Peter Thiel: Ο δισεκατομμυριούχος της Silicon Valley που κάνει διαλέξεις για τον Αντίχριστο και επενδύσεις για την αθανασία

Στη δημόσια σφαίρα της τεχνολογίας, κάποιοι επιχειρηματίες επέλεξαν να γίνουν είδωλα και να πρωταγωνιστήσουν, ενώ άλλοι προτίμησαν τις σκιές.

Ένας από αυτούς είναι ο Peter Thiel, συνιδρυτής της PayPal, πρώτος επενδυτής στο Facebook, μέτοχος της SpaceX και δημιουργός της αμφιλεγόμενης Palantir – μιας εταιρείας που χτίστηκε με επενδύσεις της CIA, συνεργάστηκε με το Ισραήλ και παρομοιάζεται με τον «Μεγάλος Αδελφός» που ελέγχει την εποχή μας.

Μέσα από τις σκιές παίζει την δικιά του παράσταση πίσω από τον μπερντέ, αλλά αντί για μαριονέτες έχει κατηγορηθεί πως χειραγωγεί πολιτικούς, κυβερνήσεις, μυστικές υπηρεσίες, ΜΜΕ, τεχνολογικές εταιρείες και την ίδια την κοινή γνώμη.

Τον τελευταίο χρόνο, ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής σε εταιρείες τεχνολογίας δεδομένων, τεχνητής νοημοσύνης, άμυνας και ανάπτυξης όπλων έχει θεολογικές ανησυχίες. Μιλά για τον κίνδυνο ενός «αντιχριστιανικού» καθεστώτος, που στο όνομα της «ειρήνης και ασφάλειας», θα θυσιάσει την πρόοδο και την ελευθερία.

Πιστεύει ότι μπορεί ότι ο φόβος κινδύνων για την ανθρωπότητα όπως για ένα πυρηνικό πόλεμο, κλιματική καταστροφή, ή αυτόνομων ρομπότ-δολοφόνων που θα καθοδηγούνται από τεχνητή νοημοσύνη να οδηγήσει σε  μια παγκόσμια κυβέρνηση, που θα υπόσχεται ειρήνη και ασφάλεια. Σύμφωνα με τον Thiel, αυτό το ολοκληρωτικό αυταρχικό καθεστώς, με πραγματική δύναμη και εξουσία, θα είναι η έλευση του σύγχρονου Αντίχριστου, μιας φιγούρας που ορίζεται στις χριστιανικές διδασκαλίες ως ο προσωπικός αντίπαλος του Θεού που θα εμφανιστεί πριν το τέλος του κόσμου.

Ο Thiel, ως ευσεβής Χριστιανός, μιλά συχνά σε δημόσιες συνεντεύξεις και ομιλίες  για τον Αντίχριστο και στις αρχές Οκτωβρίου ολοκληρώνει  μια κλειστή σειρά διαλέξεων τεσσάρων ημερών στο Σαν Φρανσίσκο. Στόχος του να αφυπνίσει τους ανθρώπους να σκεφτούν περισσότερο τον Αρμαγεδώνα ή τον Αντίχριστο, με την  ελπίδα να βρεθεί ένας τρίτος δρόμος.

Μια ακόμη εμμονή του Peter Thiel είναι η επιδίωξη της αθανασίας και μαζί με τους Sam Altman, Yuri Milner και Marc Andreessen, επενδύει στον κλάδο της μακροζωίας. Με σχεδόν δώδεκα εταιρείες -μερικές από τις οποίες χρηματοδοτήθηκαν από την εταιρεία επιχειρηματικών κεφαλαίων του και άλλες από ένα μη κερδοσκοπικό ίδρυμα που υποστήριζε- που συγκέντρωσαν περισσότερα από 700 εκατομμύρια δολάρια, χρηματοδοτεί την επιμήκυνση του ανθρώπινου χρόνου ζωής.

Πώς ο Peter Thiel, ένας άνθρωπος που αποφεύγει τα φώτα της δημοσιότητας κατέληξε να καθορίζει τον κόσμο της εξουσίας;

Palantir: Η αυτοκρατορία δεδομένων

Το 2004 ο Peter Thiel συνίδρυσε την Palantir Technologies, την πιο αινιγματική ίσως εταιρεία του. Από τη μία πλευρά, οι επικριτές ανησυχούσαν για τη στενή της συνεργασία με τη CIA και άλλες κυβερνητικές υπηρεσίες, κάτι που φαινόταν να έρχεται σε αντίθεση με τον φιλελεύθερο (libertarian) προσανατολισμό του Thiel.

Από την άλλη, εκείνος υποστήριζε ότι η τεχνολογία της Palantir έδινε τη δυνατότητα για πιο στοχευμένη ανάλυση δεδομένων, αποτρέποντας υπερβολικές έρευνες και καταχρηστικά μέτρα. Η εταιρεία βρήκε εφαρμογές και στον ιδιωτικό τομέα, με μεγάλες τράπεζες να τη χρησιμοποιούν για τον εντοπισμό απάτης και την προστασία από κυβερνοαπειλές.

Η σχέση της Palantir με την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών υπήρξε καθοριστική για την ανάπτυξή της. Από τα πρώτα της βήματα, έλαβε επένδυση ύψους περίπου 2 εκατομμυρίων δολαρίων από την In-Q-Tel, τον επενδυτικό βραχίονα της CIA, γεγονός που της έδωσε πρόσβαση σε κρίσιμα προγράμματα ασφαλείας.

Η συνεργασία αυτή άνοιξε τον δρόμο για πολύ μεγαλύτερα συμβόλαια: από το 2008 έως σήμερα η Palantir έχει εξασφαλίσει πάνω από 1,9 δισεκατομμύρια δολάρια σε ομοσπονδιακές συμβάσεις από τις ΗΠΑ, με συνεργασίες που καλύπτουν από το Πεντάγωνο και τον στρατό μέχρι την Υπηρεσία Μετανάστευσης.

Τα λογισμικά της, όπως το Gotham, υιοθετήθηκαν σε επιχειρήσεις αντικατασκοπείας, αντιτρομοκρατίας και επιτήρησης, καθιστώντας την Palantir έναν από τους πιο στενούς τεχνολογικούς συνεργάτες της Ουάσιγκτον.

Αυτή η συνεργασία ενίσχυσε τη φήμη της ως ο «Μεγάλος Αδελφός» της κυβέρνησης, προκαλώντας έντονη κριτική για ζητήματα διαφάνειας, ιδιωτικότητας και λογοδοσίας.

Ειδικότερα, η συνεργασία της Palantir με την Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας των ΗΠΑ (NSA) ήρθε στο προσκήνιο μετά τις αποκαλύψεις του Έντουαρντ Σνόουντεν το 2013. Τα έγγραφα που διέρρευσαν έδειξαν ότι η NSA μοιραζόταν συστηματικά ακατέργαστα δεδομένα πληροφοριών με το Ισραήλ — δεδομένα που περιείχαν ακόμη και τηλεφωνικές συνομιλίες και e-mail Αμερικανών πολιτών.

Η συμφωνία αυτή, που περιγράφηκε σε μνημόνιο κατανόησης μεταξύ ΗΠΑ και Ισραήλ, δημιούργησε σοβαρά ερωτήματα για την προστασία της ιδιωτικότητας και τα όρια της κρατικής ισχύος.

Το ζήτημα με την Palantir δεν είναι πια τεχνολογικό, αλλά βαθιά πολιτικό. Η πορεία της δείχνει πώς ο Thiel αξιοποίησε την τεχνολογία όχι μόνο για κέρδη, αλλά και για να χτίσει επιρροή σε κυβερνήσεις και κέντρα αποφάσεων.

Ο σκληρός χαρακτήρας πίσω από την Silicon Valley

Γεννήθηκε το 1967 στη Φρανκφούρτη και έναν χρόνο αργότερα μετανάστευσε με την οικογένειά του στην Καλιφόρνια. Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο Max Chafkin, ο μικρός Thiel βίωσε από νωρίς εκφοβισμό, κάτι που τον ώθησε να χτίσει έναν σκληρό χαρακτήρα.

Σπούδασε φιλοσοφία και νομική στο Πανεπιστήμιο Stanford, εργάστηκε σε διάφορους τομείς στον χρηματοοικονομικό χώρο και γρήγορα στράφηκε στις επενδύσεις και την τεχνολογία στη Silicon Valley.

Η πρώτη μεγάλη επιτυχία του Peter, ήταν η ίδρυση της PayPal, της πλατφόρμας ηλεκτρονικών συναλλαγών που άλλαξε το ηλεκτρονικό εμπόριο και τον καθιέρωσε ως έναν από τους πιο ισχυρούς επιχειρηματίες της εποχής του.

Peter Thiel: Ο συνιδρυτής της PayPal

Η μεγάλη στροφή στην καριέρα του Peter Thiel ήρθε στα τέλη της δεκαετίας του ’90, όταν μαζί με τον προγραμματιστή Max Levchin δημιούργησαν μια startup εταιρία που θα δημιουργούσε μια εναλλακτική μέθοδο ηλεκτρονικών συναλλαγών με σκοπό την ανατροπή του κυβερνητικού συστήματος.

Στην ομάδα προστέθηκε και ο Elon Musk, και η PayPal γνώρισε εκρηκτική άνοδο. Μέσα σε λίγα χρόνια εκατομμύρια χρήστες σε όλο τον κόσμο την εμπιστεύονταν για τις καθημερινές τους συναλλαγές.

Το 2002 η εταιρεία εξαγοράστηκε από την eBay έναντι 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων. Για τον Thiel, που ήταν τότε μόλις 35 ετών, αυτή η συμφωνία σήμανε τη μετάβαση από έναν νεαρό επιχειρηματία σε ισχυρό επενδυτή και τεχνολογικό ολιγάρχη.

Η PayPal δεν καθιέρωσε μόνο τον Thiel ως δισεκατομμυριούχο. Δημιούργησε και τη λεγόμενη «Μαφία της PayPal», ένα δίκτυο ιδρυτών και πρώην στελεχών που σφράγισε τη Σίλικον Βάλεϊ τα επόμενα χρόνια. Ανάμεσά τους ο Elon Musk, οι ιδρυτές του YouTube, του Yelp και του LinkedIn, καθώς και επενδυτές που στήριξαν το Airbnb, το Lyft, το Spotify, το Stripe, τη DeepMind και φυσικά το Facebook, την εταιρεία που θα σημάδευε τη μετέπειτα πορεία του ίδιου του Thiel.»

Από τη Silicon Valley σε πολιτικός «διαμορφωτής»

Ο Peter Thiel δεν περιορίστηκε ποτέ στον ρόλο του επενδυτή της Σίλικον Βάλεϊ. Από νωρίς είδε την πολιτική ως πεδίο όπου η τεχνολογική και οικονομική του ισχύς μπορούσε να μετατραπεί σε πραγματική επιρροή.

Αν και αυτοπροσδιορίζεται ως φιλελεύθερος, η δράση του συχνά ξεπερνά την κλασική ιδεολογική ταμπέλα: υπήρξε ο πρώτος μεγάλος επιχειρηματίας της Silicon Valley που στήριξε ανοιχτά τον Donald Trump το 2016, καθώς όπως ο ίδιος δήλωσε σε συνέντευξη του στους New York Times έβλεπε στον Trump, όχι ως κάποιον που θα έφερνε πραγματική πρόοδο, αλλά τουλάχιστον έναν πολιτικό που θα έσπαγε το «αφήγημα» των Bush — αυτή τη γλυκερή, επαναλαμβανόμενη ρητορική των Ρεπουμπλικανών που μιλούσαν για εθνική ανωτερότητα, αποφεύγοντας να αναμετρηθούν με την πραγματική αμερικανική παρακμή.

Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια χρηματοδότησε μια σειρά συντηρητικών και αντισυστημικών ιδεών, όπως τον J.D. Vance στο Οχάιο και τον Blake Masters στην Αριζόνα. Συμμετείχε ενεργά στο πολιτικό παρασκήνιο της Ουάσιγκτον, χτίζοντας ένα δίκτυο που τον τοποθέτησε στον ρόλο του «διαμορφωτή».

Για τον Thiel, η πολιτική ήταν τοξική, αλλά και αναγκαία: την αντιμετώπιζε όπως μια επένδυση υψηλού ρίσκου, ικανή είτε να καταρρεύσει είτε να αλλάξει ριζικά το παιχνίδι.

Σήμερα, Thiel εξακολουθεί να βλέπει τον λαϊκισμό στον «Trump 2.0» το μόνο διαθέσιμο όχημα για ρήξη με τη στασιμότητα: «Δεν ξέρω, είναι το Χάρβαρντ που θα γιατρέψει την άνοια κάνοντας τα ίδια που αποτυγχάνουν εδώ και 50 χρόνια; Είναι ξεκάθαρο: δεν μπορεί να γίνει χειρότερα. Χρειαζόμαστε διατάραξη», αναφέρει στη συνέντευξη του.

Ωστόσο, την ίδια στιγμή, δηλώνει βαθιά διχασμένος: «Η πολιτική είναι απίστευτα σημαντική, αλλά και απίστευτα τοξική. Σε έναν κόσμο μηδενικού αθροίσματος, τα διακυβεύματα φαίνονται τεράστια. Και όποιος εμπλέκεται, καταλήγει να έχει εχθρούς που δεν είχε πριν».

Σε αυτό το πλαίσιο, οι πιο πρόσφατες δηλώσεις του αποκαλύπτουν μια ανησυχία που υπερβαίνει την κομματική πολιτική: τον κίνδυνο ενός στάσιμου «αντιχριστιανικού» καθεστώτος που υπόσχεται «ειρήνη και ασφάλεια» με αντάλλαγμα την πρόοδο.

Για τον Thiel, ο πραγματικός κίνδυνος δεν είναι μόνο η τεχνολογική υπερβολή, αλλά η πολιτική εκδοχή του ελέγχου της – μια παγκόσμια τάξη που θα χρησιμοποιεί τον φόβο (της κλιματικής κρίσης ή της τεχνητής νοημοσύνης) για να επιβάλει μόνιμη στασιμότητα.

Αντίχριστος ή Αρμαγεδδών

Ο Peter Thiel στρέφεται σε χριστιανικούς συμβολισμούς για να περιγράψει τον πολιτικό κίνδυνο που βλέπει να αναδύεται: ένα παγκόσμιο καθεστώς που προωθεί τη στασιμότητα. Ένα καθεστώς, το οποίο, επικαλείται την «ασφάλεια» απέναντι σε υπαρξιακές απειλές όπως η κλιματική κρίση ή η τεχνητή νοημοσύνη, θα επιβάλει έναν ασφυκτικό έλεγχο στην επιστήμη και στην καινοτομία.

Στη δική του ανάγνωση, το δίλημμα των φιλοσόφων του 20ού αιώνα, « Ένας ενιαίος κόσμος ή τίποτα», συναντά το χριστιανικό σχήμα «Αντίχριστος ή Αρμαγεδδών». Είτε, δηλαδή, οδηγούμαστε σε μια ενιαία παγκόσμια διακυβέρνηση που καταπνίγει την πρόοδο, είτε αφήνουμε την ανθρωπότητα να υποκύψει στην καταστροφή. Για τον Thiel, αυτό το καθεστώς ασφαλείας ταυτίζεται με το «κράτος του Αντίχριστου».

Δεν είναι τυχαίο ότι θεωρεί το πράσινο αφήγημα ως το ισχυρότερο όχημα αυτού του μη προοδευτικού πνεύματος στην Ευρώπη. Η τελευταία «ουτοπία» της ηπείρου, όπως τη βλέπει, είναι μια ουτοπία της ακινησίας.

Και παρ’ ότι χρησιμοποιεί βαριούς θεολογικούς όρους, απορρίπτει κάθε ντετερμινιστική ανάγνωση: «Αν όλα ήταν προκαθορισμένα, το μόνο που θα μας έμενε θα ήταν να περιμένουμε παθητικά να μας κατασπαράξουν τα λιοντάρια. Δεν νομίζω ότι αυτό είναι το χριστιανικό κάλεσμα», λέει χαρακτηριστικά.

Τεχνητή Νοημοσύνη: Η νίκη επί του θανάτου

Για τον Peter Thiel, η τεχνολογία δεν είναι απλώς εργαλείο για κέρδη, αλλά ένα όχημα που υπόσχεται την υπέρβαση των ορίων της ίδιας της ανθρώπινης ύπαρξης. Στη συνέντευξή του στους New York Times αναγνωρίζει ότι η πρόοδος έχει «κολλήσει»∙ οι μεγάλες επαναστάσεις του 20ού αιώνα έχουν δώσει τη θέση τους σε μια κοινωνία που επαναλαμβάνει τα ίδια βήματα χωρίς να τολμά το άλμα.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, η τεχνητή νοημοσύνη είναι, όπως ο ίδιος παραδέχεται, η μοναδική πραγματική δύναμη ανανέωσης. Τη βλέπει ως το τελευταίο «μονοπάτι διαφυγής». Ικανή να δημιουργήσει νέες εταιρείες, να επανακαθορίσει την παραγωγή, ακόμη και να αναδιατάξει τη γεωπολιτική ισορροπία. Ωστόσο, προειδοποιεί: αν η ΤΝ αναπτυχθεί με «συμμορφωτικό πνεύμα», μπορεί να καταλήξει να παράγει ατελείωτες «μέτριες ιδέες», παγιώνοντας το αδιέξοδο αντί να το σπάσει.

Η δεύτερη εμμονή του Thiel είναι η αθανασία. Από τα χρόνια της PayPal, όταν πειραματιζόταν με «καταψύξεις σωμάτων», μέχρι τις σημερινές επενδύσεις σε τεχνολογίες αντιγήρανσης , δεν έκρυψε ποτέ ότι θεωρεί την αναζήτηση της αιώνιας ζωής ως φυσική συνέχεια της επιστήμης. Στην αφήγησή του, η τεχνολογία οφείλει να υποσχεθεί αυτό που υποσχόταν και η θρησκεία: τη νίκη επί του θανάτου.

Στον κόσμο του Thiel, λοιπόν, η Τεχνητή Νοημοσύνη και η αθανασία βρίσκονται στο ίδιο κεφάλαιο. Είναι το σχέδιο για να σπάσει η στασιμότητα και το πιο ριψοκίνδυνο στοίχημα της εποχής μας. Ένα όραμα που τον τοποθετεί, όπως λένε οι επικριτές του, όχι μόνο στη σφαίρα των δισεκατομμυριούχων, αλλά και σε εκείνη των προφητών  ή των αιρετικών.

Διαβάστε επίσης: 

Καλώδιο Ελλάδας-Κύπρου: Τι ειπώθηκε στην τηλεδιάσκεψη με την Κομισιόν- “Νίπτει τα χείρας της” η ΡΑΕΚ

Σερ Ντέμης Χασάμπης: Ο Ελληνοκύπριος «γκουρού» του ΑΙ και η Ελλάδα της καινοτομίας

Τζωρτζ Φειδίας Μίτσελ: O Έλληνας «πατέρας του fracking» που μετέτρεψε τις ΗΠΑ σε ενεργειακή υπερδύναμη