Λιμάνια, ναυπηγεία, προσέλκυση πλοίων και ναυτικών στο εθνικό νηολόγιο οι προτεραιότητες για τη ναυτιλία το 2022

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας παραχώρησης σε ιδιώτες των τεσσάρων λιμένων Αλεξανδρούπολης, Ηγουμενίτσας, Ηρακλείου και Καβάλας, των δύο Ναυπηγείων Σκαραμαγκά και Ελευσίνας, καθώς επίσης και η προσέλκυση πλοίων στο ελληνικό νηολόγιο, αλλά και νέων στο ναυτικό επάγγελμα είναι οι κυβερνητικές προτεραιότητες στον τομέα της Ναυτιλίας.

Το παράδοξο όμως είναι ότι τον χειρισμό των θεμάτων των λιμένων και των Ναυπηγείων δεν το έχει το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, αλλά στο θέμα των λιμένων, την αρμοδιότητα έχει το Ταμείο Ιδιωτικής Περιουσίας Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) και στο θέμα των Ναυπηγείων το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.

Ωστόσο, οι εκκρεμότητες που υπάρχουν στα θέματα των Ναυπηγείων ενδέχεται να επιλυθούν μέσα στο προσεχές εξάμηνο, δεδομένου ότι στις 18 Ιανουαρίου θα συζητηθεί η αίτηση του Δήμου Χαϊδαρίου για τον διαγωνισμό του Ναυπηγείου Σκαραμαγκά με την οποία ζητά να ακυρωθεί η πώληση του τέταρτου προβλήτα. Στον διαγωνισμό έχει πλειοδοτήσει ο εφοπλιστής Γιώργος Προκοπίου.

Όσον αφορά το θέμα των Ναυπηγείων Ελευσίνας, παρά τις αρχικές δεσμεύσεις ότι θα κατατεθεί το σχέδιο εξυγίανσης στη Βουλή και στο Πρωτοδικείο, μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου, αυτό δεν έγινε και δύο μεγάλοι ξένοι επενδυτές, ο ιταλικός ναυπηγικός κολοσσός, Fincantieri και η αμερικανική τράπεζα, DFC μαζί με την ΟΝΕΧ του Πάνου Ξενοκώστα, βρίσκονται σε αναμονή και περιμένουν τις τελικές αποφάσεις της κυβέρνησης και του Πολεμικού Ναυτικού, ώστε να κατατεθεί το σχέδιο εξυγίανσης.

Όσον αφορά το θέμα της ενίσχυσης του εθνικού νηολογίου με πλοία και της προσέλκυσης νέων στο ναυτικό επάγγελμα, το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, έχει να αξιολογήσει ορισμένα αριθμητικά δεδομένα, που δεν είναι ευχάριστα και να επεξεργαστεί μέτρα.

Τα αρνητικά αριθμητικά δεδομένα είναι:

Πρώτον: ενώ ο ελληνόκτητος στόλος αριθμεί 4.038 ποντοπόρα πλοία, ο υπό ελληνική σημαία είναι καθηλωμένος στα 584 πλοία με βάση τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου.

Δεύτερον: στα υπό ελληνική σημαία ποντοπόρα πλοία εργάζονταν 5.385 Έλληνες ναυτικοί, ενώ οι Φιλιππινέζοι ήταν 6.734, ενώ υπήρχαν άλλοι 514 Ουκρανοί, 348 Ρουμάνοι και συνολικά ναυτικοί από 53 χώρες, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Αρχή και βέβαια παραμένει άγνωστος ο αριθμός των Ελλήνων ναυτικών που είναι ναυτολογημένος σε πλοία με ξένη σημαία, αλλά εκτιμάται ότι δεν είναι μεγάλος.

Τα λιμάνια

Τα τέσσερα λιμάνια: Αλεξανδρούπολη, Ηγουμενίτσα, Ηράκλειο, Καβάλα βρίσκονται στη διαδικασία ιδιωτικοποίησης από το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου και προβλέπεται να κατατεθούν οι δεσμευτικές προσφορές των ενδιαφερομένων επενδυτικών σχημάτων μέσα στους προσεχείς μήνες.

Το ΤΑΙΠΕΔ θέλει να πωλήσει το 67% του μετοχικού κεφαλαίου του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης και ήδη στην επόμενη φάση του διαγωνισμού συμμετέχουν, η Quintana Infrastructure & Development, η κοινοπραξία Cameron SA-Goldair Cargo AE-Bollore Africa Logistics, η κοινοπραξία International Port Investments Alexandroupolis, μαζί με τις εταιρείες Black Summit Financial Group – Euroports – EFA Group και ΓΕΚ Τέρνα, και ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης Α.Ε.

Για το λιμάνι της Ηγουμενίτσας αναμένεται να κατατεθούν οι δεσμευτικές προσφορές εντός του πρώτου εξαμήνου του τρέχοντος έτους για το 67% του Οργανισμού Λιμένος και συμμετέχουν διαγωνισμό η ATTICA A.E. Συμμετοχών, η Portek International Private LTD, η Quintana Infrastructure & Development, η ΑΙΓΑΙΟΝ ΟΙΛ Α.Ε., η κοινοπραξία Archirodon Group N.V.- ANEK & όμιλος Trident Hellas, η κοινοπραξία Grimaldi Euromed – Μινωικές Γραμμές Α.Ν.Ε.και ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης.

Όσον αφορά στο λιμάνι της Καβάλας, εκτιμάται ότι μέσα στον Φεβρουάριο θα κατατεθούν οι δεσμευτικές προσφορές για την την διαχείριση των λιμενικών δραστηριοτήτων του εμπορικού λιμένα, που φέρει την ονομασία “Φίλιππος Β΄” του Οργανισμού Λιμένος Καβάλας. Στον διαγωνισμό συμμετέχουν οι Quintana Infrastructure & Development, Ενωση Εταιρειών Imerys GREECE SA, Goldair Cargo A.E. & Βιομηχανικά Ορυκτά Ελλάδος ABEE, κοινοπραξία International Port Investments Kavala, η οποία απαρτίζεται από τις εταιρείες Black Summit Financial Group – Euroports -EFA GROUP και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης Α.Ε.

Στο λιμάνι του Ηρακλείου, προβλέπεται ότι στο χρονικό διάστημα από τον Απρίλιο έως τον Ιούνιο θα κατατεθούν οι δεσμευτικές προσφορές για το 67% του Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου και στον διαγωνισμό συμμετέχουν εννέα επενδυτικά σχήματα: Olete Limited, από την Κύπρο, η Κοινοπραξία Gray Pier Heraklion Port, που συγκροτούνται από τις εταιρείες Καρατζή Βιομηχανικές και Ξενοδοχειακές Επιχειρήσεις Α.Ε. Και FHL.Η. Κυριακίδης Μάρμαρα Γρανίτες Α.Ε., η κοινοπραξία Grimaldi Euromed S.p. A. – Μινωϊκές Γραμμές Ανώνυμη Ναυτιλιακή Εταιρεία, η Κοινοπραξία Portek International Private Limited – GRH Cruise Port Fianance Ltd, Η Κοινοπραξία Ακτωρ Παραχωρήσεις ΑΕ – Attica Group, Κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ΑΕ – Aviareps Hellas A.E., Κοινοπραξία ΣΕΚΑΒΟΝ ΑΕ – Goldenstep Shipping Limited, ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης και ΤΕΚΑΛ Α.Ε.

Τα Ναυπηγεία

Οι εξελίξεις στα δύο Ναυπηγεία, Σκαραμαγκά και Ελευσίνας, δυστυχώς, δεν ήταν οι αναμενόμενες. Υπενθυμίζεται ότι η Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας αποφάσισε να μην υπογραφεί η σύμβαση για την πώληση του ακινήτου της ΕΤΑΔ ΑΕ στο οποίο περιλαμβάνεται η Προβλήτα 4 στην εταιρεία ιδιοκτησίας του εφοπλιστή Γιώργου Προκοπίου, η οποία πλειοδότησε στους διαγωνισμούς για την πώληση των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά.

Η Επιτροπή του ΣτΕ έκανε δεκτή την αίτηση του Δήμου Χαϊδαρίου να ανασταλεί η εκτέλεση του διαγωνισμού πώλησης του ακινήτου ιδιοκτησίας της ΕΤΑΔ, μέχρις ότου ληφθεί οριστική απόφαση από το ΣτΕ επί της ουσίας της αίτησης ακύρωσης του Δήμου για τον διαγωνισμό, που θα συζητηθεί στις 18 Ιανουαρίου.

Ο εφοπλιστής Γιώργος Προκοπίου έχει προσφέρει τίμημα 37,3 εκατ. ευρώ για το χερσαίο χώρο της ΕΤΑΔ, ενώ προσέφερε άλλα 25 εκατ. ευρώ για τα ακίνητα.

Σε αναμονή βρίσκονται και οι επενδυτές που ενδιαφέρονται για τα Ναυπηγεία Ελευσίνας, μέχρι να αποφασίσει η κυβέρνηση να καταθέσει το τελικό σχέδιο εξυγίανσης που προβλέπει διαγραφή οφειλών ύψους 250 εκατ. ευρώ, από ένα σύνολο 450 εκατ., αλλά και ρύθμιση με τους διάφορους πιστωτές. Πολλοί συνδέουν τις εξελίξεις στο Ναυπηγείο Ελευσίνας με το θέμα του Ναυπηγείου Σκαραμαγκά, δεδομένου ότι ενδέχεται να γίνει “μοιρασιά” για την κατασκευή των κορβετών του Πολεμικού Ναυτικού και των Περιπολικών του Λιμενικού Σώματος. Εκτιμάται ότι το πακέτο για του Πολεμικού Ναυτικού υπερβαίνει τα 2 δισ. ευρώ.

Επισημαίνεται ότι το σχέδιο εξυγίανσης το έχει καταρτίσει η Ernst & Young, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στο Δικαστήριο, βάσει του Πτωχευτικού Νόμου και του άρθρου 106 Β. Το επενδυτικό σχήμα που ενδιαφέρεται ζωηρά για το Ναυπηγείο Ελευσίνας, είναι η ΟΝΕΧ του Πάνου Ξενοκώστα, το ιταλικό ναυπηγείο Fincantieri και η αμερικανική κρατική αναπτυξιακή τράπεζα DFC.

Η προσέλκυση πλοίων και ναυτικών

Τα δύο μεγαλύτερα προβλήματα του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας που καλείται να διαχειριστεί είναι η προσέλκυση πλοίων στο ελληνικό νηολόγιο, καθώς και η προσέλκυση νέων στο ναυτικό επάγγελμα.

Το γεγονός ότι υπάρχουν 4.038 ποντοπόρα πλοία ελληνικών συμφερόντων και μόνο 584 ποντοπόρα πλοία με ελληνική σημαία δημιουργεί από μόνο του τεράστιο ζήτημα. Ειδικότερα, τα ελληνόκτητα πλοία ανέρχονται σε 4.038 πλοία μεταφορικής ικανότητας 350.465.999 dwt και χωρητικότητας 205.647.569 gt. Οι αντίστοιχοι αριθμοί το 2020 ήταν 3.968 πλοία μεταφορικής ικανότητας 340.823.637 dwt και χωρητικότητας 199.693.859 gt.

Επίσης, ο αριθμός των πλοίων εγγεγραμμένων στο ελληνικό νηολόγιο είναι μόνο 584, συνολικής χωρητικότητας 62.317.858 dwt, όταν στο αντίστοιχο διάστημα του 2020 ήταν 636 πλοία, συνολικής χωρητικότητας 65.640.708 dwt.

Απο την άλλη, ενώ την τελευταία δεκαετία έχουν εισαχθεί πάνω από 10.000 νέοι στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού, είναι ναυτολογημένοι στα υπό ελληνική σημαία ποντοπόρα πλοία μόνο 5.385 Έλληνες ναυτικοί. Εκτιμάται ότι έχουν αποφοιτήσει από τις ΑΕΝ πάνω από 40.000 ναυτικοί τις τελευταίες τρεις δεκαετίες από τι σχολές και διαθέτουν διπλώματα και πτυχία ναυτικής ικανότητας. Στα επιβατηγά πλοία με ελληνική σημαία απασχολούνται άλλοι 5.325 Έλληνες ναυτικοί.

Η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών έχει ζητήσει να μπορούν να εργάζονται στα πλοία, νέοι ως κατώτερα πληρώματα, ωστόσο υπάρχει διαφωνία για το ύψος της μηνιαίας αμοιβής τους, αν δηλαδή θα πληρώνονται με βάση τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας που ισχύουν στην Ελλάδα ή με το μισθολόγιο της ITF.

Διαβάστε επίσης

Fitch: Διατηρεί ουδέτερο outlook για την παγκόσμια ναυτιλία το 2022