλήρου θυγατρικής της, SovereignAI Services LLC («SovereignAI»), η οποία θα επικεντρωθεί στην αξιοποίηση του Πρωτοκόλλου NEAR, μιας πλατφόρμας blockchain που έχει σχεδιαστεί για περιπτώσεις χρήσης Τεχνητής Νοημοσύνης («AI»).

1

Η εστίαση του Πρωτοκόλλου NEAR στην τεχνητή νοημοσύνη (AI) και την αφαίρεση αλυσίδων ευθυγραμμίζεται με το αυξανόμενο θεσμικό ενδιαφέρον για τον αυτοματισμό, τη συμμόρφωση και την κλιμακωτή υποδομή AI, όπως αποδεικνύεται από τη συνεχή υποστήριξη από κορυφαία επενδυτικά κεφάλαια TradFi και κρυπτονομισμάτων.

Ωστόσο και άλλες ελληνικών συμφερόντων ναυτιλιακές εταιρείες έχουν επενδύσει στην τεχνητή νοημοσύνη με αυτόνομα τμήματα μέσα στις εταιρείες που ασχολούνται με την κυβερνοασφάλεια και άλλες νέες εφαρμογές και τεχνολογικές καινοτομίες.

Τι αλλάζει στην ναυτιλία με το AI

Η Τεχνητή Νοημοσύνη φέρνει μια βαθιά μεταμόρφωση στον τομέα της ναυτιλίας, έναν κλάδο κρίσιμο για την διακίνηση του παγκόσμιων φορτίων και εμπορίου. Η εφαρμογή της επεκτείνεται σε πολλούς τομείς, με στόχο την αύξηση της ασφάλειας, της αποδοτικότητας, τη μείωση του κόστους των πλοίων και κυρίως την προστασία του περιβάλλοντος.

Οι Έλληνες εφοπλιστές, ναυτιλιακοί παράγοντες και επιστήμονες αναγνωρίζουν τη μετασχηματιστική δύναμη της Τεχνητής Νοημοσύνης στη ναυτιλία, ωστόσο εκφράζουν μια στάση που χαρακτηρίζεται από αισιοδοξία αλλά και ρεαλισμό, δίνοντας έμφαση στις προκλήσεις και την ανάγκη για ανθρώπινη κρίση.

Αξιοσημείωτο είναι ότι οι κορυφαίοι παράγοντες της ελληνικής ναυτιλίας βλέπουν την ΤΝ ως ένα ισχυρό εργαλείο για τη βελτίωση των λειτουργιών, αλλά όχι ως υποκατάστατο της ανθρώπινης εμπειρίας.

Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη, θεωρείται απαραίτητη για τη βελτιστοποίηση των πλόων, τη μείωση της κατανάλωσης καυσίμων, και την προβλεπτική συντήρηση του εξοπλισμού, η οποία μειώνει τα λειτουργικά κόστη και αυξάνει την αξιοπιστία.

Ο Ευάγγελος Μαρινάκης έχει τονίσει ότι η τεχνητή νοημοσύνη, μαζί με τα νέα καύσιμα όπως το LNG, θα δώσει το προβάδισμα στις ναυτιλιακές εταιρείες.

Ένας άλλος κορυφαίος παράγοντας της ελληνικής ναυτιλίας, ο Αθανάσιος Μαρτίνος, επικεφαλής της Eastern Mediterranean Maritime, έχει εκφράσει τον σκεπτικισμό του σχετικά με το αν η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να προβλέψει με επιτυχία τις ναυλαγορές για τάνκερ, bulk carriers κ.λπ.

Ο λόγος είναι ότι η ναυτιλιακή αγορά επηρεάζεται βαθιά από απρόβλεπτα γεωπολιτικά γεγονότα, όπως πανδημίες, πόλεμοι, δασμοί, τα οποία η τεχνητή νοημοσύνη αδυνατεί να προβλέψει.

Η ελληνική ναυτιλία, η οποία ιστορικά βασίστηκε στη διαίσθηση και την εμπειρία, και σε αυτό που αποκαλείται «ελληνικό δαιμόνιο» και «ελληνική ναυτοσύνη», καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στο ανθρώπινο ένστικτο και στις αριθμητικές αποφάσεις που βασίζονται στον αλγόριθμο και στην τεχνητή νοημοσύνη.

Επισημαίνεται ότι ελληνικές εταιρείες τεχνολογίας, όπως η Harbor Lab του Αντώνη Μαλαξιανάκη, καινοτομούν ενσωματώνοντας τεχνητή νοημοσύνη στη διαχείριση λειτουργικών διαδικασιών, π.χ. διαχείριση για δαπάνες λιμένων, επιβεβαιώνοντας τη δυναμική υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης σε εξειδικευμένους τομείς.

Οι Έλληνες επιστήμονες και ακαδημαϊκοί επικεντρώνονται στον τεχνολογικό πυρήνα της τεχνητής νοημοσύνης, τονίζοντας την ανάγκη για υψηλής ποιότητας δεδομένα και την ανθρωποκεντρική προσέγγιση.

Ο Ιωάννης Πατινιώτης, μέχρι πρότινος Finance Director στη Carras (Hellas) S.A., επισημαίνει τον ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης στη ναυπηγική σχεδίαση, όπου η μηχανική μάθηση βοηθά στην ανάλυση σύνθετων παραμέτρων (ασφάλεια, απόδοση, οικολογική συμβατότητα).

Επίσης, η επιστημονική κοινότητα προωθεί την ευρύτερη ψηφιοποίηση (όπως οι ηλεκτρονικές φορτωτικές), θεωρώντας την κρίσιμη προϋπόθεση για την επιτυχημένη ενσωμάτωση της ΤΝ και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας.

Υπάρχει και η κοινή διαπίστωση ότι η υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης απαιτεί την επανεκπαίδευση του προσωπικού, ώστε να μπορεί να εργαστεί αποτελεσματικά με τα νέα συστήματα.

Ωστόσο, η ανησυχία για την υπερβολική εξάρτηση από την τεχνητή νοημοσύνη και τη συνακόλουθη αποδυνάμωση των ανθρώπινων δεξιοτήτων και της κρίσης παραμένει ένας σοβαρός προβληματισμός.

Στο πρόσφατο συνέδριο της Capital Link, που έγινε στην Αθήνα, ο Σπυρίδων Ζολώτας, Vice President, South Europe, Marine – RINA, τόνισε ότι: “Ένα πράγμα που σίγουρα μπορεί να γίνει, πιο βραχυπρόθεσμα, είναι η βελτίωση της αποδοτικότητας, η οποία θα μας βοηθήσει να πλησιάσουμε τους στόχους μας. Οι ψηφιακές τεχνολογίες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτής της διαδικασίας και η τεχνητή νοημοσύνη θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο..”

O Gary Lloyd, Chief of Architecture and Strategy – 90 Percent of Everything (90POE), επισήμανε ότι: “Βρισκόμαστε στη διαδικασία ριζικής αναδιάρθρωσης των ναυτιλιακών επιχειρήσεων. Προσπαθούμε να υποστηρίξουμε πρακτικά και άμεσα την κερδοφορία, την ασφάλεια και την ανταγωνιστικότητα, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζουμε πρωτοφανείς προκλήσεις. Οι καλές αποφάσεις οδηγούν αναπόδραστα σε καλά αποτελέσματα. Θα ήθελα να υπογραμμίσω ένα κρίσιμο σημείο: η τεχνολογία έχει σχεδιαστεί για να υποστηρίζει τους ανθρώπους και όχι για να αντικαθιστά την εμπειρία και τις γνώσεις των υπαλλήλων μας.

Οφείλουμε να εξασφαλίσουμε μια ομαλή μετάβαση, με σαφήνεια σχετικά με το τι αλλάζει και γιατί, καθώς και ποια είναι τα αποτελέσματα που προσπαθούμε να επιτύχουμε. Όπως είναι φυσικό, οι άνθρωποι ανησυχούν για την απώλεια της εργασίας τους, και αυτός ο φόβος μπορεί να μεταφραστεί σε επιφυλακτικότητα απέναντι στην υιοθέτηση νέας τεχνολογίας. Θα πρέπει να χρησιμοποιούμε συγκεκριμένες πληροφορίες ώστε να λαμβάνουμε καλύτερες αποφάσεις, χωρίς να αφήνουμε την τεχνητή νοημοσύνη να αντικαθιστά τον ανθρώπινο παράγοντα.”

O Άλεξ Χατζηπατέρας, COO της Dorian LPG Ltd., υπογράμμισε τα εξής: “Ως γενικότερη παρατήρηση, πιστεύω ότι είναι εξαιρετικό να βλέπουμε την τεχνητή νοημοσύνη να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη ναυτιλία, έναν κλάδο που παραδοσιακά υστερεί όσον αφορά την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Η βελτιστοποίηση των δρομολογίων και η χάραξη διαδρομών με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης συμβάλλουν ήδη στη μείωση της κατανάλωσης. Μελλοντικά, η πιο εξελιγμένη τεχνολογία στα νέα σκάφη θα παρέχει συμβουλές στο πλήρωμα και θα βοηθά στη συλλογή δεδομένων, ένα συναρπαστικό στοιχείο ενός πολλά υποσχόμενου μέλλοντος.

Η τεχνητή νοημοσύνη θα είναι επίσης χρήσιμη στη διαχείριση κινδύνων και στην ανάλυση τυχόν αποζημιώσεων. Επιπλέον, μπορεί να συμβάλλει στην καλύτερη αντίληψη και παρακολούθηση εν πλω, στη γέφυρα ή στο μηχανοστάσιο, συμπληρώνοντας το ανθρώπινο προσωπικό. Οι ναυτικοί μπορούν ακόμη και να φορούν συσκευές που μεταδίδουν τα βιομετρικά τους στοιχεία στην ξηρά σε πραγματικό χρόνο, για καλύτερη διαχείριση της κόπωσης και άλλων ζητημάτων.”

H Ελένη Πολυχρονοπούλου, πρόεδρος της ERMA TECH GROUP; BoD Member – HELMEPA, τόνισε ότι: «Πριν από έξι χρόνια, ξεκινήσαμε να επενδύουμε σε νέες τεχνολογίες. Χρησιμοποιήσαμε αναλυτικά μοντέλα και μηχανική εκμάθηση σε μια εποχή που η τεχνητή νοημοσύνη φαινόταν ακόμα πολύ μακριά. Όταν όμως εμφανίστηκε το chat GPT, συνειδητοποιήσαμε ότι πρέπει να κινηθούμε πολύ πιο γρήγορα. Φυσικά, οι μεγαλύτερες εταιρείες έχουν περισσότερα χρήματα να επενδύσουν, επομένως έχουν προβάδισμα σε αυτόν τον τομέα. Πρόκειται για έναν παγκόσμιο αγώνα ταχύτητας που διεξάγεται αυτή τη στιγμή.

Χρησιμοποιούμε το co-pilot για την αποστολή μηνυμάτων και email, καθώς και άλλες λύσεις που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη για τη διανομή αλληλογραφίας, τη σύνταξη πρακτικών, τις διαδικασίες follow-up, την αποστολή αυτόματων απαντήσεων, τη διαχείριση συστημάτων ανθρώπινου δυναμικού για την ανάλυση βιογραφικών, την υποστήριξη του μάρκετινγκ, τη δημιουργία περιεχομένου και πολλά άλλα.

Η ψηφιοποίηση και η τεχνολογία εξελίσσονται με τόσο γρήγορους ρυθμούς που δεν μπορούμε να μείνουμε πίσω. Η ποιότητα και η διαθεσιμότητα των δεδομένων θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο. Θα συμβούλευα να επιλέξουν λύσεις με ολοκληρωμένες πλατφόρμες, που επιτρέπουν τη δημιουργία πιο αποτελεσματικών συνεργασιών».

O Θεόδωρος Μπαλτατζής, General Manager της Technomar Shipping, τόνισε ότι: “Η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία για τον στόλο μας. Η ζήτηση από τους ναυλωτές βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Επιπλέον, η ψηφιοποίηση των καθημερινών λειτουργιών γίνεται απαραίτητη και έχουμε δει μεγάλες επενδύσεις σε αυτόν τον τομέα.

Τα μεγαλύτερα ποσά δαπανώνται για συσκευές εξοικονόμησης ενέργειας στα πλοία, ακολουθούμενα από εργαλεία ανάλυσης δεδομένων απόδοσης. Η συμμόρφωση με τους κανονισμούς έρχεται τρίτη, δημιουργώντας την ανάγκη για σταθερές υποδομές IT σε όλο το στόλο. Τέλος, η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται για την εκπαίδευση του προσωπικού μας τόσο στην ξηρά όσο και πάνω στα πλοία μας.

Η τεχνολογία δεν πρέπει και δεν μπορεί να αντικαταστήσει τους ανθρώπους. Παραμένουν απαραίτητοι, πρέπει ωστόσο να ενσωματώσουν τις πληροφορίες της τεχνητής νοημοσύνης για να δημιουργήσουν μια πιο συνεπή προσέγγιση της ασφάλειας. Εντούτοις, όπως συμβαίνει με όλα τα εξαιρετικά εργαλεία, πρέπει να τα αντιμετωπίζετε με σεβασμό. Για να σας δώσω μια αναλογία, αν μια μέρα κάποιος σας χαρίσει ένα υπερσύγχρονο αυτοκίνητο για να αντικαταστήσει το παλιό σας όχημα, είναι ένα υπέροχο δώρο, αλλά θα πρέπει να είστε προσεκτικοί και να μάθετε να το οδηγείτε σωστά.”

Ποιες είναι οι κύριες εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης στη ναυτιλία

Οι κύριες εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης στη ναυτιλία περιλαμβάνουν, την λήψη αποφάσεων με βάση τα δεδομένα. Τα συστήματα της τεχνητής νοημοσύνης αναλύουν τεράστιες ποσότητες δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, όπως καιρικές συνθήκες, θαλάσσια ρεύματα, κυκλοφορία πλοίων, και απόδοση μηχανών.

Επίσης, προτείνει την ιδανική διαδρομή και την βέλτιστη ταχύτητα για κάθε πλοίο, με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της κατανάλωσης καυσίμων και, κατ’ επέκταση, των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2).

Επεξεργάζεται δεδομένα από αισθητήρες εγκατεστημένους στις μηχανές και τον κρίσιμο εξοπλισμό του πλοίου. Εξοικειώνεται με τα φυσιολογικά πρότυπα λειτουργίας των μηχανών και προβλέπει πότε ένα εξάρτημα είναι πιθανό να παρουσιάσει βλάβη. Αυτό επιτρέπει την προληπτική συντήρηση πριν την εμφάνιση σοβαρού προβλήματος, μειώνοντας τον κίνδυνο καθυστερήσεων και δαπανηρών έκτακτων επισκευών.

Αν και ακόμα είναι σε στάδιο ανάπτυξης και δοκιμών, η τεχνητή νοημοσύνη είναι ο βασικός πυλώνας για τα αυτόνομα πλοία που μπορούν να πλοηγούνται με ελάχιστη ή καθόλου ανθρώπινη παρέμβαση.

Τα συστήματα της τεχνητής νοημοσύνης βοηθούν τα πληρώματα παρέχοντας αυξημένη αντίληψη του περιβάλλοντος (αναγνώριση εμποδίων, παρακείμενων πλοίων, κ.λπ.), αυξάνοντας έτσι την ασφάλεια.

Επίσης, βελτιστοποιεί τον προγραμματισμό ελλιμενισμού και τις διαδικασίες φόρτωσης/εκφόρτωσης φορτίων στα λιμάνια, μειώνοντας τον χρόνο αναμονής και την κυκλοφοριακή συμφόρηση.

Ακόμη, χρησιμοποιείται και για την ανάλυση τεκμηρίωσης φορτίων (cross-referencing) και τον εντοπισμό αποκλίσεων που μπορεί να υποδηλώνουν εσφαλμένη δήλωση φορτίου.